Αμερικανικές Εκλογές 2024: Πώς θα επηρεάσει το αποτέλεσμα την ελληνική οικονομία

Ποιες οι επιπτώσεις από την εκλογή Τραμπ και Χάρις αντίστοιχα;

Μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και της Καμάλα Χάρις οι ιδεολογικές διαφορές είναι τέτοιες, που οι υποψήφιοι δεν μπήκαν στον κόπο προεκλογικά για να συζητήσουν και να αναδείξουν τις λεπτομέρειες των προγραμμάτων τους. Ίσως κάποια πεδία να μη βόλευαν κιόλας να αναλυθούν, με χαρακτηριστικότερο αυτό της κλιματικής αλλαγής.

Ακόμα και στο κρίσιμο μέτωπο της επιβολής δασμών έως και 10% σε όλες τις εισαγωγές και κατά 60% για εκείνες που προέρχονται από την Κίνα που προτείνει ο Τραμπ, λεπτομέρειες για την πιθανή εφαρμογή του δεν υπάρχουν. Μόνο εικασίες και αναλύσεις για τις επιπτώσεις που θα έχει στην ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία.

Παράγοντες της ελληνικής αγοράς επισημαίνουν πως οι εκλογές στις 5 Νοεμβρίου στις ΗΠΑ και ένα πιθανό comeback του Τραμπ μπορεί να έχουν επιπτώσεις από διάφορα κανάλια, με επικρατέστερα την αύξηση των δασμών, αλλά και τις αλλαγές που θα υπάρξουν στο γεωπολιτικό/στρατιωτικό πεδίο, με πιο εμφανή την έκφραση της πρόθεσης για περιορισμό της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία.

Από την άλλη πλευρά, η πολιτική φοροελαφρύνσεων για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να παρέχει οφέλη για τις ελληνικές επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

Επίσης, πολύ έντονη είναι και η ροή άμεσων ξένων επενδύσεων αμερικανικών συμφερόντων στην Ελλάδα, η οποία σχετίζεται κυρίως με τις διμερείς σχέσεις των δύο κρατών, αλλά και με το κατά πόσο θα συνεχιστεί η ανάπτυξη στην αμερικανική οικονομία. Το ίδιο ισχύει και για ένα άλλο πολύ σημαντικό πεδίο, τους τουρίστες από τις ΗΠΑ, που στηρίζουν σημαντικά τα έσοδα στον κλάδο.

Οικονομολόγοι και οίκοι έχουν αποτιμήσει την επίπτωση μιας επιβολής δασμών με επίκεντρο τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες. Η Ελλάδα έχει ισχυρή έκθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο σε επίπεδο εξαγωγών όσο και επενδύσεων και τουρισμού. Αναμένεται να επηρεαστεί, αν και σε μικρότερο βαθμό από ό,τι, για παράδειγμα, κράτη όπως η Γερμανία που έχουν πάρα πολύ ισχυρό μερίδιο μεταποίησης στο ΑΕΠ τους. Παράλληλα, αναμένεται να υπάρχουν και έμμεσες επιπτώσεις λόγω μιας πιθανής καθίζησης της πορείας της οικονομίας της Ε.Ε.

Η αντίδραση της Ε.Ε.

Το μεγάλο στοίχημα, αναφέρουν αναλυτές στις Βρυξέλλες, είναι πώς θα αντιδράσει η ίδια η Ευρώπη. Αν δηλαδή μια πιθανή αλλαγή σκυτάλης στις Ηνωμένες Πολιτείες θα αποτελέσει έναν επιταχυντή για εξελίξεις στο πεδίο της ενοποίησης, τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και σε γεωπολιτικό και στρατιωτικό.

Γιατί η πιθανότητα απραξίας της Ε.Ε. είναι επίσης στο τραπέζι, αφού είναι μεγάλα προβλήματα «ενότητας» που αντιμετωπίζουν οι θεσμοί (και θα γίνουν φανερά από την επόμενη Δευτέρα κατά τις ακροάσεις των υποψήφιων επιτρόπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο). Με άγνωστο «Χ» και τη στάση των κρατών με τη Γερμανία να διατηρεί ισχυρούς επιχειρηματικούς δεσμούς με την Κίνα (αυτοκινητοβιομηχανία), αλλά και με τη Ρωσία.

Ουσιαστικά από την επόμενη Δευτέρα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αναμένεται να διεξαχθεί μια παράλληλη ψηφοφορία με αφορμή τους νέους επιτρόπους για το πόσο ισχυρή είναι η βούληση για μεταρρυθμίσεις και για αλλαγές ενίσχυσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η μάχη χαρακωμάτων εντός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος προσελκύει τα βλέμματα, καθώς η έκβασή της θα έχει ειδική σημασία για την το κατά πόσο η Κομισιόν θα μπορέσει να προχωρήσει σε πρωτοβουλίες για κοινή ευρωπαϊκή δράση και ειδικά για νέα κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Τούτο έχει ειδική σημασία και για την Ελλάδα, όχι μόνο για τα κοινοτικά κονδύλια που περιμένει από τις Βρυξέλλες, αλλά και για τις διευκολύνσεις που θα υπάρχουν σχετικά με την αμυντική και τη μεταναστευτική πολιτική.

