Αρχιεπίσκοπος Κρήτης στο Cretaone.gr: Ο Άγιος Μηνάς θα είναι… καλύτερος από την Παναγία των Παρισίων (Βίντεο)

Ο Άγιος Μηνάς και η πορεία των έργων μετά την υπογραφή της σύμβασης

Με ένα «ξεχωριστό» και «πολύτιμο» δώρο συνοδεύτηκαν τα φετινά ονομαστήρια του σεβασμιοτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ευγενίου. Η υπογραφή της σύμβασης για την αναστήλωση του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Μηνά, η οποία πραγματοποιήθηκε χθες (12/12) στα γραφεία της Περιφέρειας Κρήτης παρουσία του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, έβαλε τέλος σε ένα πολύχρονο αγώνα της Εκκλησίας της Κρήτης.

Το Cretaone.gr βρέθηκε το πρωί (13/12) στα γραφεία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, όπου ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κρήτης δέχθηκε πλήθος ευχών από ιεράρχες, κληρικούς, τη μοναστηριακή και μοναχική κοινότητα αλλά και πλήθος κόσμου, με τα χαμόγελα να περισσεύουν, για τη σημαντική αυτή εξέλιξη, που ανοίγει τον δρόμο για τα έργα στερέωσης και αποκατάστασης του Αγίου Μηνά.

Μετά την υπογραφή της σύμβασης, άπαντες περιμένουν την έναρξη των εργασιών, ενώ το χρονοδιάγραμμά τους προβλέπει αποπεράτωση το 2027. Παράλληλα, έχει γίνει σχεδιασμός για τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει ο ναός το διάστημα αυτό, ενώ θεωρείται βέβαιο πως για ένα διάστημα ο Ι.Μ.Ν. θα κλείσει, προκειμένου να γίνουν οι εργασίες στο εσωτερικό του. Όπως τόνισε – μιλώντας στο Cretaone.gr – o Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος, λόγω του ότι ένα μεγάλο τμήμα των παρεμβάσεων αφορά τα κωδωνοστάσια του ναού, το Ιερό δεν θα μπορέσει εκ των πραγμάτων να λειτουργήσει, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο να μείνει ανοικτός ο πρόναος του Αγίου Μηνά για τους πιστούς. Όλα θα εξαρτηθούν από τις υποδείξεις των ειδικών, ενώ όπως έχει δρομολογηθεί, οι μεγάλες θρησκευτικές εορτές και λειτουργίες θα γίνονται στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Τίτου, ενώ παράλληλα θα λειτουργεί (όπως γίνεται άλλωστε και τώρα) ο «μικρός» Άγιος Μηνάς.

Οι «πληγές» και ο ρόλος του ΕΜΠ

Ο λαβωμένος από το πέρασμα του χρόνου Ιερός Ναός, έδειχνε εδώ και χρόνια τα σημάδια στο «σώμα του», ενώ για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα είναι… σιδηρόφρακτος και με σκαλωσιές, καθώς υπήρχε μεγάλος κίνδυνος για τους πεζούς, ειδικά στο πίσω τμήμα του ναού εκεί όπου βρίσκονται τα κωδωνοστάσια. Τις «πληγές του Αγίου Μηνά» ήρθαν να επιβεβαιώσουν με τον πλέον επίσημο και επιστημονικό τρόπο οι μηχανικοί και τα στελέχη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου τα οποία, με επικεφαλής τον κ. Βλάση Κουμούση, που βρέθηκαν στο Ηράκλειο το 2020 και επί μία εβδομάδα μελετούσαν σπιθαμή προς σπιθαμή τον Ι.Μ.Ν. του Αγίου Μηνά, ενώ και με τις κατάλληλες μεθόδους πήραν στοιχεία που τους βοήθησαν στη συνέχεια να διαπιστώσουν την στατική κατάσταση του ναού. Η έρευνα – τότε – έγινε στο πλαίσιο της σύμβασης που είχε υπογραφεί μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Κρήτης και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το οποίο και εκπόνησε την σχετική έρευνα.

Η ανάλυση της κατάστασης του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού, κατέστη δυνατή μέσω αισθητήρων που είχαν τοποθετηθεί στα καμπαναριά, αλλά και με τομές που έγιναν στο εσωτερικό του ναού. Μάλιστα, οι έρευνες επικεντρώθηκαν στα δύο κωδωνοστάσια, τα οποία εμφάνιζαν σοβαρά προβλήματα, με αποκοπές πετρών και άλλες φθορές από τον χρόνο. Όλα τα δεδομένα που συλλέχθηκαν αναλύθηκαν στα εργαστήρια του ΕΜΠ.

