Ανακαλύψτε την «μαγεία» του βουνού
Το Οροπέδιο Λασιθίου (επίσης Οροπέδιον Λασιθίου) είναι νυν δήμος και πρώην επαρχία αλλά και μια γραφική πεδιάδα που περικλείεται από βουνά. Βρίσκεται στο νομό Λασιθίου περίπου 70χμ ανατολικά του Ηρακλείου.
Το οροπέδιο είναι γνωστό και για τους γραφικούς πια ανεμόμυλους. Τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 το οροπέδιο ήταν ένα από τα πρώτα αιολικά πάρκα της Ευρώπης. Υπήρχαν περίπου 10-13 χιλιάδες ανεμόμυλοι που αντλούσαν τα υπόγεια ύδατα, με τα οποία πότιζαν τις καλλιέργειες τους οι κάτοικοί του.
Τον χειμώνα το οροπέδιο καλύπτεται από χιόνι και τότε χιλιάδες Κρητικοί βρίσκουν την ευκαιρία να εκδράμουν για να θαυμάσουν το λευκό τοπίο. Κάποιες χρονιές το χιόνι παραμένει στις βουνοκορφές μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού.Τα 18 γραφικά χωριά του οροπεδίου είναι κτισμένα στους πρόποδες των τριγύρω βουνών, αφήνοντας τον κάμπο ελεύθερο για καλλιέργεια. Όλα συνδέονται μεταξύ τους με έναν περιφερειακό κυκλικό δρόμο μήκους 23χλμ.
Μάλιστα η πανέμορφη αυτή κυκλική διαδρομή είναι ιδανική για ποδηλασία, καθώς ο δρόμος δεν έχει μεγάλες ανηφόρες και κατά μήκος του μπορείτε να επισκεφτείτε όλα τα βασικά αξιοθέατα του οροπεδίου. Στην ίδια διαδρομή πραγματοποιούνται κάθε καλοκαίρι οι Δικταίοι Αγώνες δρόμου από το 1980.
Ιστορία
Το εύφορο έδαφος του οροπεδίου, λόγω των αλλουβιακών αποθέσεων από το λιώσιμο του χιονιού, προσέλκυσε κατοίκους ήδη από τη Νεολιθική εποχή (6000 π.Χ.). οι Μινωίτες και οι Δωριείς και το οροπέδιο κατοικείται συνεχώς έκτοτε, εκτός από μια περίοδο που ξεκίνησε το 1293 και διήρκεσε πάνω από δύο αιώνες κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας στην Κρήτη.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και λόγω των συχνών εξεγέρσεων και της έντονης αντίστασης, τα χωριά κατεδαφίστηκαν, απαγορεύτηκε η καλλιέργεια, οι κάτοικοι εκδιώχθηκαν και απαγορεύτηκε να επιστρέψουν επί ποινή θανάτου. Ένα ενετικό χειρόγραφο του δέκατου τρίτου αιώνα περιγράφει το οροπέδιο του Λασιθίου ως ένα αγκάθι στην καρδιά της Βενετίας. Αργότερα, στις αρχές του 15ου αιώνα, οι Ενετικές αρχές επέτρεψαν σε πρόσφυγες από την ηπειρωτική Ελλάδα (ανατολική Πελοπόννησος) να εγκατασταθούν στο οροπέδιο και να καλλιεργήσουν ξανά τη γη.
Για να εξασφαλίσουν την καλή αποστράγγιση του εδάφους, οι Ενετοί σχεδίασαν ένα μεγάλο σύστημα αποχετευτικών τάφρων (λίνιες) που κατασκευάστηκαν μεταξύ 1514 – 1560 και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα. Οι τάφροι αυτές μεταφέρουν το νερό στο Χώνο, μια καταβόθρα στο δυτικό άκρο του οροπεδίου, που τροφοδοτεί τον ποταμό Αποσελέμη.
Τον Ιανουάριο του 1823, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του ’21, ο απεσταλμένος του Μεχμέτ Αλή Χασάν Πασάς τέθηκε επικεφαλής ενός στρατού οθωμανικών και αιγυπτιακών δυνάμεων ο οποίος κατέλαβε το οροπέδιο σκοτώνοντας τους περισσότερους κατοίκους που δεν είχαν καταφύγει στα βουνά. Τον Μάιο του 1867 κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Κρητικής Επανάστασης, οθωμανικές και αιγυπτιακές δυνάμεις υπό την ηγεσία των Ομέρ Πασά και Ισμαήλ Σελίμ βάδισαν προς το οροπέδιο του Λασιθίου.