Τι θα προκαλέσει το ενδεχόμενο επιβολής δασμών

Έως 1% του ΑΕΠ θα είναι η επίπτωση από πιθανούς δασμούς, σύμφωνα με τις αναλύσεις που αφορούν κυρίως όχι κράτη όπως η Ελλάδα αλλά χώρες όπως η Γερμανία, με πολύ ισχυρή μεταποίηση. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα των αναλύσεων που δόθηκαν στη δημοσιότητα τις προηγούμενες ημέρες εν όψει των εκλογών στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με την Capital Economics, το πλήγμα πιθανών δασμών στην οικονομία της ευρωζώνης θα είναι περιορισμένο στο 0,1% του ΑΕΠ της. Έμμεσες πιέσεις μπορεί να υπάρξουν και από τον απειλούμενο δασμό 60% στην Κίνα, λόγω της στροφής κινεζικών εξαγωγικών εταιριών προς την Ε.Ε.

Η Goldman Sachs εκτιμά πως η επιβολή δασμών ενδεχομένως να έχει επίπτωση στο ΑΕΠ της ευρωζώνης κατά 1% και κατά 0,5% στο ΑΕΠ των ΗΠΑ. Εκτιμά πως οι αρνητικές επιπτώσεις θα είναι μεγαλύτερες στη Γερμανία, λόγω της υψηλής αναλογίας της μεταποίησης, και μικρότερες σε χώρες όπως η Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, οι εξαγγελίες για φορολογικές ελαφρύνσεις και διευκολύνσεις θα κάνουν καλό στις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ.

Αλλά και το γερμανικό ινστιτούτο IW εκτιμά πως αν επιβληθούν δασμοί 20% στην Ε.Ε., τότε το ΑΕΠ της ευρωζώνης θα κατρακυλούσε 1,3% το 2027 και το 2028, με μείωση έως και 1,5% στη Γερμανία. Επίσης, οι γερμανικές εξαγωγές προς την Κίνα θα μπορούσαν να μειωθούν κατά σχεδόν 9,6%, εάν υπήρχε εμπορικός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Ifo.

Οι εφοπλιστές αναμένεται να προσαρμοστούν ανεξαρτήτως νικητή

Οι εφοπλιστές αναμένεται να προσαρμοστούν ανεξάρτητα από το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος στις ΗΠΑ. Αν και δεν είναι σαφείς οι θέσεις των Ντόναλντ Τραμπ και Καμάλα Χάρις για το θεσμικό πλαίσιο του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου, οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν ιστορικά αποδείξει ότι προσαρμόζονται στις αλλαγές των αγορών και των κανονισμών.

Η πρόσφατη προσαρμογή των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών στις ευρωπαϊκές κυρώσεις για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου αποδεικνύει τη δυνατότητά τους να ευδοκιμούν σε μεταβαλλόμενες συνθήκες. Ορισμένες μάλιστα εταιρείες στράφηκαν με επιτυχία προς αγορές όπως η Ινδία και η Κίνα, επιτυγχάνοντας σημαντικά κέρδη.

Ωστόσο, μια πιθανή επιβολή αμερικανικών δασμών από τον Τραμπ μπορεί να διαταράξει το παγκόσμιο εμπόριο και να επηρεάσει τις διεθνείς ναυτιλιακές μεταφορές. Από την άλλη, η Χάρις φαίνεται να προτίθεται να ακολουθήσει την τακτική του Τζο Μπάιντεν, ισορροπώντας ανάμεσα σε ανταγωνισμό και συνεργασία με την Κίνα.

Σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας στο Εμπόριο και τις Επενδύσεις

Οι ΗΠΑ διατηρούν στενές εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις με την Ελλάδα, αν και το 2023 καταγράφηκε μείωση στον όγκο διμερούς εμπορίου, που έφτασε τα 3,6 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 36,3% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η Ελλάδα εξάγει προϊόντα προς τις ΗΠΑ αξίας 2,1 δισ. ευρώ και εισάγει αγαθά αξίας 1,5 δισ. ευρώ, σημειώνοντας πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο της τάξης των 614 εκατ. ευρώ.

Στον τομέα των επενδύσεων, οι ΗΠΑ είναι ο 5ος σημαντικότερος προορισμός ελληνικών κεφαλαίων, με τις επενδύσεις να επικεντρώνονται στην πληροφορική, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα ακίνητα. Οι ελληνικές εταιρείες επενδύουν επίσης σε έρευνα και ανάπτυξη στις ΗΠΑ, ενώ αμερικανικές εταιρείες πραγματοποιούν σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα. Το 2022 οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθαν σε 2,373 δισ. ευρώ, με σημαντικό ενδιαφέρον για ελληνικές startups και τεχνολογικές επιχειρήσεις.

Πηγή: dealnews.gr