Η «νίκη» Ελλάδας – Πιερρακάκη πριν τη «μάχη» με τον Βέλγο Πετέγκεμ για την προεδρία του Eurogroup

Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα στις 11 Δεκεμβρίου, η Ευρώπη μέσα σε μερικά χρόνια έχει αναγνωρίσει την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην ελληνική οικονομία, αλλά και την τεράστια απόσταση που την χωρίζει πλέον από τα «πέτρινα» χρόνια της κρίσης και των μνημονίων.

Η αναγνώριση της ΕΕ για ένα «φρέσκο» υπουργό

Η ελληνική υποψηφιότητα, όμως, αποτελεί και μια προσωπική επιτυχία του ίδιου του Κυριάκου Πιερρακάκη που μέσα σε μόλις λίγους μήνες ως υπουργός Οικονομικών της χώρας, με τη δουλειά του κατάφερε να κερδίσει την εκτίμηση των ομολόγων του στην ΕΕ και θεωρείται μια ισχυρή επιλογή για τη διαδοχή του Πασκάλ Ντόναχιου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ηράκλειο: Θρήνος για τον πρόωρο χαμό της αγαπητής Άννας μητέρας τριών παιδιών

Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα χρειαστεί 11 ψήφους για να καταλάβει το συγκεκριμένο αξίωμα, καθώς ο πρόεδρος εκλέγεται με απλή πλειοψηφία από τους 20 υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, με τη θητεία του να είναι 2,5 χρόνια.

Εάν κανένας από τους υποψηφίους δεν λάβει τουλάχιστον αυτήν την απλή πλειοψηφία στο τέλος του πρώτου γύρου ψηφοφορίας, οι υποψήφιοι θα έχουν στη συνέχεια την ευκαιρία να αποσύρουν την αίτησή τους. Η ψηφοφορία θα διεξάγεται μέχρι να επιτευχθεί απλή πλειοψηφία για έναν από τους υποψηφίους.

Στον αρχικό κατάλογο ισχυρών υποψηφίων υπήρχε και ο Ισπανός υπουργός Οικονομίας Κάρλος Κουέρπο, ο οποίος όμως απέσυρε την υποψηφιότητά του. Το υπουργείο του εξήγησε ότι η Ισπανία «θα παραμείνει δεσμευμένη στην ενίσχυση του Eurogroup ως κινητήριας δύναμης της οικονομικής ενοποίησης της Ευρώπης», με στόχο να διατηρήσει ισχυρή παρουσία σε κρίσιμους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Η «μάχη» με τον Βέλγο Πετέγκεμ από το ΕΛΚ

Ως γνωστόν, ο κ. Πιερρακάκης θα έχει απέναντί του στην ψηφοφορία της 11ης Δεκεμβρίου τον Βέλγο ομόλογό του Βίνσεντ Βαν Πετέγκεμ, επίσης προερχόμενο από το ΕΛΚ.

Πρόκειται για μία μάχη που ουσιαστικά σκιαγραφεί δύο διαφορετικές, αλλά και συγγενείς στρατηγικές για την επόμενη ημέρα της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, εστιάζοντας στη σταθερότητα, την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Ευρώπης.

Σε μια περίοδο όπου η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει αυξημένες γεωπολιτικές πιέσεις, τεχνολογικές ανακατατάξεις, εμπορικές και διαρθρωτικές προκλήσεις, Πιερρακάκης και Βαν Πέτεγκεμ έχουν ως κεντρικό τους όραμα τη διαμόρφωση ενός Eurogroup που θα λειτουργεί με μεγαλύτερη ενότητα, ταχύτητα και στρατηγική στόχευση.

Οι προτεραιότητες του Πιερρακάκη

Ο κ. Πιερρακάκης προτάσσει τέσσερις βασικές προτεραιότητες για τη θητεία του. Η πρώτη αφορά τη δημιουργία μιας Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, ικανής να κινητοποιήσει το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, το οποίο, όπως υπογραμμίζει, παραμένει «παγιδευμένο σε εθνικά διαμερίσματα» που εμποδίζουν τη ρευστότητα και το βάθος των αγορών.

Η δεύτερη εστιάζει στην ολοκλήρωση και τον στρατηγικό επαναπροσανατολισμό της Ενιαίας Αγοράς, με μείωση της γραφειοκρατίας και εναρμόνιση κανόνων για μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα.

Ως τρίτη προτεραιότητα αναφέρει τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με κεντρικό άξονα το ψηφιακό ευρώ και την ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας της Ευρώπης. Τέλος, τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των οικονομικών θεμελίων της ΕΕ, από τη δημοσιονομική σταθερότητα έως την αντιμετώπιση των δημογραφικών και παραγωγικών προκλήσεων.

Ως καθοδηγητική αρχή του, ο Έλληνας υποψήφιος θέτει την ανάγκη για ένα Eurogroup «εστιασμένο, ευέλικτο και χωρίς αλληλοεπικαλύψεις με το Ecofin», ικανό να λειτουργεί με διαφάνεια, συμπεριληπτικότητα και επιχειρησιακό προσανατολισμό.

Στο κλείσιμο της επιστολής του, επικαλείται την ελληνική εμπειρία της κρίσης για να υπογραμμίσει τη σημασία της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ζητεί τη στήριξη των ομολόγων του για μια προεδρία που θα ενισχύσει τη σταθερότητα και την ανταγωνιστικότητα της Ευρωζώνης.

