Κρήτη: Ο ελέφαντας στο δωμάτιο της ενδοοικογενειακής βίας

Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι η γυναίκα που κακοποιείται και προσπαθεί να βρει το δίκιο της. Όμως, αυτό που είναι πιο δυνατό από τον ελέφαντα είναι η ζούγκλα

O αγγλικός ιδιωματισμός «ελέφαντας στο δωμάτιο» υποδηλώνει ότι υπάρχει κάποιο τόσο προφανές όσο και σοβαρό πρόβλημα, ώστε οι άνθρωποι προτιμούν να προσποιούνται, να κάνουν ότι δεν το βλέπουν, ακριβώς για να μη συζητήσουν γι’ αυτό. Όμως δεν μπορούν να το αγνοήσουν γιατί είναι πάρα πολύ μεγάλο.

Δυστυχώς, αυτή είναι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει εδώ και χρόνια η πολιτεία, κάθε φορά που συζητά το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας και της κακοποίησης των γυναικών. Η ορμητική άυξηση στα περιστατικά βίας κατά των γυναικών, προκύπτει από το γεγονός ότι ολοένα και περισσότερες γυναίκες βρίσκουν το μονοπάτι για να ξεπεράσουν τους φόβους και να καταγγείλουν τους κακοποιητές τους. Όχι, όμως, όλες οι γυναίκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το cretaone.gr, εννέα στις δέκα γυναίκες της ηλικιακής 18-25 ετών φαίνεται οτι δεν εμπιστεύονται θεσμούς, αρχές και φορείς, ώστε να πάρουν την απόφαση, να καταγγείλουν τους κακοποιητές τους και να βρουν Δικαιοσύνη. Οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν στο 64% των γυναικών της ηλικιακής ομάδας 25 έως 55 ετών, ενώ για κάθε περιστατικό που καταθέτει μία γυναίκα, υπάρει άλλη μία που δεν καταθέτει ή μία ακόμη που αποσύρει την καταγγελία της, υπογραμμίζουν οι ειδικοί.

Γιατί αυτή η σιωπή;

«Δεν γνωρίζει η γυναίκα πώς να τοποθετηθεί στη νέα συνθήκη, όπως αυτή διαμορφώνεται μετά από την καταγγελία, δηλαδή τι θα κάνει με το δικηγόρο της, με τα παιδιά της, με το σχολείο», εξηγεί αρχικά στο cretaone.gr ο Νίκος Σπετσίδης, Συντονιστής έργου στο Σύνδεσμο Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και νομού Ηρακλείου.

«Υλοποιήθηκε το προηγούμενο διάστημα μια σημαντική παρέμβαση από την πολιτεία για την καταγγελία περιστατικού κακοποίησης στις Αρχές. Είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, υπάρχει απουσία συντονισμού μεταξύ των φορέων πρώτης γραμμής, όπως Αστυνομία, Εισαγγελία, Συμβουλευτικά Κέντρα, Σύνδεσμος Κοινωνικής Υπηρεσίας και Κέντρα Κοινότητάς του Δήμου, ή και το Βοήθεια στο Σπίτι, τα οποία δεν μπορούν να συντονιστούν μεταξύ τους. Υπάρχουν πραγματικοί ήρως που εργάζονται σε αυτούς τους φορείς και ζητάνε βοήθεια!», τονίζει ο κ. Σπετσίδης.

Φωτ. freepik

Το ζητούμενο από την πολιτεία είναι η παροχή μιας ολοκληρωμένης υποστήριξης προς τις γυναίκες που επιθυμούν να καταγγείλουν περιστατικό κακοποίησης, αλλά και προς τις γυναίκες που έχουν καταγγείλει το περιστατικό σχετικά με τις διαδικασίες και τα δικαιώματά τους, περισσότερο ως προς το τι ακολουθεί μετά από την καταγγελία.

«Για να αυξηθούν οι καταγγελίες και να αντιμετωπιστεί επιτέλους αυτό το φαινόμενο, κρίνεται αναγκαία η εμπέδωση της ασφάλειας των γυναικών και η εφαρμογή πρακτικών με γνώμονα την ασφάλειά τους και την ψυχική τους ηρεμία», προσθέτει ο Συντονιστής Έργου του Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και νομού Ηρακλείου, υπογραμμίζοντας ότι σε αυτή την κατεύθυνση, ότι τα θύματα πρέπει να αντιληφθούν τα επόμενα βήματά τους, τι μπορούς να κάνουν.

