Κατερίνα Σπυριδάκη: «Αναχρονιστική και αντίθετη στο ευρωπαϊκό δίκαιο η εγκύκλιος για την Κάρτα Στάθμευσης ΑμεΑ»

Κοινοβουλευτική παρέμβαση της Κ. Σπυριδάκη για την άμεση απόσυρσή της

Μία σοβαρή ασυμβατότητα της ελληνικής διοίκησης με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο αναδεικνύει με Ερώτησή της η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, Κατερίνα Σπυριδάκη. Την εν λόγω Κοινοβουλευτική πρωτοβουλία της κας Σπυριδάκη συνυπογράφουν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟK: Κατερίνα Καζάνη – Βουλευτής Εύβοιας και Τομεάρχης Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Τάσος Νικολαΐδης – Βουλευτής Δράμας και Τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών και Πέτρος Παππάς – Βουλευτής Κιλκίς και Τομεάρχης Ατόμων με Αναπηρία και Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων.

Η Κοινοβουλευτική Ερώτηση που κατέθεσε η Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ απευθύνεται στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Χρίστο Δήμα, και στην Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, κα Δόμνα Μιχαηλίδου, και εστιάζει στην ελληνική εγκύκλιο για την έκδοση Δελτίου Στάθμευσης ΑμεΑ, η οποία —όπως τονίζει— έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο και την ουσία του μέτρου, καθώς επιβάλλει αδικαιολόγητους περιορισμούς περί κυριότητας του οχήματος.

Όπως επισημαίνεται στην Ερώτηση, «η πολιτεία οφείλει να διαμορφώνει πολιτικές και κανονιστικά εργαλεία που υπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο θεσπίζονται — και όχι να τον ακυρώνουν μέσα από υπερβολικά διοικητικά ή γραφειοκρατικά φίλτρα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Κρήτη: Έφυγε από την ζωή γνωστός Χανιώτης επιχειρηματίας

Η πρόσφατη εγκύκλιος του Υπουργείου Μεταφορών (Α.Τ.ΠΡ.ΑΜΕΑ/179651, ΑΔΑ: 6ΓΠΡ465ΧΘΞ-9Ω4) της 4ης Νοεμβρίου 2025 ορίζει ότι το αυτοκίνητο που εξυπηρετεί τις μετακινήσεις του ατόμου με αναπηρία «πρέπει να είναι στην κυριότητα του ενός εκ των δύο γονέων (είτε του πατέρα είτε της μητέρας)». Πρόκειται, όπως σημειώνεται, για «ρύθμιση η οποία δεν προβλέπεται από κανένα ευρωπαϊκό ή διεθνές νομικό κείμενο και που, στην πράξη, αλλοιώνει τη φύση του δικαιώματος και ακυρώνει τη λειτουργική ουσία του μέτρου: την κινητικότητα και την ισότιμη συμμετοχή του ατόμου με αναπηρία».

Η Κοινοβουλευτική πρωτοβουλία της Βουλευτή Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ τονίζει ότι το ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι απολύτως σαφές.

Η Σύσταση 98/376/ΕΚ του Συμβουλίου της Ε.Ε. ορίζει ότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται να θεσπίσουν «ενιαίο κοινοτικό υπόδειγμα Δελτίου Στάθμευσης για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες», το οποίο αποσκοπεί στο να επιτρέπει στα άτομα με αναπηρία να απολαμβάνουν «τις ίδιες διευκολύνσεις στάθμευσης που ισχύουν για τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα σε κάθε κράτος μέλος».

Όπως υπογραμμίζει η Βουλευτής τα κράτη μέλη «διατηρούν, βάσει της αρχής της επικουρικότητας, την ευχέρεια να καθορίσουν τα επιμέρους διοικητικά και διαδικαστικά στοιχεία – χωρίς ωστόσο να τροποποιούν τη φύση του δικαιώματος».

Παράλληλα, οι νέες Οδηγίες (ΕΕ) 2024/2841 και 2024/2842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου θεσπίζουν την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας και την Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης, οι οποίες συνιστούν «ατομικό δικαίωμα, αποδεικτικό του καθεστώτος και των αναγκών του ατόμου με αναπηρία, και όχι ιδιοκτησιακό ή οχηματοκεντρικό προνόμιο».

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην Ερώτηση, «καμία διάταξη δεν αφήνει περιθώριο να συνδεθεί η κάρτα με την κυριότητα ή την ιδιοκτησία ενός οχήματος».

Στην Ερώτηση παρατίθενται και ευρωπαϊκές πρακτικές που επιβεβαιώνουν το προφανές:

· «Στην Ολλανδία, η “Europese Gehandicaptenparkeerkaart (GPK)” εκδίδεται αποκλειστικά στο πρόσωπο του δικαιούχου (οδηγού ή επιβάτη)», χωρίς απαίτηση κυριότητας οχήματος.

