Αγγειοπλαστική στις Μαργαρίτες: «Πρόσω ολοταχώς» για ένταξη στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco

Εγκρίθηκε η β’ φάση της διαδικασίας

Σχεδόν δύο χρόνια πέρασαν από τη στιγμή που η Πολιτιστική Κίνηση Μαργαριτών και η ΑΜΚΕ Ρόδακας πήραν την απόφαση να εντάξουν την τέχνη της αγγειοπλαστικής για την οποία είναι γνωστή το χωριό των Μαργαριτών εδώ και πολλά χρόνια, στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουνέσκο.

Γυρνώντας πίσω το χρόνο, στο 2022, με πρωτοβουλία του ΔΣ της Πολιτιστικής Κίνησης Μαργαριτών, λαμβάνεται η απόφαση να κινηθούν οι διαδικασίες για να καταχωρηθεί η αγγειοπλαστική τέχνη στις Μαργαρίτες στον κατάλογο της Ουνέσκο. Σε συνεννόηση με τα 19 εργαστήρια και τους περίπου 200 κατοίκους του χωριού η αίτηση προχωρά και συγκεντρώνονται όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για να ενταχθεί.

Σήμερα. το αίτημα από τις Μαργαρίτες Ρέθυμνο έχει περάσει από την β’ φάση και αναμένεται η επίσημη ανακήρυξη της τέχνης της αγγειοπλαστικής στο γραφικό αυτό χωριό του Ρεθύμνου ως ένα στοιχείο που ανήκει στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το cretaone.gr επικοινώνησε με δύο κατοίκους του χωριού οι οποίοι από την πρώτη στιγμή, μαζί και με άλλους, «έτρεξαν» τις διαδιακασίες και σήμερα, βλέπουν ένα όνειρα να πραγματοποιείται. Η κ. Μαρία Παδουβά, εκπαιδευτικός και εθνολόγος, ο κ. Αντώνης Λεοντίδης πρόεδρος της Πολιτιστικής Κίνησης Μαργαριτών, η αντιπρόεδρος Κωνσταντίνα Λαμπράκη, ο Γραμματέας Νίκος Τζανιδάκης, η Ταμείας Μαριάννα Σκουλούδη, και τα μέλη Κατερίνα Δανδόλου, Νίκος Μοσχονικολάκης που τότε αποτελούσαν το ΔΣ, κάνουν λόγο για μια ομαδική προσπάθεια και επιτυχία που θα αναδείξει έτι περαιτέρω το χωριό.

Οι Μαργαρίτες

Το χωριό Μαργαρίτες Μυλοποτάμου υπήρξε ένα από τα σημαντικά αγγειοπλαστικά κέ­ντρα της δυτικής Κρήτης με παραγωγή που ξεκινά από το 1600, όπως μας πληροφορούν η εμπίεστη διακόσμηση και οι επιγραφές των αγγείων.

Τα τελευταία εκατό χρόνια μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, λειτούργησαν στις Μαργαρίτες πενήντα περίπου αγγειοπλαστεία, τα οποία απασχολούσαν το ένα τρίτο των οικογενειών. Ωστόσο, μετά από την περίοδο 1950-1965 που υπήρξε καθοριστική για την αγγειοπλαστι­κή παραγωγή, αυτά άρχισαν να συρρικνώνονται εξαιτίας της εμφάνισης των φτηνών και άθραυστων αλουμινένιων ή πλαστικών σκευών.

Σήμερα συνεχίζουν να λειτουργούν στις Μαργαρίτες 19 εργαστήρια/οικοτεχνίες που δημιουργούν χρηστικά και διακοσμητικά κεραμικά με έμπνευση από τις παραδοσιακές φόρμες και το διάκοσμο των Μαργαριτσανών αγγείων, χρησιμοποιώντας σε πολλές περιπτώσεις τα ντόπια χώματα και εφαρμόζοντας τις πανάρχαιες τεχνικές όπτισης σε ξυλοκάμινο.