Κοινοβουλευτική παρέμβαση της Κατερίνα Σπυριδάκη για λήψη μέτρων στήριξης προς τους πληγέντες της Ιεράπετρας

Την Ερώτηση – Παρέμβαση συνυπογράφουν όλοι οι Βουλευτές Κρήτης του ΠΑΣΟΚ

Κοινοβουλευτική Ερώτηση προς επτά Υπουργεία κατέθεσε η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ και Τομεάρχης Τουρισμού, Κατερίνα Σπυριδάκη, με αντικείμενο την ανάγκη λήψης άμεσων, στοχευμένων και γενναίων μέτρων στήριξης για τους πληγέντες από τη μεγάλη πυρκαγιά της 2ας Ιουλίου στην Ιεράπετρα. Την Ερώτηση αυτή συνυπογράφουν όλοι οι Βουλευτές Κρήτης του ΠΑΣΟΚ, καθώς και οι αρμόδιοι Κοινοβουλευτικοί Τομεάρχες.

Η πυρκαγιά που σάρωσε την περιοχή κατέκαψε χιλιάδες στρέμματα γης, προκάλεσε τεράστιες ζημιές σε τουριστικές και επισιτιστικές επιχειρήσεις, θερμοκήπια, κατοικίες και δίκτυα άρδευσης, και οδήγησε στην απομάκρυνση 5.000 τουριστών. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από την Ένωση Ξενοδόχων Ιεράπετρας και ΝΑ Κρήτης, οι ακυρώσεις κρατήσεων για τον Ιούλιο φτάνουν το 15%, ενώ η μείωση των νέων κρατήσεων αγγίζει έως και το 50%. Παράλληλα, 10% των τουριστών που απομακρύνθηκαν δεν επέστρεψαν ποτέ στα καταλύματα.

Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ επισημαίνουν την ανάγκη για στοχευμένη κρατική παρέμβαση και άμεση αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε να αποτραπεί ο οικονομικός και κοινωνικός μαρασμός της Ιεράπετρας και των όμορων περιοχών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάγκη γρήγορων αποζημιώσεων, στήριξης των επιχειρήσεων χωρίς τραπεζικό δανεισμό, επικοινωνιακής ανάκαμψης της περιοχής στον διεθνή τουριστικό χάρτη και ανακούφισης των πληγέντων μέσα από αναστολές φόρων και εισφορών, επιδοτήσεις στέγασης, άμεσης υπαγωγής στην Κρατική Αρωγή και επανεκκίνησης της τοπικής οικονομίας.

Η κα Σπυριδάκη, σε δήλωσή της, τόνισε:

«Η Ιεράπετρα μετρά πληγές – φυσικές, αγροτικές, οικονομικές και τουριστικές. Όσο η Πολιτεία καθυστερεί, τόσο βαθαίνουν οι επιπτώσεις. Καταθέτουμε αυτή την Ερώτηση μαζί με όλους τους Βουλευτές Κρήτης του ΠΑΣΟΚ και τους αρμόδιους Κοινοβουλευτικούς Τομεάρχες ως μια συλλογική πράξη ευθύνης και πίεσης, για να σταθεί το κράτος στο ύψος των περιστάσεων. Η Ιεράπετρα στάθηκε στο ανάστημά της, τώρα είναι η σειρά της Πολιτείας να ανταποδώσει.»

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:

Ερώτηση προς: 

τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κυριάκο Πιερακκάκη

τον Υπουργό Εσωτερικών, κ. Θεόδωρο Λιβάνιο

τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρο Παπασταύρου

τον Υπουργό Ανάπτυξης, κ. Τάκη Θεοδωρικάκο

την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Νίκη Κεραμέως

την Υπουργό Τουρισμού, κα Όλγα Κεφαλογιάννη

τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Γιάννη Κεφαλογιάννη

ΘΕΜΑ: « Ανάγκη άμεσων και στοχευμένων μέτρων στήριξης για την Ιεράπετρα, τις τουριστικές – επισιτιστικές επιχειρήσεις και τους παραγωγούς μετά τη μεγάλη πυρκαγιά »

