Τα τελευταία χρόνια έχει… εισαχθεί και στη χώρα μας

Μια από τις πιο γνωστές γιορτές παγκοσμίως είναι το Halloween, το οποίο εξαπλώνεται σε όλο και περισσότερα μέρη του πλανήτη.

Πόσα γνωρίζουμε πραγματικά για την ιστορία και την προέλευση του Halloween (Χάλογουιν) αυτής της «τρομακτικής» γιορτής;

Μια γιορτή που συνδυάζει στοιχεία παγανισμού και χριστιανισμού, επηρεασμένη από την παράδοση και την εξέλιξη των λαών που τη διαμόρφωσαν.

Δύο παραδόσεις, μία νέα γιορτή

Πριν από περίπου 2.000 χρόνια, οι Βρετανοί και οι Ιρλανδοί γιόρταζαν το αρχαίο κελτικό έθιμο του Σόουιν (Samhain), που σημαίνει «το τέλος του καλοκαιριού». Η γιορτή αυτή πραγματοποιούνταν κάθε χρόνο στις 31 Οκτωβρίου και σηματοδοτούσε την αρχή του Κελτικού Νέου Έτους.

Εκείνη τη νύχτα πίστευαν πως τα πνεύματα των νεκρών επισκέπτονταν τους ζωντανούς. Από φόβο τόσο για τα φαντάσματα όσο και για την καταστροφή της σοδειάς, οι κάτοικοι μεταμφιέζονταν για να τα τρομάξουν, άναβαν φωτιές και ετοίμαζαν φαγητά για να τα καλοπιάσουν.

Η παράδοση αυτή άλλαξε όταν οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τις κελτικές περιοχές, με αποτέλεσμα δύο ρωμαϊκές γιορτές να συγχωνευτούν με το Σόουιν.

Η μία ονομαζόταν «Φεράλια», στην οποία οι Ρωμαίοι τιμούσαν τους νεκρούς τους κάνοντας προσφορές στους τάφους των προγόνων τους.

Η δεύτερη ήταν η γιορτή της «Πομόνας», αφιερωμένη στη ρωμαϊκή θεά των φρούτων και των δέντρων. Το μήλο, σύμβολο της Πομόνας, εξηγεί το παλιό έθιμο του Χάλογουιν– το γνωστό «bobbing for apples».

Στο παιχνίδι αυτό, οι συμμετέχοντες προσπαθούν να πιάσουν μήλα που επιπλέουν σε μια λεκάνη με νερό, χρησιμοποιώντας μόνο το στόμα τους. Η παράδοση έλεγε πως όποιος κατάφερνε να πιάσει το μήλο, θα ήταν ο επόμενος που θα παντρευόταν.

@lancepekus
bobbing for apples 🍎 at the neighbors fall party #cowboyninja #fall #party #bobbing #apples
♬ Good Times Go By Too Fast – Dylan Scott

Αιώνες αργότερα, με την εξάπλωση του χριστιανισμού στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, τα έθιμα αυτά διατηρήθηκαν, προσαρμοσμένα πλέον στη νέα θρησκεία.

Έτσι την 1η Νοεμβρίου- μία ημέρα μετά το Halloween – καθιερώθηκε η γιορτή των Αγίων Πάντων (All Hallows’ Day), ενώ στις 2 Νοεμβρίου συναντάμε την Ημέρα των Ψυχών (All Souls’ Day), αφιερωμένη στη μνήμη όλων των νεκρών – αντίστοιχη με τα Ψυχοσάββατα της ορθόδοξης παράδοσης.

Από πού πήρε το όνομά της η γιορτή;

Το βράδυ πριν από το All Hallows’ Day, οι πιστοί κρατούσαν αγρυπνία. Με τα χρόνια, η λέξη «eve» (παραμονή) στα σκωτικά συντομεύτηκε σε «e’en» ή «een», κι έτσι το All Hallows’ Eve έγινε Hallowe’en (Halloween) δηλαδή «Ιερό Βράδυ».

Με την άφιξη των Ευρωπαίων αποίκων στη Βόρεια Αμερική, τα ευρωπαϊκά έθιμα συνδυάστηκαν με νέα στοιχεία, δημιουργώντας τη σύγχρονη, αμερικανική εκδοχή της γιορτής.

Πώς γιορτάζεται το Halloween σήμερα;

Σήμερα, ο χαρακτήρας της γιορτής δεν είναι πια τόσο θρησκευτικός, καθώς ελάχιστοι πιστεύουν πραγματικά στα φαντάσματα. Το Halloween αποτελεί κυρίως μια ευκαιρία διασκέδασης για μικρούς και μεγάλους.

@clbcnyt
Perfect Halloween Celebration in Tenerife #spain #halloween #celebration #tenerife #kids #makeup #costume #horror
♬ original sound – celebi_cuneyt

Γιατί οι κολοκύθες έγιναν σύμβολο του Halloween;

Το έθιμο του «Jack-o’-lantern» προέρχεται από έναν ιρλανδικό θρύλο για τον Stingy Jack, ο οποίος περιπλανιόταν ως φλόγα μέσα σε ένα γογγύλι, προσπαθώντας να τρομάξει τα κακά πνεύματα.

Στην κελτική παράδοση, οι άνθρωποι σκάλιζαν γογγύλια και τοποθετούσαν μέσα σε αυτά κεριά για προστασία. Όταν το έθιμο έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα γογγύλια αντικαταστάθηκαν από κολοκύθες, επειδή υπήρχαν σε αφθονία και σκαλίζονταν πιο εύκολα.

@hahalizz
The viral Kitty Pumpkin 🎃🐱!! This idea was perfect and so EASY to make. #pumpkinideas #halloween #pumpkinseason #spookyseason
♬ Fall October Halloween horror classic(177261) – rareNote

Φάρσα ή κέρασμα;

Το γνωστό «Trick or Treat» έχει ρίζες σε ένα παλαιότερο βρετανικό έθιμο, γνωστό ως «Προσευχή ή κέρασμα» (Souling). Τα παιδιά προσέφεραν προσευχές για τις ψυχές των νεκρών με αντάλλαγμα ένα μικρό γλυκό, το λεγόμενο κέικ ψυχών (soul cake).

Στη Σκωτία και την Ιρλανδία, τα παιδιά φορούσαν κοστούμια και έλεγαν τραγούδια ή ποιήματα, ζητώντας κεράσματα από σπίτι σε σπίτι.

@sandyy.bellle
Pumpkin🎃 #halloween2024 #pumpkin #trickortreat #halloweenlook #babypumpkin #babyhalloweencostume #swedentiktok #halloweencostume #trickortreats🎃#cousinsgoals #cousinslikebesties #love #fyp #foruyou
♬ Halloween ・ cute horror song – PeriTune

Με τα χρόνια, το έθιμο εξελίχθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή, «φάρσα ή κέρασμα», όπου τα παιδιά, ντυμένα με τρομακτικές στολές, γυρίζουν στις γειτονιές ζητώντας γλυκά και ζαχαρωτά.

Πηγή: newsbomb.gr

Σύνοψη άρθρου

Το Halloween ξεκίνησε από το αρχαίο κελτικό έθιμο Σόουιν, που εορταζόταν στις 31 Οκτωβρίου και σηματοδοτούσε το τέλος του καλοκαιριού.
Η γιορτή συγχωνεύτηκε με ρωμαϊκές παραδόσεις, όπως η Φεράλια και η γιορτή της Πομόνας, και προσαρμόστηκε στον χριστιανισμό ως All Hallows’ Day.
Η σύγχρονη εκδοχή του Halloween στις Ηνωμένες Πολιτείες περιλαμβάνει διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως το σκάλισμα κολοκύθας και το Trick or Treat.
Το έθιμο του Trick or Treat προέρχεται από το παλαιότερο βρετανικό έθιμο Souling, όπου τα παιδιά προσέφεραν προσευχές για αντάλλαγμα ένα γλυκό.