Ηράκλειο: 21oC

Διονύσης Σαββόπουλος: H αναφoρά στο βιβλίο του για την επιστροφή του Καραμανλή από το Παρίσι

22.10.2025, 17:44

Στις 24 Ιουλίου 1974, μετά την κατάρρευση της δικτατορίας λόγω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανακλήθηκε στην Αθήνα ως πρωθυπουργός κυβέρνησης εθνικής ενότητας

Ήταν 9 Δεκεμβρίου 1963. Τότε, η πρώτη κυβέρνηση της Ενώσεως Κέντρου μοίραζε προεκλογικές παροχές. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τότε αναχωρούσε οριστικά για το Παρίσι. Ταυτόχρονα, με μια βαρυσήμαντη επιστολή του προς τους βουλευτές της ΕΡΕ, πρότεινε ως νέο αρχηγό του κόμματος τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Παραιτήθηκε δηλαδή από την πρωθυπουργία και μετοίκησε στο Παρίσι, όπου παρέμεινε έως το 1974.

Στις 24 Ιουλίου 1974, μετά την κατάρρευση της δικτατορίας λόγω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανακλήθηκε στην Αθήνα ως πρωθυπουργός κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Ο Διονύσης Σαββόπουλος στο βιβλίο του με τίτλο «Γιατί τα Χρόνια Τρέχουν Χύμα» είχε αναφερθεί στην επιστροφή του Καραμανλή από το Παρίσι.

«Τη μέρα που γύρισε ο Καραμανλής από το Παρίσι με το αεροπλάνο του Ζισκάρ ντ’ Εσταίν, η Αθήνα πανηγύριζε. Πλήθη τον υποδέχονταν στο αεροδρόμιο, κόσμος στα πεζοδρόμια τον χειροκροτούσε καθώς περνούσε.

Στην τηλεόραση βγήκε ο Τάκης Χορν και τον ανήγγειλε. Στο ραδιόφωνο επανέκαμψαν τραγούδια που ήταν χρόνια κομμένα. Θεοδωράκης ακουγόταν ενθουσιωδώς.

Σιγά σιγά κατέφθαναν και οι άλλοι, η Μελίνα Μερκούρη, ο Ανδρέας Παπανδρέου… χαμός γινόταν στο αεροδρόμιο. Στα λιμάνια επέστρεφαν απ΄τα νησιά οι εξόριστοι, ο Χαραλαμπόπουλος, ο Μπενάς, ο Δρακόπουλος, ο Χαλβατζής, ο Ψαρουδάκης, ο Μανιός, αλλά και ο Παντελής Βούλγαρης και ο Σταύρος Παράβας. Βλέπετε, τους είχαν εξορίσει κι αυτούς.

Από τις Ευρώπες κατέφθαναν οι εμιγκρέδες μας που είχαν φύγει λόγω χούντας και τώρα επέστρεφαν. Χιλιάδες σπίτια μιλάμε είχαν τα φώτα αναμμένα και υποδέχονταν τους δικούς τους που γύριζαν από εξορίες, φυλακές και ξενιτιές. Ο κόσμος σήκωνε τους πολιτικούς του ηγέτες στους ώμους. Πανηγύρι σας λέω.

Ο καθένας ξεχωριστά πίστευε ότι τώρα θα πραγματοποιηθούν τα πιο τρελά του όνειρα, και αυτό δημιουργούσε μια συλλογική έξαψη, που εμένα τουλάχιστον μου προξενούσε κάποια ανησυχία. Περνούσε ένας με κόκκινο, τον σταματούσε ο αστυφύλακας, και ο παραβάτης γελούσε “Ασ’ τα αυτά! Έχουμε δημοκρατία τώρα!” Σιγά, ρε φίλε! Τι νόμιζαν ότι θα γίνει; Ένα καινούριο ξεκίνημα με την αποκτηθείσα εν τω μεταξύ ωριμότητα ή πάλι τα ίδια και τα ίδια με την πόλωση και τη φανατίλα.

Η Άσπα μου ‘λεγε: “Γιατί δεν κατεβαίνουμε και εμείς στο Σύνταγμα; Όλοι πάνε”.

Ήθελα να βάλω τα πράγματα σε μια σειρά. Κάθισα και έγραψα πρώτα πρώτα ένα τραγούδι για την Κύπρο, που με τη δική της τραγωδία ελευθερωθήκαμε, να το πει η Μερκούρη στη συναυλία στο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Ήταν όλοι οι συνάδελφοι εκεί, παλιοί και νέοι. Ήμουν και εγώ, αλλά δεν θέλησα να τραγουδήσω, δεν το ένιωθα, είχα επιφυλάξεις, λες και ήμουν ένας ξένος.

Έγραψα σε μικρό δισκάκι ένα πολύ όμορφο τραγούδι του Μπαγιαντέρα, τον “Καθρέφτη”, που στο ρεφραίν θέλει να τον σπάσει, επειδή αντανακλά έναν χαμένο παράδεισο! Άγνωστο τραγούδι. Κυριολεκτικά το ξέθαψα. Απ’ την άλλη πλευρά ηχογράφησα τον “Πολιτευτή”, που διάβαζε και Ρίτσο και αρχαία τραγωδία.

Είχα έναν φίλο που γύρισε – δόξα τω Θεώ – απ’ την εξορία, και μάλιστα έβαλε και υποψηφιότητα για βουλευτής. Πολιτεύτηκε. Αλλά μόλις άκουσε το τραγούδι, απόρησε:

– Για μένα το γραψες;

– Μα όχι. Γιατί;

– Γιατί, κατά σύμπτωση, εκεί στο Λακκί στη Λέρο, όπου μας είχαν, είχα πάρει μαζί μου και τον Αισχύλο και τον Γιάννη Ρίτσο.

– Σοβαρά, μεγάλε; Και τώρα που βγήκες, βρήκες και φοιτητριούλα να σε έχει ερωτευτεί;

– Μάλιστα, μου λέει.

Έμεινα με το στόχα ανοιχτό.

– Καλά, εγώ ξέρω ότι είσαι καλό παιδί. Ας έχει όμως και τον νου της η νεολαία ποιος την παραμυθιάζει κάθε φορά.

Ώρες ώρες, η ειρωνεία είναι ανακούφιση. Γι’ αυτό μ’ αρέσει. Όπως μ’ αρέσει και ο λυρισμός η καμιά ωραία ιστορία. Αλλά η Μεταπολίτευση δεν ήταν καθόλου έτσι. Η Μεταπολίτευση ήθελε κατάμεστα γήπεδα με ηρωικά τραγούδια.

Προτιμώ τον λυρισμό του Μπαγιαντέρα.

Ο Μπαγιαντέρας ήταν αξιωματικός του ναυτικού, αλλά έχανε σιγά σιγά την όρασή του, και τότε άρχισε να βλέπει καθαρά ότι αυτό που τον ενδιέφερε πάνω απ’ όλα ήταν η μουσική. Αποσύρθηκε. Έγραψε υπέροχα κομμάτια: “Σαν μαγεμένο το μυαλό μου”, “Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη”, “Η νυχτερίδα”.

Ήρθε στο στούντιο ευθυτενής, αόμματος, με το λευκό μπαστούνι του. Θα ήταν πάνω από ογδόντα τότε. Είχε πολύ μακριά κατσαρά μαλλιά, σαν τον Ντ’ Αρτανιάν. Οι βολβοί των ματιών του ήταν ανατριχιαστικά θαμποί, σχεδόν άσπροι. Μιλούσε με βροντώδη φωνή. Με επέπληξε επειδή καπνίζω, και μου έκανε ένα κήρυγμα υπέρ της υγιεινής ζωής και της καθημερινής άσκησης. Μου είπε “Κάνω μονόζυγο κάθε μέρα και ικανοποιώ τη σύζυγό μου άπαξ της εβδομάδος”. Ύστερα τον πήρα αγκαζέ και κατεβήκαμε στην αίθουσα ηχογράφησης, να τραγουδήσουμε τον “Καθρέφτη” του.

Επάνω από την είσοδο της αίθουσας – κοίτα σύμπτωση – υπήρχε ένας μεγάλος κεκλιμένος καφθέφτης, όπου είδα την αντανάκλασή μας: εκείνον να ψαύει με το λευκό μπαστούνι στο δεξί του. Το πρόσωπό του με τα άσπρα μάτια στραμμένο ανήσυχο προς τα πάνω – το μαλλί Ντ’ Αρτανιάν – κι εμένα αγκαζέ, να κρατάω την κιθάρα με το αριστερό και με το μάτι τρομαγμένο, διότι είδα ξάφνου τα είδωλά μας με μακριά παλτά να προχωρούνε βήμα βήμα διστακτικά, σαν να βγαίναμε μόλις από το σπήλαιο του Πλάτωνα.

Τον οδήγησα μπροστά στο μικρόφωνο. Είχε ωραία φωνή παλιού κουρέα. Λέγαμε έναν στίχο ο ένας, έναν στίχο ο άλλος, και το ρεφραίν ντουέτο. Το δισκάκι είναι συλλεκτικό. Είναι συλλεκτικό όπως και το άλλο, με το τραγούδι “Για την Κύπρο” και φλιπ σάιντ το “Σαν τον Καραγκιόζη”.

Αυτά τα τέσσερα τραγούδια ήταν η συγκομιδή μου το 1974.

Εν τω μεταξύ ο γερο – Καραμανλής έστειλε τον Μακαρέζο, τον Παπαδόπουλο και τον Παττακό στην Τζια, ώσπου να δει τι θα κάνει μαζί τους.

Ο κόσμος φώναζε “Κάθαρση!”. Ε, βέβαια. Πολλοί όμως απαιτούσαν να τιμωρηθούν όχι μόνον οι πρωταίτιοι, αλλά όλοι, ανώτεροι ή κατώτεροι, που συμμετείχαν στην εθνοσωτήριο, από στρατηγό μέχρι λοχία! Αυτό ήταν κάπως δύσκολο. Σε μια τέτοια περίπτωση – μην κρυβόμαστε πίσω απ΄το δάχτυλό μας – θα έπρεπε να ξηλώσουν και να συλλάβουν το 80% του στρατού. Ασε δε το επιλήψιμο ποσοστό πολιτών που συνεργάστηκαν με τη χούντα. Μετά πήγαιναν στις νομαρχιακές επιτροπές και διαμαρτύρονταν και φώναζαν “Εγώ; Εγώ πάντα ΠΑΣΟΚ ήμουνα!”».

Πηγή: newsbomb.gr

Σύνοψη άρθρου

  • - Στις 24 Ιουλίου 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επέστρεψε στην Αθήνα ως πρωθυπουργός κυβέρνησης εθνικής ενότητας μετά την κατάρρευση της δικτατορίας.
  • - Ο Διονύσης Σαββόπουλος στο βιβλίο του αναφέρεται στην επιστροφή του Καραμανλή, περιγράφοντας την ενθουσιώδη υποδοχή του από τον λαό.
  • - Η επιστροφή συνοδεύτηκε από την επανεμφάνιση απαγορευμένων τραγουδιών και τη μαζική επιστροφή εξόριστων και εμιγκρέδων.
  • - Ο Σαββόπουλος εκφράζει επιφυλάξεις για τη συλλογική έξαψη της εποχής, ενώ αναφέρεται και στη μουσική του δημιουργία εκείνης της περιόδου.
πριν από 6 λεπτά
Style

Αφροδίτη Γεροκωνσταντή: Μου λένε «Αφού εσύ είσαι άρρωστη και παχύσαρκη, μην κάνεις έτσι και το παιδί σου, μην το πεθάνεις»

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 9 λεπτά
Ελλάδα

Απίστευτη κτηνωδία στην Ηλεία: Κακοποίησαν σεξουαλικά σκύλο – Δίνει μάχη για τη ζωή του (Φώτο)

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 15 λεπτά
Ηράκλειο

Εθελοντική αιμοδοσία στο Ασήμι

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 20 λεπτά
Ελλάδα

Τρίκαλα: Βασανιστικός ο θάνατος της 54χρονης από τα χέρια του γιου της

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 22 λεπτά
Ελλάδα

Ηράκλειο: Αίσιο τέλος στην περιπέτεια της 25χρονης από τη Σαντορίνη που κατάπιε κουταλάκι

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 24 λεπτά
Κόσμος

Εστίες της γρίπης των πτηνών εντοπίστηκαν σε Ολλανδία, Βέλγιο και Σλοβακία – Φόβοι για μια νέα πανδημία.

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 25 λεπτά
Ελλάδα

Νέο αίμα στην άσφαλτο: Νεκρός σε τροχαίο 67χρονος οδηγός ΙΧ

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 27 λεπτά
Ηράκλειο

Δήμος Μαλεβιζίου: Το πρόγραμμα των εορταστικών εκδηλώσεων για την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 32 λεπτά
Ηράκλειο

Εκδήλωση για τη Διαχείριση Κινδύνων και Κρίσεων στο Σχολικό Περιβάλλον από την Περιφέρεια Κρήτης

Διαβάστε περισσότερα
πριν από 42 λεπτά
Style

Κλασική συνταγή για νόστιμους κολοκυθοκεφτέδες

Διαβάστε περισσότερα

CretaOne TV

Δείτε όλα τα βίντεο του CretaOne TV εδώ

Παρακολουθήστε τώρα →