Κυρίες και κύριοι Υπουργοί,

Η Ιεράπετρα επλήγη στις 2 Ιουλίου 2025 από μία από τις πλέον καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών, η οποία σάρωσε παραλιακές, δασικές και γεωργικές εκτάσεις, καταστρέφοντας επιχειρήσεις, κατοικίες, υποδομές και φυσικό περιβάλλον. Η φωτιά επεκτάθηκε σε περιοχές όπως το Φέρμα, το Κουτσουνάρι, η Αγία Φωτιά, τα Σχινοκάψαλα και ο Άγιος Ιωάννης, προκαλώντας καταστροφές σε τουριστικά καταλύματα, επιχειρήσεις εστίασης, θερμοκήπια, μελισσοκομεία, καλλιέργειες και δίκτυα άρδευσης.

Με βάση στοιχεία του ΙΤΕ, υπολογίζεται ότι κάηκαν πάνω από 6.000 στρέμματα, ενώ σύμφωνα με την καταγραφή του Δήμου, 47.000 ελαιόδεντρα καταστράφηκαν, περισσότερα από 100 χιλιόμετρα αρδευτικών δικτύων υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν, και 18 κτίρια κρίθηκαν πληγέντα. Στον τουριστικό τομέα, 5.000 τουρίστες απομακρύνθηκαν, επιχειρήσεις εκκενώθηκαν, ακυρώσεις καταγράφονται σε υψηλό ποσοστό, ενώ τοπικές κοινωνίες έμειναν χωρίς ρεύμα και νερό για ημέρες.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η εικόνα και στον τομέα του τουρισμού, οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς έχουν ήδη μεταφραστεί σε ακυρώσεις, μειωμένες αφίξεις και σοβαρή απώλεια εισοδήματος για τις τουριστικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που απέστειλε η Ένωση Ξενοδόχων Ιεράπετρας & Ν.Α. Κρήτης, το ποσοστό ακυρώσεων κρατήσεων για τον Ιούλιο φτάνει το 15%, ενώ η μείωση των νέων κρατήσεων κυμαίνεται από 20% έως και 50%, με μέσο όρο το 40%. Παράλληλα, 10% των τουριστών που απομακρύνθηκαν δεν επέστρεψαν στα καταλύματα, ακυρώνοντας οριστικά τη διαμονή τους.

Η κρίση επηρέασε τουλάχιστον 3.500 αλλοδαπούς επισκέπτες, ενώ η εκτεταμένη διεθνής κάλυψη του γεγονότος από κορυφαία μέσα ενημέρωσης (Reuters, CNN, France 24, Associated Press, Al Jazeera κ.ά.) σε Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιταλία και Βαλκάνια, εστίασε στην εικόνα μαζικής εκκένωσης και καταστροφής. Αν και η επιχειρησιακή διαχείριση παρουσιάστηκε θετικά, η τουριστική φήμη της Ιεράπετρας δέχθηκε σοβαρό πλήγμα με ενδεχόμενες επιπτώσεις και στις μελλοντικές περιόδους.

Η τουριστική ταυτότητα της Ιεράπετρας βασίζεται σε σημαντικό ποσοστό επισκεπτών από χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Πολωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τσεχία. Η εικόνα αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί εντείνει την ανησυχία των τοπικών επιχειρηματιών, ιδίως σε μια συγκυρία κατά την οποία ο κλάδος επιχειρεί να ανακάμψει μετά τις επιπτώσεις της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.

Στο πλαίσιο αυτό, καθίσταται απολύτως αναγκαίο το Υπουργείο Τουρισμού και ο ΕΟΤ να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν άμεσα στοχευμένη καμπάνια επικοινωνιακής ανάταξης και επανεκκίνησης της τουριστικής εικόνας της περιοχής, με στόχευση στις βασικές αγορές και με έμφαση στην αποκατάσταση του αισθήματος ασφάλειας. Παράλληλα, απαιτούνται γενναία και εξειδικευμένα μέτρα στήριξης των τουριστικών επιχειρήσεων, ώστε να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, να μην χαθούν εισοδήματα και να δοθεί πραγματική ανάσα ρευστότητας σε έναν από τους βασικότερους οικονομικούς πυλώνες της Ιεράπετρας και της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Κρήτης.

