Από την 1η μελέτη του 1968 στην πλήρη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης – Ένα χρονικό τόλμης, αποτυχιών και τελικής δικαίωσης!

Πως φτάσαμε στην πλήρη ηλεκτρική ενοποίηση της Κρήτης με την υπόλοιπη χώρα και στο σβήσιμο των φουγάρων της ΔΕΗ

Με το Ηράκλειο να γιορτάζει σήμερα τη συμπλήρωση 100 ετών από τον εξηλεκτρισμό του, και την Κρήτη να γιορτάζει την πλήρη ηλεκτρική ενοποίηση της με την υπόλοιπη χώρα και το σβήσιμο των ρυπογόνων φουγάρων, αξίζει κανείς να σταθεί στο χρονικό των προσπαθειών για να φτάσουμε στο ιστορικό αυτό γεγονός.

Το «ταξίδι» ήταν μακρύ, πολύπλοκο και επίπονο. Ένα ταξίδι 57 ετών, αν θέσουμε ως αφετηρία την πρώτη απόπειρα και μελέτη που είχε γίνει από τη ΔΕΗ πίσω στο μακρινό 1968(!), στο διάβα των οποίων ετών είχαμε ένα μακρύ γαϊτανάκι προσπαθειών, μελετών, συσκέψεων, εξαγγελιών, προσδοκιών, αποτυχιών και παλινωδιών.

Όμως το ταξίδι είχε αίσιο τέλος. Και όπως η 25η Δεκεμβρίου 1925 ήταν ημέρα ορόσημο για το Ηράκλειο, αφού ηλεκτροδοτήθηκε για 1η φορά, έτσι και η 17η Δεκεμβρίου 2025, έναν αιώνα μετά δηλαδή, ήταν μια ημέρα ορόσημο για την Κρήτη αφού, όπως αποκαλύψαμε αποκλειστικά εδώ στο cretaone.gr, έσβησε το τελευταίο φουγάρο και  έκτοτε η Κρήτη παίρνει ηλεκτρικό ρεύμα αποκλειστικά από τις 2 ηλεκτρικές διασυνδέσεις της: Τη μικρή διασύνδεση Χανίων-Πελοποννήσου που λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια και τη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κορακιάς-Αττικής που τέθηκε σε πλήρη λειτουργεία κι αυτή, και αναμένεται να εγκαινιαστεί προσεχώς από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

φωτό: ΑΔΜΗΕ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Σοκ στο Κολωνάκι: Δολοφονία και όχι ατύχημα ο θάνατος της 87χρονης Ελένης Παπαδοπούλου

Το χρονικό μέχρι την πλήρη διασύνδεση της Κρήτης με την υπόλοιπη χώρα

Πως όμως φτάσαμε η Κρήτη από ένα αυτόνομο ηλεκτρικό σύστημα με προβλήματα και παθογένειες να γίνει ένα πλήρως διασυνδεμένο ηλεκτρικά νησί με την ηπειρωτική χώρα;

Ας ξετυλίξουμε το κουβάρι των προσπαθειών και τη μακρά διαδρομή των 57 ετών.

Όσο κι αν ακούγεται σχετικά απίστευτο, όσο κι αν δεν είναι ευρέως γνωστό, η αφετηρία για την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την υπόλοιπη χώρα μας γυρίζει πίσω στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Συγκεκριμένα πίσω στο 1968, όταν και έγινε η  πρώτη μελέτη για την υποβρύχια διασύνδεση της Κρήτης. Η πρώτη αυτή, ιστορική μελέτη  έγινε από τη Διεύθυνση Μελετών Συστήματος  της ΔΕΗ Δυστυχώς είχε απαισιόδοξα συμπεράσματα και διαπιστώσεις. Σταθμίζοντας τα τότε τεχνολογικά και οικονομικά δεδομένα, η μελέτη έκρινε πως ένα τέτοιο εγχείρημα  μιας υποβρύχιας ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης δεν θα ήταν ρεαλιστικό για την επόμενη δεκαετία! Ουσιαστικά κρίθηκε αποτρεπτικός παράγοντας η μεγάλη απόσταση και το μεγάλο βάθος στο οποίο θα έπρεπε να ποντιστεί το υποβρύχιο καλώδιο για τα τότε φυσικά τεχνολογικά δεδομένα.

