Λυγαριά: το ιδανικό βότανο για τη γυναίκα & οι ιδιότητές του

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Τι είναι το φυτό λυγαριά;

Η λυγαριά είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος που ευδοκιμεί κυρίως στη Μεσόγειο και την Ασία, και μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 5-6 μέτρα. Άλλα ονόματα, με τα οποία θα την συναντήσουμε είναι:

• Vitex agnus-castus L.
• chaste tree (αγνό δέντρο)
• chasteberry

Σύμφωνα με τη σύγχρονη ταξινόμηση στα φυτά ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae, ενώ μέχρι πρότινος αναφερόταν ως μέλος της οικογένειας Verbenaceae. Διαθέτει πλούσιο φύλλωμα και άνθη με μωβ, βιολετί ή λευκό χρώμα. Επίσης, ο καρπός της θεωρείται το πιο ωφέλιμο, για την υγεία μας, μέρος του φυτού, και έχει μέγεθος κόκκου πιπεριού.

Υπάρχουν αναφορές για χρήση της από την αρχαιότητα ακόμη (π.χ. στην αρχαία Ελλάδα). Οι γυναίκες την προτιμούσαν για την υποστήριξη της υγείας τους και ιδιαίτερα για ενίσχυση της γονιμότητας, καθώς και ως γαλακταγωγό. Παράλληλα, χρησιμοποιούταν για ανακούφιση από πόνους και γαστρεντερικά προβλήματα.

Επιπλέον, οι μοναχοί συχνά καλλιεργούσαν και κατανάλωναν το συγκεκριμένο βότανο, καθώς επικρατούσε η άποψη πως διαθέτει αντι-αφροδισιακές ιδιότητες για τους άντρες, όπου και οφείλεται το όνομά του. Για το λόγο αυτό, είναι γνωστό και ως Monk’s pepper ή Mönchspfeffer (πιπέρι των μοναχών).

Λυγαριά: ιδιότητες

Περιέχει πλήθος βιοδραστικών ενώσεων (π.χ. φλαβονοειδή και ιριδοειδή), στις οποίες οφείλει τις ποικίλες ευεργετικές ιδιότητες που την καθιστούν ένα από τα πλέον ευρέως χρησιμοποιούμενα θεραπευτικά βότανα παγκοσμίως.

Οι πιο γνωστές δράσεις της αφορούν τη βελτίωση της ζωής των γυναικών, ιδιαίτερα όσων βρίσκονται στην εμμηνόπαυση ή έχουν προβλήματα με την έμμηνο ρύση, όπως:

• Προεμμηνορυσιακό σύνδρομο
• Πολυκυστικές ωοθήκες
• Ολιγομηνόρροια
• Δυσμηνόρροια

Επιπλέον, αρκετές έρευνες έχουν δείξει πως η λυγαριά βελτιώνει σημαντικά τη σεξουαλική ζωή των γυναικών, όταν λαμβάνεται για 4 μήνες (ερωτική διέγερση, λίπανση κόλπου, συνολική ικανοποίηση).

Αντίφαση υπάρχει σχετικά με το εάν βοηθά στον έλεγχο της αιμορραγίας κατά την έμμηνο ρύση, με τα τελευταία δεδομένα να υποστηρίζουν πως δε διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο.

Χρήσιμο φαίνεται να είναι το βότανο και για ορισμένους άνδρες, καθώς ενισχύει τη ροή των ούρων και βοηθά σε περιπτώσεις καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη.

