Γιατί τα ηλεκτρονικά διόδια μπήκαν στο… ψυγείο;

Μόνο η Ολυμπία οδός εφαρμόζει το υβριδικό σύστημα 

Στα τέλη του 2021 η τότε ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην ακύρωση του διαγωνισμού (που είχε προκηρυχθεί λίγα χρόνια νωρίτερα) για την εφαρμογή ενιαίου συστήματος χιλιομετρικής χρέωσης στους αυτοκινητοδρόμους όλης της χώρας. Είχε προηγηθεί η απόφαση του ΣτΕ να «παγώσει» τον διαγωνισμό-μαμούθ (προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ) έπειτα από προσφυγή ενός εκ των ενδιαφερομένων.

Το υπουργείο τότε ανακοίνωσε ότι το έργο θα επανασχεδιαστεί και θα προκηρυχθεί διαγωνισμός μέσω του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το έργο υπό νέα μορφή εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης, όμως τελικά απεντάχθηκε και έκτοτε δεν σημειώθηκε κάποια εξέλιξη.

Το βασικό πρόβλημα στους κορυφαίους αυτοκινητοδρόμους είναι ο μεγάλος αριθμός των κόμβων, που καθιστά ασύμφορη την τοποθέτηση πομπών που θα κατέγραφαν πότε το όχημα βγαίνει από αυτόν ώστε να του πιστώσει τη διαφορά.

Η περίπτωση της Ολυμπίας Οδού

Ο μόνος παραχωρησιούχος που ξεκίνησε να εφαρμόζει, με δική του πρωτοβουλία ένα σύστημα χιλιομετρικής χρέωσης, τον Ιανουάριο του 2021, είναι η Ολυμπία Οδός. Η κοινοπραξία εφάρμοσε ένα υβριδικό σύστημα μόνο για τους χρήστες του πομποδέκτη (Ολυμπία Pass), με το οποίο ο οδηγός πληρώνει κανονικά τη διέλευσή του από τα μετωπικά διόδια («χρεώνουν» το τμήμα που διανύει μέχρι τα επόμενα μετωπικά διόδια), αλλά αν βγει από τον αυτοκινητόδρομο σε κάποιον ενδιάμεσο κόμβο, τότε το σύστημα αναγνωρίζει τον πομποδέκτη και πιστώνει πίσω στον κάτοχό του το ποσό που αντιστοιχεί στην απόσταση που δεν διανύθηκε.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ολυμπίας Οδού:

• Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 5,9 εκατ. διελεύσεις από πύλες (gantries) χιλιομετρικής χρέωσης.
• Το ποσό που έχουν εξοικονομήσει οι χρήστες του αυτοκινητοδρόμου (δηλαδή επιστράφηκε μέσω των πομποδεκτών) έχει ξεπεράσει τα 5 εκατ. ευρώ.
• Το μέσο ποσό εξοικονόμησης για τους χρήστες ανά διέλευση είναι 0,64 ευρώ για τα Ι.Χ., 1,87 ευρώ για τα φορτηγά και 2,73 ευρώ για τα τριαξονικά.
• Το ανώτατο που μπορεί να φτάσει η μείωση των διοδίων είναι 74%. Για παράδειγμα, αν ο οδηγός ενός Ι.Χ. εισέλθει στον δρόμο από τον κόμβο Καλαβρύτων και εξέλθει στον κόμβο Ανατολικού Αιγαίου θα πληρώσει 0,90 ευρώ αντί 3,50 ευρώ.
• Οι κόμβοι με περισσότερες επιστροφές χιλιομετρικής χρέωσης είναι οι Πάχης, Μεγάρων, Λουτρακίου, Επιδαύρου, Δρεπάνου, Κιάτου, Σελιανίτικων, Ακράτας και Καλαβρύτων.

Να σημειωθεί ότι η δυνατότητα χιλιομετρικής χρέωσης στην Ολυμπία Οδό δεν αφορά τις μοτοσυκλέτες.