Οι αλλαγές που φέρνει το εργασιακό νομοσχέδιο: Τι προβλέπει για ευέλικτο ωράριο, προσλήψεις εξπρές και υπερωρίες

Παράλληλα οι προσλήψεις – εξπρές και οι αποχωρήσεις με ένα κλικ είναι τα κεντρικά σημεία της απλοποίησης των διαδικασιών ώστε η «χαρτούρα» να αντικατασταθεί από την ψηφιακή λειτουργία.

Επιπλέον προβλέπεται: α) η δυνατότητα του εργαζομένου να απασχοληθεί στην εκ περιτροπής εργασία – εφόσον το επιθυμεί – σε υπερωρία με αποδοχές προσαυξημένες κατά 40% (π.χ. σε εργασία 4 ημερών την εβδομάδα),

β) η δυνατότητα να εργαστεί έως 13 ώρες την ημέρα (κατ΄ εξαίρεση) σε έναν εργοδότη με προσαύξηση 40% στην αμοιβή.

Η άρνηση της υπερωρίας από την πλευρά του εργαζόμενου, θα θεωρείται μη αποδεκτός λόγος καταγγελίας μιας σύμβασης από τον εργοδότη και θα απορρίπτεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας.

Στόχος είναι, να υπάρξει ένα αντίμετρο, στην επέκταση κατά μίας ώρας των υπερωριών, που υπό προϋποθέσεις, θα μπορούν να αποφέρουν έως και 13 ώρες εργασίας στον ίδιο εργοδότη. Συνδυαστικά, θα ορίζεται ρητά, πως το 13άωρο για να εφαρμοστεί θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχει διάλειμμα εντός του πρώτου 8αώρου εργασίας.

Πιο αναλυτικά:

1. Επιτάχυνση προσλήψεων: Εφεξής η αναγγελία πρόσληψης θα μπορεί να ολοκληρώνεται με χρήση ενός μόνο εγγράφου, αντί τεσσάρων όπως γίνεται έως τώρα. Θα μπορεί να πραγματοποιείται fast track πρόσληψη, μέσω εφαρμογής από κινητό, για επείγουσες ανάγκες της επιχείρησης, για εργασία έως δύο ημερών. Επίσης, δημιουργείται συγκεντρωτικό ψηφιακό αρχείο για τον εργαζόμενο και δυνατότητα ειδοποιήσεων μέσω του myErgani. Για πρώτη φορά, ενεργοποιείται εφαρμογή για κινητά σε εργοδότες, αντίστοιχη με το myErgani για εργαζόμενους, για τη διαχείριση όλων των ζητημάτων εργασιακών σχέσεων.

2. Μείωση γραφειοκρατίας: Καταργούνται έντυπα που περιέχουν πληροφορίες που ήδη έχουν υποβληθεί, ηλεκτρονικά. Σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται το βιβλίο αδειών, ο ετήσιος πίνακας αδειών (Ε11) και ο ετήσιος πίνακας προσωπικού (Ε4). Διευθετούνται πρακτικά ζητήματα εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας. Θα παρέχεται η δυνατότητα ευέλικτης προσέλευσης έως 120 λεπτά, κατόπιν συμφωνίας, κατοχυρώνεται χρόνος προετοιμασίας (30 λεπτά στη βιομηχανία, 10 λεπτά σε άλλους κλάδους) και επιτρέπονται τρεις «μονές» σημάνσεις το μήνα, χωρίς κύρωση. Παράλληλα όταν θα διαπιστώνεται πως, μετά την χρήση Ψηφιακής Κάρτας, προέκυψε μείωση αποδοχών, αυτή θα θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή σε βάρος του εργαζόμενου και δεν θα ισχύει. Καταργείται η υποχρέωση που έχει ως τώρα ο εργοδότης να διατηρεί σε έντυπη μορφή, έγγραφα που υπάρχουν ηλεκτρονικά και να επισυνάπτει περιττά αρχεία στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

4. Τετραήμερη εργασία: Παρέχεται το συγκεκριμένο δικαίωμα για όλο το έτος, με συμφωνία εργοδότη – εργαζόμενου. Επίσης, ο εργαζόμενος θα μπορεί να δηλώνει ο ίδιος την οικειοθελή αποχώρησή του από μια επιχείρηση στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Με ξεχωριστή διάταξη, θα επιτρέπεται ενιαία αναγνώριση ασφαλιστικού χρόνου για επίδομα κυοφορείας και λοχείας. Έτσι δεν θα απαιτείται ελάχιστος χρόνος ασφάλισης από ένα μόνο ταμείο και θα μπορούν να δικαιούνται το επίδομα και μητέρες που έχουν αλλάξει εργασία.