Υπό αυτό το πρίσμα, επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς της Ιεράπετρας απέστειλαν κοινή επιστολή προς τα συναρμόδια Υπουργεία, ζητώντας στοχευμένα και επείγοντα μέτρα στήριξης για την επιβίωση των τοπικών οικονομιών.

Η εικόνα καταστροφής είναι διπλή: αφενός η άμεση φυσική και οικονομική ζημία, αφετέρου η διεθνής δυσφήμιση του προορισμού. Ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα καταλύματα, επιχειρήσεις εστίασης, θερμοκήπια και παραλιακές δραστηριότητες είτε υπέστησαν άμεσες καταστροφές είτε επηρεάστηκαν σοβαρά λόγω των γεγονότων.

Στο πλαίσιο αυτό, τοπικοί επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς συνυπέγραψαν κοινή επιστολή προς τα συναρμόδια Υπουργεία, ζητώντας την άμεση λήψη δέσμης εξειδικευμένων μέτρων στήριξης.

Οι φορείς που συνυπογράφουν την επιστολή είναι:

• η ΑΜΚΕ Περιβαλλοντική Οργάνωση “Κοκκινέλλα”
• ο Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας
• ο Εμπορικός Σύλλογος Ιεράπετρας
• ο Εμπορικός Σύλλογος Μακρύ Γιαλού
• η Ένωση Ξενοδόχων Ιεράπετρας
• το Σωματείο Καφέ – Εστίασης Ιεράπετρας
• ο Σύλλογος Επαγγελματικών Σκαφών Ιεράπετρας “Το Δελφίνι”
• ο Σύλλογος Επαγγελματοβιοτεχνών Ιεράπετρας

Οι φορείς αυτοί υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για γενναία χρηματοδότηση και επιδοτήσεις με στόχο την επανεκκίνηση των πληγέντων επιχειρήσεων, αξιοποιώντας πόρους

από το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και προγράμματα τύπου voucher. Τονίζουν τη σημασία fast-track διαδικασιών αξιολόγησης και εκταμίευσης, με πρόβλεψη ειδικής μοριοδότησης και προτεραιότητας για τις άμεσα ή έμμεσα πληγείσες επιχειρήσεις, ώστε να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος. Παράλληλα, ζητούνται παρεμβάσεις για τη στήριξη των επαγγελματικών εγκαταστάσεων μέσω στεγαστικής και επαγγελματικής συνδρομής, με κατώτατη ενίσχυση 5.000 – 10.000 ευρώ ανάλογα με την έκταση της ζημιάς και τον κύκλο εργασιών, η οποία να καλύπτεται στο 100% από κρατικούς πόρους, χωρίς την προσφυγή σε τραπεζικό δανεισμό.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ανάγκη αποζημίωσης για καταστροφή εξοπλισμού, εμπορευμάτων και επαγγελματικών οχημάτων, ακόμη και σε περιπτώσεις μικρής ζημίας, με προσαρμογή των ποσών αρωγής στις πραγματικές ανάγκες επαναλειτουργίας. Παράλληλα, οι φορείς επισημαίνουν την ανάγκη λήψης τραπεζικών μέτρων διευκόλυνσης, όπως η κρατική επιδότηση επιτοκίων επιχειρηματικών δανείων για έξι μήνες, η προσωρινή αναστολή καταβολής του χρεολυσίου και η επαναφορά του μέτρου αναστολής εξόφλησης τραπεζικών επιταγών, αντίστοιχου με εκείνο της πανδημίας.

