Τα κοπάδια αποδεκατίστηκαν, το γάλα έμεινε ίδιο

Eίχε σουρουπώσει όταν στις 16 Οκτωβρίου το Citroen Xsara με τις ελληνικές πινακίδες έφτασε για έλεγχο στο τελωνείο των Κήπων στον Εβρο. Ο 60χρονος ιδιοκτήτης του, μειονοτικός από τη Θράκη, ακολουθούσε μια γνώριμη για τον ίδιο διαδρομή. Επέστρεφε από την Κεσάνη της Τουρκίας όπου είχε αγοράσει φυτά και μπαχαρικά για να τα μεταπωλήσει στη λαϊκή αγορά της Κομοτηνής. Οι τελωνειακοί, όμως, διαπίστωσαν ότι κουβαλούσε κάτι ακόμη στις αποσκευές του. Εντόπισαν μέσα σε κιβώτιο από φελιζόλ, περιστοιχισμένα από παγοκύστες, 24 μη εγκεκριμένα κτηνιατρικά σκευάσματα με την επιγραφή Poxdoll. Ήταν δόσεις τουρκικού εμβολίου για την ευλογιά των αιγοπροβάτων.

Οι 12 συσκευασίες των 50 ml και άλλες τόσες των 100 ml που είχε επιχειρήσει να εισαγάγει λαθραία ο 60χρονος, εκτιμάται ότι αντιστοιχούσαν σε 1.200 δόσεις. Στην απολογία του υποστήριξε ότι δεν έχει σχέση με την κτηνοτροφία. Ισχυρίστηκε ότι η παραγγελία είχε γίνει και είχε ήδη πληρωθεί από έναν συντοπίτη του. Είπε ότι απλώς παρέλαβε και μετέφερε το πακέτο, δίχως άλλη εμπλοκή.

Ο δικηγόρος του, Γιώργος Παναγιωτίδης, υποστήριξε στο δικαστήριο ότι ο 60χρονος δεν είχε ίδιον όφελος. Μίλησε μεταξύ άλλων και για τη δεινή θέση των Ελλήνων κτηνοτρόφων από την επέλαση της ευλογιάς. Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αλεξανδρούπολης επέβαλε στον άνδρα φυλάκιση εννέα μηνών με αναστολή και χρηματική ποινή 800 ευρώ. Ακόμη μία περίπτωση παράνομης διακίνησης 8.000 δόσεων εμβολίου από την Τουρκία για την ευλογιά των αιγοπροβάτων εντοπίστηκε στο τελωνείο των Κήπων στις 29 Νοεμβρίου, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Το φυλλάδιο

Η φήμη του εμβολίου Poxdoll δεν άργησε να φτάσει στη Θεσσαλία. Κτηνοτρόφοι στα χωριά του Κάμπου ανταλλάσσουν στα κινητά τους τηλέφωνα ένα ενημερωτικό φυλλάδιο της τουρκικής εταιρείας Dollvet, που παράγει το εμβόλιο στην πόλη Σανλιούρφα, κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Είναι ένα pdf δύο σελίδων, το οποίο αναγράφει στα αγγλικά τις δραστικές ουσίες του σκευάσματος και τις οδηγίες χρήσης «αποκλειστικά για κτηνιάτρους», όπως σημειώνεται. Η «Κ» έστειλε γραπτά ερωτήματα στην τουρκική εταιρεία για τυχόν πωλήσεις ή παραγγελίες από την Ελλάδα του εμβολίου Poxdoll, χωρίς να λάβει απάντηση.

