Οι νέοι φόροι στα τσιγάρα απειλούν την οικονομία

Στα ακραία πιθανά σενάρια, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης θα αυξηθούν κατά 701%

Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία για τους φόρους στα καπνικά προϊόντα απειλεί με σοκ την ελληνική οικονομία, με αυξήσεις που μπορεί να φτάνουν έως και 570% στις τιμές των τσιγάρων. Σύμφωνα με ειδική έκθεση του ΚΕΠΕ, οι προτεινόμενες αλλαγές θα οδηγήσουν σε κατακόρυφη άνοδο της τιμής κάθε πακέτου, από τα 4,17 ευρώ που είναι η μέση τιμή σήμερα, σε έως και 28 ευρώ, ανάλογα με το «χαρμάνι» αυξήσεων που τελικώς θα αποφασιστεί να επιβληθεί στους ειδικούς φόρους (πάγιους και αναλογικούς) σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η έκθεση στηρίζεται στο προσχέδιο ευρωπαϊκής οδηγίας, το οποίο αποκάλυψε προ διμήνου το «business stories» και κατατέθηκε στο Eurogroup τον περασμένο Ιούλιο. Αναλύει τα πιθανά σενάρια φορολογικής επιβάρυνσης που προκύπτει, καθώς προτείνεται ο «πάγιος φόρος» (Π.Φ.) ανά 1.000 τσιγάρα να αυξηθεί, από 82 ευρώ σήμερα, σε 130-215 ευρώ, ενώ ο «αναλογικός φόρος» (Α.Φ.) θα εκτοξευτεί από το σημερινό 26% σε 30%-63% της μέσης τιμής πώλησης.

Στα ακραία πιθανά σενάρια, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης θα αυξηθούν κατά 701%.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ζώδια: Οι προβλέψεις για σήμερα Σάββατο 4 Οκτωβρίου

Με τις υπό εξέταση αλλαγές, η μέση τιμή πώλησης ενός πακέτου 20 τσιγάρων στην Ελλάδα, από 4,17 ευρώ (εκ των οποίων τα 2,73 ευρώ είναι ειδικός φόρος) εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε 6 ή έως και… 28 ευρώ το πακέτο, αναλόγως πού θα κάτσει η μπίλια της αύξησης στους πάγιους ή και στους αναλογικούς φόρους για τα καπνικά.

Δηλαδή:

■ Σε 5,91 ευρώ το πακέτο, το λιγότερο (το πλέον «αισιόδοξο» σενάριο).
■ Σε 6,37 ευρώ ή 7,55 ευρώ (ήπιο σενάριο).
■ Σε 8,15 ευρώ ή σε 9,02 ευρώ («συγκρατημένο» σενάριο).
■ Σε 9,06 ή σε 9,73 ευρώ (μέσο σενάριο).
■ Σε 11,58 ευρώ ή 13,82 ευρώ (αρνητικό σενάριο).
■ Σε 18,29, ή 23,39, ή 27,92 ευρώ (στο ακραία αρνητικό σενάριο).

Δημοσιονομικός κίνδυνος

Παρά τις δραματικές αυξήσεις στις τιμές, η έκθεση προειδοποιεί για μεγάλες απώλειες στα κρατικά έσοδα. Τα φορολογικά έσοδα από καπνικά προϊόντα, που αποτελούν στρατηγικό κεφάλαιο του ελληνικού προϋπολογισμού με 2,4 δισ. ευρώ ετησίως, κινδυνεύουν να μειωθούν κατά τουλάχιστον 300 εκατομμύρια ή έως και 2 δισ. ευρώ τον χρόνο, εφόσον η κατανάλωση νόμιμων τσιγάρων μειωθεί κατά 13% -στο πλέον «θετικό» σενάριο- ή έως και 89,8% στο πλέον ακραία αρνητικό.

Η οικονομική επίπτωση μπορεί να αποδειχθεί και ακόμα μεγαλύτερη όμως, επειδή, σύμφωνα με την ίδια πρόταση οδηγίας, μέρος των νέων φόρων -έως και 30%- ενδέχεται να καταλήγει απευθείας στα ευρωπαϊκά ταμεία αντί στον ελληνικό προϋπολογισμό! Στην περίπτωση αυτή, οι προσομοιώσεις δείχνουν επιπλέον μείωση των φορολογικών εσόδων κατά 23%-42%, ανοίγοντας ακόμα μεγαλύτερη «τρύπα» στα δημόσια έσοδα, περίπου μισό έως ένα δισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον κάθε χρόνο.