Στο φορολογικό πεδίο, ζητείται δέσμη ελαφρύνσεων, μεταξύ των οποίων η πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για το έτος 2025 με δυνατότητα επέκτασης στο 2026, η παράταση υποβολής φορολογικών δηλώσεων και δόσεων, η αναστολή είσπραξης ρυθμισμένων οφειλών έως τον Ιανουάριο 2026, καθώς και η απαλλαγή από περιβαλλοντικά τέλη, τέλη ανακύκλωσης και το τέλος επιτηδεύματος για τα φορολογητέα εισοδήματα του 2025.

Στον ασφαλιστικό τομέα, ζητείται η αναστολή καταβολής εισφορών για τους μη μισθωτούς, η παράταση της ασφαλιστικής ικανότητας έως τον Φεβρουάριο του 2026, η δυνατότητα μεταφοράς οφειλών στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό με ευνοϊκό επιτόκιο, καθώς και η επαναφορά της αποζημίωσης ειδικού σκοπού και της δυνατότητας αναστολής συμβάσεων εργασίας. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην ανάγκη αναστολής της υποχρέωσης καταγραφής στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας για όσο διαρκεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, δεδομένων των οικονομικών επιπτώσεων που πλήττουν τις τοπικές επιχειρήσεις.

Ακόμη, επισημαίνεται η ανάγκη επέκτασης της κρατικής επιδότησης για το ενεργειακό κόστος, ώστε να καλυφθεί τουλάχιστον το πάγιο για ανενεργές επιχειρήσεις κατά τους μήνες Ιούλιο – Σεπτέμβριο 2025, καθώς και η παράταση της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων επιδότησης. Την ίδια στιγμή, αιτείται η χορήγηση επιδότησης ενοικίου επαγγελματικής στέγης σε ποσοστό 30% έως 40% για επιχειρηματίες που έχουν πληγεί πολλαπλά, αλλά και η κάλυψη εξόδων προσωρινής στέγασης με επιδότηση 50%.

Επιπρόσθετα, ζητείται η άμεση έκτακτη χρηματοδότηση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να μπορέσουν να υλοποιήσουν μέτρα κοινωνικής και οικονομικής στήριξης, μεταξύ των οποίων και η απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη για τους πληγέντες. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ανάγκη αποκατάστασης των κατεστραμμένων αρδευτικών υποδομών, μέσω χρηματοδότησης του Δήμου Ιεράπετρας και των τοπικών ΤΟΕΒ, ενώ προβλέπεται και η ενίσχυση των αγροτών με αποζημιώσεις για την απώλεια ελαιοκαλλιεργειών, θερμοκηπιακών καλλιεργειών και φυτικού κεφαλαίου, καθώς και η κάλυψη του χαμένου εισοδήματος για περίοδο έως και πέντε έτη.

Οι προτάσεις αυτές, όπως τονίζουν οι φορείς, δεν αποτελούν απλώς μια κραυγή αγωνίας, αλλά μια συνεκτική και τεκμηριωμένη βάση άμεσων παρεμβάσεων για τη διάσωση της τοπικής οικονομίας και την αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής. Η υιοθέτησή τους από την Πολιτεία είναι κρίσιμη για την επιβίωση της Ιεράπετρας και των πληγεισών περιοχών.

Οι φορείς υπογραμμίζουν την ανάγκη ταχύτατης ενεργοποίησης των μηχανισμών καταγραφής, οριοθέτησης και αποζημίωσης, καθώς και την πρόβλεψη συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των παραπάνω μέτρων. Επισημαίνουν ότι χωρίς άμεση ανταπόκριση, απειλείται η ίδια η οικονομική και κοινωνική συνοχή της περιοχής.

