Γιατί δεν χαμογελούν οι άνθρωποι στις παλιές φωτογραφίες;

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ;

Το μόνο που βλέπεις είναι ανθρώπους με αυστηρό ύφος, έντονα χαρακτηριστικά και καθόλου μα καθόλου χαρά στο πρόσωπό τους.

Σε μία άλλη εποχή, σίγουρα δυσκολότερη -από πολλές απόψεις- από αυτή που διανύουμε σήμερα, το να χαμογελάς στις φωτογραφίες ήταν απαγορευτικό. Πλέον, συμβαίνει το αντίθετο, καθώς τα social media έχουν επιβάλλει μία νέα πραγματικότητα, αυτή της υποτιθέμενης χαράς που επισημοποιείται με ένα ωραίο χαμόγελο και διάφορα φίλτρα.

Φίλτρα και χρώματα, όμως, δεν υπήρχαν στις αρχές της φωτογραφίας και το μόνο που μπορούσες να διακρίνεις, πέρα από το ασπρόμαυρο φυσικά, ήταν ανθρώπους σοβαρούς, με αυστηρό ύφος, έντονα χαρακτηριστικά και καθόλου μα καθόλου χαρά στο πρόσωπό τους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Συγκλονίζει ο Σταύρος Σβήγκος για τον γιο του: «Δεν μας έλεγαν οι γιατροί αν θα τα καταφέρει»

Ωστόσο, αυτή η έλλειψη ευθυμίας, δεν έχει να κάνει με τις δύσκολες καταστάσεις που είχαν να αντιμετωπίσουν.

Στις πρώτες μέρες της φωτογραφίας, οι μεγάλες περίοδοι έκθεσης στο φακό καθιστούσαν ανέφικτη τη φωτογράφιση ανθρώπων. Για παράδειγμα, η Θέα από το παράθυρο του Γάλλου εφευρέτη Nicéphore Niépce το 1826, που θεωρείται η παλαιότερη σωζόμενη φωτογραφία, απαιτούσε χρόνο έκθεσης οκτώ ωρών.

Πέρασε περισσότερο από μια δεκαετία προτού η εφεύρεση του Louis Daguerre το 1839 καταστήσει τη φωτογράφιση απλών ανθρώπων, πρακτική. Αλλά ακόμη και τότε, ήταν μια σχετικά αργή και σχολαστική διαδικασία που απαιτούσε το θέμα να παραμείνει ακίνητο για 20 λεπτά. Σκεφτείτε πως, για να ελαχιστοποιήσουν την κίνηση και να εγγυηθούν μια ευκρινή εικόνα, κάποιοι έδεναν τα παιδιά τους, πράγμα φυσικά που στις μέρες μας μοιάζει εξωφρενικό.

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1840, η φωτογραφική τεχνολογία είχε εξελιχθεί και οι εικόνες της δαγκεροτυπίας (ή νταγκεροτυπία) που κάποτε απαιτούσαν 20 λεπτά έκθεσης, χρειάζονταν μόνο 20 δευτερόλεπτα για να επεξεργαστούν.

Επιπλέον, μέχρι τον 20ο αιώνα, το κόστος του φωτογραφικού εξοπλισμού και τα τοξικά και επικίνδυνα χημικά που απαιτούνταν για την επεξεργασία του φιλμ, σήμαινε ότι οι περισσότερες φωτογραφίες λαμβάνονταν από επαγγελματίες φωτογράφους που εργάζονταν σε στούντιο ή ταξίδευαν με τον εξοπλισμό τους. Με λίγα λόγια, το να κρατήσεις μια οικογενειακή φωτογραφία στα χέρια σου, ήταν μια ακριβή υπόθεση.

Η απαίτηση για ακινησία, σε συνδυασμό με την καινοτομία και το κόστος της πόζας για έναν επαγγελματία φωτογράφο, δημιούργησε μια ατμόσφαιρα όπου ήταν απλώς ευκολότερο να διατηρηθεί μια ουδέτερη ή σοβαρή έκφραση. Αλλά ακόμη και όταν υπήρχε η τεχνολογία για την αποτύπωση πιο χαλαρών εκφράσεων, πέρασε πολύς καιρός προτού το χαμόγελο στις φωτογραφίες γίνει κανόνας.

Η επανάσταση της Kodak

Καθώς η φωτογραφία έγινε πιο προσιτή στα τέλη του 19ου αιώνα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι έβγαζαν φωτογραφίες. Το 1888, ο ιδρυτής της Kodak, George Eastman, ξεκίνησε μια επανάσταση που έβαλε τις φωτογραφικές μηχανές στα χέρια των ερασιτεχνών και τους έδωσε ένα εγχειρίδιο οδηγιών για το πώς να έχουν ένα καλό αποτέλεσμα.

Το 1900, η φωτογραφική μηχανή Kodak Brownie προωθήθηκε στην αγορά και πωλούνταν με μόλις 1 δολάριο, δημιουργώντας έναν «πανικό». Μέχρι τη δεκαετία του 1920, έναν αιώνα μετά την αποτύπωση των πρώτων φωτογραφιών τοπίου σε φιλμ, οι πιο χαλαρές στάσεις και η μεγαλύτερη ποικιλία εκφράσεων, συμπεριλαμβανομένου του χαμόγελου με κλειστό και ανοιχτό στόμα, ήταν συνηθισμένες τόσο στην ερασιτεχνική όσο και στην επαγγελματική φωτογραφία.

Με την έλευση της έγχρωμης φωτογραφίας και την άνοδο των προσιτών φωτογραφικών μηχανών, η αποτύπωση μιας σειράς εκφράσεων -συμπεριλαμβανομένων της χαράς- έγινε ο κανόνας.