Η υπερφορολόγηση αναμένεται να προκαλέσει κατακόρυφη πτώση της νόμιμης κατανάλωσης, καθώς οι προσομοιώσεις δείχνουν μείωση από 13% έως 26% στα πιο «αισιόδοξα» σενάρια, ή 70,6% έως 89,8% στα πλέον αρνητικά. Παράλληλα, προβλέπεται εκτόξευση του παράνομου εμπορίου, που ήδη αντιστοιχεί στο 17,5% της συνολικής κατανάλωσης και προκαλεί απώλειες 438 εκατ. ευρώ ετησίως.

Το παράδειγμα της Γαλλίας, το οποίο επικαλείται η μελέτη του ΚΕΠΕ, είναι χαρακτηριστικό: παρότι διατηρεί τα υψηλότερα επίπεδα φορολόγησης, το παράνομο εμπόριο αγγίζει το 37,6% της κατανάλωσης, με δημοσιονομικές απώλειες που προσεγγίζουν τα 9,5 δισ. ευρώ.

Πλήγμα στη βιομηχανία

Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η ελληνική καπνοβιομηχανία συμμετέχει σε ποσοστό άνω του 1,5% του ΑΕΠ και έχει αναδειχθεί σε σημαντικό εξαγωγικό κόμβο για θερμαινόμενα προϊόντα καπνού. Η χώρα κινδυνεύει όμως με αποβιομηχάνιση, καθώς οι πολυεθνικές εταιρείες ενδέχεται να εξετάσουν μετεγκατάσταση της παραγωγής σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, η οποία πρωτοστατεί στην αύξηση των φόρων.

Οι απώλειες για τη χώρα μας θα είναι πολλαπλασιαστικές: κάθε θέση εργασίας στη μεταποίηση δημιουργεί 3-4 θέσεις στην ελληνική οικονομία, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ. Η απώλεια αυτών θα επηρεάσει κυρίως περιφερειακές περιοχές όπου δραστηριοποιούνται οι μονάδες, εντείνοντας το δημογραφικό και κοινωνικό πρόβλημα. Το πλέον παράδοξο, όμως, είναι ίσως ότι η υπερφορολόγηση στα τσιγάρα ενδέχεται να επιβαρύνει αντί να προστατεύσει τη δημόσια υγεία. Η μετατόπιση της κατανάλωσης σε φθηνότερα, μη ελεγχόμενα και λαθραία προϊόντα υπονομεύει τους στόχους του μέτρου και την υγειονομική πολιτική, αφού το κράτος αδυνατεί να ελέγξει το είδος, την ισχύ και τη σύνθεση των προϊόντων που τελικά καταναλώνονται.

Απειλή για την ευρωπαϊκή συνοχή

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι, ως προς τα μέτρα αυτά, η περίπτωση της Ελλάδας λειτουργεί ως δοκιμασία συνοχής της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η έντονη ανομοιογένεια της φορολογικής επίπτωσης διαμορφώνει άνισο πλαίσιο ανταγωνισμού εντός της Ε.Ε., στέλνοντας τα εργοστάσια σε άλλες χώρες υψηλότερου εισοδηματικού επιπέδου από της Ελλάδας. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η αναθεώρηση της οδηγίας έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους της ευρωπαϊκής πολιτικής που επιδιώκει αποκέντρωση της παραγωγής, μείωση των ανισοτήτων μεταξύ κρατών-μελών και ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας της Ευρώπης.

Η ανελαστική εφαρμογή της νέας οδηγίας, όπως προτείνεται από τη «συμμαχία» του Βορρά, θα έπληττε καίρια τις χώρες με περιορισμένη διαπραγματευτική και δημοσιονομική ικανότητα. Το διακρατικό και εμπορικό παζάρι έχει πλέον ξεκινήσει και η έκθεση δίνει συστάσεις για τη στρατηγική και τα επιχειρήματα με τα οποία θα έπρεπε να κινηθεί διαπραγματευτικά η Αθήνα -σε συμπόρευση και με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που βρίσκονται σε ανάλογη θέση- προκειμένου να αποκρούσει τις ακραίες αυξήσεις και τις απειλές που διαφαίνονται για τα κρατικά έσοδα, την ανάπτυξη, την απασχόληση, το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική της Ε.Ε.

Με πληροφορίες του newmoney.gr