Κρήτη: «Ίντα θέλουν στην Αθήνα; Να πυροβολάμε σκόπιμα;» – Όταν ψηφίστηκε ο νόμος για τα όπλα

Σχέδιο νόμου του τότε Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, με τίτλο «Όπλα, πυρομαχικά, εκρηκτικές ύλες, εκρηκτικοί μηχανισμοί και σχετικές διατάξεις»

Το καλοκαίρι του 1993, η Βουλή συζητούσε ένα νομοσχέδιο για τα όπλα. Στο επίκεντρο βρέθηκε η Κρήτη, οι μπαλωθιές, τα «έθιμα» και η «τιμή» των Κρητικών. Τα ρητορικά πυρά των βουλευτών που αφορούσαν πραγματικές σφαίρες θυμίζουν την ίδια συζήτηση που κάνουμε 32 χρόνια μετά.

Μετά το διπλό φονικό στα Βορίζια, η κυβέρνηση εξετάζει την αυστηροποίηση του πλαισίου για την οπλοκατοχή και την οπλοχρησία. Στο φόντο αυτής της συζήτησης, το NEWS 24/7 αναζήτησε τα πρακτικά της Βουλής και παρουσιάζει τι είχε ειπωθεί στη Βουλή τον Αύγουστο 1993, όταν η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη έφερε το σχετικό νομοσχέδιο για τα όπλα. Ένα νομοσχέδιο που άνοιξε μια από τις πιο έντονες κοινοβουλευτικές αντιπαραθέσεις για τα όπλα και την Κρήτη και που, τριάντα χρόνια μετά, μοιάζει να επιστρέφει στην πολιτική ατζέντα σχεδόν με τους ίδιους όρους.

Το σχέδιο νόμου του τότε Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, με τίτλο «Όπλα, πυρομαχικά, εκρηκτικές ύλες, εκρηκτικοί μηχανισμοί και σχετικές διατάξεις», ερχόταν να εναρμονίσει το ελληνικό πλαίσιο με την ευρωπαϊκή οδηγία 91/477 της τότε ΕΟΚ για τον έλεγχο της οπλοφορίας. Επισήμως, στόχος ήταν η «καλύτερη προστασία της δημόσιας τάξης» και η μείωση της γραφειοκρατίας για την έκδοση νόμιμων αδειών οπλοφορίας. Στην πράξη όμως, η συζήτηση στη Βουλή για ένα νομοσχέδιο που αφορούσε ευρωπαϊκή οδηγία και θεωρητικά θα είχε τη στήριξη της αντιπολίτευσης, εξελίχθηκε σε αλληλοσταυρούμενα πυρά – μεταφορικά μιλώντας.

Η Νέα Δημοκρατία, ενώ επιδίωκε αυστηρότερους ελέγχους στα όπλα, κατηγορούνταν ότι την ίδια στιγμή ανεχόταν τους πυροβολισμούς σε γλέντια και εκδηλώσεις ακόμα και παρουσία του ίδιου του πρωθυπουργού στην Κρήτη, αλλά και στο κέντρο της Αθήνας. Και ενώ οι (Κρητικοί) βουλευτές του ΠΑΣΟΚ υπέγραφαν εκκλήσεις για τον περιορισμό των «μπαλωθιών» στη Μεγαλόνησο, καταγγέλλοντας την κυβερνητική ανοχή, ταυτόχρονα κατηγορούσαν τη ΝΔ ότι με τη νέα νομοθεσία επιχειρεί να καταργήσει ένα «παραδοσιακό έθιμο» και να στοχοποιήσει τους Κρητικούς, αφού το ζήτημα της παράνομης οπλοχρησίας αφορούσε, υποτίθεται, το σύνολο της χώρας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Βορίζια: Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια της 56χρονης πριν ξεψυχήσει

Χαρακτηριστική του κλίματος που επικράτησε είναι η ακόλουθη συνομιλία, όπως καταγράφηκε αυτούσια στα πρακτικά της Βουλής κατά τη διάρκεια της συζήτησης επί συγκεκριμένων άρθρων:

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα μου επιτρέψετε να μεταφέρω και εγώ ένα ανέκδοτο που προσφάτως άκουσα σε επίσκεψή μου στην Κρήτη. Σ’ ένα χωριό της Κρήτης, μια ηλικιωμένη γυναίκα, ακούει ένα ορυμαγδό πυροβολισμών. Πετάγεται έντρομη στην πόρτα και λέει: “τι συμβαίνει παιδιά;” Της απαντούν ότι ήλθε ο Mητσοτάκης. Περνάει η μέρα και πέφτει το μεσημέρι να κοιμηθεί η γιαγιά και ακούει ξανά πυροβολισμούς. Ρωτάει ξανά: “παιδιά τι γίνεται;” Της απαντούν ότι τρώει ο Μητσοτάκης.

ΕΝΑΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ (Από την Πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας): Είναι παλιό αυτό το ανέκδοτο.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ: Εσείς το ξέρετε πριν από μένα προφανώς γιατί είναι αρχηγός σας ο Μητσοτάκης. Τέλος πάντων, το βράδυ ακούγονται νέοι πυροβολισμοί και ξαναρωτάει η γιαγιά και της απαντούν ότι φεύγει ο Μητσοτάκης, οπότε τους λέει η γιαγιά: “μα καλά τι κάνατε όλη μέρα, παίζατε και δεν τον πετύχατε;” Αυτό το ανέκδοτο δεν κυκλοφορεί τυχαία. Κυκλοφορεί προφανώς, διότι όπως είπε και προηγουμένως ο συνάδελφος εκ Χανίων, ο Πρωθυπουργός σας συνοδεύεται από ανθρώπους οι οποίοι ασκόπως πυροβολούν.

Θέλω να επιβεβαιώσω τη μαρτυρία του κ. Βαλυράκη, σχετικά με το βράδυ των εκλογών. Έχω την ατυχία να μένω στη γειτονιά της Αθήνας που λέγεται Βατραχονήσι, απέναντι από το άγαλμα του Τρούμαν και γειτονεύω και με τη Ρηγίλλης και με το σπίτι του κυρίου Πρωθυπουργού. Εκείνη τη νύχτα δεν κοιμηθήκαμε καθόλου. Το φοβερότερο απ’ όλα, ήταν το θέαμα περιπολικών της αστυνομίας των οποίων επέβαιναν αστυνομικοί εν στολή με αυτόματα όπλα, τα οποία άδειαζαν στους δρόμους, πανηγυρίζοντας τη νίκη του κόμματος που είχε νικήσει εκείνο το βράδυ! Δεν έχει ξαναγίνει αυτό σε άλλη εκλογική νίκη της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Το λέω αυτό, κύριε Πρόεδρε, διότι καλούμεθα να ψηφίσουμε μια διάταξη η οποία είναι ωραία, σωστή, και βεβαίως όλοι γνωρίζουμε ότι με την ευκαιρία αυτών των ανόητων εκδηλώσεων που συχνά είναι αποτέλεσμα και παρανόμων δραστηριοτήτων άλλου είδους, λαθρεμπορίου όπλων, πυρομαχικών κ.λπ., έχουμε τραγικά γεγονότα, έχουμε θύματα.

Πραγματικά, κάθε καλοκαίρι διαβάζουμε ότι σε κάποιο πανηγύρι, σε κάποιο ανοικτό χώρο κάποιος σκοτώθηκε, επειδή κάποιοι συνάνθρωποί μας έχουν την ανοησία να πυροβολούν ασκόπως.