Στόχος τους ήταν να χτυπήσουν αποφασιστικά τους επαναστάτες που το χρησιμοποιούσαν ως κρησφύγετο. Μετά από έντονες μάχες, οι επαναστάτες νικήθηκαν και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν στις πλαγιές της Δίκτης. Μεταξύ 21 και 29 Μαΐου, πολλοί κάτοικοι του οροπεδίου σφαγιάστηκαν ή συνελήφθηκαν σκλάβοι, τα σπίτια τους πυρπολήθηκαν αφού λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν ζώα και καλλιέργειες.[5] Επίσης κατεδαφίστηκε το μοναστήρι της Κρουσταλλένιας που ήταν η έδρα της επαναστατικής επιτροπής.
Κατά τη Γερμανική κατοχή το 1941-1944, οι κορυφές που περιβάλλουν το οροπέδιο χρησιμοποιήθηκαν ως κρησφύγετα από τοπικούς μαχητές της αντίστασης.
Πού να φας
Καλλιοτζίνα
Κάτω από τα αρμυρίκια και δίπλα από τα βράχια, η οικογένεια έχει κάνει ό,τι μπορεί για να νιώσουμε ότι είμαστε καλεσμένοι στο σπίτι τους. Μπαίνεις στην κουζίνα, βλέπεις τι έχουν οι κατσαρόλες, τι έχουν μαγειρέψει σήμερα και διαλέγεις. Από σουτζουκάκια και αρνί στο φούρνο μέχρι ριζότο με γαρίδες και μουσακά. Αν το πετύχετε, μη χάσετε το μοσχαράκι στιφάδο.
Διεύθυνση: Κουτσουράς, Τηλ. 28430 51207
Πιπεριά
Κάτω από τα δέντρα και ανάμεσα στα γραφικά στενά του χωριού βρίσκονται τα τραπέζια της οικογενειακής ταβέρνας. Πολλά από τα υλικά προέρχονται από την περιοχή και στον κατάλογο θα βρείτε άγρια σπαράγγια με αυγά, βολβούς με λάδι και ξύδι, στάκα με αυγά και ιμάμ με κεφτεδάκια.
Διεύθυνση: Πεύκοι, Τηλ. 6936 775069
Photo: Πιπεριά/Facebook
Η σπηλιά του Δράκου
Για να μπεις και να κάτσεις στο μεγάλο μπαλκόνι με την υπέροχη θέα στη θάλασσα και το Μακρύ Γιαλό, θα περάσεις από το χώρο που ζυμώνουν το ψωμί, από τον παραδοσιακό φούρνο αλλά και από την ψησταριά. Τα κρέατα ψήνονται σε κάρβουνα από ξύλο ελιάς, ενώ η οικογένεια τα προμηθεύεται από ντόπιους βοσκούς. Δοκιμάστε το τραγανιστό και καλοψημένο παϊδάκι αλλά και τους γεμιστούς κολοκυθοανθούς με ρύζι και τη στάκα ομελέτα.
Διεύθυνση: Λαγκάδα (6 χλμ. μετά τον Μακρύ Γιαλό), Τηλ. 28430 51494
Ταβέρνα Σταυρακάκης «Ὁ Κρούστας»
Από το 1968 σερβίρουν παραδοσιακή, αυθεντική κρητική κουζίνα και εδώ θα βρείτε όλα τα κλασικά της ντόπιας μαγειρικής: από κατσικάκι τσιγαριαστό και αρνάκι οφτό μέχρι στάκα, χοχλιούς και μυζηθρόπιτες που σερβίρονται ζεστές με μέλι. Μη χάσετε και τα ζυμαρικά που είναι χειροποίητα και τα περιχύνουν με ζεστό βούτυρο και ξερή μυζήθρα πριν τα σερβίρουν.
Διεύθυνση: Κρούστας, Τηλ. 28410 51362
Ferryman
Στο κέντρο της κοσμικής Ελούντας θα ευχαριστηθείτε το προσεγμένο και πεντανόστιμο φαγητό: από ψητό χταπόδι με ρεγκοσαλάτα και σαρδέλες με μελιτζανοσαλάτα μέχρι μικρές γαριδούλες με αρμύρα, ταραμοσαλάτα και χαρουπόψωμο. Φυσικά, στον κατάλογο θα βρείτε και φρέσκα ψάρια και σπαγγέτι με θαλασσινά.
