Ήταν η πρώτη γυναίκα στη διοίκηση του Επιμελητηρίου, η 1η εκλεγμένη γυναίκα, δημοτική σύμβουλος στο Ηράκλειο και η 1η γυναίκα οδηγός, το 1954, στο νομό

Το τελευταίο αντίο είπαν οι Ηρακλειώτες στην εμβληματική Ηρακλειώτισσα και αγωνίστρια της Αριστεράς Δέσποινα Σκαλοχωρίτη, που έφυγε χθες (30/12) από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών.

«Τελείως ατρόμητη. Όταν νικήσεις το φόβο, ρίχνεις κάθε εμπόδιο, μου έλεγε. Ανοίγεις δρόμο εκεί που δρόμος δεν υπήρχε», σημείωσε αρχικά ο δήμαρχος Ηρακλείου, Αλέξης Καλοκαιρινός στον επικήδειος λόγο του στον στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Τίτου.

«Η Δέσποινα Σκαλοχωρίτη: άφοβη, τελείως ατρόμητη.

Η πρωτοπορία ήταν ο τρόπος της να υπάρχει. Η Δέσποινα ήταν επιστημόνισσα όταν δεν υπήρχαν γυναίκες επιστήμονες. Επιχειρηματίας όταν δεν υπήρχαν γυναίκες ηγέτιδες στην αγορά. Αθλήτρια στα σπάργανα του γυναικείου αθλητισμού. Στο τιμόνι όταν δεν υπήρχαν γυναίκες οδηγοί. Στο τιμόνι του Επιμελητηρίου και του Εργοτέλη όταν οι γυναίκες έμεναν πίσω από τις θύρες και τα κάγκελα. Στο Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου όταν δεν υπήρχαν γυναίκες στα έδρανα.

Πρώτη και πρώτη – και πρώτη, ξανά

Πρώτη όχι για να διακριθεί αλλά για να δείξει και να ανοίξει το δρόμο. Και διακρίθηκε σ’ αυτό. Δεν ήταν πρώτη για τον εαυτό της. Ήταν για να αλλάξει τον κόσμο. Η Δέσποινα βοήθησε τον κόσμο ν’ αλλάξει. Συντέλεσε στην αλλαγή. Για πόσους ανθρώπους μπορεί κανείς να πει ότι βοήθησαν τον κόσμο να γίνει καλύτερος; Για πόσους ανθρώπους είναι δίκαιο να ειπωθεί αυτός ο λόγος ο μεγάλος;

Η Δέσποινα ήθελε -και με την βούλησή της που μας κληροδοτεί, θέλει- έναν καλύτερο κόσμο. Ένα καλύτερο «εμείς». Αυτός ήταν ο τρόπος της να είναι Αριστερή.

Από τα παιδικά μου χρόνια θυμούμαι την κρυστάλλινη επιτακτική τρυφερότητα της φωνής της, την ίδια ως πριν από λίγο καιρό. Πριν λίγο καιρό, με τις αφηγήσεις της Κατοχής και της Χούντας, το γνήσιο άκουσμα, που κάνει αυτόν που ακούει πάλι ένα παιδί. Χάθηκε τώρα η μνήμη; Κομμάτια της μνήμης χάνονται, αλλά σήμερα εδώ, μπροστά στη Δέσποινα Σκαλοχωρίτη πρέπει να δεσμευτούμε να κρατήσουμε και να οξύνουμε τη μνήμη. Για να μας οδηγεί. Γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο; Το μόνο που οφείλουμε στη Δέσποινα. Το μόνο που θέλει να οφείλουμε. Χρέος μεγάλο.

Με απλωτές στο Βενετσιάνικο λιμάνι και στην ανοιχτή θάλασσα, από την Πλάκα προς το νησί των λεπρών, η Δέσποινα δεν απομακρύνεται. Δεν μας αφήνει. Όσο θυμόμαστε και προχωράμε, μας παραστέκει. Με τόλμη, με αρετή. Με καλοσύνη.

Το Ηράκλειο δεν αποχαιρετά τη Δέσποινα Σκαλοχωρίτη. Η Δέσποινα ανήκει -και πάντα θα ανήκει- στη φωτεινή του πλευρά. Στου καθενός, στης καθεμιάς μας την πλευρά τη φωτεινή.

Αυτό που ήθελε, με έμπρακτη βούληση, θέλουμε. Να βγούμε στο φως, όλοι και μαζί.».

Ποια ήταν η Δέσποινα Σκαλοχωρίτη

Η Δέσποινα Σκαλοχωρίτη γεννήθηκε στο Ηράκλειο, στις 17 Ιανουαρίου 1929 από Μικρασιάτες γονείς. Ηταν μια έντονη προσωπικότητα, την οποία χαρακτήριζε η μαχητικότητα, η δοτικότητα και η πρωτοπορία για την εποχή της. Παραδοσιακό στέλεχος της Αριστεράς, με αντιστασιακή δράση την περίοδο της Γερμανικής κατοχής, ασχολήθηκε ενεργά με την Αυτοδιοίκηση.

Η Δέσποινα Σκαλοχωρίτη διετέλεσε για περίπου 30 χρόνια δημοτική σύμβουλος στο Ηράκλειο. Ήταν η πρώτη γυναίκα στη διοίκηση του Επιμελητηρίου, η 1η εκλεγμένη γυναίκα, δημοτική σύμβουλος στο Ηράκλειο και η 1η γυναίκα οδηγός, το 1954, στο νομό.

Η κηδεία της έγινε σήμερα Τρίτη, 31 Δεκεμβρίου ενώ η νεκρώσιμος ακολουθία θα τελέστηκε το μεσημέρι, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Τίτου, ενώ η σορός της βρέθηκε στην εκκλησία από τις 11 το πρωί. Η τελευταία της κατοικία βρίσκεται στο νέο Κοιμητήριο του Ηρακλείου.