Στο Διεθνές Συνέδριο «Χρήμα και Δημοκρατία – μια δυσάρεστη σχέση»

Στο Διεθνές Συνέδριο «Χρήμα και Δημοκρατία – μια δυσάρεστη σχέση» που διοργάνωσε στις 7-8 Δεκεμβρίου 2023, η Επιτροπή της Βενετίας και η Ακαδημία για την Ευρωπαϊκή Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Κολωνία, προήδρευσε, με την ιδιότητα του Επικεφαλής της Επιτροπής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δημοκρατία, ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου.

Το Συνέδριο διερεύνησε τρόπους με τους οποίους μπορεί να περιοριστεί ή ακόμη και να αποτραπεί η επιρροή του χρήματος στη δημοκρατική λήψη αποφάσεων, με έμφαση στο ρόλο των «ολιγαρχών» στη δημόσια ζωή και τις προκλήσεις για τη δημοκρατία παγκοσμίως.

Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα του Συνεδρίου μαζί με τον Υπουργό Δικαιοσύνης της Ουκρανίας, Denis Maliouska, και την Διευθύντρια της Ακαδημίας για την Ευρωπαϊκή Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Αngelika Nussberger, ο Γιώργος Α. Παπανδρέου τόνισε μεταξύ άλλων ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί να κατανοήσουμε οτι η μεγάλη ανισότητα και συγκέντρωση πλούτου σε χέρια λίγων παγκοσμίως μεταφράζεται σε εξουσία που μπορεί και ελέγχει μέσα ενημέρωσης, πολιτικούς και πολιτικές, δικαιοσύνη, όργανα της τάξης, υπονομεύοντας ή και αιχμαλωτίζοντας τους δημοκρατικούς μας θεσμούς. Η προτεραιότητα ειναι να ενισχύσουμε το νομικό μας πλαίσιο και να διασφαλίσουμε τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Οι ισχυροί νόμοι για τη χρηματοδότηση πολιτικών κομματών και εκστρατειών είναι επίσης ουσιαστικής σημασίας. Δεν αρκούν ομως τα νομικά μέσα. Δεύτερο χρειάζεται να απο-συγκεντρωθεί η εξουσία με διάφορους τρόπους όπως της φορολόγησης των κεφαλαίων στους φορολογικούς παραδείσους (δηλαδη την αναδιανομή πλούτου) αλλά και την ενιαία παγκόσμια φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου που πρόσφατα ψήφισε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Παράλληλα η ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών κινημάτων, της συμμετοχικής δημοκρατίας μπορεί να αποτελέσει ένα αντίβαρο στην υπερσυγκέντρωση της εξουσίας από το διεθνές κεφάλαιο και ολιγαρχικά κατεστημένα. Τρίτο πρέπει να ενισχυθεί ο οικονομικός εκδημοκρατισμός οπως της ενεργειακής δημοκρατίας. Όπου παραγωγός ειναι ο πολίτης, των αυτοδιαχειριστικών και συνεταιριστικών επιχειρήσεων, και άλλων μορφών Συμμετοχικής οικονομίας. Η διασφάλιση της δημοκρατίας απαιτεί τέλος και ισχυρούς δημοκρατικούς θεσμούς να αντιστέκονται στις πιέσεις ισχυρών συμφερόντων, τα λόμπυ και την διαφθορά. Η δημοκρατική εκπαίδευση στο σχολικό μας σύστημα – δηλαδή η εκπαίδευση που θα παράγει συμμέτοχους, ενεργούς, κριτικά σκεπτόμενους και ικανούς πολίτες αποτελεί θεμέλιο της δημοκρατίας. Πολίτες ικανούς να αξιολογούν και στα σοσιαλ μίντια την αξιοπιστία της πληροφόρησης και τις πηγές προελευσής της. Πολίτες που θα απαιτούν την λογοδοσία της κάθε εξουσίας που πρεπει να υπηρετεί το κοινό συμφέρον.

Δουλεύοντας μαζί, ως Ευρώπη και πέρα από σύνορα – αφού τα φαινόμενα είναι παγκόσμιων διαστάσεων – μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις απειλές προς την δημοκρατία από την υπερσυγκεντρωση της εξουσίας και τις μεγάλες ανισότητες. Μονο ετσι θα προωθήσουμε ένα μέλλον όπου η δημοκρατία ανθίζει, απαλλαγμένη από τις επιβουλές ισχυρών και αδιαφανών οικονομικών συμφερόντων.

#ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ #ΣΥΝΕΔΡΙΟ