Ευλογιά: Νέα έκτακτη στήριξη των κτηνοτρόφων ύψους 56 εκατ. ευρώ

Τρεις κτηνοτρόφοι σε Θράκη και Θεσσαλία είπαν στην «Κ» ότι γνωρίζουν συναδέλφους τους που εμβολίασαν τα κοπάδια τους με απαγορευμένα εμβόλια. Παραγωγός από τη Θεσσαλία που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας ανέφερε ότι από τα μέσα Σεπτεμβρίου κυκλοφορούσαν πληροφορίες στα καφενεία των χωριών για δύο «μεσίτες» εμβολίων που δέχονταν παραγγελίες από κτηνοτρόφους. Φέρεται να συνέλεγαν οι ίδιοι τις δόσεις από το εξωτερικό και να τις διέθεταν έπειτα σε εκτροφές στην Ελλάδα. Ο ένας λέγεται ότι είναι κτηνίατρος και ο άλλος ασχολείται με εμπόριο ζώων. Τα εμβόλια, όπως περιγράφεται, φτάνουν στην Ελλάδα στην τιμή των 0,50 ευρώ και στη συνέχεια χρεώνονται στους κτηνοτρόφους προς 6-7 ευρώ για κάθε δόση.

Πηγές από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επισημαίνουν ότι κατά κανόνα τα εμβόλια χρειάζονται επαναληπτική δόση. Εξάρσεις κρουσμάτων που παρατηρήθηκαν το τελευταίο διάστημα σε κάποιες περιοχές της χώρας έχουν κινήσει υποψίες για κοπάδια που εμβολιάστηκαν μόνο με την πρώτη δόση, όμως δεν πραγματοποίησαν επαναληπτική και νόσησαν έπειτα μαζικά. Δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμες αποδείξεις για να υποστηρίξουν αυτή την εκδοχή.

Ψάχνονται – «Οι κτηνοτρόφοι είναι σε απόγνωση. Ζητούν το “ιορδανικό” εμβόλιo και όταν παίρνουν αρνητική απάντηση ζητούν το “τουρκικό”, όπως το λένε, παρότι γνωρίζουν ότι με το δεύτερο τα ζώα σοκάρονται», είπε στην «Κ» κτηνίατρος στη Θεσσαλία.

Μαρτυρίες στη Θεσσαλία αναφέρουν ότι τα ίδια εμβολιασμένα κοπάδια στη χώρα μας φέρεται να θανατώθηκαν γιατί ανιχνεύθηκαν σε αυτά κρούσματα ευλογιάς. Η αναπληρώτρια προϊσταμένη της γενικής διεύθυνσης Κτηνιατρικής στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, Κατερίνα Μαρίνου, λέει στην «Κ» ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη ορολογική μέθοδος (ELISA) για τον διαχωρισμό των εμβολιασμών από τα φυσικά αντισώματα και δεν μπορεί να ανιχνευθεί εάν ο ιός κυκλοφορεί και σε έναν εμβολιασμένο πληθυσμό.

Και το «ιορδανικό»

«Οι κτηνοτρόφοι είναι σε απόγνωση. Ζητούν το “ιορδανικό” εμβόλιo και όταν παίρνουν αρνητική απάντηση ζητούν το “τουρκικό”, όπως το λένε, παρότι γνωρίζουν ότι με το δεύτερο τα ζώα σοκάρονται. Δεν μπορούμε όμως να κάνουμε κάτι», είπε στην «Κ» κτηνίατρος στη Θεσσαλία. Στην Ιορδανία παράγεται το εμβόλιο Jovivac. Στην τράπεζα αποθεμάτων της Κομισιόν υπάρχουν διαθέσιμες 300.000 δόσεις του Jovivac, με τη δυνατότητα άμεσης παράδοσης από την εταιρεία επιπλέον 1,7 εκατ. δόσεων. Τον Οκτώβριο ήταν σε εξέλιξη διαγωνισμός της Κομισιόν για προμήθεια τεσσάρων εκατ. δόσεων εμβολίων για την ευλογιά των αιγοπροβάτων που βασίζονται στο τουρκικό στέλεχος.

