Και με τη βούλα των τελικών υπογραφών η παραχώρηση των ενετικών τειχών του Ηρακλείου
Στον δήμο Ηρακλείου επιστρέφουν και με τη βούλα μετά από 17 χρόνια τα ενετικά τείχη καθώς πέφτουν στο πιο ασφαλές…περιβάλλον της Αθήνας οι τζίφρες ανάμεσα στην Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στον δήμαρχο Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινό, στον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, και στους εκπροσώπους του Οργανισμού Διαχείρισης & Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων.
Παράλληλα έχουμε τις επίσημες υπογραφές και για την ένταξη του συνόλου των Νεωρίων του Ηρακλείου σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα, ώστε να δημοπρατηθούν κατόπιν οι παρεμβάσεις από την περιφέρεια Κρήτης.
Λέμε σε πιο ασφαλές περιβάλλον διότι η πιο λογική επιλογή για τις σημερινές πανηγυρικές υπογραφές θα ήταν προφανώς το Ηράκλειο. Ωστόσο η συγκεκριμένη περίοδος, με φόντο τα τεκταινόμενα και τις αντιδράσεις γύρω από τον λόφο Παπούρα, το μνημείο και τα ραντάρ του νέου αεροδρομίου Καστελίου, δεν φαντάζει και η πιο πρόσφορη για κάθοδο εδώ της Υπουργού.
Και κάπως έτσι, έστω κι αν επισήμως δεν έχει λεχθεί κάτι τέτοιο, προκρίθηκε προφανώς η επιλογή των υπογραφών στην Αθήνα.
Σε κάθε περίπτωση, είναι πλέον γεγονός και με τη βούλα των υπογραφών, η επίσημη παραχώρηση των ενετικών στον δήμο Ηρακλείου. Μια παραχώρηση ή επιστροφή αν θέλετε, των τειχών που έχει αργήσει πολλά χρόνια. Θυμίζουμε ότι η τελευταία, πενταετής, παραχώρηση των Τειχών στο Δήμο είχε λήξει το 2008.
Το 2016 , ο Δήμος προχώρησε στην εκπόνηση Masterplan για τις χρήσεις των τειχών , με αφετηρία το οποίο έχει ξεκινήσει από τότε και είναι ακόμα σε εξέλιξη η διεκδίκηση της εκ νέου παραχώρησης τους.
Τα τελευταία 2 χρόνια έχει οικοδομηθεί ένα πολύ θετικό κλίμα ανάμεσα στις 2 πλευρές. Την άνοιξη του 2024 μάλιστα είχε γίνει και μια αναλυτική παρουσίαση στην Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη από τη δημοτική αρχή αναφορικά με την πρόταση του δήμου για τα τείχη. Είχαν παρουσιαστεί αναλυτικά σχεδιαγράμματα, χάρτες, φωτορεαλιστικές απεικονίσεις, πίνακες … Ακόμα και οικονομικά στοιχεία επί της πρότασης για το σύνολο μάλιστα των 35ο στρεμμάτων της ενετικής οχύρωσης του Ηρακλείου.
Τότε λοιπόν, είχε προκύψει μια καταρχάς συμφωνία σε προφορικό επίπεδο. Χρειάστηκε βέβαια να περάσει αρκετός χρόνος και να μεσολαβήσουν αρκετές συναντήσεις και συσκέψεις για να φτάσουμε τελικά μετά κάποιων κόπων και βασάνων στη σημερινή ημέρα και την επίσημη υπογραφή της παραχώρησης των ενετικών τειχών στον δήμο Ηρακλείου.
Η σύμβαση παραχώρησης των ενετικών τειχών του Ηρακλείου
Η Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και του Δήμου Ηρακλείου περιλαμβάνει 34 συνολικά αντικείμενα, εκ των οποίων 23 αφορούν μελέτες, υπηρεσίες και προμήθειες, και 11 ε έργα υποδομής και ανάδειξης. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται στο ποσό των 22.570.971,15 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και καλύπτεται από πόρους του Υπουργείου Πολιτισμού ύψους 10.768.956,02 ευρώ και από πόρους του Δήμου Ηρακλείου ύψους 11.802.015,13 ευρώ. Από το σύνολο του προϋπολογισμού, περισσότερα από 15 εκατομμύρια προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) καθώς αφορούν σε έργα που έχουν εγγραφεί στη Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του Δήμου Ηρακλείου (ΣΒΑΑ) η οποία εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2024.
Τα έργα και οι παρεμβάσεις που περιλαμβάνονται στην Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης, συνοπτικά:
Η ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος σήμανσης και προβολής του ισόπεδου τμήματος των Τειχών, από τον προμαχώνα του Αγ. Ανδρέα έως τον προμαχώνα Βιτούρι, με τη δημιουργία μιας γραμμικής πορείας που θα αναδεικνύεται με σημειακές επεμβάσεις, κατά μήκος ενός ανοικτού και μη διακοπτόμενου οπτικού πεδίου.
Η δημιουργία μόνιμης Έκθεσης Ενθυμημάτων Εθνικής Αντίστασης στη Στοά Μακάσι, με εργασίες διαμόρφωσης εσωτερικά και εξωτερικά του χώρου, για να αποτελέσει ένα συμβολικό χώρο Μνήμης της Εθνικής Αντίστασης της Κρήτης.
Οι αρχαιολογικές έρευνες και οι εργασίες για την στερέωση και τη στατική αποκατάσταση του παραθαλάσσιου τμήματος των Ενετικών Τειχών Ηρακλείου.
Η μελέτη αντιδιαβρωτικής προστασίας της παράκτιας ζώνης της παλιάς Ηλεκτρικής, στον κόλπο του Δερματά και στην περιοχή δυτικά του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, όπου έχει διαπιστωθεί έντονη διάβρωση.
Η οργάνωση εποπτικής έκθεσης για την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου με τίτλο «Ηράκλειο – 40 αιώνες ιστορίας» στην πύλη Παντοκράτορα.
Η μελέτη σύνδεσης του προμαχώνα του Αγίου Ανδρέα με το θαλάσσιο τείχος, με σκοπό τη σύνδεση και των πεζοδρόμων – ποδηλατοδρόμων των τειχών, με τα ήδη διαμορφωμένα δίκτυα στο δυτικό παραλιακό μέτωπο.
Η μελέτη διαμόρφωσης χώρων στάθμευσης επισκεπτών του μνημείου, καθώς και τουριστικών λεωφορείων, σε τμήματα του μνημείου όπως στα εσωτερικά πρανή των προμαχώνων Αγ. Ανδρέα Παντοκράτορα, στην Λ. Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, στο μικρό τριγωνικό πλάτωμα που έχει διαμορφωθεί σε επίπεδο λίγο ψηλότερο από τη λεωφόρο Πλαστήρα, εσωτερικά του προμαχώνα Μαρτινέγκο, στο τμήμα της ανατολικής τάφρου του προμαχώνα Ιησού, επί της οδού Χαρ. Τρικούπη και στο τμήμα της ανατολικής τάφρου περιμετρικά του ερειπωμένου κτηρίου των Κυλινδρόμυλων Καστρινάκη, επί της Λ. Ικάρου.
Η μελέτη ανάδειξης και αποκατάστασης των χαμηλών πλατειών και στοών των Ενετικών Τειχών, με τη δημιουργία χώρων επίσκεψης, πολιτιστικών εκδηλώσεων και αναψυχής εστιάζει σε όλους τους χώρους του μνημείου. Οι χώροι αυτοί είναι:
Η βορειοδυτική χαμηλή πλατεία και στοά του προμαχώνα Παντοκράτορα,
Η βορειοδυτική χαμηλή πλατεία (νυν ανοιχτό θέατρο Βηθλεέμ) και η νοτιοανατολική χαμηλή πλατεία (νυν ανοιχτός κινηματογράφος Βηθλεέμ) του προμαχώνα Βηθλεέμ, με τις αντίστοιχες στοές.
Η δυτική χαμηλή πλατεία του προμαχώνα Μαρτινέγκο.
Η βορειοανατολική χαμηλή πλατεία (πλησίον της έκθεσης Ν. Καζαντζάκη) του προμαχώνα Ιησού,
Η νοτιοδυτική χαμηλή πλατεία και στοά του προμαχώνα Βιτούρι,
Το βορειοανατολικό τμήμα του προμαχώνα Βιτούρι (νυν άλσος προσκόπων),
Η πύλη του Αγίου Γεωργίου.
Η ομώνυμη πύλη του προμαχώνα Σαμπιονάρα.
Η μελέτη φωτισμού ανάδειξης του συνόλου του μνημειακού περιβόλου, των πυλών και της τάφρου.
Η μελέτη προσβασιμότητας (κάθετη σύνδεση) στον επιπρομαχώνα Μαρτινέγκο (τάφος Ν. Καζαντζάκη).
Η επικαιροποίηση της οικονομοτεχνικής μελέτης για τη διαχείριση και λειτουργία του μνημείου της ενετικής οχύρωσης και η δημιουργία Κανονιστικού Πλαισίου.
Η εκπόνηση γενικού σχεδίου Master-Plan για την παραλιακή ζώνη (παράκτιο τείχος και ευρύτερη περιοχή των Ενετικών Νεωρίων), προκειμένου να προσδιοριστούν οι χρήσεις και οι μελλοντικές παρεμβάσεις στο παραλιακό μέτωπο.
Η μελέτη εξωραϊσμού, ανάπλασης και διαμόρφωσης της δυτικής τάφρου της οδού Εφόδου.
Η μελέτη εξωραϊσμού – διαμόρφωσης της δυτικής τάφρου του προμαχώνα Βηθλεέμ και του προμαχώνα Μαρτινέγκο, από το Κομμένο Μπεντένι έως το Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκη, με χώρους άθλησης και αναψυχής, η μελέτη ανακαίνισης του αναψυκτήριου και απομάκρυνσης της Υπηρεσίας Πρασίνου του Δήμου Ηρακλείου από την τάφρο.
Η επικαιροποίηση της μελέτης για τη στερέωση, αποκατάσταση και στατική επάρκεια των στρογγυλών τμημάτων και του Προμαχώνα Μαρτινέγκο.
Η μελέτη διαμόρφωσης και ανάπλασης του πάρκου Νεολαίας που βρίσκεται στην ανατολική τάφρο των τειχών, κάτω από τον Προμαχώνα Σαμπιονάρα.
Η μελέτη διαμόρφωσης και ανάπλασης του Προμαχώνα Σαμπιονάρα, νυν εγκαταστάσεις ΟΑΑ Ηρακλείου.
Η προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας με κάμερες για την προστασία και εποπτεία του μνημείου.
Η δημιουργία και λειτουργία βάσης δεδομένων για το Μνημείο της ενετικής οχύρωσης Ηρακλείου, με σκοπό την καταγραφή επεμβάσεων και την εν γένει παρακολούθηση του αντικειμένου της ΠΣΠΑ.
Οι πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και αθλητικές εκδηλώσεις στα Ενετικά Τείχη με τη συμμετοχή κοινού σε όλη τη διάρκεια του έτους. Μεταξύ αυτών, το «Φεστιβάλ των Τειχών – Candia Walls Festival» του Δήμου Ηρακλείου, ένας νέος θεσμός που έχει ως στόχο την ανάδειξη και ενσωμάτωση των Ενετικών Τειχών της πόλης στην πολιτιστική ζωή των κατοίκων της και των επισκεπτών της. Το Υπουργείο Πολιτισμού θα συνεχίσει να συντρέχει την διοργάνωση του Φεστιβάλ των Τειχών καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της ΠΣΠΑ.
Η δημιουργία πωλητηρίου στο συγκρότημα των Ενετικών Νεωρίων στο Βενετσιάνικο λιμάνι, όπου σύμφωνα με την εγκεκριμένη από το ΥΠΠΟ μελέτη αποκατάστασης και ανάδειξης του συγκροτήματος (δυτικά και ανατολικά νεώρια, η δυτική αποθήκη, η αποθήκη άλατος και η δεξαμενή Ζάνε), προβλέπονται χρήσεις εξυπηρέτησης κοινού.
Η προσωρινή μετατόπιση των γηπέδων αντισφαίρισης από το χώρο της τάφρου Sabbionara – Bembo – Αγ. Φραγκίσκου.
Η διαμόρφωση της ευρύτερης περιοχής της πλατείας Κόρακα στην οδό Μάχης Κρήτης μέχρι τη συμβολή με την οδό Εφόδου.
Η αποκατάσταση και ένταξη νέων χρήσεων του συγκροτήματος των Δυτικών Νεωρίων και της Αποθήκης Άλατος στο Βενετσιάνικο Λιμάνι του Ηρακλείου, μέσα από μια συνολική πρόταση αποκατάστασης.
Η στερέωση και αποκατάσταση του ευθύγραμμου τμήματος κορτίνα Μπέμπο – Αγ. Φραγκίσκου και το αντίστοιχο καμπύλο τμήμα (orecchione).
Η στερέωση και αποκατάσταση του τμήματος των ενετικών τειχών Ηρακλείου στην ανατολική πλευρά του Προμαχώνα Sabbionara με το αντίστοιχο orecchione.
Η λήψη μέτρων ασφαλείας, προστασίας και άρσης ετοιμορροπίας σε σημεία του μνημείου που χρήζουν άμεσης αποκατάστασης λόγω επικινδυνότητας.
–
Δημοφιλή
Βαρύ πένθος στην Κρήτη: «Έφυγε» ο αγαπητός Γιάννης - Αύριο 24/10 το τελευταίο αντίο
Ψυχίατρος προς Αλέξη Καλοκαιρινό: «Ηράκλειο, η πόλη που μαραζώνει και αρνείται να θεραπευτεί»
Βαρύ πένθος και στη Βιάννο για τον πρόωρο χαμό του δικηγόρου Γιώργου Καραγιάννη
Πένθος στην Κρήτη για τον πρώην αερολιμενάρχη Ηρακλειου
Σοβαρό εργατικό ατύχημα στο Ηράκλειο: Παγιδεύτηκε το χέρι εργαζομένου σε μηχάνημα
Τραγωδία στη Μεσαρά: Υπέκυψε ο οδηγός μετά τη σφοδρή σύγκρουση – «Έσβησε» μέσα στο ασθενοφόρο
Τραγωδία στην Λάρισα: Νεκρό βρέφος μόλις ενός μηνός
Βαρύ πένθος στο Ηράκλειο για την Ροδάνθη που έφυγε πολύ νωρίς
Τραγωδία στα Χανιά: Την βρήκε νεκρή στο σπίτι της ο γιος της