Προς συμφωνία ΗΠΑ-Κίνα για το TikTok, ο ρόλος του Τραμπ

Μείζον έχει εξελιχθεί το θέμα

Οι διαπραγματεύσεις και οι αντιπαραθέσεις ΗΠΑ και Κίνας αναφορικά με την εφαρμογή του TikTok, δείχνουν πως φτάνουν στο τέλος τους.

Οι ΗΠΑ και η Κίνα φαίνεται να βρίσκονται σε τροχιά οριστικής συμφωνίας για το μέλλον της εφαρμογής TikTok στις ΗΠΑ, ύστερα από μήνες έντονων διαπραγματεύσεων και πολιτικών αντιπαραθέσεων.

Οι συνομιλίες κορυφώθηκαν την Παρασκευή, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ είχαν την πρώτη τους τηλεφωνική επικοινωνία από τον Ιούνιο, επικεντρωμένη αποκλειστικά στις λεπτομέρειες του σχεδίου.

Αν και οι δύο πλευρές δεν ανακοίνωσαν κάποιο τελικό αποτέλεσμα, η επικοινωνία χαρακτηρίστηκε «πραγματιστική, θετική και εποικοδομητική» από τον Κινέζο πρέσβη στην Ουάσιγκτον.

Σύμφωνα με πληροφορίες της Wall Street Journal, που δημοσιεύει ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, το σχέδιο που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει ότι η κινεζική ByteDance θα παραιτείται εν πολλοίς από τον έλεγχο της εφαρμογής, παραχωρώντας τον σε μια νέα αμερικανική εταιρεία που θα δημιουργηθεί για τη διαχείριση του TikTok στις ΗΠΑ.

Το επενδυτικό σχήμα που θα αναλάβει τον έλεγχο θα περιλαμβάνει νέους επενδυτές, όπως η Silver Lake και η Oracle, αλλά και υφιστάμενους μετόχους. Συνολικά, η νέα οντότητα θα κατέχει περίπου το 80% του TikTok, με τη συμμετοχή της ByteDance να πέφτει κάτω από το 20%, ώστε να συμμορφώνεται με τον αμερικανικό νόμο που απαγορεύει κινεζικό έλεγχο.

Η «μίζα» Τραμπ

Παράλληλα, η κυβέρνηση Τραμπ προωθεί έναν πρωτοφανή όρο: την καταβολή τέλους ύψους δισεκ. δολαρίων από τους επενδυτές προς το αμερικανικό κράτος. Όπως αποκάλυψαν άτομα που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις, το τέλος αυτό θα λειτουργήσει ως αντάλλαγμα για τη μεσολάβηση της κυβέρνησης και την επίτευξη συμφωνίας με την Κίνα.

Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε ότι «δεν έχει διαπραγματευτεί πλήρως, αλλά θα πάρουμε κάτι», επιμένοντας πως το μέγεθος της συμφωνίας δικαιολογεί αποζημίωση προς τις ΗΠΑ. Το ποσό δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, αλλά εκτιμάται πως μπορεί να ανέλθει σε πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί σε αντίστοιχες υποθέσεις.

Η διάσταση αυτή θεωρείται αμφιλεγόμενη, καθώς μέχρι σήμερα η αμερικανική κυβέρνηση δεν λάμβανε χρήματα για εγκρίσεις εθνικής ασφάλειας ή για χορήγηση αδειών εξαγωγής. Νομικοί κύκλοι εκφράζουν ανησυχία ότι μια τέτοια ρύθμιση θα μπορούσε να θεωρηθεί παράνομη. Ωστόσο, ο Τραμπ έχει υιοθετήσει μια πιο παρεμβατική στάση απέναντι στον ιδιωτικό τομέα κατά τη δεύτερη θητεία του, προκαλώντας ακόμη και επιφυλάξεις εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Ιδιαίτερης σημασίας

Η συμφωνία για το TikTok έχει ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία. Από την πλευρά των ΗΠΑ, θεωρείται νίκη για τα «γεράκια» στο Κογκρέσο και την κυβέρνηση, που εδώ και καιρό προειδοποιούν ότι η Κίνα θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση στα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών.

Η πιθανότητα αυτή θα έδινε στο Πεκίνο τη δυνατότητα παρακολούθησης δραστηριοτήτων και άσκησης επιρροής στον δημόσιο διάλογο. Αρχικά ο Τραμπ είχε ταχθεί υπέρ της πλήρους απαγόρευσης της εφαρμογής, ωστόσο στη συνέχεια επέλεξε μια πιο πραγματιστική προσέγγιση, καθώς το TikTok αποδείχθηκε χρήσιμο εργαλείο επικοινωνίας με τους νεότερους ψηφοφόρους κατά την προεκλογική του εκστρατεία.

Από την άλλη, το Πεκίνο επιδιώκει να παρουσιάσει τη συμφωνία ως κέρδος για τον Σι Τζινπίνγκ. Παρά το γεγονός ότι η Κίνα θα χάσει τον έλεγχο μιας από τις πιο επιτυχημένες ψηφιακές πλατφόρμες της, αναλυτές εκτιμούν ότι ο Σι θα αποκτήσει μοχλούς πίεσης σε άλλες διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον.

Το ζήτημα του TikTok συνδέεται με το γενικότερο πλαίσιο των αμερικανοκινεζικών εμπορικών συνομιλιών, που περιλαμβάνουν τη μείωση δασμών και τον περιορισμό της παραγωγής φαιντανύλης.

Η πορεία προς τη συμφωνία παραμένει περίπλοκη, με αρκετές νομικές και πολιτικές εκκρεμότητες να πρέπει να διευθετηθούν. Ωστόσο, τόσο η άμεση εμπλοκή των δύο ηγετών όσο και η σύγκλιση σε βασικά σημεία υποδηλώνουν ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ σε μια τελική διευθέτηση.

Αν αυτή ολοκληρωθεί, θα τερματίσει χρόνια αβεβαιότητας για την παρουσία της TikTok στην αμερικανική αγορά και θα προσθέσει ένα ακόμη κεφάλαιο στις ιδιόμορφες και αμφιλεγόμενες παρεμβάσεις της κυβέρνησης Τραμπ στον ιδιωτικό τομέα.