Ευλογιά προβάτων: Χρόνιες παθογένειες οδήγησαν στη σημερινή κρίση

Για να κρατηθεί ζωντανή η κτηνοτροφία, το ΓΕΩΤΕΕ τονίζει ότι η πολιτεία πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε κάποιες διαδικασίες

Στα χρόνια προβλήματα και παθογένειες στον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας και της δημόσιας κτηνιατρικής, τα οποία συντέλεσαν ώστε η ευλογιά προβάτων βρει πρόσφορο έδαφος και να οδηγηθεί η κτηνοτροφία σε κρίση, αναφέρεται το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ).

«Η ελληνική αιγοπροβατοτροφία πλήττεται βαθιά για τρίτη συνεχή χρονιά, μετά τις φυσικές καταστροφές (2022, 2023) και την πανώλη των μικρών μηρυκαστικών (2024), με την εμφάνιση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων να απειλεί πλέον την παραγωγή και τις εξαγωγές (κυρίως της φέτας). Οι πρόσφατες επιζωοτίες δεν είναι απλώς ατυχία, αλλά νομοτελειακό αποτέλεσμα χρόνιων παθογενειών και ελλείψεων στον κλάδο και στη Δημόσια Κτηνιατρική», επισημαίνεται χαρακτηριστικά σε σχετική ανακοίνωση του Επιμελητηρίου.

Η ευλογιά προβάτων, από την οποία η Ελλάδα ήταν απαλλαγμένη, έχει αυξανόμενη συχνότητα εστιών από το 2023 και μεγάλη διασπορά τον Σεπτέμβριο του 2025

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ποντίκι «έσπειρε» τον πανικό σε μαγαζί εστίασης στο Ηράκλειο – Δείτε το βίντεο

Οι βασικές χρόνιες αδυναμίες που οδήγησαν στη σημερινή κρίση, όπως αναφέρει το ΓΕΩΤΕΕ, περιλαμβάνουν:

• Παράνομο εμπόριο ζώων και ατιμωρησία.
• Έλλειψη και υποστελέχωση των δημόσιων δομών διαχείρισης αναπαραγωγικού κεφαλαίου.
• Κακή κατάσταση σταβλικών εγκαταστάσεων και ελλιπής τήρηση μέτρων βιοασφάλειας (π.χ., μονάδες χωρίς περίφραξη).
• Έλλειψη εκπαίδευσης των κτηνοτρόφων στην έγκαιρη δήλωση κρουσμάτων και στην τήρηση βιοασφάλειας.
• Καθυστερήσεις στις οικονομικές αποζημιώσεις για υποχρεωτικές θανατώσεις ζώων.

«Οι υποστελεχωμένες δημόσιες κτηνιατρικές υπηρεσίες καλούνται να διαχειριστούν επικίνδυνα νοσήματα, βασιζόμενες στον ηρωισμό του κλάδου, αντί για επαρκή στελέχωση και προληπτική αναδιοργάνωση, όπως συμβαίνει σε σύγχρονες χώρες. Οι επισημάνσεις των γεωτεχνικών επιστημόνων για θωράκιση του κλάδου, μετά την πανώλη του 2024, δεν εισακούστηκαν», σημειώνεται.

Η κρίση και τα μέτρα αντιμετώπισης

Η ευλογιά των αιγοπροβάτων, από την οποία η Ελλάδα ήταν απαλλαγμένη, έχει αυξανόμενη συχνότητα εστιών από το 2023 και μεγάλη διασπορά τον Σεπτέμβριο του 2025.

Όπως ενημερώνει το ΓΕΩΤΕΕ:

• Το νόσημα: Είναι ιογενές, εξαιρετικά μεταδοτικό (μεταδίδεται με επαφή, αερολύματα και έντομα), με υψηλή νοσηρότητα (έως 100%) και θνησιμότητα (10-85%), και επιβιώνει στο περιβάλλον για μήνες. Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.
• Υποχρεωτικά μέτρα: Η ασθένεια είναι «Κατηγορίας Α» στην ΕΕ, γεγονός που επιβάλλει άμεσα μέτρα εκρίζωσης, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως ζώνες προστασίας/επιτήρησης, αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας και το μέτρο του ‘stamping out’ (άμεση θανάτωση των ζώων). Αυτά τα μέτρα έχουν ως στρατηγικό στόχο να παραμείνει η ΕΕ απαλλαγμένη από τη νόσο.

Για τον εμβολιασμό

Η πολιτική της ΕΕ για μη εμβολιασμό βασίζεται στο ότι η νόσος έχει ταχεία εξάπλωση, καθιστώντας αδύνατο τον επιστημονικό διαχωρισμό μεταξύ μόλυνσης από εμβολιακό ή άγριο στέλεχος.

Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις του εμβολιασμού, το ΓΕΩΤΕΕ αναφέρει ότι «εεάν η Ελλάδα περάσει στον εμβολιασμό, αυτό αποτελεί ευθεία παραδοχή ότι η χώρα είναι ενδημική για την Ευλογιά, κάτι που θα επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στις εξαγωγές και τη διακίνηση γαλακτοκομικών προϊόντων, κυρίως της Φέτας. Η απουσία της Φέτας από τις αγορές του εξωτερικού θα καλυφθεί άμεσα από ανταγωνιστικά προϊόντα».

Απαιτούμενη Δράση: Το ΓΕΩΤΕΕ τονίζει ότι η συζήτηση για τον εμβολιασμό πρέπει να γίνει θεσμικά μεταξύ επιστημόνων, πολιτικής ηγεσίας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βάση νέα επιστημονικά δεδομένα, ώστε να αποφευχθεί μια απόφαση από την ΕΕ που θα σταθμίσει τον κίνδυνο εξάλειψης του ελληνικού ζωικού κεφαλαίου.

Άμεσα απαιτούμενες ενέργειες

Για να κρατηθεί ζωντανή η κτηνοτροφία, το ΓΕΩΤΕΕ τονίζει ότι η πολιτεία πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε:

1. Άμεση και αυστηρή εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας παντού (μονάδες, τυροκομεία, δίκτυο) και απολύμανση από εγκεκριμένες εταιρείες.

2. Άμεση ενεργοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων για:

• Εξυγίανση (αποζημίωση των θανατωμένων ζώων κοντά στην εμπορική τους αξία και σε σύντομο χρόνο).
• Απολύμανση εγκαταστάσεων και αντικατάσταση κοπαδιών.

3. Επιβολή κυρώσεων, προστίμων και εισαγγελική παρέμβαση για όσους δεν συμμορφώνονται.

4. Άμεσες προσλήψεις κτηνιάτρων και λοιπού προσωπικού με επείγουσες διαδικασίες και μονιμοποίηση των συμβασιούχων.

5. Ενίσχυση της ιχνηλάτησης και της επιδημιολογικής διερεύνησης.

6. Συνδρομή της Αστυνομίας στην εφαρμογή των απαγορεύσεων μετακινήσεων.

«Η εμφάνιση της ευλογιάς υπογραμμίζει την ανάγκη για ριζική αλλαγή πολιτικής, ώστε η χώρα να ακολουθήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα προστασίας του ζωικού κεφαλαίου και της επισιτιστικής ασφάλειας, βασισμένο στις διεθνείς στρατηγικές (WOAH/FAO)», επισημαίνεται.

ot.gr