Η κ. Μαρίνου αναφέρει ότι το τουρκικό εμβόλιο Poxdoll χρησιμοποιείται κατά του ιού της οζώδους δερματίτιδας των βοοειδών, κι επίσης κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων και αυτός θα ήταν ένας από τους λόγους που ενδεχομένως δεν θα το ενέκριναν εύκολα στη χώρα μας. Το μειονέκτημα του ιορδανικού εμβολίου Jovivac, όπως σημειώνει η κ. Μαρίνου, είναι ότι βασίζεται σε άλλο στέλεχος του ιού, που φυλογενετικά είναι πιο μακριά από αυτό που ταλαιπωρεί τις ελληνικές εκτροφές. Παρόμοια είναι η παρατήρηση που γίνεται και για ένα τρίτο εμβόλιο, το Mevac, που βασίζεται σε παλαιότερο στέλεχος του ιού στη Ρουμανία.

Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας περιγράφει επαφές που είχε στις Βρυξέλλες με υπηρεσιακούς παράγοντες της Κομισιόν, υποστηρίζοντας ότι υπήρξε εισήγηση προς την Ελλάδα για την εκτέλεση εμβολιαστικού προγράμματος. Ο ίδιος λέει ότι στην τράπεζα αποθεμάτων της Κομισιόν υπάρχουν διαθέσιμες δόσεις εμβολίων με μεγάλη αποτελεσματικότητα. «Οταν θα γίνει ο εμβολιασμός (σημ. με τα συγκεκριμένα σκευάσματα) και κάποιο ζώο εντοπίζεται θετικό, τότε θα αποχωρεί χωρίς να σφάζεται όλο το κοπάδι», είπε σε συνέντευξη Τύπου, περιστοιχισμένος από εκπροσώπους κτηνοτρόφων που τον ευχαρίστησαν για τη στήριξη.

Κλιμάκιο κτηνιάτρων της Κομισιόν (EUVET) επισκέφθηκε την Ελλάδα τον Μάιο, όταν τα κρούσματα ήταν ελεγχόμενα. Στις προτάσεις τους σημείωναν ότι η εφαρμογή εκστρατείας εμβολιασμού «συστήνεται ιδιαίτερα, τουλάχιστον εντός των υπό περιορισμό ζωνών». Η απόφαση, ανέφερε η EUVET, πρέπει να έχει την υποστήριξη των ενώσεων των κτηνοτρόφων και επίσης της βιομηχανίας των τυροκόμων.

Η φέτα – Ειδικοί εξηγούν ότι σε περίπτωση μαζικού εμβολιασμού υπάρχει κίνδυνος η Ελλάδα να χαρακτηριστεί χώρα ενδημική της ευλογιάς, επομένως τότε θα υπάρξουν περιορισμοί στη διακίνηση γάλακτος και κυρίως φέτας.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση επισημαίνει ότι δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για την ευλογιά. Τα διαθέσιμα ζωντανά εξασθενημένα εμβόλια, όπως περιγράφονται επιστημονικά, είναι αποτελεσματικά σε χώρες όπου η νόσος είναι ενδημική. Στελέχη αρμοδίων υπηρεσιών και κτηνίατροι εξηγούν ότι σε περίπτωση μαζικού εμβολιασμού υπάρχει κίνδυνος η Ελλάδα να χαρακτηριστεί χώρα ενδημική της ευλογιάς, επομένως τότε θα υπάρξουν περιορισμοί στη διακίνηση γάλακτος και κυρίως φέτας.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας δήλωσε στις αρχές Νοεμβρίου ότι τα εμβόλια που παράγονται σε τρίτες χώρες και χρησιμοποιούνται από κράτη όπως η Τουρκία, το Πακιστάν ή το Ισραήλ, δεν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν την ευλογιά. «Καμιά χώρα δεν έχει ελεύθερο καθεστώς. Η νόσος σ’ αυτές τις χώρες είναι ενδημική και δεν διαθέτουν προϊόντα ΠΟΠ», είπε. «Φαντάζεστε να υποβαθμιστούν οι εξαγωγές της φέτας και να μην έχουμε τη δυνατότητα που έχουμε σήμερα να την εξάγουμε;».

Μέσω Βουλγαρίας

Ο «πόλεμος» για τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων δεν απασχολεί μόνο τη χώρα μας. Η Βουλγαρία είχε αποφασίσει στα τέλη Οκτωβρίου να μην προχωρήσει σε εμβολιασμό των κοπαδιών της. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Συμεών Καρακόλεφ, πρόεδρος της Ενωσης εκτροφέων αιγοπροβάτων στη Βουλγαρία (ΝΟΚΑ), ανάρτησε στο Facebook βίντεο από επίσκεψή του στο εργοστάσιο της Dollvet, στη Σανλιούρφα της Τουρκίας.

Τα κοπάδια αποδεκατίστηκαν, το γάλα έμεινε ίδιο

Σε αυτό εμφανίζεται ο επικεφαλής των εξαγωγών της εταιρείας να προωθεί τη λύση του εμβολιασμού. Το βίντεο έχει μεταφραστεί με υπότιτλους και στα ελληνικά και κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μεταξύ κτηνοτρόφων. «Καταστραφήκαμε, δεν πάει άλλο», σχολιάζει ένας εξ αυτών κάτω από την ανάρτηση.

Ελπίζουν στον χειμώνα

Ο καθηγητής Χαράλαμπος Μπιλλίνης, επικεφαλής της εθνικής επιστημονικής επιτροπής για τη διαχείριση και τον έλεγχο της ευλογιάς, ανέφερε προ δεκαημέρου ότι κτηνοτρόφοι σε διαφορετικές περιοχές της χώρας έχουν πραγματοποιήσει έως και ένα εκατ. παράνομους εμβολιασμούς, αλλοιώνοντας την επιδημιολογική εικόνα και καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολο τον έλεγχο της ασθένειας.

Σε διευκρινιστική ερώτηση της «Κ» για τον τρόπο υπολογισμού του αριθμού, σημείωσε ότι επρόκειτο για ανεπίσημη εκτίμηση με βάση πληροφορίες που φτάνουν στα μέλη της Επιτροπής και την αναγωγή επί του πληθυσμού των αιγοπροβάτων σε κάθε περιοχή. Η συγκεκριμένη αναφορά πάντως προκάλεσε την οργή κτηνοτρόφων. Λένε ότι πρόκειται για αυθαίρετο υπολογισμό, ο οποίος μπορεί να βάλει σε κίνδυνο τις εξαγωγές της φέτας.

Ο κ. Μπιλλίνης επανέλαβε στην «Κ» ότι δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για την ευλογιά. Οπως είπε, τα διαθέσιμα εμβόλια είχαν χρησιμοποιηθεί παλαιότερα και είναι ξεπερασμένα. «Είναι ζωντανά εμβόλια μειωμένης λοιμογόνου δύναμης, όμως ταυτόχρονα απεκκρίνονται –άγνωστο σε πόσες ημέρες– επομένως μπορούν να μολύνουν άλλα ζώα», σημείωσε.

Ο ίδιος είπε ότι το απόθεμα των εμβολίων στην τράπεζα της Κομισιόν μπορεί κατόπιν αιτήματος να διατεθεί σε μια χώρα, εφόσον κριθεί ότι τα πράγματα είναι οριακά. Στην ερώτηση για το πόσο κοντά στην κόκκινη γραμμή βρίσκεται η Ελλάδα, ο κ. Μπιλλίνης απάντησε ότι «οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα είναι σύμμαχος και εφόσον οι κτηνοτρόφοι τηρήσουν τα μέτρα βιοασφάλειας, τότε την άνοιξη το κύμα θα έχει ανασχεθεί».

Πηγή: kathimerini.gr