Οι προτεραιότητες του Βαν Πέτεγκεμ

Από την πλευρά του, ο Βίνσεντ βαν Πέτεγκεμ, σε εξίσου αναλυτική επιστολή, περιγράφει μια Ευρωζώνη που βρίσκεται «σε καμπή», απέναντι σε γεωπολιτικές εντάσεις, παγκόσμιο ανταγωνισμό και τεχνολογικές αλλαγές που αναδιαμορφώνουν το οικονομικό τοπίο.

Για τον Βέλγο υποψήφιο, η ανθεκτικότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης απαιτεί βαθύτερη συνεργασία, σταθερή ηγεσία και συλλογική δράση. Ο ίδιος παρουσιάζει τρεις βασικές προτεραιότητες:

Η πρώτη αφορά την ενίσχυση του συντονισμού δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής, με στόχο τη συνεπή εφαρμογή του νέου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των αγορών.

Η δεύτερη επικεντρώνεται στην ανταγωνιστικότητα και την εμβάθυνση της ΟΝΕ, μέσω της προώθησης της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων και της άρσης εμποδίων στη χρηματοδότηση, ιδίως για ΜμΕ και νεοφυείς επιχειρήσεις.

Η τρίτη συνδέεται με την ενίσχυση του διεθνούς και ψηφιακού ρόλου του ευρώ, με μείωση της εξάρτησης από μη ευρωπαϊκά συστήματα πληρωμών και αυξημένη εποπτεία στις αγορές ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων.

Προτάσσοντας την εμπειρία του στην προεδρία του Ecofin κατά τη βελγική προεδρία της ΕΕ, ο βαν Πέτεγκεμ τονίζει ότι έχει αποδείξει την ικανότητά του να επιτυγχάνει συναίνεση σε δύσκολους φακέλους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη μεταρρύθμιση της οικονομικής διακυβέρνησης. Ως αντιπρόεδρος της βελγικής κυβέρνησης, επισημαίνει ότι είναι συνηθισμένος στη διαχείριση πολυκομματικών ισορροπιών, στοιχείο που θεωρεί κρίσιμο για την ηγεσία του Eurogroup.

Σε περίπτωση νίκης Πιερρακάκη

Παράλληλα, ένα ερώτημα που πλανάται τις τελευταίες ώρες έχει να κάνει και με την επόμενη μέρα σε περίπτωση εκλογής του Κυριάκου Πιερρακάκη στη θέση του προέδρου του Eurogroup. Εάν δηλαδή θα συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά του ως υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας ή όχι. Αρχικά, δεν υπάρχει ασυμβίβαστο, καθώς ο πρόεδρος του Eurogroup αποτελεί εν ενεργεία υπουργός Οικονομικών και συνεχίζει να ασκεί κανονικά τα εθνικά του καθήκοντα.

Στο πλαίσιο του Eurogroup, ο πρόεδρος έχει τον κεντρικό ρόλο του συντονιστή και του διαμορφωτή της ατζέντας. Προεδρεύει στις συνεδριάσεις, καθορίζει τα θέματα προς συζήτηση και διασφαλίζει τη συνέχεια του έργου της Ευρωζώνης. Επιπλέον, καταρτίζει το μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο πρόγραμμα εργασιών και παρακολουθεί την υλοποίηση των αποφάσεων.

Ο πρόεδρος αποτελεί επίσης τη «φωνή» της ευρωζώνης στα διεθνή fora. Εκπροσωπεί το Eurogroup σε συναντήσεις όπως το G7, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλα διεθνή ή ευρωπαϊκά όργανα, αποτυπώνοντας τη συλλογική θέση των χωρών της Ευρωζώνης σε ζητήματα οικονομικής πολιτικής και δημοσιονομικών εξελίξεων.

Όσον αφορά την επόμενη μέρα στην κυβέρνηση, οι μέχρι τώρα πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε ανασχηματισμό και αντικατάσταση του κ. Πιερρακάκη και ότι θα συνεχίσει να ασκεί κανονικά τα καθήκοντά του ως υπουργός Οικονομικών.

Οι προηγούμενοι πρόεδροι του Eurogroup

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη συνεδρίαση του Eurogroup πραγματοποιήθηκε στις 4 Ιουνίου 1998 στο Λουξεμβούργο. Το Eurogroup έχει μόλις τέσσερις προέδρους στην ιστορία του από το 2005. Ο πρώτος πρόεδρος ήταν ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Τον διαδέχτηκαν οι Γερούμ Ντάισεμπλουμ, Μάριο Σεντένο και Πασκάλ Ντόναχιου, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος του Eurogroup για πρώτη φορά στις 9 Ιουλίου 2020. Ο κ. Ντόναχιου παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου του Eurogroup στις 18 Νοεμβρίου 2025. Έκτοτε, ο Μάκης Κεραυνός, υπουργός Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπηρετεί ως υπηρεσιακός πρόεδρος του Eurogroup.

Η ανανέωση της ηγεσίας έρχεται σε μια περίοδο έντονων προκλήσεων για την ευρωζώνη: δημοσιονομικοί κανόνες, στήριξη στην Ουκρανία και η ανάγκη για βαθύτερη οικονομική ενοποίηση.