Δεδομένων όλων των παραπάνω,

Ερωτάσθε κκ. Υπουργοί,

• Προτίθεται η Kυβέρνηση να υιοθετήσει και να υλοποιήσει τα αιτήματα των τοπικών επαγγελματικών και κοινωνικών φορέων της Ιεράπετρας;
• Προβλέπεται η διάθεση χρηματοδότησης από εθνικούς πόρους ή άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία για τις πληγείσες επιχειρήσεις και την αποκατάσταση υποδομών;
• Θα υπάρξει fast-track μηχανισμός αποζημιώσεων και επανεκκίνησης για τις επιχειρήσεις που επλήγησαν άμεσα ή έμμεσα, με 100% κάλυψη χωρίς τραπεζικό δανεισμό;
• Προβλέπεται σειρά μέτρων για την τουριστική αποκατάσταση του προορισμού Ιεράπετρας, όπως καμπάνιες διεθνούς επανατοποθέτησης και στοχευμένη στήριξη καταλυμάτων, επιχειρήσεων και εργαζομένων στον τομέα;
• Τι προβλέπεται για την αποκατάσταση των ζημιών σε αρδευτικά δίκτυα και την άμεση ενίσχυση των τοπικών ΤΟΕΒ;
• Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της καταγραφής των ζημιών και την καταβολή των αποζημιώσεων;
• Προβλέπεται η αποζημίωση του αγροτικού εισοδήματος και του φυτικού κεφαλαίου για μελισσοκόμους, θερμοκηπιακές και ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις;
• Υπάρχει πρόβλεψη για έκτακτα μέτρα υπέρ των πληγέντων επαγγελματιών, εργαζομένων και αγροτών (εισφορές, ασφαλιστική ικανότητα, εξωδικαστικός μηχανισμός);
• Πότε θα ξεκινήσει η καταγραφή ζημιών και με ποιες διαδικασίες θα αποδοθούν οι ενισχύσεις στους πληγέντες επαγγελματίες, πολίτες και επιχειρήσεις;
• Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η επίσημη αποτύπωση των ζημιών και με ποιο χρονοδιάγραμμα θα δοθούν οι πρώτες αποζημιώσεις;
• Τι πρωτοβουλίες σκοπεύει να αναλάβει το Υπουργείο Τουρισμού για την ενίσχυση της εικόνας του προορισμού Ιεράπετρας σε διεθνές επίπεδο;
• Προβλέπεται η ενεργοποίηση της πλατφόρμας arogi.gov.gr και για την Ιεράπετρα, ώστε να χορηγηθεί πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής στους ιδιοκτήτες πληγέντων κτιρίων που χαρακτηρίστηκαν «κόκκινα» ή «κίτρινα»;
• Πότε αναμένεται η οριοθέτηση των πληγεισών περιοχών και η ολοκλήρωση των αυτοψιών από τη Γενική Γραμματεία Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών, ώστε να καταστεί δυνατή η χορήγηση στεγαστικής συνδρομής για επισκευές ή ανακατασκευές;
• Προβλέπεται η χορήγηση επιδότησης ενοικίου για τους πολίτες των οποίων οι κατοικίες κρίθηκαν προσωρινά ακατάλληλες ή κατεστράφησαν;
• Πότε θα ενεργοποιηθεί η δυνατότητα πρώτης αρωγής για τις πληγείσες επιχειρήσεις της Ιεράπετρας;
• Υπάρχει πρόβλεψη για τελική επιχορήγηση στις επιχειρήσεις, με βάση την εκτίμηση ζημιών από τις Επιτροπές Κρατικής Αρωγής;
• Θα χορηγηθεί αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων για έξι μήνες σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που επλήγησαν, καθώς και τριετής απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που χαρακτηρίστηκαν ως μη κατοικήσιμες;
• Υπάρχει πρόβλεψη για αναστολή πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης (π.χ. πλειστηριασμοί, κατασχέσεις) για τα πληγέντα φυσικά και νομικά πρόσωπα της περιοχής;
• Θα ενταχθούν οι πληγείσες επιχειρήσεις της Ιεράπετρας σε ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών για έξι μήνες με δυνατότητα ρύθμισης;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

• Αικατερίνη (Κατερίνα) Σπυριδάκη
• Ελένη Βατσινά
• Φραγκίσκος Παρασύρης
• Εμμανουήλ Χνάρης
• Ανδρέας Πουλάς
• Εμμανουήλ Χριστοδουλάκης
• Γεώργιος Νικητιάδης
• Παύλος Χρηστίδης
• Παναγιώτης Δουδωνής
• Μιλένα Αποστολάκη