Αλλά πρόκειται να εφαρμοσθεί αυτός ο νόμος; Γιατί το μεγάλο πρόβλημα της χώρας μας δεν είναι ότι δεν έχουμε νόμους. Έχουμε πλήθος νόμους, θαυμάσιους νόμους και θαυμάσιους νομικούς. Το ζήτημα είναι ότι δεν εφαρμόζονται οι νόμοι. Και αναρωτιέμαι μήπως θα έπρεπε, πριν ξεκινήσουμε και ψηφίσουμε άλλη μία διάταξη που θα προστεθεί στις τόσες που δεν εφαρμόζονται, τουλάχιστον να μας διαβεβαιώσει ο παριστάμενος κύριος Υπουργός ότι θα συμβουλεύσει τον κύριο Πρωθυπουργό στο μέλλον να μη συνοδεύεται από τους πυροβολώντας ασκόπως τραμπούκους του κυβερνώντος κόμματος, όταν περιοδεύει την ιδιαιτέρα του πατρίδα.

«ΠΗΡΕ ΤΑ ΒΟΥΝΑ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΡΙΣΤΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΟΡΕΙΒΑΤΗ ΜΑΖΙ ΜΕ ΜΑΥΡΟΠΟΥΚΑΜΙΣΑΔΕΣ ΝΑ ΠΥΡΟΒΟΛΟΥΝ ΔΙΠΛΑ ΤΟΥ»

Ο Σήφης Βαλυράκης, βουλευτής ΠΑΣΟΚ Χανίων, είχε υποστηρίξει λίγο νωρίτερα ότι «ορισμένα κομμάτια του νομοσχεδίου κινούνται εκτός τόπου και χρόνου» και ζήτησε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με ρεαλισμό. Θύμισε πως το έθιμο των μπαλωθιών έχει πλέον ξεφύγει από κάθε μέτρο, ενώ παλαιότερα που δεν είχαν πρόσβαση σε πυρομαχικά οι Κρητικοί, ήταν πράγματι συμβολικό με ελάχιστους πυροβολισμούς. «Σε ορισμένες περιοχές της Κρήτης δεν γίνεται πετυχημένο γλέντι αν δεν πέσουν μερικές χιλιάδες πυροβολισμοί». Ως παράδειγμα έφερε παράνομο φορτίο «περίπου 100.000 φυσίγγια» που κατασχέθηκε στην Πάτρα. «Είναι ζήτημα αν τροφοδοτεί για μια βδομάδα μια τέτοια δραστηριότητα», είπε ο Βαλυράκης.

Αμφισβήτησε ευθέως την αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου. «Πιστεύετε πράγματι ότι με τη διάταξη αυτή θα ανασχεθεί το φαινόμενο;», ρώτησε τον υπουργό, επιμένοντας ότι πρέπει να εντοπιστεί η πηγή: «Από πού και πώς φτάνει αυτός ο τεράστιος αριθμός πυρομαχικών;». Συνέδεσε το φαινόμενο με «λαθρεμπόριο όπλων, τη ζωοκλοπή και τα ναρκωτικά» και τόνισε ότι «χωρίς την ανοχή, τουλάχιστον, της αστυνομίας δεν γίνεται να διατηρείται σε αυτές τις διαστάσεις».

«Να σας θυμίσω επίσης», είπε ο Βαλυράκης, «ότι λίγους μήνες πριν, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, σε περιοδεία του στην Κρήτη, συνοδευόταν από πολίτες που πυροβολούσαν στον αέρα μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες». Αναφέρθηκε και σε δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας με τίτλο «Μπαλωθιές. Ο αγώνας της Κρήτης», που περιέγραφε τον Πρωθυπουργό «να παίρνει πάλι τα βουνά, παριστάνοντας τον ορειβάτη, με μαυροπουκαμισάδες, κουμπουροφόρους, τραμπούκους και παλικαράδες να πυροβολούν δίπλα του».

