Από το Ηράκλειο στη Βενετία: Περιζήτητος ο πίνακας του Ελ Γκρέκο που έχει αγοράσει ο δήμος Ηρακλείου

Στη Βενετία θα δανείσει για λίγο τον πίνακα «Η Βάπτιση του Χριστού» του Ελ Γκρέκο ο δήμος Ηρακλείου 

Περιζήτητος είναι πραγματικά ο πίνακας «Η Βάπτιση του Χριστού» του Ελ Γκρέκο που έχει αγοράσει ο δήμος Ηρακλείου, με την Βενετία να ζητά να τον «δανειστεί»  για λίγο , σε μεγάλη έκθεση που θα φιλοξενηθεί στο σπουδαίο Palazzo Ducale, με θεματικό αντικείμενο της τη βενετοκρητική σχολή ζωγραφικής…

Το αίτημα κατατέθηκε προς το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης όπου φυλάσσεται και στεγάζεται μόνιμα ο πίνακας που χρονολογείται το 1569 και προς τον ιδιοκτήτη του δήμο Ηρακλείου  που , θυμίζουμε, απέκτησε τον πίνακα το 2004 μετά από δωρεά. Το αίτημα εγκρίθηκε μάλιστα  ήδη από το δημοτικό συμβούλιο, δεδομένου  ότι ο προσωρινός δανεισμός του σημαντικού πίνακα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου θα γίνει με πολύ αυστηρούς όρους , διαδικασίες και πρωτόκολλα ασφαλείας.

Μετά την ομόφωνη έγκριση του σχετικού αιτήματος από το δημοτικό συμβούλιο Ηρακλείου, ο πίνακας  του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου «H Βάπτιση του Χριστού» θα παραχωρηθεί και θα φιλοξενηθεί προσωρινά  στην έκθεση με τίτλο «Painted gold. El Greco and the Veneto-Cretan school» στη Βενετία της Ιταλίας, που θα πραγματοποιηθεί την περίοδο από 26 Απριλίου 2025 έως 29 Σεπτεμβρίου 2025. Η διάρκεια απουσίας του έργου από το Ηράκλειο θα ορισθεί από τους διοργανωτές στο συμβόλαιο δανεισμού που θα ακολουθήσει.

Για μια ακόμα φορά λοιπόν, ο πίνακας του Ελ Γκρέκο που έχει στην κατοχή εδώ και μια 20ετία ο δήμος Ηρακλείου, ως ιδιοκτήτης, θα μετακομίσει για λίγο στο εξωτερικό, προκειμένου να κοσμήσει μια ακόμα σημαντική έκθεση, χαρίζοντας την ξεχωριστή λάμψη και ακτινοβολία του σπουδαίου Κρητικού ζωγράφου Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.

Ο πίνακας έχει ταξιδέψει κι άλλες φορές, τα προηγούμενα χρόνια στο εξωτερικό και εν προκειμένω και στην Ιταλία, ενδεικτικό αν μη τι άλλο της αναγνώρισης και του σεβασμού προς τον Ελ Γκρέκο αλλά και προς τον συγκεκριμένο πίνακα . Πριν από ένα χρόνο και κάτι μάλιστα είχε συμβεί ακριβώς το ίδιο, όταν και τότε ο πίνακας «Η Βάπτιση του Χριστού» είχε ταξιδέψει, με προσωρινό δανεισμό, αυστηρά μέτρα και υπουργική απόφαση, από το Ηράκλειο και το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης στο Μιλάνο.

Αυτή τη φορά, ο πίνακας του Ελ Γκρέκο θα ταξιδέψει από το Ηράκλειο στη Βενετία. Η Fondazione Musei Civici Venezia διοργανώνει στο Palazzo Ducale στη Βενετία της Ιταλίας
περιοδική έκθεση με τίτλο “Painted gold. El Greco and the Veneto-Cretan school”. Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί την περίοδο από 26 Απριλίου 2025 έως 29 Σεπτεμβρίου 2025

Επιμελητές της έκθεσης θα είναι οι Andrea Bellieni, Katerina Dellaporta, Chiara Squarcina. Στην έκθεση συμμετέχουν και άλλα έργα από την Ελλάδα. Πρόκειται, συνεπώς, για μια πολύ σημαντική διεθνή περιοδική έκθεση με θέμα τη βενετοκρητική σχολή ζωγραφικής. Για τους παραπάνω λόγους, υποβλήθηκε στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης αίτημα ώστε να συμπεριληφθεί το σημαντικό ζωγραφικό έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.
Οι διοργανωτές αναλαμβάνουν τα έξοδα μεταφοράς με εξειδικευμένη εταιρεία μεταφορών έργων τέχνης, καθώς και την ασφάλιση του πίνακα κατά τις μεταφορές και το διάστημα έκθεσής του.
Ως προς τους χώρους του Palazzo Ducale-Doge’s Apartments, όπου θα φιλοξενηθεί η εν λόγω έκθεση, πρόκειται για κτήριο, που πληροί τους όρους ανάπτυξης μιας έκθεσης με τόσο σημαντικά έργα τέχνης. Διαθέτει 24ωρη φύλαξη με ειδικευμένο προσωπικό, ειδικό φωτισμό, συστήματα πυρασφάλειας, ελέγχου της ποιότητας του αέρα και των επιπέδων θερμοκρασίας και υγρασίας.

Με τα παραπάνω δεδομένα και με το σκεπτικό ότι ο Δήμος Ηρακλείου υποστηρίζει την αντίληψη ότι οι πολιτιστικές ανταλλαγές ενισχύουν τη διακίνηση ιδεών και συμβάλλουν στην πολιτιστική ώσμωση, υπό την βασική προϋπόθεση της απόλυτης διαφύλαξης του έργου, το αίτημα του προσωρινού δανεισμού του πίνακα στη Βενετία εγκρίθηκε ομόφωνα.

Ο πίνακας «Η βάπτιση του Χριστού» ιδιοκτησίας του δήμου Ηρακλείου 
Στο έργο που έχει αγοράσει από το 2004 ο δήμος Ηρακλείου και φυλάσσεται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης  απεικονίζεται η Βάπτιση του Χριστού με πρωταγωνιστικές μορφές τον ίδιο τον Ιησού και τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο που συνοδεύονται από τρεις φτερωτούς αγγέλους μέσα σε φυσικό περιβάλλον που αναπαριστά το τοπίο του ποταμού Ιορδάνη.

Το έργο είναι ανυπόγραφο, μπορεί όμως, βάσει τεχνοτροπικών κριτηρίων, να αποδοθεί με βεβαιότητα στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και να ενταχθεί στα έργα της προχωρημένης βενετικής παραγωγής του. Υψηλή ποιότητα εργασίας, χρωματική αρμονία, έντονη βενετική επίδραση, όπως για παράδειγμα η διαμόρφωση του φυσικού τοπίου, και μανιεριστική πνοή χαρακτηρίζουν τη σύνθεση.