«Ποια είναι η μεγάλη εικόνα και η επιτακτική ανάγκη μακροσκοπικά για την καταπολέμηση του φαινομένου; Τι πρέπει να κάνουμε περισσότερα σαν μηχανισμός; Φτιάξαμε ένα σύστημα για να καταγγέλεις εύκολα κα τέλος; Αμέσως μετά, όμως, τι γίνεται; Πολύ εύκολα υποβάλλονται μηνύσεις εκατέρωθεν και ο θύτης γίνεται θύμα και, το θύμα γίνεται θήτης. Μήπως πρέπει να φεύγει ο θύτης από το σπίτι και ταυτόχρονα να παρέχεται στη γυναίκα ένα πλαίσιο ασφάλειας, όχι να φεύγει το θύμα από το σπίτι και να μένει σε ξενώνες; Οι γυναίκες που πολλές φορές ζουν με την αγωνία του θύτη, τα παιδιά που θα πρέπει να προστατεύονται, είναι τα θέματα που βρίσκονται μπροστά μας», σημειώνει με νόημα ο κ. Σπετσίδης.

Ραγδαία αύξηση στα περιστατικά βίας κατά των γυναικών στην Κρήτη

Σύμφωνα με την πρόσφατη Έρευνα του «Παρατηρητηρίου για τη Βία κατά των Γυναικών στην Κρήτη-WOMEN_WATCH», με φορέα υλοποίησης τον «Σύνδεσμο Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Νομού Ηρακλείου», η αύξηση των καταγγελιών περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην Κρήτη συνιστά σημαντικό πρόβλημα.

Φωτ. Pexels

Από την αρχή του έτους έως το τέλος του έτους είχαν καταγγελθεί 1.508 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας στο νησί, δηλαδή 5 περιστατικά την ημέρα,  αυξημένα κατά περίπου 50% σε σχέση με το 2023. Η πλειοψηφία των καταγγελιών προέρχεται από τα αστικά κέντρα της Κρήτης και πιο συγκεκριμένα από τον νομό Ηρακλείου (48%), ενώ ακολουθούν τα Χανιά (30%), Ρέθυμνο (16%) και τέλος το Λασίθι (16%).

«Τα δύο νέα μικρά τμήματα ενδοοικογενειακής βίας στο Ρέθυμνο και στο Λασίθι, ξεκίνησαν τη λειτουργία τους σχετικά πρόσφατα. Ο κόσμος χρειάζεται χρόνο για να εμπεδώσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης, απέναντι στα αυτά τα τμήματα», εξηγεί ο κ. Σπετσίδης ερωτηθείς για τα ποσοστά των καταγγελιών σε αυτές τις πόλεις.

Η εκδήλωση είναι κινητοποιητική

Το έργο και η δράση του Παρατηρητηρίου χρηματοδοτείται από το ίδρυμα Μποδοσάκη. Φέτος, μετά από ένα χρόνο λειτουργίας, τα στελέχη του του “Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου” εκφράζουν την πεποίθηση ότι είναι σε θέση να το «τρέξουν» μόνοι τους.  Μάλιστα, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους λειτουργίας, διοργανώνεται το Σάββατο 29 Μαρτίου ένα φόρουμ στο ξενοδοχείο Ibis Styles, στο Ηράκλειο. Ένας εκτενής διάλογος – όπως σημειώνουν – για τα προβλήματα, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κρήτη ως προς την ανταπόκριση στη βία και την κακοποίηση.

«Προτρέπουμε όλους όσοι ενδιαφέρονται για το θέμα να παρακολουθήσουν την επικείμενη εκδήλωση του Παρατηρητηρίου στο Ηράκλειο. Καλούμε όλο τον κόσμο να έρθει στην εκδήλωση, να έρθει ο κάθε ένας απλός άνθρωπος και να μιλήσουμε για τη μεγάλη εικόνα του προβλήματος. Η εκδήλωση είναι κινητοποιητική, θα γίνουν γνωστά όλα τα στοιχεία για τη βία στην Κρήτη, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων σε δύο πάνελ ομιλητών (θεσμικό και τοπική αυτοδιοίκηση), ώστε να έχουμε επιτέλους μια ολοκληρωμένη εικόνα για το τι συμβαίνει στην Κρήτη», καταλήγει ο κ. Σπετσίδης.

Για κάθε περιστατικό που γνωστοποιείται, υπάρχει άλλο ένα που μένει στο σκοτάδι, υπογραμμίζουν οι ειδικοί. Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι η γυναίκα που κακοποιείται και προσπαθεί να βρει το δίκιο της. Όμως, αυτό που είναι πιο δυνατό από τον ελέφαντα είναι η ζούγκλα.

Υπενθυμίζεται ότι το «Παρατηρητήριο για τη Βία κατά των Γυναικών στην Κρήτη υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος BUILD, με Φορέα υλοποίησης τον «Σύνδεσμο Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου-Union of Women Association».

Το BUILD συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του Προγράμματος Citizens, Equality, Rights and Values (CERV), το Bodossaki Foundation – Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Κέντρο Στήριξης ΜΚΟ.