5. Άδεια αναψυχής: Θα υπάρχει δυνατότητα διαφορετικής κατανομής της ετήσιας άδειας, πάλι σε συνεννόηση των δύο μερών (πχ μία βδομάδα ανά περίοδο). Το επίδομα γονικής άδειας κατοχυρώνεται ως αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο.

6. Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία: Μειώνεται από 50 σε 20 το όριο των εργαζομένων κάτω από το οποίο ο εργοδότης θα μπορεί να ασκεί καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας ο ίδιος. Οι υποδείξεις του γιατρού εργασίας και του τεχνικού ασφαλείας θα πρέπει να καταγράφονται αποκλειστικά εγγράφως και το βιβλίο υποδείξεων θα διατηρείται σε ηλεκτρονική μορφή. Καθίσταται υποχρεωτική η παρουσία συντονιστών υγείας και ασφάλειας σε τεχνικά έργα, ανάλογα με το μέγεθός τους, για την πρόληψη εργατικών ατυχημάτων. Θα επικαιροποιηθεί η κατάταξη των επιχειρήσεων σε κατηγορίες επικινδυνότητας, όπως και οι ειδικότητες των τεχνικών ασφαλείας. Θα αναβαθμιστεί η καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών με θέσπιση σχετικών κριτηρίων αναγνώρισης. Θα δημιουργηθεί το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα «Ηριδανός» για τεκμηρίωση και παρακολούθηση θεμάτων υγείας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς. Στο πλαίσιο αυτό, θα ενσωματωθούν τρεις διεθνείς πράξεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ). Πρόκειται για τη Σύμβαση 155, για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία και το εργασιακό περιβάλλον, τη Σύμβαση 191 που καθιερώνει ότι η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία αποτελούν θεμελιώδες δικαίωμα και το πρωτόκολλο του 2014 στη Σύμβαση 29 για την ενίσχυση της προστασίας από αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία.

7. Ασφαλιστικές διατάξεις: Η απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυχτερινά και αργίες, επεκτείνεται και σε προσαυξήσεις που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις και σε όσες προσφέρονται οικειοθελώς από τον εργοδότη. Ειδικά για εργαζόμενους συνταξιούχους, όταν δικαιούνται προσαύξηση στη σύνταξή τους, η επιπλέον παροχή δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό του συντελεστή για την Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ).

Αναλυτικά οι βασικοί άξονες

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη» τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, το νομοσχέδιο αποτελείται από 8 άξονες και στόχος του είναι ο εκσυγχρονισμός του εργασιακού πλαισίου, η απλοποίηση των διαδικασιών, η μείωση της γραφειοκρατίας, η στήριξη των εργαζομένων μέσω της θωράκισης των δικαιωμάτων τους, η ενίσχυση της εργασιακής τους ασφάλειας, η διευκόλυνση των επιχειρήσεων καθώς και η διαμόρφωση ενός διαφανούς και σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος.

Στη διαμόρφωσή του ελήφθη υπόψη πλήθος βελτιωτικών προτάσεων εργαζομένων, επιχειρήσεων και του συνόλου των εθνικών κοινωνικών εταίρων, με τους οποίους προηγήθηκε μάλιστα ένας γόνιμος γύρος εκτενούς διαλόγου, κατά τη διάρκεια του οποίου κατεγράφησαν σχετικές απόψεις και παρατηρήσεις.

Ειδικότερα:

Πρώτος άξονας – Εύκολες και γρήγορες προσλήψεις:

Ολοκλήρωση αναγγελίας πρόσληψης με ένα έγγραφο, αντί για τέσσερα.
Ψηφιακό αρχείο εργαζομένου και ειδοποιήσεις στο myErgani.
Εφαρμογή τύπου myErgani και για εργοδότες.
Fast track προσλήψεις μέσω κινητού για εργασία έως 2 ημερών.

