Η αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων αναδεικνύεται το πολιτικό ζητούμενο της εποχής

«Βρισκόμαστε σε μια περίοδο ανασχηματισμού και αναδιάταξης του πολιτικού συστήματος, ως αποτέλεσμα των βαθιών συνεπειών της οικονομικής κρίσης.

Σημαντικές πολιτικές δυνάμεις υπέστησαν πλήγματα, ενώ μειώθηκε η επιρροή τους, δημιουργώντας το έδαφος για την άνοδο ενός λαϊκιστικού ρεύματος, δήλωσε στην εκπομπή «Live με την Αντιγόνη», με την Αντιγόνη Ανδρεάκη, στο Cretaone Radio 102,3, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, Κώστας Υφαντής, αναλύοντας τις εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό και τα κρίσιμα διεθνή ζητήματα, με αιχμή τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Λαϊκισμός και αποδόμηση των θεσμών

Ο κ. Υφαντής περιέγραψε τον σύγχρονο λαϊκισμό ως την αντίληψη ότι «τίποτα δεν αλλάζει επειδή δεν υπάρχει πολιτική βούληση» και ότι αρκεί η παρουσία κάποιων «αποφασισμένων ανθρώπων» για να λυθούν όλα τα προβλήματα. Πρόκειται, όπως τόνισε, για μια λογική βολονταρισμού που υποβαθμίζει τον ρόλο των θεσμών, των συμμαχιών και της θεσμικής λειτουργίας.

«Όλα αυτά θεωρούνται δευτερεύοντα και το μόνο που προβάλλεται ως λύση είναι η πολιτική βούληση. Αυτό είναι χαρακτηριστικό κοινωνιών που ρέπουν προς τον αυταρχισμό», σημείωσε, προσθέτοντας ότι έχει υποχωρήσει δραματικά η εμπιστοσύνη στους θεσμούς – φαινόμενο που δεν είναι μόνο ελληνικό.

Παρότι, όπως είπε, είναι ακόμα νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα, όλα δείχνουν ότι η κοινωνία εισέρχεται σε μια νέα φάση, με διαφορετικούς όρους πολιτικής λειτουργίας.

Ουκρανία: Πολύπλοκη διαπραγμάτευση και μακρύς δρόμος

Αναφερόμενος στην εξωτερική πολιτική, ο Κώστας Υφαντής τόνισε ότι η κατάσταση στην Ευρώπη και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι εξαιρετικά κρίσιμη, με το Ουκρανικό να παραμένει το κεντρικό ζήτημα.
«Είίναι λάθος να θεωρείται πως η διαπραγμάτευση για την Ουκρανία μπορεί να ολοκληρωθεί «σε δύο εικοσιτετράωρα», τόνισε υπογραμμίζοντας πως : «Ακόμα και στην περίπτωση που υπάρξει συμφωνία μέσα στους επόμενους μήνες, αυτή θα προκύψει μέσα από μια εξαιρετικά σύνθετη διαδικασία, ενώ ο πόλεμος θα συνεχίζεται παράλληλα.

Ιδιαίτερη ανησυχία εξέφρασε για το ενδεχόμενο οι Ηνωμένες Πολιτείες να διακόψουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία, σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ως εκβιασμός και θα περιόριζε δραστικά τα περιθώρια της χώρας. «Μια κακή ειρήνη θα φέρει έναν νέο πόλεμο», προειδοποίησε.

Η Ρωσία ως διαρκής πηγή αστάθειας στην Ευρώπη

Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων υπογράμμισε ότι, ανεξαρτήτως της έκβασης του πολέμου, η Ρωσία θα συνεχίσει να αποτελεί βασική πηγή ανασφάλειας και αστάθειας για την Ευρώπη. Όπως είπε, επί χρόνια έγιναν προσπάθειες ένταξής της στο ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας, οι οποίες απέτυχαν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, χώρες όπως οι Βαλτικές Δημοκρατίες και η Πολωνία δύσκολα θα αισθανθούν ασφαλείς για πολλά χρόνια ακόμη, όχι απαραίτητα λόγω άμεσης πολεμικής σύγκρουσης, αλλά εξαιτίας υβριδικών απειλών και επιθέσεων.

Η νέα κανονικότητα: Μόνιμη διαχείριση κρίσεων

Κλείνοντας, ο Κώστας Υφαντής υπογράμμισε πως : «Η εποχή της σταθερότητας και της προβλεψιμότητας έχει οριστικά παρέλθει, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Έχουμε μπει σε μια περίοδο όπου συνεχώς διαχειριζόμαστε κρίσεις. Η κανονικότητα, όπως τη γνωρίζαμε, έχει τελειώσει. Αυτή είναι η νέα κανονικότητα», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι η σταθερότητα δεν σημαίνει πλέον απουσία προβλημάτων, αλλά ικανότητα διαχείρισής τους σε πραγματικό χρόνο.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Διεθνών Σχέσεων, οι κυβερνήσεις δεν κρίνονται πια από το αν θα αποφύγουν τις κρίσεις —κάτι που πλέον δεν είναι εφικτό— αλλά από το πώς θα ανταποκριθούν σε αυτές.
Για τον λόγο αυτό, όπως σημείωσε, οι κοινωνίες καλούνται πλέον να επιλέγουν όχι απλώς κυβερνήτες, αλλά διαχειριστές κρίσεων, ανθρώπους με θεσμική επάρκεια, νηφαλιότητα και ικανότητα συντονισμού σε πολλαπλά επίπεδα.

Η αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων αναδεικνύεται στο κεντρικό πολιτικό ζητούμενο της εποχής, ακόμη κι αν αυτή η πραγματικότητα είναι δύσκολη και συχνά δυσάρεστη.