Αρκετές περιοχές αντιμετωπίζουν έντονη ή ακόμη και ακραία ξηρασία

Σημαντικές συνθήκες ξηρασίας καταγράφονται σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας στις αρχές Ιουνίου, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση της ομάδας Meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Στον χάρτη που συντάχθηκε για την 1η Ιουνίου 2025, αποτυπώνεται με σαφήνεια ότι μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου και της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας βρίσκεται σε συνθήκες εδαφικής ξηρασίας, με αρκετές περιοχές να αντιμετωπίζουν έντονη ή ακόμη και ακραία ξηρασία.

Οι νομοί Χανίων, Ηρακλείου, Λασιθίου, Αρκαδίας και Αργολίδας εμφανίζουν ενδείξεις ξηρασίας επιπέδου 4 και 5, δηλαδή στις ανώτερες βαθμίδες του σχετικού δείκτη.

Τι μετρά ο δείκτης ξηρασίας

Η εκτίμηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην υγρασία του εδάφους σε βάθος 28 έως 100 εκατοστών, το οποίο είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα των περισσότερων γεωργικών καλλιεργειών

Η συγκεκριμένη μέτρηση αντανακλά όχι μόνο τις πρόσφατες καιρικές συνθήκες (όπως ο υετός), αλλά και παραμέτρους όπως η εξατμισοδιαπνοή και η διήθηση/απορροή νερού, αποτυπώνοντας έτσι τη συνολική υδατική συμπεριφορά του εδάφους σε βάθος χρόνου.

Όταν η υγρασία στο κρίσιμο αυτό στρώμα βρίσκεται αισθητά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας περιοχής, θεωρείται ότι επικρατούν συνθήκες ξηρασίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις καλλιέργειες και τις φυσικές οικολογικές ισορροπίες.

Ο υπολογισμός του δείκτη βασίζεται σε δορυφορικά δεδομένα εδαφικής υγρασίας από την υπηρεσία Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία ενσωματώνουν τόσο τις τρέχουσες συνθήκες όσο και τα ιστορικά δεδομένα της περιόδου αναφοράς 1991–2020. Ο χρησιμοποιούμενος δείκτης, γνωστός ως SSMI (Soil Saturation Moisture Index), βαθμολογεί τις περιοχές με βάση πέντε επίπεδα ξηρασίας:

1: Ήπια

2: Μέτρια

3: Σημαντική

4: Έντονη

5: Ακραία

Τιμές SSMI κοντά στο μηδέν δηλώνουν κανονικές συνθήκες, ενώ σημαντικά αρνητικές τιμές υποδηλώνουν ελλειμματική υγρασία. Αντίθετα, θετικά υψηλές τιμές δείχνουν υδατικό πλεόνασμα.

Αξίζει να σημειωθεί πως, ελλείψει επιτόπιων μετρήσεων, τα δεδομένα αποτελούν προσομοιώσεις μέσω μοντέλων, και συγκεκριμένα του ERA5-Land, το οποίο χρησιμοποιείται για την εκτίμηση συνθηκών στην επιφάνεια του εδάφους. Επομένως, ενδέχεται να υπάρχουν κατά τόπους μικρές αποκλίσεις από την πραγματικότητα.