Δεύτερος άξονας – Μείωση γραφειοκρατίας:

Καταργούνται έντυπα όπως βιβλίο αδειών.
Δεν απαιτείται πλέον η έντυπη μορφή για έγγραφα που τηρούνται ηλεκτρονικά.
Ενοποιούνται πολιτικές πρόληψης βίας, παρενόχλησης και εσωτερικών καταγγελιών.
Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας:
-Ευέλικτη προσέλευση ±120’
-Κατοχυρωμένος χρόνος προετοιμασίας.

Τρίτος άξονας – Εκσυγχρονισμός εργατικών διατάξεων:

Δυνατότητα υπερωρίας και στην εκ περιτροπής εργασία, με τις νόμιμες προσαυξήσεις 40%.
Επέκταση της δυνατότητας εργασίας έως 13 ώρες ημερησίως που ήδη ισχύει για 2 εργοδότες και στον ίδιο εργοδότη, με πιστή τήρηση όλων των ορίων απασχόλησης και ανάπαυσης.

Τέταρτος άξονας – Ενίσχυση εργαζομένων:

Δυνατότητα τετραήμερης εργασίας όλο τον χρόνο, π.χ. για γονείς.
Επέκταση επιδόματος κυοφορίας/λοχείας και σε περιπτώσεις απασχόλησης σε πάνω από έναν εργοδότη.
Το γονικό επίδομα γίνεται ακατάσχετο, αφορολόγητο και ανεκχώρητο.
Μεγαλύτερη ελευθερία στο αίτημα εργαζόμενου για κατανομή της ετήσιας άδειας.
Προστασία από τυχόν μείωση αποδοχών μετά τη Ψηφιακή Κάρτα – θεωρείται βλαπτική μεταβολή.

Πέμπτος άξονας – Ενίσχυση της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία:

Οι υποδείξεις Ιατρού Εργασίας & Τεχνικού Ασφαλείας καταγράφονται πλέον μόνο γραπτά και ηλεκτρονικά, για μεγαλύτερη προστασία.
Υποχρεωτική παρουσία συντονιστών ασφάλειας σε σημαντικού μεγέθους τεχνικά έργα.
Πρόβλεψη για παροχή σεμιναρίων πρώτων βοηθειών σε εργαζόμενους.
Αναβαθμίζεται η καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών.
Δημιουργία Ολοκληρωμένου Συστήματος “ΗΡΙΔΑΝΟΣ”.

Έκτος άξονας – Εναρμόνιση με τις Διεθνείς Συμβάσεις ILO για την Εργασία:

Με το νομοσχέδιο κυρώνονται τρείς σημαντικές διεθνείς πράξεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ενισχύοντας τη συμμόρφωση της χώρας με τις παγκόσμιες προδιαγραφές.

Έβδομος άξονας – Λειτουργική ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας:

Αυστηροποιούνται οι κυρώσεις για πράξεις βίας ή παρεμπόδισης ελέγχων.
Εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο εξόδων διανυκτέρευσης για περισσότερους ελέγχους.
Ενισχύονται οι υπηρεσίες και οι δομές.

Όγδοος άξονας – Κοινωνικοασφαλιστικές διατάξεις:

Η απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυκτερινά και αργίες επεκτείνεται και σε προσαυξήσεις υπερεργασίας, υπερωρίας, νυχτερινών και αργιών που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας καθώς και σε προσαυξήσεις που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη.
Όταν ο εργαζόμενος συνταξιούχος δικαιούται προσαύξηση στη σύνταξή του, η επιπλέον παροχή δεν θα οδηγεί σε αύξηση του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).
Δίνεται η δυνατότητα επιστολικής ψήφου στις οργανώσεις συνταξιούχων.

Οι σχετικές παρατηρήσεις που θα υποβληθούν, θα ληφθούν υπόψη για την τελική διαμόρφωση του κειμένου του σχεδίου νόμου, το οποίο στη συνέχεια θα εισαχθεί στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση.