Πρωταγωνιστεί στις δωρεές οργάνων το ΠΑΓΝΗ – «Ένας εγκεφαλικά νεκρός μπορεί να σώσει μέχρι και 6 ανθρώπους»

«Δεν πρέπει να χάνονται όργανα χωρίς λόγο» – Τι δήλωσε στο Cretaone ο διοικητής του ΠΑΓΝΗ, κ. Γιώργος Χαλκιαδάκης 

Θεμέλιος λίθος της αλυσίδας προσφοράς ζωής είναι οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) της χώρας μας, με προεξάρχουσες στη δωρεά το 2024 τις ΜΕΘ των Νοσοκομείων ΠΓΝΑ «Αττικό», ΓΝΘΘ «Σωτηρία», ΠΑΓΝ Ηρακλείου, ΓΝΑ «Ευαγγελισμός», ΓΝΑ ΚΑΤ και ΓΝΘ «Παπανικολάου».

Αξιοσημείωτο είναι ότι η πλειονότητα των προτάσεων προς τους συγγενείς των υποψηφίων δοτών προέρχεται από τους ίδιους τους γιατρούς ή τους συντονιστές μεταμοσχεύσεων, ενώ η «άρνηση των συγγενών» έχει πέσει στο 26%, ποσοστό εφάμιλλο των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Ο διοικητής του ΠΑΓΝΗ, κ. Γιώργος Χαλκιαδάκης μίλησε στο Cretaone για τη σημασία της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων στην Κρήτη, υπογραμμίζοντας τον καθοριστικό ρόλο των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και του τοπικού συντονιστή μεταμοσχεύσεων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Βαρύ πένθος στο Τσαλικάκι για τον ξαφνικό χαμό του 48χρονου πατέρα – Τραγικές φιγούρες τα παιδιά του

Όπως τόνισε χαρακτηριστικά: «Ο άνθρωπος που είναι εγκεφαλικά νεκρός δεν πρόκειται να ζήσει. Όμως, μπορεί να χαρίσει ζωή σε έως και έξι συνανθρώπους μας μέσω της δωρεάς οργάνων. Δεν πρέπει να χάνονται όργανα χωρίς λόγο».

Ο κ. Χαλκιαδάκης επεσήμανε πως η σωστή λειτουργία των ΜΕΘ και η παρουσία εκπαιδευμένων συντονιστών μεταμοσχεύσεων είναι καθοριστική, ώστε να αξιοποιούνται έγκαιρα και με ασφάλεια τα διαθέσιμα μοσχεύματα. Η Κρήτη έχει τις δυνατότητες να αναπτύξει περισσότερο τον τομέα των μεταμοσχεύσεων, φτάνει να υπάρξει σωστή οργάνωση και ενεργή κοινωνική συνείδηση.

Δωρεές οργάνων στην Κρήτη – Θεμέλιος λίθος η ΜΕΘ του ΠΑΓΝΗ

«Η ΜΕΘ του ΠΑΓΝΗ και του Βενιζελείου είναι ο τόπος που κρίνεται εάν ένας ασθενής μπορεί να είναι δότης οργάνων ή όχι».

«Για να γίνει όμως αυτό υπάρχουν πρωτόκολλα, βάσει των οποίων οι γιατροί αποφασίζουν ότι ο ασθενής είναι εγκεφαλικά νεκρός και μπορεί να γίνει δότης οργάνων».

«Οι δωρεές οργάνων ξεκινούν πολλά χρόνια πίσω στην Κρήτη, αλλά δυστυχώς οι δότες ήταν ελάχιστοι», δηλώνει χαρακτηριστικά.

Αναφορικά με τις δωρεές οργάνων στην Κρήτη, ο κ. Χαλκιαδάκης σημείωσε πως «στο ΠΑΓΝΗ το 2017 υπήρχε ένας δότης οργάνων, ενώ τα επόμενα χρόνια όλο και αυξάνονταν οι δωρεές οργάνων, καθώς το 2019 υπήρξαν τρεις, το 2021 δύο και το 2022 πέντε».

Ωστόσο, όπως αναφέρει, «το 2022 ήρθε και ο πρώτος συντονιστής μεταμοσχεύσεων υπάλληλος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και φαίνεται ότι από εκεί και μετά άρχισε μια αυξητική πορεία των δωρεών οργάνων».

«Τον επόμενο χρόνο, το 2023, είχαμε στο Ηράκλειο τρεις λήψεις οργάνων αλλά το 2024 είχαμε 15, οι 10 από αυτές στο ΠΑΓΝΗ και οι 5 στο Βενιζέλειο». Και από αυτές τις λήψεις είχαμε διπλάσιες μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς στο ΠΑΓΝΗ». 

«Από το 2025 μέχρι σήμερα έχουμε 12 δωρεές οργάνων, υπογραμμίζει, κάτι που οφείλεται όχι μόνο στις μονάδες του ΠΑΓΝΗ και του Βενιζελείου αλλά και στον ρόλο της συντονίστριας των μεταμοσχεύσεων που είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς υπάρχει και η ευαισθητοποίηση του κόσμου, η οποία επιτρέπει να ληφθούν τα όργανα».

«Οι πιο συχνές δωρεές οργάνων από τους δότες είναι από καρδιά, πνεύμονες, νεφρά, ήπαρ και βέβαια κερατοειδείς», επισημαίνει.

Ο ίδιος συνεχίζει λέγοντας πως «φυσικά οι ασθενείς δεν δίνουν όλα αυτά τα όργανα, αλλά υπάρχουν πολλοί που δίνουν δύο με τρία όργανα».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Νοσοκομειακού Ιδρύματος, ο κ. Χαλκιαδάκης ανέφερε χαρακτηριστικά πως «το 2024 υπήρξαν πέντε ασθενείς που έδωσαν ήπαρ, νεφρούς και κερατοειδείς.

Το 2025 ένας νέος δότης, ηλικίας τριών ετών, ο μικρός Άγγελος, ο οποίος έδωσε καρδιά και νεφρούς. Υπάρχει ένας άλλος δότης ο οποίος έδωσε ήπαρ, νεφρούς και κερατοειδείς».

Ουσιαστικά, όπως εξηγεί ο κ. Χαλκιαδάκης, «η λήψη των οργάνων συντελείται αναλόγως της κατάστασης και της ανάγκης του ασθενούς». 

Η σημασία του «Τοπικού Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων»

Η συμμετοχή των ΜΕΘ του ΠΑΓΝΗ και του Βενιζελείου είναι πάρα πολύ σημαντική, καθώς επίσης και ο ρόλος της Συντονίστριας Μεταμοσχεύσεων, που είναι υπάλληλος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, καθώς είναι ο άνθρωπος που πλησιάζει τις οικογένειες των ανθρώπων που είναι εγκεφαλικά νεκροί, τους εξηγεί τι πρέπει να κάνουν και γιατί πρέπει να το κάνουν ώστε να τους πείσουν να προχωρήσουν στην γενναία πράξη της δωρεάς οργάνων.

«Οι αριθμοί δείχνουν πως από τη στιγμή που ήρθε η Συντονίστρια Μεταμοσχεύσεων, έχει αλλάξει η νοοτροπία των ανθρώπων στο κομμάτι των δωρεών οργάνων», δηλώνει.

Ειδικότερα, ο κ. Χαλκιαδάκης σημείωσε πως «οι δότες ή οικογένειες των δοτών πείθονται ευκολότερα να προχωρήσουν σε δωρεά οργάνων και μάλιστα υπάρχουν και φορές που αυτοβούλως προτείνουν στους γιατρούς την συγκεκριμένη πρακτική, μιας και όπως λένε ”αν ο άρρωστός μας είναι χαμένος, τουλάχιστον συνάνθρωποί μας να ζήσουν”». 

«Ένα πολύ σημαντικό μήνυμα, το οποίο πρέπει να περάσει σε όλη την κοινωνία της Ελλάδας, αλλά και ειδικότερα στην Κρήτη είναι να μην χάνονται όργανα χωρίς λόγο».

«Ο άνθρωπος, ο οποίος είναι εγκεφαλικά νεκρός δεν πρόκειται να ζήσει, αλλά μπορεί να ζήσουν μέχρι και έξι άνθρωποι, συνάνθρωποί μας, με τα όργανα του ενός», κατέληξε ο κ. Χαλκιαδάκης.

freepik

Τα στοιχεία από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων 

Το 2024 υπήρξε η 4η συνεχόμενη χρονιά με αυξητικό αποτύπωμα, στο πλαίσιο της εθνικής προσπάθειας για την ανάπτυξη των μεταμοσχεύσεων, και μία χρονιά όπου η περίπτωση της Ελλάδας συζητήθηκε στα διεθνή forα των μεταμοσχεύσεων ως παράδειγμα επιτυχημένης στρατηγικής ανάπτυξης.

Η χρονιά έκλεισε με 111 αποβιώσαντες δότες συμπαγών οργάνων να χαρίζουν ζωή σε 236 συνανθρώπους μας, ενώ εάν σε αυτούς προσθέσουμε και τους 125 γενναιόδωρους ζώντες δότες νεφρού (123) και ήπατος (2), οι ευεργετηθέντες ασθενείς φθάνουν τους 361.

Τα παραπάνω τονίζει ο πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), καθηγητής Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή τη δημοσιοποίηση των δεδομένων της ετήσιας μεταμοσχευτικής δραστηριότητας της χώρας μας.

Οι συγγενείς δέχονται όταν ενημερωθούν σωστά:

«Αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι οι πολίτες συναινούν στη δωρεά οργάνων, αρκεί να ενημερωθούν σωστά, ενώ «η άρνηση των συγγενών» δεν αποτελεί βασικό αίτιο υστέρησης της χώρας μας στη δωρεά οργάνων», αναφέρει ο πρόεδρος του ΕΟΜ.

Επιπρόσθετα, ο θεσμός του «Τοπικού Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων» (ΤΣΜ) στα μεγάλα νοσοκομεία της χώρας μας αποδεικνύεται ότι λειτουργεί αποτελεσματικά και αποτελεί σημαντικό συνεργάτη των ΜΕΘ, αφού 60 από τους 111 δότες προήλθαν από τα νοσοκομεία των πρώτων 7 ΤΣΜ, που προσλήφθηκαν με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Ωνάση. Τον Οκτώβριο του 2024, οι 7 ΤΣΜ, έγιναν 20, δηλαδή σχεδόν όσοι χρειάζονται για την πανελλαδική κάλυψη των μεγαλύτερων νοσοκομείων της χώρας, με την υποστήριξη του υπουργείου Υγείας και του Ταμειακού Προγράμματος Ανάκαμψης. «Είναι αυτονόητο ότι η αύξηση και η διατήρηση ικανοποιητικών δεικτών δωρεάς είναι άρρηκτά συνδεδεμένη με τον θεσμό αυτόν, ο οποίος αποτελεί και βασικό στόχο του ΕΟΜ ως προς τη διαχρονική δραστηριοποίησή του πλέον στα νοσοκομεία», σημειώνει ο κ. Παπαθεοδωρίδης.

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «η αύξηση των δοτών και μεταμοσχεύσεων οργάνων δεν μας επιτρέπει να εφησυχάσουμε, καθώς εύλογα προσελκύει περισσότερους ασθενείς στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Ληπτών και απαιτεί περαιτέρω προσπάθεια από τον Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων και κυρίως τις μεταμοσχευτικές μονάδες. Οφείλουμε να συνεχίσουμε και να εντατικοποιήσουμε την προσπάθειά μας, μένοντας προσηλωμένοι στον στόχο μας, ούτως ώστε να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αξιοποιώντας όργανα από τουλάχιστον 200 δότες ετησίως».

«Πίσω από την αύξηση της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων υπάρχει ένα πολυσυλλεκτικό σύνολο ανθρώπων, με προεξάρχοντες τους δότες και τις σπουδαίες οικογένειές τους, καθώς και φορέων και πολλών επαγγελματιών υγείας, με τον ρόλο του κάθε ενός εξ’ αυτών να είναι κρισιμότατος για τη μετουσίωση της δωρεάς του δότη σε σωτηρία για τον λήπτη», τονίζει ο κ. Παπαθεοδωρίδης.

«Ομοίως, πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται ανθρώπινες ζωές. Ζωές “χαμένες” που κέρδισαν την υστεροφημία τους και ζωές κερδισμένες λόγω του μεγαλείου της ανθρώπινης ύπαρξης που υπερβαίνει τον πόνο για να χαρίσει ζωή» καταλήγει ο πρόεδρος του ΕΟΜ.