Καλάμι, το χωριό-«φάντασμα» της Κρήτης: Ένα οδοιπορικό στο…χρόνο – Δείτε βίντεο & φωτογραφίες

Το ξεχασμένο, μυστηριακό  χωριό της Κρήτης που κάποτε έσφυζε από ζωή

Βίντεο & Φωτογραφίες: Δημήτρης Δαμουλάκης

Μπαίνοντας στο χωριό, σε πλημμυρίζουν αμέσως έντονα συναισθήματα. Στενά σοκάκια, που κάποτε έσφυζαν από ζωή. Σπίτια εγκαταλελειμμένα εδώ και δεκαετίες…Πόρτες και παράθυρα μισάνοικτα, περιμένοντας κάποιον να τα θυμηθεί. Παντού τριγύρω μια απόλυτη, νεκρική θα έλεγε κανείς, σιγή. Μέσα όμως στα σπίτια υπάρχουν ακόμα αναμνήσεις, φωνές, γέλια και μυρωδιές μιας άλλης εποχής. Κάθε σπίτι, κάθε αυλή, κρύβουν μια ιστορία, μια κουβέντα που δεν λέχθηκε ποτέ.

Το cretaone.gr βρέθηκε στο Καλάμι του δήμου Βιάννου. Ένα ημιορεινό χωριό-«φάντασμα», ξεχασμένο, θαρρείς, από όλους και από τον ίδιο τον χρόνο. Ένα μικρό χωριό, μα με μακρά ιστορία, που σε ταξιδεύει μαγικά πίσω στο χρόνο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Άγρια συμπλοκή μετά από τροχαίο: Οδηγός φορτηγού μαχαίρωσε και έστειλε στο νοσοκομείο 3 συναδέλφους του

Στην Κρήτη, υπάρχουν αρκετά χωριά τα οποία με την πάροδο του χρόνου αλλά και τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές έχουν παραδοθεί στην αγκαλιά της φύσης, η οποία βλέπουμε πως αψηφά της όποιες ανθρώπινες κατασκευές και βρίσκει τρόπο να «επιβληθεί».

Οι άνθρωποι επιλέγουν να μεταφέρονται στις μεγάλες πόλεις, καθώς στα χωριά είναι πλέον δύσκολο να κάνουν την εργασία που επιθυμούν και οι αγροτικές εργασίες είναι «μονόδρομος» στις περισσότερες περιπτώσεις. Το Καλάμι του δήμου Βιάννου  όμως αποτελεί αναμφίβολα μια μοναδική περίπτωση. Δεν αποτελεί απλώς ένα χωριό χαρακτηριστικό παράδειγμα της «εγκατάλειψης» της υπαίθρου.

@cretaone.gr

Καλάμι: Το χωριό «φάντασμα» της Κρήτης #cretaonegr #fyp #κρητη #χωριο #ηρακλειο

♬ πρωτότυπος ήχος – cretaone.gr

Εδώ ο επισκέπτης θα συναντήσει κάτι διαφορετικό. Ένα κάπως απόκοσμο σκηνικό. Μια μυστηριώδη αύρα που εξάπτει το μυαλό και τη φαντασία.

Τι είδαμε στο «μαγευτικό» χωριό

Το Χωριό Καλάμι Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του Δήμου και απέχει οδικώς από το Ηράκλειο 78 χλμ. Η επίσημη απογραφή του 2001 αναφέρει ότι το Καλάμι τη χρονιά εκείνη είχε 44 κατοίκους οι οποίοι όμως με τα χρόνια έχουν μειωθεί δραματικά και μετά την τελευταία απογράφη του 2021 βλέπουμε πως έχουν μείνει πλέον μόλις 6!

Φτάνοντας στο χωριό, και αντικρύζοντας την πινακίδα, μας διαπέρασε μια έξαψη. Περιμέναμε με αγωνία να δούμε τι θα συναντήσουμε. Και το θέαμα μας χάρισε μια παράξενη αίσθηση.

