Επίσκεψη του Cretaone στην Αιματολογία-Ογκολογία Παίδων του ΠαΓΝΗ: Έργο ψυχής από μια Κλινική «ελπίδας»

«Δεν είναι μακριά η μέρα που θα μπορούν όλα τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με μια μορφή καρκίνου να γίνονται καλά»

Εκεί που ζει η ελπίδα… στην Κλινική Αιματολογίας-Ογκολογίας παιδιών και εφήβων του ΠαΓΝΗ βρέθηκε το Cretaone.gr.

Η δημοσιογράφος Μαρία Χαραλαμπάκη συνομίλησε με την Διευθύντρια του τμήματος και Καθηγήτρια Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, κα Ευτυχία Στειακάκη για το σημαντικό έργο της Κλινικής.

Με την Καθηγήτρια κα Ευτυχία Στειακάκη, διευθύντρια της Κλινικής Αιματολογίας-Ογκολογίας παιδιών και εφήβων του ΠαΓΝΗ

Η μοναδική αυτόνομη Πανεπιστημιακή Αιματολογική -Ογκολογική Κλινική Παίδων στην Ελλάδα

Η Κλινική Αιματολογίας-Ογκολογίας Παίδων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης συνεστήθη με την ίδρυση της Ιατρικής Σχολής και τον πρώτο οργανισμό του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου το 1988.

Αποτελεί τη μοναδική αυτόνομη Πανεπιστημιακή Παιδοαιματολογική -Ογκολογική Κλινική στη χώρα μας και τη μόνη Κλινική στο αντικείμενο αυτό στην Κρήτη και ΝΑ νησιωτική Ελλάδα.

Ανήκει στον Τομέα Μητέρας-Παιδιού της Ιατρικής Σχολής και στον Β’ Παθολογικό(Παιδιατρικό) Τομέα του ΠαΓΝΗ.

Συμπληρώνει 35 χρόνια λειτουργίας και εξυπηρετεί βρέφη, παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες μέχρι 21 ετών με καλοήθη αιματολογικά νοσήματα, αιματολογικές νεοπλασίες και συμπαγείς όγκους.

Εφημερεύει καθημερινά και δέχεται όλο το 24ωρο παιδιά από όλες τις Παιδιατρικές Κλινικές του νησιού και παραπομπές από ιδιώτες συναδέλφους.

Συμμετέχει σε ευρωπαϊκά και διεθνή πρωτόκολλα θεραπείας για την αντιμετώπιση των αιματολογικών και ογκολογικών νοσημάτων στα παιδιά και τα αποτελέσματά της είναι ισοδύναμα με τα αποτελέσματα Ευρωπαϊκών κέντρων.

Η Κλινική διαθέτει 18 κλίνες με μονάδα μεσογειακής αναιμίας και  μονάδα αυτόλογων μεταμοσχεύσεων από το 1997 με πρόσφατη ανανέωση της άδειας της μονάδας.

Λειτουργεί τακτικό εξωτερικό ιατρείο και ιατρείο παρακολούθησης απώτερων επιπλοκών των ασθενών που έχουν αποθεραπευτεί.

Παράλληλα αναπτύσσει ερευνητική δραστηριότητα με το ερευνητικό εργαστήριο Βιολογίας Αιματολογικών Νόσων και Καρκίνων στα παιδιά  της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου  Κρήτης.

Συμμετέχει στην Πανελλήνια καταγραφή των παιδιών με καρκίνο στα  πλαίσια του Εθνικού Μητρώου Καταγραφής Νεοπλασιών Παιδικής ηλικίας.

Λειτουργεί επίσης Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Ιατρική Σχολή «Αιματολογίας –Ογκολογίας Παιδιών και Εφήβων» μοναδικό στην Ελλάδα στο αντικείμενο αυτό,  με την Κλινική και το Εργαστήριο να έχουν συμβάλλει στην εκπόνηση περισσότερων από 20 διδακτορικών διατριβών στο αντικείμενο Αιματολογία-Ογκολογία παιδιών- εφήβων και περίπου 40 διπλωματικών εργασιών.

Έχει λάβει δεκάδες βραβεία, κλινικά, κλινικοεργαστηριακά, ερευνητικά και αρκετές χρηματοδοτήσεις ερευνητικών προγραμμάτων.

Πρόσφατα έλαβε πιστοποίηση ISO για την ποιότητα και τη διαχείριση διαδικασιών στη  λειτουργία της Κλινικής και των Μονάδων της.

Τα πιο συχνά νοσήματα στα παιδιά- Τα ποσοστά ίασης

Όταν ένα παιδί διαγιγνώσκεται με καρκίνο είναι αρκετά συγκλονιστικό ιδιαίτερα για τους γονείς. Παρόλα αυτά, όπως υπογραμμίζει η κα Στειακάκη, στις περισσότερες περιπτώσεις τα ποσοστά ίασης είναι πάρα πολύ υψηλά. Κι αυτό είναι είναι μία πραγματικότητα που μας επιβάλει να είμαστε αποτελεσματικοί και μας επιτρέπει να κοιτάμε το μέλλον με αισιοδοξία ιδιαίτερα με την πρόοδο της μοριακής βιολογίας και  τις νέες θεραπείες.

Η καλή συνεργασία μεταξύ έμπειρου και εξειδικευμένου προσωπικού και ενημερωμένων γονιών ή νεαρών ενηλίκων ασθενών εξασφαλίζει την σωστή εφαρμογή της θεραπείας για το επιθυμητό αποτέλεσμα και την επιστροφή των παιδιών μετά από άλλοτε άλλο διάστημα θεραπείας στην οικογένεια, στο σχολείο και την καθημερινότητα τους.

Απαραίτητη η συνεργασία πολλών ειδικοτήτων ιατρών όπως ακτινολόγοι, παθολογοανατόμοι, ακτινοθεραπευτές, παιδοχειρουργοί, νευροχειρουργοί, μονάδα εντατικής θεραπείας,  εργαστηριακές ειδικότητες και φυσικά η αιμοδοσία αλλά και υποστήριξη από βιολόγους , ψυχολόγους και κοινωνική υπηρεσία.

Η πιο συχνή νεοπλασία στα παιδιά είναι η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία και οι όγκοι εγκεφάλου.

Τα νέα περιστατικά της Κλινικής, δηλαδή λευχαιμίες, λεμφώματα και άλλοι όγκοι, είναι περίπου 19-20 το χρόνο έως τις ηλικίες 20-21 ετών ενώ μέχρι τις ηλικίες 15-16 ετών είναι περίπου 13-15 περιστατικό τον χρόνο.

Τα ποσοστά ίασης είναι πολύ υψηλά, σύμφωνα με όσα μας είπε η κα Στειακάκη, κι αυτό είναι μια πραγματικότητα, δεν δίνουμε απλώς ελπίδα στους γονείς. «Δεν είναι μακριά η μέρα  που θα μπορούν  όλα τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με μια μορφή καρκίνου να  γίνονται καλά».

Συνεχίζει λέγοντας: «8 στα 10 παιδιά γίνονται καλά  ενώ για την πιο συχνή μορφή καρκίνου στα παιδιά που είναι η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία, τα ποσοστά ίασης ανέρχονται έως και το 90%».

Η κα Στειακάκη τόνισε πως «τα νεοπλασματικά νοσήματα στα παιδιά συνήθως είναι πολύ επιθετικά, αλλά επιθετική είναι και η θεραπευτική  αντιμετώπισή τους. Στόχος των θεραπειών είναι η πλήρης ίαση των παιδιών με τις λιγότερες πιθανές επιπλοκές. Ακολουθείται  συγκεκριμένος τρόπος παρακολούθησης τα επόμενα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας  ώστε να υπάρχει έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη των απώτερων επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν σε άλλα οργανικά συστήματα πχ νεφρά, καρδιά, πνεύμονες».

Η πρόοδος της επιστήμης και η Ιατρική ακριβείας

Η πρόοδος που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια σε όλες τις ειδικότητες της Ιατρικής, αλλά ιδιαίτερα στην Παιδιατρική Αιματολογία-Ογκολογία είναι τεράστια. Η μεγάλη έκρηξη έγινε από το 2000 και μετά, που οφείλεται κυρίως στην πρόοδο της Μοριακής Βιολογίας και της Γενετικής.

Με τη βοήθεια της Μοριακής Βιολογίας αναγνωρίζονται βλάβες σε γενετικό επίπεδο στα καρκινικά κύτταρα, ώστε πλέον να είναι εφικτό να παράγονται φάρμακα, τα οποία θα στρέφονται  στοχευμένα κατά αυτών των μοριακών βλαβών των καρκινικών κυττάρων, η λεγόμενη στοχεύουσα θεραπεία ή ιατρική ακριβείας  στην Ογκολογία.

Η θεραπεία αυτή διαφέρει από τις κλασικές χημειοθεραπείες, των οποίων η αντικατάσταση με τέτοιου είδους φάρμακα έναντι των μοριακών βλαβών είναι πολύ κοντά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Παιδιατρική αιματολογία- ογκολογία δεν υπάρχουν προληπτικές δοκιμασίες ανίχνευσης  όπως στους ενήλικες το τεστ ΠΑΠ, κολονοσκόπηση κ.ά.

Επομένως, η έγκαιρη διάγνωση, δηλαδή η αναγνώριση των ύποπτων συμπτωμάτων ή  εργαστηριακών ευρημάτων που παραπέμπουν σε ογκολογικά νοσήματα είτε από τον παιδίατρο είτε από άλλους γιατρούς, κρίνεται άκρως σημαντική. Η κα Στειακάκη αναφέρθηκε στον κομβικό ρόλο που έχει η καλή εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση των γιατρών, ώστε να αναγνωρίζονται έγκαιρα  τα συμπτώματα που παραπέμπουν σε κάποια μορφή καρκίνου στα παιδιά.

Ελλείψεις σε προσωπικό αλλά όχι σε φάρμακα–Εθελοντικές Ομάδες –Ιδιωτική πρωτοβουλία

«Το σημαντικό ποιοτικά έργο της Κλινικής επιτυγχάνεται με οριακό αριθμητικά προσωπικό, ιατρικό και νοσηλευτικό ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια,  όπως αναφέρει η κα Στειακάκη.

Το τμήμα λειτουργεί με χαμηλό αριθμό ειδικευμένων γιατρών καθώς και νοσηλευτικού προσωπικού και  συχνά χρειάζεται η  συνδρομή νοσηλευτριών από άλλα τμήματα.

Ωστόσο, κανένα παιδί δεν στερείται φάρμακα καινοτόμα ή και ιδιαίτερα ακριβά για την  θεραπεία του σύμφωνα με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρωτόκολλα.

Σημαντική και ουσιαστική κρίνεται η ενίσχυση το έργου της Κλινικής από εθελοντικές ομάδες,  συλλόγους και  ιδιώτες  χορηγούς που καλύπτουν πολλές από τις ανάγκες υλικοτεχνικής υποδομής  και ξενοδοχειακού εξοπλισμού στους θαλάμους της Κλινικής, αλλά κυρίως προσφέρουν στιγμές χαράς και ψυχαγωγίας στα παιδιά, όπως η εξαιρετική  εθελοντική ομάδα των φοιτητών Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου μας και ο σύλλογος «Η Παρέα της αγάπης».

Και για το τέλος, με μεγάλη χαρά αναμένεται  η ανακαίνιση της Κλινικής από την Περιφέρεια Κρήτης!

Με την Καθηγήτρια Ευτυχία Στειακάκη και την κα Εύα Φουντουλάκη, προϊσταμένη του τμήματος