«ΚΑΛΑ ΤΑ ΕΘΙΜΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΚΑ ΤΑ ΑΙΜΑΤΑ»

Πριν αρχίσουν οι εντάσεις, η συζήτηση ξεκίνησε με τον εισηγητή της πλειοψηφίας να παρουσιάζει το νομοσχέδιο βήμα-βήμα. Ο Απόστολος Ανδρεουλάκος της Νέας Δημοκρατίας το περιέγραψε ως «αναγκαίο βήμα για την προστασία της δημόσιας τάξης» και «εκσυγχρονισμό στα πρότυπα της ΕΟΚ». Όμως, όσο εκείνος ανέλυε τις διατάξεις, στην αίθουσα ήταν ήδη φανερό πως το θέμα της Κρήτης θα μονοπωλούσε το ενδιαφέρον.

Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ Σερρών, Ιωάννης Ανθόπουλος, παίρνοντας με τη σειρά του τον λόγο, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο περισσότερο φιλο-οπλικό παρά περιοριστικό, υποστηρίζοντας ότι δεν αγγίζει την παράνομη κατοχή και εμπορία, αλλά «διευκολύνει την άνετη νόμιμη οπλοφορία». «Αν σε κάθε σοβαρή ή σοβαροφανή καταγγελία περί απειλής ζωής δίνουμε άδεια οπλοφορίας», προειδοποίησε, «σε λίγο θα οπλοφορεί όλη η Ελλάδα».

Παρότι άσκησε σκληρή κριτική στις ρυθμίσεις, ο Ανθόπουλος, αναγνώρισε τη σημασία της ρύθμισης για τους «άσκοπους πυροβολισμούς», δηλώνοντας χαρακτηριστικά για την Κρήτη: «Καλά τα έθιμα, αλλά κακά τα αίματα». Όπως φάνηκε στην πράξη, δεν συμφωνούσαν απαραίτητα μαζί του για τις μπαλωθιές οι συνάδελφοί του από την Κρήτη.

Έτσι, το Προεδρείο ανακοίνωσε πως είχαν ζητήσει τον λόγο τέσσερις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ από την Κρήτη: Μπαντουβάς, Πρασιανάκης, Σαρρής και Σμπώκος, «όλοι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το νομοσχέδιο».

«Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΒΡΕΘΗΚΕ ΑΟΠΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΛΗΡΩΣΕ ΒΑΡΥΤΑΤΑ»

Ο κ. Κωνσταντίνος Μπαντούβας ανέβηκε στο βήμα και αναφέρθηκε στο ιστορικό παράδειγμα της Κρήτης κατά τον Β’ Παγκόσμιο και στην εμπειρία της Κύπρου, ως αποδείξεις ότι «οσάκις βρέθηκε άοπλος ο ελληνικός λαός το πλήρωσε βαρύτατα». «Για να επιβιώσει», είπε, «πρέπει να είναι πάντοτε σε εγρήγορση και με το δάκτυλο στη σκανδάλη – κυριολεκτώ».

«Είναι ένα έθιμο που πρέπει κάποτε να σταματήσει» είπε ο Μπαντούβας αναγνωρίζοντας το πρόβλημα των «άσκοπων πυροβολισμών». Σημείωσε, πως στην Κρήτη «υπάρχει παράνομη εμπορία και διακίνηση όπλων κάτω από τη μύτη των διωκτικών αρχών και με την κάλυψη, δυστυχώς, κυβερνητικών παραγόντων».

Συμπέρασμα του Μπαντούβα ήταν πως χρειάζεται «ειδικό καθεστώς αντιμετωπίσεως του προβλήματος, το οποίο θα συνεκτιμά την ελληνική πραγματικότητα» και θα λαμβάνει υπόψη τα ιστορικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά της χώρας.

«Η ΟΠΛΟΚΑΤΟΧΗ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕΙ ΤΟΠΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ»

Η τοποθέτησή του Γιώργου Πρασιανάκη, βουλευτή ΠΑΣΟΚ από τα Χανιά, κινήθηκε στη λεπτή γραμμή ανάμεσα στην κατανόηση της κρητικής ιδιαιτερότητας και την ανάγκη να επιβληθεί νόμος και τάξη. «Στην Κρήτη η οπλοκατοχή θεωρείται στοιχείο τιμής», είπε, «και στηρίζεται σε παραδόσεις και ανάγκες». Αναρωτήθηκε μάλιστα πώς η ίδια κυβέρνηση που εξαγγέλλει «παλλαϊκή άμυνα» μπορεί να ποινικοποιεί τόσο αυστηρά την κατοχή όπλων, χωρίς να λαμβάνει υπόψη αυτές τις ιδιαιτερότητες.