Περιηγηθήκαμε στα σπίτια και στα στενά δρομάκια του χωριού και είδαμε εικόνες που μας γύρισαν πίσω στο χρόνο. Η φύση με τα χρόνια έχει εισχωρήσει μέσα στα σπίτια δημιουργώντας ένα μυστήριο σκηνικό.

Συναντήσαμε ανοιχτές πόρτες και παράθυρα, σπίτια «κουφάρια» με αντικείμενα σκόρπια στα πατώματα, ενώ άλλα στις θέσεις τους έτοιμα να χρησιμοποιηθούν.

Διάφορα είδη βλάστησης έχουν εξαπλωθεί σε πατώματα και τοίχους σπιτιών.

Εντοπίσαμε ακόμη και έγγραφα του 1991 στο παλιό κέντρο κοινότητας στο οποίο οι χωριανοί ψήφιζαν, καθώς βρήκαμε και τα γνωστά «παραβάν» που χρησιμοποιούμε ακόμη.

Οι δρόμοι είναι πολύ στενοί και λιθόστρωτοι και δεν επιτρέπουν την κυκλοφορία αυτοκινήτου. Ο μόνος δρόμος που υπάρχει περνά ελαφρώς μέσα από το χωριό και οδηγεί στην «Ψαρή Φοράδα».

Η εκκλησία διατηρείται ακόμη σε πολύ καλή κατάσταση από μια μακρινή ματιά που ρίξαμε, καθώς δεν μπορούσαμε να προσεγγίσουμε.

Για όποιον επιθυμεί να επισκεφτεί το χωριό, πρέπει να επισημανθεί πως είναι επικίνδυνη η είσοδος στα σπίτια καθώς πάρα πολλά είναι πλέον ετοιμόρροπα και το έδαφος στα γύρω στενά είναι πλέον κούφιο πιθανών από καθίζηση και υπάρχει άμεσος κίνδυνος κατάρρευσης.

Στο χωριό πλέον ζουν ελάχιστη κάτοικοι οι οποίοι μάλιστα έχουν περιφράξει τις περιουσίες τους για λόγους ασφαλείας με αποτέλεσμα η διέλευση σε κάποια μέρη του χωριού να είναι αδύνατη.

Η Ιστορία του

Πιστεύεται ότι κτίστηκε στα τέλη της ενετοκρατίας και τις αρχές της τουρκοκρατίας γύρω στο 1200 μ.χ. Η επιλογή του σημείου έγινε για λόγους ασφάλειας καθώς εκείνα τα χρόνια ήταν συνηθισμένο φαινόμενο οι επιδρομές από πειρατές. Έτσι, ενώ βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τη θάλασσα, το χωριό δεν είναι ορατό από εκεί.

Στη θέση της σημερινής εκκλησίας του χωριού, χτίστηκαν δίπλα τα πρώτα σπίτια και με την πάροδο του χρόνου, όλο και περισσότεροι ερχόντουσαν και κατοικούσαν στο χωριό.

Διαβάζουμε πως οι Καλαμιώτες ανέκαθεν ήταν άνθρωποι του κεφιού και του γλεντιού, παρά την κουραστική δουλειά τους στα χωράφια και τις οικονομικές τους δυσκολίες . Τον χειμώνα κυρίως στη γιορτή της Παναγίας (21 Νοεμβρίου) μαζεύονταν οι κάτοικοι απ’ όλα τα γύρω μετόχια στα Σκαφίδια, όπου βρίσκονταν η εκκλησία. Το καλοκαίρι, όταν γύριζαν στο Καλάμι, κάθε Κυριακή απόγευμα γινόταν μεγάλος χορός, με τη συνοδεία λυράρη, όπου μαζευόταν όλα το χωριό.

Η ερήμωση του ξεκίνησε αρχικά κατά την διάρκεια της κατοχής, όπου οι άνδρες σφαγιάστηκαν από τα γερμανικά στρατεύματα και εν συνεχεία στα μέσα του 1970 (Τότε το χωριό αριθμούσε 150 οικογένειες) όπου ξεκίνησε να παρατηρείται το φαινόμενο της αστικοποίησης, όπου οι άνθρωποι ξεκίνησαν σιγά σιγά να φεύγουν προς τις πόλεις για ένα καλύτερο μέλλον.