Σε όποιο από τα δύο φύλα και να αναφερόμαστε, όμως, η λυγαριά μπορεί να βοηθήσει και στις εξής περιπτώσεις: 

• Ακμή
• Άγχος
• Νευρικότητα
• Κατάθλιψη
• Ημικρανία
• Πονοκέφαλο
• Κρυολόγημα
• Στομαχικές διαταραχές
• Διάρροια
• Πόνος στις αρθρώσεις
• Κάταγμα
• Άνοια

Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί – ανάλογα με τη μορφή του – και ως: 

• Εντομοαπωθητικό
• Αναλγητικό
• Αντιφλεγμονώδες
• Αντιβακτηριακό
• Αντιοξειδωτικό
• Ανοσοενισχυτικό
• Αντιεπιληπτικό

Η λήψη του Vitex agnus castus επηρεάζει τα επίπεδα κάποιων ορμονών (π.χ. μείωση της προλακτίνης) και φαίνεται να ομαλοποιεί τον εμμηνορροϊκό κύκλο και να ανακουφίζει από πολλά δυσάρεστα συμπτώματα, τόσο στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας όσο και κατά την περιεμμηνόπαυση.

• Προεμμηνορυσιακό σύνδρομο (PMS)

Στις γυναίκες με προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, η λυγαριά έχει φανεί πως ανακουφίζει σημαντικά από το πρήξιμο, τη δυσκοιλιότητα, τις κράμπες, τις ημικρανίες, την ευαισθησία και τον πόνο στο στήθος (μασταλγία), αλλά και από τις ψυχολογικές διακυμάνσεις.

• Εμμηνόπαυση

Εξίσου βοηθητικό φαίνεται να είναι το βότανο και στην εμμηνόπαυση, ιδιαίτερα όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, τη συναισθηματική κατάσταση, αλλά και τη σεξουαλική υγεία.

• Λυγαριά και εγκυμοσύνη

Η λυγαριά έχει μελετηθεί ευρέως για τη σχέση της με τη γονιμότητα, την κύηση και το θηλασμό, γι’ αυτό και στο παρελθόν πολλές γυναίκες την κατανάλωναν για να μείνουν έγκυες αλλά και για να ενισχύσουν την παραγωγή γάλακτος κατά το θηλασμό.

Επιπλέον, έχει φανεί πως ενισχύει τη γονιμότητα και στα δύο φύλα (αν και στους άντρες όπως αναφέραμε μπορεί να μειώσει τη λίμπιντο) και πως συμβάλλει στην πρόληψη αποβολής σε εγκύους, όμως μόνο στην περίπτωση που αυτές έχουν χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης.

Παρόλα αυτά, σήμερα συστήνεται να αποφεύγεται η λήψη του κατά την κύηση και τη γαλουχία, με σκοπό την απόλυτη ασφάλεια μητέρας και βρέφους, μιας και υπήρξαν περιπτώσεις με αντίθετα αποτελέσματα.

• Αντιμικροβιακή δράση

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, πως το βότανο αυτό διαθέτει και αντιμικροβιακές ιδιότητες. Μάλιστα, έχει βρεθεί πως το αλκοολικό – περισσότερο από το υδατικό – εκχύλισμά της, μπορεί να είναι αποτελεσματικό σε κολπική μυκητίαση από Candida albicans.

Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το εκχύλισμα των σπόρων της διαθέτει σημαντική αντιβακτηριακή δράση, όσον αφορά τα βακτήρια Escherichia coli, Staphylococcus aureus και Salmonella Typhimurium.

Σε τι μορφή θα τη βρούμε

Η λυγαριά διατίθεται σε διάφορες μορφές. Συνήθως τη βρίσκουμε ως βάμμα ή σε μορφή κάψουλας/δισκίου σε διατροφικά συμπληρώματα που περιέχουν εκχύλισμά της.

Ακόμη, το agnus castus χρησιμοποιείται ευρέως και στην ομοιοπαθητική, ενώ κυκλοφορεί και τοαιθέριο έλαιο λυγαριάς, το οποίο βρίσκει πολλές εφαρμογές στην καθημερινότητα (τοπική χρήση).

Φυσικά, μπορεί να καταναλωθεί και ως τσάι (έγχυμα) ή ως αφέψημα. Στο έγχυμα προστίθενται οι (αλεσμένοι) καρποί του φυτού σε βρασμένο νερό, ενώ στο αφέψημα σιγοβράζουν τα διάφορα μέρη του (καρποί, φύλλα, ρίζωμα ή/και άνθη) για περισσότερη ώρα, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα πιο συμπυκνωμένο ρόφημα.

Λυγαριά: δοσολογία

Δεν έχει οριστεί συνιστώμενη δοσολογία όσον αφορά τη λήψη της, ενώ στις διαθέσιμες μελέτες ποικίλλουν σημαντικά οι ποσότητες εκχυλίσματος που χρησιμοποιούνται.

Οι περισσότεροι ερευνητές αναφέρουν πως μια δόση μεταξύ 20-40 mg ημερησίως είναι ασφαλής και μπορεί να επιφέρει όφελος στην υγεία, ειδικά εάν λαμβάνεται για χρονικό διάστημα 3-4 μηνών.

Επιπλέον, μεγάλη σημασία έχει και το αν λαμβάνεται μόνη της για κάποιον θεραπευτικό σκοπό (μονοσυστατικό συμπλήρωμα) ή κάποια φόρμουλα βοτάνων που την περιέχει, μεταξύ άλλων, στη σύνθεσή της. Στην τελευταία περίπτωση χρησιμοποιούνται κατά κανόνα μικρότερες ποσότητες του φυτού.

Τέλος, λόγω ανεπαρκών στοιχείων αναφορικά με τη μακροχρόνια λήψη της, δε συστήνεται να λαμβάνεται συνεχόμενα για περισσότερο από 4 μήνες. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως τα οφέλη που παρέχει σε ορισμένους τομείς γίνονται αισθητά ορατά μετά τον πρώτο μήνα χρήσης.

Λυγαριά: παρενέργειες

Γενικά, θεωρείται ασφαλές βότανο για λήψη από ενήλικες και σε κάποιες περιπτώσεις και στην εφηβεία, εφόσον δεν καταναλώνεται σε υπέρμετρες ποσότητες. Σπάνια οδηγεί στην εμφάνιση παρενεργειών, οι οποίες είναι απόλυτα αναστρέψιμες και μη ανησυχητικές.

Αν και σπάνια, λοιπόν, μπορεί να παρουσιαστούν: 

• Ναυτία
• Πονοκέφαλος
• Κνησμός
• Δερματικός ερεθισμός
• Αλλαγές στον κύκλο
• Ακμή
• Πρόσληψη βάρους

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί πως η από του στόματος λήψη του βοτάνου αντενδείκνυται σε ορισμένες περιπτώσεις, κυρίως λόγω της σημαντικής επίδρασης που ασκεί στο ορμονικό σύστημα.

Συγκεκριμένα, συστήνεται να αποφεύγεται η κατανάλωσή του κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό, ενώ η λήψη του θα πρέπει να γίνεται με προσοχή από γυναίκες που επιθυμούν να συλλάβουν, καθώς μπορεί να επηρεάσει την πορεία της εγκυμοσύνης και την κατάσταση του βρέφους.

Επιπλέον, η λήψη του αντενδείκνυται σε άτομα με ορμονοεξαρτώμενες παθήσεις, καθώς και σε όσους λαμβάνουν φαρμακευτικές αγωγές που επιδρούν στα επίπεδα ορισμένων ορμονών.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα εξής:

• Αντισυλληπτικά
• Αντιψυχωσικά
• Θεραπεία για το Πάρκινσον

Συμπερασματικά, η λυγαριά είναι ένα βότανο που μπορεί να βελτιώσει από διάφορες απόψεις την καθημερινότητα πολλών γυναικών, τόσο αναπαραγωγικής ηλικίας όσο και μετά την εμμηνόπαυση. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που την προτιμούσαν από τα αρχαία ακόμη χρόνια για τα πολλαπλά της οφέλη!

Πηγή: vita4you.gr

Διαβάστε επίσης:

Η βιταμίνη D και τα οφέλη της

Υψηλή χοληστερόλη: Μία καρδιολόγος αποκαλύπτει τους 5 καλύτερους τρόπους να τη ρίξουμε φυσικά

Καρκίνος: Τα σημάδια που προειδοποιούν για την νόσο

ΠΗΓΗ: cretaone.gr