Ελεύθεροι επαγγελματίες: Στα δικαστήρια για το τεκμαρτό εισόδημα

Oι επαγγελματίες έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν από το ΣτΕ πρότυπη δίκη

Μαζικά απορρίφθηκαν οι προσφυγές που υπέβαλαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) οι ελεύθεροι επαγγελματίες επικαλούμενοι συνταγματικούς λόγους για τον τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού του εισοδήματός τους.

Oι επαγγελματίες έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν από το ΣτΕ πρότυπη δίκη, καθώς το θέμα της τεκμαρτής φορολόγησης αφορά εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες.

Το πρώτο βήμα για να φθάσουν στα δικαστήρια έκαναν οι επαγγελματίες καταθέτοντας προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), επικαλούμενοι συνταγματικούς λόγους για τον τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού του εισοδήματός τους. Οι προσφυγές που κατατέθηκαν το καλοκαίρι από πολλούς επαγγελματίες απορρίφθηκαν, όπως ήταν αναμενόμενο, καθώς η ΔΕΔ δεν μπορεί να κρίνει τη συνταγματικότητα του νόμου.

Ωστόσο οι επαγγελματίες μπορούν να προσφύγουν πλέον στα διοικητικά δικαστήρια και εφόσον το επιθυμούν μπορούν να ζητήσουν από το ΣτΕ πρότυπη δίκη, καθώς το θέμα της φορολόγησης των επαγγελματιών αφορά εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες.

Σημειώνεται πως αν ο φορολογούμενος δεν προσφύγει πρώτα στη ΔΕΔ, δεν μπορεί να προσφύγει στο φορολογικό δικαστήριο.

Παράλληλα, φορείς των επαγγελματιών έχουν ήδη προσφύγει στο ΣτΕ ζητώντας την ακύρωση των αποφάσεων του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Οι μεγάλοι κερδισμένοι του νέου φορολογικού νομοσχεδίου

Ουσιαστικά έχουν κινηθεί δύο διαφορετικές διαδικασίες με τον ίδιο στόχο. Απλά στη μία περίπτωση της ακυρωτικής διαδικασίας, οι φορείς μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους στο Ανώτατο Δικαστήριο, ενώ με τη διαδικασία που ακολούθησαν οι επαγγελματίες, οι φορείς μπορούν να αποστείλουν μόνο υπόμνημα.

Οπως προαναφέρθηκε, οι πρώτες αποφάσεις που εξέδωσε η ΔΕΔ είναι όλες απορριπτικές και επικυρώνουν τα όσα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά σημειώματα. Οι φορολογούμενοι που υπέβαλαν προσφυγές στη ΔΕΔ επικαλούνται συνταγματικούς λόγους και ζητούν την ακύρωση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων και τη φορολόγησή τους με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματά τους, τα οποία είναι χαμηλότερα των τεκμαρτών, ενώ σε μία περίπτωση είναι και μηδενικά.

Οπως τονίζει η ΔΕΔ, οι ισχυρισμοί όσων προσέφυγαν βασίζονται σε συνταγματικούς κανόνες και υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις, ο έλεγχος των οποίων ανήκει στην αποκλειστική δικαιοδοσία των δικαστηρίων και δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα των οργάνων της Διοίκησης.

Πώς να αποφύγετε την παγίδα των τεκμηρίων

Η πρώτη περίπτωση αφορά την προσφυγή δικηγόρου, η οποία είχε μηδενικό εισόδημα, αλλά με βάση τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης, το ελάχιστο εισόδημά της από επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίστηκε σε 14.534,52 ευρώ και της καταλογίστηκε φόρος εισοδήματος ύψους 3.008,07 ευρώ.

Οι επαγγελματίες μπορούν να προσφύγουν πλέον στα διοικητικά δικαστήρια.

Η απάντηση της ΔΕΔ

Στις αποφάσεις που έχει εκδώσει μέχρι στιγμής η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών αναφέρει τα ακόλουθα:

• Ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης έχει νομοθετηθεί (ν. 5073/2023) και ισχύει, οπότε η απόφασή της εκδόθηκε με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.

• Η ΔΕΔ δεν μπορεί να κρίνει τη συνταγματικότητα ή μη των συγκεκριμένων διατάξεων, αλλά είναι θέμα των ανωτάτων δικαστηρίων.

• Οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης όφειλαν, κατά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, να συμπληρώσουν τον κωδικό 443 του εντύπου Ε1, που σημαίνει ότι θα έπρεπε να υποβάλουν αίτημα για τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου από την ΑΑΔΕ.

Σημειώνεται ότι ο κωδικός «443» δίνει το δικαίωμα στη φορολογική διοίκηση να προχωρήσει σε ελέγχους σε βάθος πενταετίας όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και τα μέλη της οικογένειάς του.

Οπως προβλέπει η σχετική απόφαση, εντός 60 ημερών από την υποβολή της φορολογικής δήλωσης πρέπει να συμπληρώσει ένα ερωτηματολόγιο που αφορά τους τραπεζικούς λογαριασμούς, τις θυρίδες, μετρητά, κρυπτονομίσματα, άλλες χρηματοοικονομικές επενδύσεις και ακίνητα των ιδίων και των προσώπων του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος (συζύγων, παιδιών).

Το νέο σύστημα υπολογισμού του φόρου για τους επαγγελματίες προσέθεσε επιπλέον 440 εκατ. ευρώ από τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που καλύφθηκαν φέτος από το τεκμήριο δήλωσαν εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα και μάλιστα χαμηλότερα από το 2023. Συγκεκριμένα, δήλωσαν 3.215 ευρώ μέσο ετήσιο εισόδημα ή 268 ευρώ τον μήνα. Αυτή την κατηγορία των φορολογουμένων έπιασε η «τσιμπίδα» των τεκμηρίων, 402.183 ελεύθερους επαγγελματίες (σε σύνολο 724.465), τετραπλασιάζοντας σχεδόν το εισόδημά τους, στα 12.794 ευρώ. Ετσι, κλήθηκαν να πληρώσουν μέσο φόρο 1.733 ευρώ. Αν στο ποσό αυτό προστεθεί το τέλος επιτηδεύματος, το οποίο έχει μειωθεί κατά 50% και ανέρχεται σε 325 ευρώ, η μέση φορολογική επιβάρυνση για όσους καλύφθηκαν από το τεκμήριο έφτασε τα 3.748 ευρώ. Η ίδια κατηγορία, των ελεύθερων επαγγελματιών που υπάγονται στο τεκμήριο, είχε πληρώσει το 2023, σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς (κοινά ΑΦΜ), μέσο φόρο 595 ευρώ και τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ, συνολικά 1.245 ευρώ.

Πηγή: kathimerini.gr