Υπενθύμισε ότι «το φαινόμενο της οπλοφορίας και της οπλοχρησίας έχει καταδικαστεί απ’ όλον τον πνευματικό και πολιτικό κόσμο της Κρήτης» και κατέθεσε στα πρακτικά κοινή διακήρυξη που είχαν υπογράψει το Πανεπιστήμιο Κρήτης, η Εκκλησία, οι δήμοι και οι ίδιοι οι Κρητικοί βουλευτές, μιλώντας για «επικίνδυνο εκφυλισμό των παραδόσεων».

Η πιο αιχμηρή στιγμή της ομιλίας του ήρθε όταν στράφηκε προσωπικά κατά του πρωθυπουργού. «Εκφράζω την αγανάκτησή μου», είπε, «διότι ο Πρωθυπουργός της χώρας, ενώπιον πανελλήνιων μέσων ενημέρωσης, εμφανίζεται να ανέχεται το νοσηρό φαινόμενο». Και για να κάνει πιο χειροπιαστή την κατηγορία, κατέθεσε φωτογραφίες και αναφορές από επίσημες εκδηλώσεις «όπου, παρουσία της κορυφής του κράτους, γίνεται πληθωρική χρήση όπλων».

Ενώ καταδίκαζε το έθιμο των μπαλωθιών, έκλεισε την ομιλία του με έναν «ύμνο» στα Κρητικά όπλα:

«Είμαι αντίθετος βεβαίως με την οπλοφορία και την οπλοχρησία. Αλλά σ’ ό,τι αφορά την οπλοκατοχή, θέλω να πω ότι αυτές οι παραδόσεις δεν επιτρέπουν να το ξεπεράσουμε με τόση απλοϊκότητα και με τόση ευκολία. Σημειώνω ότι σε δημοσίευμα της εφημερίδας ΚΗΡΥΞ των Χανίων στις 30.5.93 σημειώνεται ότι “το όπλο υπήρξε για τους Σφακιανούς και τους περισσότερους Κρητικούς αιώνιο πάθος. Όταν τα αποκτούσαν τα λάτρευαν. Τα στόλιζαν με αργυρά και χρυσά κοσμήματα και τα κρεμούσαν επιδεικτικά στους τοίχους του σπιτιού. Τα όπλα των προγόνων ήταν τα πολυτιμότερα οικογενειακά κειμήλια. Η ωραιότερη στιγμή για τους γονείς ήταν η στιγμή που παράδιναν τα όπλα στους απογόνους. Το ασημοστολισμένο τουφέκι, το πιστόλι, το μικρό ασημένιο μαχαίρι”.

Και αναφέρει τι έλεγε το 1586 ο Βοσκαρίνι, το 1550 ο Μπελόν, κάποιοι ξένοι περιηγητές.

Και αναφέρει τι γινόταν και παλιά στην Κρήτη που αν πήγαινες σε οποιαδήποτε συνάθροιση, έλεγε το τραγούδι της παλιάς εποχής:

“Να δεις τσι νιούς για τάρματα, τσι νιές για το γαιτάνι,

να δεις και τσ’ ασπρογέροντες που παίζουν στο σημάδι”.

Θα έλεγα λοιπόν, κύριε Υπουργέ, ότι το θέμα της οπλοκατοχής πρέπει να ειδωθεί με ιδιαίτερη προσοχή και ευαισθησία σε εκείνες τις περιπτώσεις και στα σημεία που θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει τουλάχιστον τοπικό δίκαιο» είπε ο κ. Πρασιανάκης.