· «Στην Ιρλανδία, η Κάρτα Στάθμευσης Ατόμων με Αναπηρία (Disabled Parking Permit) εκδίδεται αποκλειστικά για χρήση από τον οδηγό ή τον επιβάτη στον οποίο έχει εκδοθεί και μπορεί να χρησιμοποιείται σε οποιοδήποτε όχημα στο οποίο ο κάτοχος της κάρτας είναι είτε ο οδηγός είτε ο επιβάτης».

· Αντίστοιχα ισχύουν στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και τη Σουηδία.

Όπως αναφέρει η Βουλευτής Λασιθίου, «η κάρτα στάθμευσης δεν αποτελεί “άδεια οχήματος”, αλλά αναγνώριση του δικαιώματος κινητικότητας του προσώπου».

Ο περιορισμός της εγκυκλίου, που προβλέπει ότι το όχημα πρέπει να ανήκει «στον ένα εκ των δύο γονέων», χαρακτηρίζεται ως «στερούμενος λογικής, νομικής ή λειτουργικής βάσης», αφού «δημιουργεί διακρίσεις σε βάρος οικογενειών που διαθέτουν συνιδιοκτησία ή εναλλακτικά μέσα μεταφοράς και προκαλεί ανυπέρβλητα εμπόδια σε ανήλικα ή εξαρτώμενα άτομα με αναπηρία».

Η Ερώτηση υπογραμμίζει επίσης ότι «η εγκύκλιος υπερβαίνει την ευχέρεια που αποδίδεται στα κράτη μέλη βάσει της αρχής της επικουρικότητας» και «υπονομεύει το ίδιο το πνεύμα του ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου και του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, που θέτει ως θεμελιώδη αρχή την πλήρη ένταξη των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική και οικονομική ζωή».

Η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ σημειώνει ότι «η Ελλάδα οφείλει να ευθυγραμμίσει το εθνικό της πλαίσιο με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Σύμβασης του ΟΗΕ και της κοινής ευρωπαϊκής πρακτικής», τονίζοντας ότι «η διατήρηση του σημερινού περιορισμού δεν υπηρετεί κανέναν σκοπό δικαιοσύνης ή αποτροπής καταχρήσεων· αντίθετα, αποτελεί γραφειοκρατικό εμπόδιο στην καθημερινότητα των πολιτών με αναπηρία και των οικογενειών τους».

Η κοινοβουλευτική παρέμβαση της κας Σπυριδάκη αναδεικνύει το βαθύτερο πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα: ότι η αναπηρία δεν είναι «διοικητική κατηγορία» αλλά ζήτημα ίσων δικαιωμάτων και αξιοπρέπειας. Η στάθμευση δεν μπορεί να αποτελεί προνόμιο ιδιοκτησίας, αλλά έκφραση του δικαιώματος κινητικότητας και συμμετοχής.

Κλείνοντας, η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, Κατερίνα Σπυριδάκη, καλεί τα αρμόδια Υπουργεία να απαντήσουν στα παρακάτω κρίσιμα ερωτήματα:

1. Προτίθεστε να αποσύρετε άμεσα την εγκύκλιο Α.Τ.ΠΡ.ΑΜΕΑ/179651 (ΑΔΑ: 6ΓΠΡ465ΧΘΞ-9Ω4) και να προχωρήσετε σε έκδοση νέας, πλήρως εναρμονισμένης με το ευρωπαϊκό πλαίσιο

και τις Οδηγίες (ΕΕ) 2024/2841 και 2024/2842, καταργώντας τον περιορισμό περί κυριότητας οχήματος;

2. Θα επανεξεταστεί συνολικά το εθνικό κανονιστικό πλαίσιο για τα Δελτία Στάθμευσης Ατόμων με Αναπηρία, ώστε να διασφαλιστεί ότι το μέτρο αφορά αποκλειστικά το άτομο με αναπηρία και ότι το δικαίωμα αυτό θα είναι προσωποπαγές, φορητό και καθολικά αναγνωρισμένο;

3. Με ποιες ενέργειες θα εγγυηθείτε την απρόσκοπτη και καθολική απόλαυση του ευρωπαϊκού αυτού μέτρου κινητικότητας από τους πολίτες με αναπηρία, χωρίς περιττά εμπόδια, άνισες προϋποθέσεις ή γραφειοκρατικές στρεβλώσεις, ώστε η Ελλάδα να μην αποτελεί εξαίρεση αλλά παράδειγμα προσβασιμότητας και κοινωνικού σεβασμού;