Άγχος: Ο μεγάλος «πυροδότης» του καρκίνου

Απαραίτητη η διαχείρισή του στην αντικαρκινική θεραπεία

Νέα στοιχεία για τη σχέση του χρόνιου άγχους με τον καρκίνο φέρνει στο φως μελέτη από το αμερικανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο Cold Spring Harbor Laboratory (CSHL), αποκαλύπτοντας έναν μηχανισμό που πυροδοτεί τις μεταστάσεις. Τα ευρήματα που δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό Cancer Cell, δείχνουν έναν νέο δρόμο για θεραπείες ικανές να προλαμβάνουν την εξάπλωση της κακοήθειας.

«Το στρες είναι κάτι αναπόφευκτο στους καρκινοπαθείς. Μπορείτε να φανταστείτε ότι, αν διαγνωστείς με τη νόσο, δεν μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι την ασθένεια, την ασφάλιση ή την οικογένεια. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί το στρες πάνω μας» ανέφερε η Xue-Yan He, πρώην μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο εργαστήριο της επίκουρης καθηγήτριας στο CSHL, Mikala Egeblad.

Τετραπλάσια αύξηση μεταστάσεων

Οι He και Egeblad, σε συνεργασία με την καθηγήτρια του CSHL Linda Van Aelst, ανακάλυψαν ότι το στρες οδηγεί τα ουδετερόφιλα, μια ομάδα λευκών αιμοσφαιρίων, στον σχηματισμό εξωκυττάριων ουδετεροφιλικών παγίδων (NETs), κολλώδεις δομές που μοιάζουν με δίχτυ και κάνουν τους ιστούς του σώματος πιο ευάλωτους σε μεταστάσεις.

Στο παραπάνω κατέληξαν μέσα από πειράματα σε ποντίκια με καρκίνο, ο οργανισμός των οποίων μπήκε τεχνητά σε κατάσταση χρόνιου στρες, αφού πρώτα αφαιρέθηκαν αναπτυσσόμενοι όγκοι στο στήθος τους που διέσπειραν καρκινικά κύτταρα προς τους πνεύμονες. Τα ευρήματα ήταν συγκλονιστικά. «Παρατηρήθηκε μια τρομακτική αύξηση των μεταστατικών αλλοιώσεων στα ζώα. Η αύξηση των μεταστάσεων ήταν έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερη» σχολίασε η Δρ Egeblad.

Τα γλυκοκορτικοειδή, ομάδα που αποτελείται από τις ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη, φάνηκε να επιδρά στα ουδετερόφιλα. Αυτά τα «στρεσαρισμένα» ουδετερόφιλα άρχισαν να σχηματίζουν αυτές τις δομές που έμοιαζαν με ιστό αράχνης, τα NETs, που, φυσιολογικά, σχηματίζονται όταν τα ουδετερόφιλα αποβάλλουν DNA στο πλαίσιο μιας διαδικασίας κυτταρικού θανάτου (ΝΕΤωση/NETosis). Έτσι, τα ουδετερόφιλα, που κανονικά εντάσσονται στην άμυνα του οργανισμού, στον καρκίνο δημιουργούν ένα φιλικό προς τη μετάσταση περιβάλλον.

Προς επιβεβαίωση τους στρες ως πυροδοτητή σχηματισμού NETs, η ομάδα πραγματοποίησε τρεις δοκιμές. Πρώτον, αφαίρεσε ουδετερόφιλα από τα ποντίκια χρησιμοποιώντας αντισώματα. Στη συνέχεια, έκανε ένεση στα ζώα με ένα φάρμακο που καταστρέφει τα NETs και, τέλος, χρησιμοποίησε ποντίκια των οποίων τα ουδετερόφιλα δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στα γλυκοκορτικοειδή. Κάθε δοκιμή πέτυχε παρόμοια αποτελέσματα. «Τα στρεσαρισμένα ποντίκια σταμάτησαν να εμφανίζουν επιπλέον μεταστάσεις» σχολίασαν οι ερευνήτριες.

Προετοιμάζοντας το έδαφος

Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι το χρόνιο στρες οδήγησε στον σχηματισμό NETs και αλλοιώσεις στον πνευμονικό ιστό ακόμη και σε ποντίκια χωρίς καρκίνο. «Σχεδόν προετοιμάζει τον ιστό για να εμφανιστεί ο καρκίνος» εξήγησε η Egeblad.

Για την Van Aelst, τα πράγματα είναι σαφή: «Η μείωση του στρες θα πρέπει να αποτελεί συστατικό στοιχείο της θεραπείας και της πρόληψης του καρκίνου».

Σύμφωνα με το ygeiamou.gr, η ομάδα εικάζει επίσης ότι μελλοντικά φάρμακα που θα αποτρέπουν τον σχηματισμό NET θα μπορούσαν να ωφελήσουν ασθενείς με καρκίνο που δεν έχουν εμφανίσει ακόμα μεταστάσεις. Τέτοιες θεραπείες θα μπορούσαν να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν την εξάπλωση της νόσου, προσφέροντας την πολυπόθητη ανακούφιση.