Αυτά είναι τα πιο γνωστά ονόματα της Παναγίας – Εσύ πόσα γνωρίζεις;

Η Γοργοεπήκοος, η Παναγία που «ακούει γρήγορα» τις προσευχές μας

Η Παναγία, η μητέρα του Χριστού, αποτελεί το πλέον τιμώμενο πρόσωπο στην Χριστιανοσύνη μετά τον Ιησού Χριστό. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, της έχουν αποδοθεί πλήθος από προσωνύμια – ονόματα ανάλογα με τα θαύματά που έχουν γίνει στο όνομά της, την εικόνα της, τον τόπο όπου τιμάται ή το συναίσθημα που προκαλεί στους πιστούς.

Σύμφωνα με τις γραφές, το όνομα της ήταν Miryam (Μιριάμ). Η ετυμολογία παραμένει αβέβαιη ωστόσο σύμφωνα με ερμηνείες που σχετίζονται με την εβραϊκή παράδοση σημαίνει «Αγαπημένη του Θεού». Στα ελληνικά, το όνομά της αποδόθηκε ως «Μαριάμ»” και στη συνέχεια ως «Μαρία» με το οποίο έγινε γνωστή ανά τους αιώνες.

Ορισμένα προσωνύμια έχουν θεολογική προέλευση και εκφράζουν τη δογματική θέση της Παναγίας στην Εκκλησία. Για παράδειγμα: Θεοτόκος (η μητέρα του Θεού), Παντάνασσα (η βασίλισσα των πάντων) ή Πλατυτέρα των Ουρανών (που σημαίνει ότι «χωρά» περισσότερα από τον ίδιο τον ουρανό).

Άλλα προσωνύμια έχουν λαϊκή και συναισθηματική προέλευση: Η Γλυκοφιλούσα, με την τρυφερή απεικόνιση της Παναγίας να αγκαλιάζει και να φιλά το Θείο Βρέφος. Η Ελεούσα, που ακτινοβολεί έλεος και στοργή. Η Γοργοεπήκοος, η Παναγία που «ακούει γρήγορα» τις προσευχές μας.

Και κάθε χρόνο, ιδιαίτερα τον Δεκαπενταύγουστο, χιλιάδες πιστοί απ’ όλη την Ελλάδα ταξιδεύουν για να τιμήσουν τη δική τους Παναγία — με το δικό της μοναδικό όνομα, στον δικό τους ιερό τόπο.

Τα πιο γνωστά προσωνύμια της Παναγίας

Παναγία: Το πιο γενικό και αγαπημένο προσωνύμιο, που σημαίνει η Αγία των πάντων.
Θεοτόκος: Η μητέρα του Θεού, ο θεολογικός τίτλος
Δέσποινα: Η «Αρχόντισσα», «Κυρία» προέρχεται από τον «δεσπότη», που σημαίνει «άρχοντας», «κυβερνήτης».
Παντάνασσα: Βασίλισσα των πάντων, προστάτιδα και κυρίαρχος
Φανερωμένη: Συνήθως χρησιμοποιείται για εικόνες που φανερώθηκαν με τη μορφή της
Τριχερούσα: Όπου κρατά τρία δάχτυλα υψωμένα, σύμβολο της Αγίας Τριάδας
Γοργοεπήκοος: Εκείνη που ακούει γρήγορα τις προσευχές
Καταφυγή: Αυτή που προσφέρει καταφύγιο και προστασία
Προσωνύμια με συναισθηματική ή λαϊκή προέλευση
Άλλα προσωνύμια πηγάζουν από λαϊκή παράδοση και συναισθηματική σχέση των πιστών με τη μορφή της:

Παναγία η Οδηγήτρια: Η οδηγός, η καθοδηγήτρια των πιστών
Παναγία η Πλατυτέρα: Η ευρύχωρη, που αγκαλιάζει τον κόσμο
Παναγία η Ελεούσα: Η ελεήμων, γεμάτη έλεος και στοργή
Παναγία η Παναγούλα: Υποκοριστικό, αγαπημένο προσωνύμιο
Παναγία η Βρεφοκρατούσα: Η Παναγία που κρατά το Θείο βρέφος
Παναγία η Γλυκοφιλούσα: Η στοργική, αυτή που φιλά γλυκά το παιδί της
Παναγία η Τριγωνίτισσα: Λατρεία σε τρίγωνο σχήμα εικόνας ή τοποθεσίας
Παναγία η Γιάτρισσα: Θεραπεύτρια, θαυματουργή
Ονόματα που έχει λάβει από τόπους λατρείας και μοναστήρια
Όπως είναι λογικό, τα επίθετα της Παναγίας είναι αμέτρητα. Τα ονόματα που της αποδίδονται έχουν συνήθως σχέση με σημεία όπου έγινε κάποιο θαύμα ή χτίστηκε κάποιο μοναστήρι στο όνομά της.

Παρακάτω μερικά από τα πιο γνωστά:

Παναγία η Εκατονταπυλιανή: Από την Πάρο, που σημαίνει «με τις εκατό πύλες»
Παναγία η Χρυσοπηγή: Από το μοναστήρι Χρυσοπηγής στην Κρήτη, με μεγάλη ιστορία
Παναγία η Σουμελά: Από το ομώνυμο μοναστήρι στον Πόντο και τη Βέρμιο
Παναγία η Χοζοβιώτισσα: Το μοναστήρι της Αμοργού σε απόκρημνο βράχο
Παναγία η Καψοκαλυβίτισσα: Μοναστήρι στην Κεφαλονιά, γνωστό για τη λατρεία της
Παναγία η Κρεμαστή: Εκκλησία κρεμασμένη σε βράχο ή υψώματα
Παναγία η Κορωνιώτισσα ή «Δακρυροούσα»: Μοναστήρι του Ληξουρίου στην Κεφαλονιά
Παναγία η Μυρτιδιώτισσα: Από το μοναστήρι της Μυρτιδιώτισσας στη Χίο
Παναγία η Πορταΐτισσα: Η προστάτιδα της Πόρτας, προστάτιδα των εισόδων
Παναγία η Σπηλιώτισσα: Λατρεία σε σπηλιά, όπως η Παναγία της Τήνου
Παναγία η Καλαμιώτισσα: Από το μοναστήρι στην Κύπρο