«Η ΚΡΗΤΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΠΩΣ Η ΑΘΗΝΑ»

Ο Δημήτριος Σαρρής, βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ηρακλείου αναφέρθηκε στην αύξηση της εγκληματικότητας και των ένοπλων ληστειών που καταγράφονταν εκείνα τα χρόνια. «Νομίζω ότι εδώ γίνεται ή τουλάχιστον αποπειράται να γίνει από τα ΜΜΕ ή από τοποθετήσεις κάποιων μια κίνηση αντιπερισπασμού και αποπροσανατολισμού με εξιλαστήριο θύμα την Κρητική κοινωνία» τόνισε ο ίδιος. «Η Κρήτη, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι -και υπάρχουν προς αυτό στατιστικά στοιχεία και προκαλώ τον κύριο Υπουργό Δημόσιας Τάξης να τα καταθέσει- σε εγκληματικότητα έρχεται πέμπτη ή έκτη, κατά σειρά των περιφερειών της Ελλάδος. Έχει πολύ χαμηλή εγκληματικότητα» τόνισε ο ίδιος.

«Η Κρητική κοινωνία, μπορεί να είναι πιο “ηχηρή” και “βροντώδης” κατ’ έθιμο, αλλά αυτό δεν έχει σχέση με την εγκληματικότητα αυτή καθ’ εαυτή με μια εξαίρεση. Την ζωοκλοπή, το απαράδεκτο φαινόμενο της ζωοκλοπής που συντηρείται δυστυχώς και τις μέρες μας κατά την επιχείρηση, γιατί περί επιχειρήσεως πρόκειται, της οποίας γίνεται χρήση όπλων».

Σε επίπεδο εγκλημάτων στην Κρήτη, ανέφερε και την περίπτωση ενός ατόμου από τη φύλαξη του πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που κατηγορούνταν εκείνη την περίοδο για λαθρεμπόριο όπλων. «Το ότι το περιβάλλον του Πρωθυπουργού απεκαλύφθη εμπορία όπλων με προεξάρχοντα -έτσι φάνηκε τουλάχιστον- τον αστυφύλακα Κοτσυφάκη, και ότι ακόμα μπροστά στα μάτια όλου του Ελληνικού Λαού, από τηλεοράσεως, είδαμε να πυροβολούν οι συνοδοί του κυρίου Πρωθυπουργού, στο οροπέδιο του Ομαλού και ο ίδιος χαμογελαστά να παροτρύνει τους χειριστές των όπλων “να προσέχουν τα καλώδια της ΔΕΗ” είναι νομίζω ό,τι χειρότερο από άποψης διαπαιδαγώγησης προς την κατεύθυνση της παύσης της οπλοφορίας και της οπλοχρησίας».

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό που μου είπε ένας γέρος Κρητικός, στον οποίο εξηγούσα, γιατί δεν πρέπει να πυροβολούμε άσκοπα και τους κινδύνους που συνεπάγεται αυτό. Και του μίλησα για το νόμο που συζητάμε σήμερα. Ξέρετε τι μου απάντησε χαμογελώντας και με θυμοσοφική διάθεση; “Ίντα θέλουν στην Αθήνα; Να πυροβολούμε σκόπιμα”; Η απάντηση του γέρου Κρητικού είναι πραγματικά εύγλωττη. Μη βάζουμε λοιπόν σε ένα τσουβάλι όλους.