φωτό: ΑΔΜΗΕ

Μια σχεδόν δεκαετία μετά, στη στροφή ακριβώς από τη δεκαετία του ’70 προς τη δεκαετία του ’80 ακολούθησαν νέες μελέτες από την ίδια διεύθυνση της ΔΕΗ. Κι αυτές είχαν ανάλογο τελικό συμπέρασμα, παραπέμποντας  ως ρεαλιστικό και βιώσιμο το εγχείρημα για μια 10ετία μετά, δηλαδή προς το 1989-1990. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 φτάσαμε σχετικά κοντά στη δρομολόγηση έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης, ωστόσο τελικά το σχέδιο ακυρώθηκε. Στα μέσα της δεκαετίας του 2000 μελετήθηκε εκ νέου, σε οργανωμένη βάση, η διασύνδεση της Κρήτης, υπό την αιγίδα μάλιστα του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου και υπό την επίβλεψη της τότε ΡΑΕ (Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας).

Σημείο καμπής αποτέλεσε, λίγα χρόνια μετά  η σύσταση κοινής ομάδας εργασίας ΡΑΕ-ΔΕΣΜΗΕ-ΔΕΗ και η εκπόνηση της  μελέτη ανάπτυξης του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης και διασύνδεσης του με το ηπειρωτικό σύστημα. Σε εκείνο το σημείο καμπής κρίθηκε για 1η φορά αποφασιστικά ότι ήταν πιο πρόσφορη οικονομικά λύση η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης έναντι της συνέχισης της λειτουργίας ενός καθόλα αυτόνομου ηλεκτρικό συστήματος εδώ στο νησί μας.

φωτό: ΑΔΜΗΕ

Λίγα χρόνια μετά, φτάσαμε στο τελικό μοντέλο διασύνδεσης που υιοθετήθηκε και τελικά έγινε πράξη υπό την αιγίδα πλέον του ΑΔΜΗΕ. Μιλάμε δηλαδή για το μοντέλο των 2 καλωδίων, ενός καλωδίου εναλασσόμενου ρεύματος και ενός καλωδίου συνεχούς ρεύματος,  και της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα σε 2 φάσεις:

Φάση Ι: Διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος 150 kV, ονομαστικής ικανότητας 2×200 MVA Κρήτη – Πελοπόννησος. Επί της Πελοποννήσου η όδευση της διασύνδεσης ξεκινά από τον Υ/Σ Μολάων προς το νοτιοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου όπου επιλέχθηκε και το σημείο προσαιγιάλωσης. Το υποβρύχιο τμήμα του καλωδίου έχει έξοδο στην δυτική πλευρά της Κρήτης και συνδέεται με υπόγειο καλώδιο με τον Υ/Σ Χανίων.

Φάση ΙΙ: Διασύνδεση υψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος (High Voltage Direct Current – HVDC) ονομαστικής ικανότητας 2×500 MW Κρήτη – Αττική που συνδέει ισχυρό σημείο του Διασυνδεδεμένου Συστήματος (ΚΥΤ Κουμουνδούρου) με κεντροβαρικό σημείο ως προς το φορτίο της Νήσου Κρήτης το οποίο επιπλέον γειτνιάζει με ισχυρό τοπικό δίκτυο στην ευρύτερη περιοχή των Λινοπεραμάτων (θέση Δαμάστα).

φωτό: ΑΔΜΗΕ

Με την πλήρη λειτουργία του μικρού καλωδίου Χανίων-Πελοπονήσου το 2021, η Κρήτη έγινε ένα ημι-αυτόνομο ηλεκτρικό σύστημα . Τώρα με την πλήρη λειτουργία του μεγάλου καλωδίου που  ολοκλήρωσε σε αξιοσημείωτους χρόνους παρά τις δυσκολίες ο ΑΔΜΗΕ, μέσω της θυγατρικής του Ariadni Interconnection, η Κρήτη είναι πλέον πλήρως διασυνδεμένη. Δηλαδή ενοποιημένη με το ηλεκτρικό σύστημα της ηπειρωτικής Ελλάδας, παίρνοντας πλέον ρεύμα αποκλειστικά από εκεί και κατεβάζοντας «ρολά» στις συμβατικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κάποιες εκ των οποίων θα ξηλωθούν και κάποιες θα βρίσκονται σε ψυχρή εφεδρεία.