Η πιο παράξενη εκκλησία της Ελλάδας που οι άγιοι είναι σαν αρχαίοι φιλόσοφοι

Αν λείπει η εκτίμηση από τους επίσημους φορείς, αυτό δεν συμβαίνει στους ειδικούς

Στη Μαντινεία υπάρχει κάτι το παράδοξο. Μακριά από τον εθνικό δρόμο και απέναντι από τον αρχαιολογικό χώρο της περιοχής, στέκεται ένα ιδιαίτερο κτίσμα που μοιάζει με μνημείο. Σμιλεμένο από ανθρώπινο χέρι, αυτή η εκκλησία συνδυάζει στοιχεία σπάνια αλλά όχι ασύμβατα. Ουράνια και ταυτόχρονα γήινα.

Η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στον κάμπο της Μαντινείας που ο Τσαρούχης χαρακτήρισε ως «φλέβα νερού για τους διψώντες». Η ανοικοδόμησή της ξεκίνησε περίπου το 1970 ύστερα από πρωτοβουλία του Μαντινειακού Συνδέσμου για την δημιουργία ενός μεγαλοπρέπου και επιβλητικού ναού.

Το έργο ανέλαβε να διεκπαιρεώσει ο Κώστας Παπαθεοδώρου και αφιερώθηκε σε αυτό ολοκληρωτικά κάνοντας τον εργάτη, τον ζωγράφο, και τον αρχιτέκτονα όπως έλεγε ο ίδιος. Οι κάτοικοι της περιοχής τον έβλεπαν συχνά κατά την διάρκεια των εργασιών να περπατάει ήσυχος και σκεπτικός στα σοκάκια της Τρίπολης και των γύρω περιοχών. Προσπαθούσε να γίνει ένα με το τοπίο για να φτιάξει κάτι που να εγκιβωτίζει τον Ιστορία του τοπίου.

Καθώς ο ήλιος ξεπροβάλλει, η ομορφιά του χώρου γίνεται ένα με την μυστική και απόκοσμη ομορφιά μιας εκκλησίας διαφορετικής. Ο Παπαθεοδώρου υπήρξε μαθητής του Δημήτρη Πικιώνη. Εντρύφησε στην έννοια του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, με τρόπο διαφορετικό από αυτόν που οραματιζόταν η χούντα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Σοκ στο Ηράκλειο για τον 42χρονο Μάνο που «έσβησε» πρόωρα (Φώτο)

Μπαίνοντας στην εκκλησία, ο επισκέπτης συναντάει ψηφιδωτά από τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη, με παραστάσεις από την μυθολογία ή ακόμη και τις τέσσερις εποχές. Οι Άγιοι και ο Θεός στο πρόσωπο του Χριστού αποτυπώνονται απλοί, ανθρώπινοι, προκαλώντας την περιέργεια του θεατή. Οι εκκλησίες χαρακτηρίζονται από την ορισμένες φορές φορτισμένη έννοια της κατάνυξης. Εδώ, η κατάνυξη σε απελευθερώνει, αντί να σε βαραίνει. Το τελείωμα του ναού θυμίζει αέτωμα αλλά είναι παράλληλα σαν να σκύβει προς τα κάτω, σαν να μοιάζει με τις καλύβες που συνάντησε στην περιοχή ο δημιουργός του έργου.

«Η εκκλησία είναι φτιαγμένη σε επίπεδα» σημειώνει ο Παπαθεοδώρου «που το ένα φαίνεται να πατάει επάνω στο άλλο». Ο ναός είναι σαν να ακροβατεί ή να παίζει ένα παιχνίδι με το χθες, το σήμερα και ενδεχομένως το αύριο. Σε συνέντευξή του στην «Οδό Αρκαδίας», ο ίδιος αναφέρει πως τα υλικά τα έπαιρνε αυτούσια και τα επεξεργαζόταν πριν τα συνδέσει για να τους δώσει τον απαραίτητο χαρακτήρα.

Ήταν μια δύσκολη ισορροπία γιατί ο Σύνδεσμος ήταν γνωστός για τον συντηρητισμό του. Τα σχέδια του Παπαθεοδώρου όμως ήταν πρωτοποριακά όχι μόνο για την δεκαετία του ‘70 αλλά και σήμερα ακόμη. Τόσο που η επίσημη Εκκλησία δυσκολεύεται ή νιώθει άβολα μπροστά σε αυτήν την…απείθεια προς το δόγμα. Κανένας μητροπολίτης δεν έχει λειτουργήσει εκεί μέχρι σήμερα ενώ ο ναός χρησιμοποιείται κυρίως για γάμους ή βαπτίσεις.

Αν λείπει η εκτίμηση από τους επίσημους φορείς, αυτό δεν συμβαίνει στους ειδικούς. Ο Ισπανός αρχιτέκτονας, Αλφόνσο Τορίμπιο σημειώνει πως «η Αγία Φωτεινή δίνει την εντύπωση ζώντος κτιρίου. Κινείται προσπαθώντας να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της. Δεν υπάρχει ορθή γωνία στο κτίσμα. Αναπνέει τον αρκαδικό αέρα και τα ακροκέραμα παίρνουν τη φορά του ανέμου που φυσά απ” την Ανατολή».