«ΜΕΓΑΛΟ ΚΥΚΛΩΜΑ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΑΦΙΑΣ»

Ο Ιωάννης Σμπώκος, βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ρεθύμνου, γεννημένος στα Ανώγεια, μιλώντας για το νησί του, έκανε λόγο για «ένα ξέφραγο αμπέλι για κάθε είδους λαθρέμπορους όπλων και πυρομαχικών». «Δρουν ανενόχλητοι», είπε, «και οι αρχές απλώς παρακολουθούν». Αναφέρθηκε ακόμη σε «περίεργες πτήσεις ιδιωτικών αεροσκαφών» που χαμηλώνουν αιφνιδίως ύψος, αφήνοντας να εννοηθεί ότι γίνονται ρίψεις όπλων, ενώ εκτίμησε ότι ο ετήσιος τζίρος του κυκλώματος στην Κρήτη ίσως αγγίζει τα πέντε δισεκατομμύρια δραχμές. «Έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο κύκλωμα γύρω από τη λαθρεμπορία όπλων και πυρομαχικών που πλέον επεκτείνεται στα ναρκωτικά και στην αρχαιοκαπηλία. Αρχίζει να αποκτά σαφή χαρακτηριστικά Μαφίας».

Στάθηκε, επίσης, στις ποινές του νομοσχεδίου, τις οποίες χαρακτήρισε «αστείες». «Είναι δυνατόν, κύριε Υπουργέ να μιλάμε για 500.000 δρχ. πρόστιμο σε λαθρεμπόρους όπλων, όταν η τιμή εκκίνησης ενός πιστολιού είναι 500.000 δρχ. στο λαθρεμπόριο; Έχουν τόσα χρήματα απ’ αυτή την παράνομη δραστηριότητά τους, που οι ποινές και τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται είναι αστεία», κατέληξε ο Σμπώκος.

«ΘΑ ΠΗΓΑΙΝΕ ΠΟΛΥ ΝΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ ΜΠΑΛΩΘΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΑΣ, ΚΥΡΙΕ ΥΠΟΥΡΓΕ»

Όταν ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, Νικόλαος Γκελεστάθης, πήρε τον λόγο, προσπάθησε να δώσει μια πιο αισιόδοξη εικόνα. Είπε πως στη διήμερη περιοδεία του στο Ρέθυμνο «ούτε πυροβολισμοί ακούστηκαν», πως «η ζωοκλοπή έχει μειωθεί αισθητά» και ότι αυτό οφείλεται στη «λεβεντιά των Κρητικών» και στο «πολιτιστικό τους επίπεδο».

Η απάντηση του βουλευτή Ρεθύμνου του ΠΑΣΟΚ, Ιωάννη Σμπώκου, ήρθε ακαριαία. «Ακούστε πώς διαπιστώνονται τα γεγονότα!», είπε ειρωνικά, προσθέτοντας «Θα πήγαινε πολύ να παίξουμε και μπαλωθιές για την παρουσία σας, κύριε Υπουργέ». Και συνέχισε στο ίδιο ύφος: «Όταν είσθε εσείς δεν παίζουν πυροβολισμοί, άρα τελείωσαν οι πυροβολισμοί. Όταν είναι ο Πρωθυπουργός, παίζουν, διότι είναι το έθιμο. Αυτά είναι δικά σας. Στις περιοδείες σας είχατε λίγα άτομα και προφανώς στα λίγα άτομα δεν παίζονται και πυροβολισμοί. Δεν έχετε πλέον ανθρώπους να σας ακολουθούν».

Το νομοσχέδιο τελικά υπερψηφίστηκε και έγινε ο Νόμος 2168/1993 «περί όπλων, πυρομαχικών, εκρηκτικών υλών και συναφών διατάξεων». Παρέμεινε σε ισχύ για σχεδόν τρεις δεκαετίες, έως ότου τροποποιήθηκε το 2020, προκειμένου να εναρμονιστεί εκ νέου με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Οι αλλαγές έφεραν ακόμα αυστηρότερες ποινές για την παράνομη οπλοφορία.

Λίγους μήνες μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, τον Οκτώβριο του 1993, το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε στην εξουσία, κερδίζοντας τις εκλογές και «βάφοντας» ξανά την Κρήτη πράσινη. Και ενώ οι νόμοι αλλάζουν, οι πολιτικές μάχες αναφορικά με την οπλοφορία στην Κρήτη, φαίνεται πως μένουν σχεδόν ίδιες.