Η ανάλυση και τα στοιχεία που προέκυψαν

Εντός του Μητροπολιτικού Ναού, έγιναν γίνει τομές με ειδικά μηχανήματα και συσκευές. Μάλιστα, από τις εργασίες προέκυψε ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο. Οι επιστήμονες εντόπισαν τα διαφορετικά υλικά και τον τρόπο κατασκευής του ναού, από την έναρξη των εργασιών, μέχρι και την επανάσταση του Αρκαδίου, οπότε και η ανέγερση είχε διακοπεί. Μέχρι εκείνο το σημείο, η κατασκευή γινόταν με τούβλα, ενώ με την επανέναρξη των εργασιών, ο ναός συνεχίστηκε να κατασκευάζεται με μεγάλες πέτρες. Το ύψος της κατασκευής όπου τα υλικά (τούβλα και πέτρες) αλλάζουν, φαίνεται ξεκάθαρα με την αποκόλληση του σοβά κατά την διάρκεια των ελέγχων των στελεχών του ΕΜΠ.

Οι επιστήμονες είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο κίνδυνος κατάρρευσης τμημάτων του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Μηνά και τα έντονα προβλήματα που παρουσιάζει χρήζουν άμεσης παρέμβασης, όπως είχε αποτυπωθεί και στην αρχική μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Τα κυριότερα προβλήματα είναι τα εξής:

– Στη στάθμη του τυμπάνου παρατηρείται εκτεταμένη ρηγμάτωση σε όλους τους πεσσούς των προφητών, τόσο στον πόδα όσο και σε αρκετά σημεία καθ’ ύψος αυτών.

– Στη βάση του τυμπάνου και πιο συγκεκριμένα στα μεγάλα κεντρικά κύρια τόξα στήριξης του ναού υπάρχουν ίχνη συσσωρευμένης υγρασίας, γεγονός που προκαλεί βλάβες στις αγιογραφίες, με συνοδευόμενη αποκόλληση τμημάτων σοβά, που μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς προσκυνητών, σε περίπτωση πτώσης τους λόγω του σημαντικού ύψους από το έδαφος (τουλάχιστον 8 μέτρα). Επιπρόσθετα, στο ανατολικό και στο δυτικό κύριο τόξο είναι εμφανής η ρηγμάτωσή τους στην περιοχή του “κλειδιού”, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη περαιτέρω έρευνας για το βάθος των ρωγμών αυτών, καθώς και για την ενδεχόμενη σχεδίαση μέτρων ενίσχυσης του συστήματος “κύρια τόξα-τύμπανο-τρούλος”.

– Δεδομένης της σημερινής ύπαρξης επιχρίσματος, που δυσχεραίνει την παρατήρηση και την εξαγωγή συμπερασμάτων σε βάθος των βλαβών των δομικών μελών και λαμβάνοντας υπόψη ότι στο παρελθόν έχουν πραγματοποιηθεί εργασίας ανακατασκευής του τρούλου, κρίνεται απαραίτητη η αναγνώριση των περιοχών του τυμπάνου στις οποίες έχει χρησιμοποιηθεί οπλισμένο σκυρόδεμα και στη συνέχεια η εξέταση της κατάστασης (οξειδωμένος ή μη) του οπλισμού στο εσωτερικό του και του βάθους ενανθράκωσης.

– Στο ύψος του γυναικωνίτη και γενικότερα σε όλα σχεδόν τα τόξα που συγκρατούν την υπόλοιπη θολοδομία διαπιστώνονται ρωγμές που θέτουν ζήτημα αντοχής τους σε μελλοντικό σημαντικό σεισμό. Επισημαίνεται ακόμη ότι σήμερα υπάρχουν δοκοί διαστάσεων 4,53 εκ. x 4,5 εκ. και 4,5 εκ. x 9,0 εκ., οι οποίες, εκτός της μικρής τους διατομής, έχουν τοποθετηθεί χαμηλότερα από τη στατική γένεση των τόξων κι επομένως είναι απαραίτητος ο έλεγχος της αποτελεσματικότητάς τους.

Δείτε το βίντεο με τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Κρήτης στο Cretaone.gr: