Κρήτη: Πόσο αυξήθηκε στο Ηράκλειο το μέσο οικογενειακό εισόδημα

Η παρούσα έρευνα εξετάζει τις εισοδηματικές ανισότητες και τα επίπεδα φτώχειας ανά Δήμο στην Περιφέρεια Κρήτης

Σύμφωνα με τη μεταβολή του μέσου οικογενειακού εισοδήματος για την περίοδο 2021–2023, τη μεγαλύτερη άνοδο καταγράφει ο Δήμος Χερσονήσου (+53%), ακολουθούμενος από τους Δήμους Αποκορώνου (+43%) και Βιάννου (+41%). Αντίθετα, οι μικρότερες αυξήσεις εντοπίζονται στους Δήμους Ανωγείων (20%), Οροπεδίου Λασιθίου (21%) και Ηρακλείου (21%).

Οι έντονες διακυμάνσεις που παρατηρούνται με ποσοστά αύξησης που κυμαίνονται από 20% έως 53% αντικατοπτρίζουν τις εισοδηματικές διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται μεταξύ τουριστικών, αστικών και ορεινών δήμων της Κρήτης, υπογραμμίζοντας τη χωρική ετερογένεια του εισοδηματικού χάρτη της Περιφέρειας.

Η παρούσα έρευνα εξετάζει τις εισοδηματικές ανισότητες και τα επίπεδα φτώχειας ανά Δήμο στην Περιφέρεια Κρήτης, αξιοποιώντας φορολογικά δεδομένα της ΑΑΔΕ για τα έτη 2021, 2022 και 2023, τα οποία αντιστοιχούν σε εισοδήματα που αποκτήθηκαν τα έτη 2020, 2021 και 2022, αντίστοιχα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ηράκλειο: Θρήνος για τον 52χρονο Αντώνη που έχασε τη ζωή του σε τροχαίο – Σήμερα το τελευταίο αντίο

Η ανάλυση αποσκοπεί στην ανάδειξη των χωρικών μοτίβων φτώχειας σε επίπεδο Δήμων, φωτίζοντας παράλληλα τις εισοδηματικές διαφοροποιήσεις μεταξύ αστικών, τουριστικών και αγροτικών περιοχών. Με τον τρόπο αυτό συμβάλλει στην τεκμηρίωση στοχευμένων πολιτικών κοινωνικής συνοχής και κοινωνικά δίκαιης περιφερειακής ανάπτυξης.

Παρακολουθώντας την απόκλιση του μέσου οικογενειακού δηλωθέντος εισοδήματος κάθε Δήμου από τον μέσο όρο της Περιφέρειας Κρήτης για το έτος 2023, διαπιστώνεται ότι τα υψηλότερα, από το μέσο όρο της Κρήτης, εισοδήματα εντοπίζονται στα αστικά κέντρα, με τους Δήμους Ηρακλείου (+10%), Χανίων (+4%) και Αγίου Νικολάου (+3%) να προηγούνται.

Ο Δήμος Μαλεβιζίου βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο της Περιφέρειας, ενώ οι Δήμοι Ανωγείων (-38%) και Σφακίων (-30%) καταγράφουν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα εισοδήματος.

Το εύρημα αυτό καταδεικνύει τη σαφή εισοδηματική ανισότητα μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών της Κρήτης, καθώς και την έντονη πόλωση ανάμεσα σε εισοδηματικά ανεπτυγμένες και λιγότερο αναπτυγμένες χωρικές ζώνες. Ενδεικτικά, η απόκλιση μεταξύ του Δήμου με το υψηλότερο μέσο εισόδημα (Ηρακλείου) και εκείνου με το χαμηλότερο (Ανωγείων) προσεγγίζει τις 50 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που σημαίνει ότι το μέσο εισόδημα στα Ανώγεια αντιστοιχεί περίπου στο ήμισυ του αντίστοιχου εισοδήματος στον Δήμο Ηρακλείου.

Στα αστικά κέντρα και τους τουριστικούς δήμους — Ηρακλείου, Χανίων, Αγίου Νικολάου, Μαλεβιζίου, Ρεθύμνου και Χερσονήσου — σε αντίθεση με τους δήμους Αμαρίου, Γόρτυνας, Σφακίων και Ανωγείων, καταγράφεται θετική απόκλιση του μέσου οικογενειακού εισοδήματος από το όριο ή κατώφλι φτώχειας (ΕΛΣΤΑΤ).

Το γεγονός αυτό φανερώνει την ύπαρξη έντονων διαφοροποιήσεων στην εισοδηματική φτώχεια, μεταξύ αστικών/τουριστικών και αγροτικών/ορεινών περιοχών της Κρήτης. Οι τελευταίες εμφανίζονται εισοδηματικά πιο ευάλωτες, καθώς τα μέσα εισοδήματα των νοικοκυριών τους βρίσκονται πολύ κοντά ή και κάτω από το όριο φτώχειας, σε αντίθεση με τα υψηλότερα επίπεδα διαβίωσης που χαρακτηρίζουν τις αστικές και τουριστικές περιοχές, όπου η οικονομική δραστηριότητα και η απασχόληση προσφέρουν πιθανότατα μεγαλύτερη εισοδηματική σταθερότητα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η ανάλυση των εισοδηματικών δεδομένων για την περίοδο 2021–2023 δείχνει ότι η αύξηση των εισοδημάτων στην Κρήτη δεν κατανέμεται ισόρροπα χωρικά. Οι εισοδηματικές ανισότητες παραμένουν έντονες, ενώ η φτώχεια διατηρείται ή και εντείνεται σε ορισμένες περιοχές.

Οι εισοδηματικές ανισότητες στην Κρήτη εμφανίζουν αντίστροφες δυναμικές. Οι αστικοί και τουριστικοί δήμοι —όπως το Ηράκλειο, τα Χανιά, το Ρέθυμνο, ο Άγιος Νικόλαος και η Σητεία— συγκεντρώνουν υψηλότερα επίπεδα εισοδήματος, αλλά εμφανίζουν και μεγαλύτερες εισοδηματικές ανισότητες και εντονότερη φτώχεια. Αντίθετα, οι ορεινοί και αγροτικοί δήμοι (Ανώγεια, Σφακιά, Οροπέδιο Λασιθίου, Μυλοπόταμος) παρουσιάζουν πιο ισόρροπη κατανομή εισοδημάτων πιο κοντά ωστόσο στα χαμηλά εισοδήματα καθώς η συγκέντρωση νοικοκυριών παραμένει υψηλή σε αυτά, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις στο 50% του συνολικού πληθυσμού τους.

Οι χωρικές διαφοροποιήσεις στο εισόδημα και στα ποσοστά φτώχειας αντανακλούν ευρύτερες δομικές παραμέτρους των τοπικών κοινωνιών — οικονομικές, παραγωγικές και κοινωνικές. Οι παράμετροι αυτοί διαφοροποιούν τον αστικό από τον αγροτικό χώρο ως προς τη δομή των παραγωγικών τομέων, τις μορφές απασχόλησης, το επίπεδο δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και την πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες και υποδομές. Τα στοιχεία αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη για διαφοροποιημένες θεσμικές παρεμβάσεις μεταξύ αστικού και αγροτικού χώρου, με έμφαση στην ενίσχυση του αγροτικού τομέα και την άρση της εγκατάλειψης της ενδοχώρας, προκειμένου να ενισχυθούν η κοινωνική και χωρική δικαιοσύνη.

Δείτε αναλυτικά την έρευνα: Χωρική-Ανάλυση-των-Εισοδηματικών-Ανισοτήτων

Πηγή: parakritika.gr