Διεύθυνση: Ακτή Ολούντος, Ελούντα, Τηλ. 28410 41230
Χρήσιμα Τηλέφωνα
Αστυνομικός Σταθμός Οροπεδίου Λασιθίου 28440 22208
Κέντρο Υγείας Οροπεδίου Λασιθίου 28440 22602,28443 40000
Νοσοκομείο Αγ. Νικολάου 28410 66000
Νοσοκομείο Ιεράπετρας 2842 340222
ΕΚΑΒ 166, 2810 377213
Φαρμακείο Τζερμιάδων 28440 22310
Φαρμακείο Αγ. Γεωργίου 28440 31493
Κτηνιατρείο Οροπεδίου Λασιθίου 28440 22281
Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Οροπεδίου Λασιθίου 28440 22199
Παγκρήτια Τράπεζα 28440 89082
ΕΛ.ΤΑ. Κεντρικό Κατάστημα: 28440 22248
Παράρτημα: 28440 22546
Αξιοθέατα του Οροπέδιου Λασιθίου
Ανεμόμυλοι
Εκεί που κάποτε δέσποζαν πάνω από 10.000 ανεμόμυλοι. Εκεί που η αιολική ενέργεια έκανε τα πρώτα της, βρεφικά βήματα ακόμα, στη χώρα μας. Εκεί που το νερό έρεε άφθονο στις εκτάσεις, δίνοντας ζωή στη χλωρίδα της περιοχής. Στο Οροπέδιο Λασιθίου, γνωστό και ως «το αρχαιότερο αιολικό πάρκου του κόσμου».
Χαρακτηριστική για τη δεκαετία του ‘80 η εικόνα με τους χιλιάδες ανεμόμυλους να δεσπόζουν στη γραφική πεδιάδα, που περικλείεται από βουνά, σαν μια ελαιογραφία ζωγραφισμένη στο χέρι να προσκαλεί κι άλλους καλλιτέχνες να υμνήσουν το τοπίο με τον δικό τους τρόπο. Κι όμως, πρόκειται για μια εικόνα που υμνήθηκε μέχρι και από τον Οδυσσέα Ελύτη, στο καλλιτεχνικό του κολάζ «Το μήνυμα» (1968).
Φαράγγι Χαυγά
Το Φαράγγι του Χαυγά είναι το μοναδικό μεγάλο φαράγγι στο Οροπέδιο Λασιθίου και σχηματίζεται ανάμεσα στα υψώματα Καθάριος Λάκκος (1190) και Καθάρια Κεφάλα (1269) της Δίκτης. Μέσα από το φαράγγι περνά ο Χαυγάς ή Ξενικός Ποταμός που συγκεντρώνει τα νερά του Οροπεδίου Καθαρού, περνάει από το Οροπέδιο Λασιθίου (ως Μεγάλος Ποταμός) και τα μεταφέρει στην καταβόθρα του Χώνου. Από εκεί εξέρχονται από τις Φλέβες της Κασταμονίτσας και μέσω του ποταμού Αποσελέμη καταλήγουν στο φράγμα του Αποσελέμη. Το όνομα «Χαυγάς», όσο και παραφθορές του (π.χ. χαυγούδι) είναι πολύ κοινό για τα φαράγγια της Ανατολικής Κρήτης, και σημαίνει φαράγγι.
Το φαράγγι έχει συνολικό μήκος περίπου 4χλμ και είναι σχετικά ομαλό και προσβάσιμο στον καθένα στο τμήμα από την έξοδό του, όπου είναι αρκετά ανοικτό και δημιουργεί στο πλάι μεγάλες σάρες. Στη συνέχεια το φαράγγι στενεύει απότομα και η πορεία ανηφορίζει μέχρι την πανέμορφη λίμνη του Νεραϊδοκόλυμπου, στη βάση ενός μικρού καταρράκτη με ένα ολοστρόγγυλο ογκόλιθο. Ο Νεραϊδοκόλυμπος διακόπτει την πορεία προς το υπόλοιπο φαράγγι και για να το ξεπεράσουμε, απαιτείται να επιστρέψουμε λίγα μέτρα πίσω και να ακολουθήσουμε το μονοπάτι Ε4 στα πλάγια του φαραγγιού που οδηγεί στο Οροπέδιο Καθαρό.
Δικταίον Άντρον
Το επιβλητικό Σπήλαιο του Δία, το Δικταίον Άντρον, βρίσκεται πάνω από το χωριό Ψυχρό του Οροπεδίου Λασιθίου, σε υψόμετρο 1025μ. Στο Ψυχρό υπάρχει άνετος χώρος στάθμευσης με πολλά εστιατόρια, από τον οποίο ξεκινούν δύο μονοπάτια για το σπήλαιο και η διάρκεια ανάβασης είναι περίπου 15 λεπτά. Το ευκολότερο μονοπάτι είναι αυτό στα αριστερά, καθώς στο δεύτερο (και πιο παλιό) οι πέτρες έχουν φθαρεί από τους χιλιάδες τουρίστες και γλιστρούν. Η διαδρομή για το σπήλαιο είναι υπέροχη, καθώς η θέα προς τον κάμπο του Λασιθίου είναι πανοραμική. Αν δεν θέλετε να περπατήσετε, υπάρχουν γαϊδουράκια που μεταφέρουν τους επισκέπτες στο σπήλαιο με κάποιο αντίτιμο. Δίπλα στην είσοδο του σπηλαίου υπάρχει περίπτερο όπου μπορείτε να προμηθευτείτε εισιτήρια για το σπήλαιο. Το σπήλαιο, που έχει έκταση 2200 τμ, φωτίζεται επαρκώς, ενώ οι διαδρομές μέσα σε αυτό γίνονται από καλά διαμορφωμένο μονοπάτι συνολικού μήκους 250μ.
Κοντά στην είσοδο, στα δεξιά υπάρχει ένας προθάλαμος και χαμηλότερα αρχίζει η μεγάλη αίθουσα. Νοτιοανατολικά του θαλάμου, υπάρχει ένα μεγάλο σταλαγμιτικό συγκρότημα. Επίσης, υπάρχουν μερικά παλαιά και νεότερα κτίσματα. Ένας μικρότερος θάλαμος υπάρχει στη βορειοδυτική πλευρά. Προχωρώντας προς το εσωτερικό, ο επισκέπτης μπαίνει στη μεγάλη αίθουσα με το μεγαλύτερο τμήμα της να καλύπτεται από συμπαγή βράχο και μεγάλους σταλαγμίτες.
Στο δεύτερο τμήμα βρίσκεται ένας μεγάλος και πολύ θεαματικός αναδιπλούμενος σταλακτίτης, που ονομάζεται «μανδύας του Δία». Ο σταλακτίτης αυτός έχει υποστεί φθορά από τους επισκέπτες του σπηλαίου. Όλο το εσωτερικό της αίθουσας έχει εντυπωσιακό διάκοσμο με μεγάλες στήλες, σταλαγμίτες, σταλακτίτες και παραπετάσματα, κάνοντας το ένα από τα πιο θεαματικά σπήλαια της Κρήτης.
Που να μείνω
Royal Heights Resort
Αν θέλετε το ιδανικό οικογενειακό ξενοδοχείο στο Μάλια, βρίσκεστε στο σωστό σημείο. Στο Royal Heights Resort θα βρείτε ό,τι χρειαστείτε για τη διαμονή σας.
Θα νιώσετε σαν στο σπίτι σας, αφού τα δωμάτια στο ξενοδοχείο προσφέρουν τηλεόραση επίπεδης οθόνης, κλιματισμό και μικρή κουζίνα, ενώ είναι εύκολο να χρησιμοποιήσετε το Ίντερνετ με το δωρεάν wifi που είναι διαθέσιμο στους επισκέπτες.
Υπάρχει πρόσβαση σε 24ωρη υποδοχή, ρεσεψιόν και υπηρεσία δωματίου για όσους μένουν στο Royal Heights Resort. Επιπλέον, το Royal Heights Resort έχει χώρο πισίνας και πρωινό, αν αυτό διευκολύνει τη διαμονή σας στο Μάλια. Είναι επίσης πρακτικό που υπάρχει διαθέσιμο δωρεάν πάρκινγκ για τους επισκέπτες.
Όσο βρίσκεστε στο Μάλια, μπορείτε να δοκιμάσετε μπουρίτο σε ένα κοντινό εστιατόριο, όπως το Gringos Mexican Restaurant & Bar.
Αν έχετε όρεξη για εξερεύνηση κατά το ταξίδι σας στο Μάλια, μπορείτε να επισκεφθείτε ένα δημοφιλή αρχαία ερείπια: Μινωικό Ανάκτορο Μαλίων.
Το Royal Heights Resort ανυπομονεί να σας υποδεχτεί κατά την επίσκεψή σας στο Μάλια.
AGGELLO BOUTIQUE HOTEL
To AGGELLO BOUTIQUE HOTEL είναι ένα ιδανικό μέρος για διαμονή όσο βρίσκεστε στη Σταλίδα. Συνδυάζει ποιότητα-τιμή και άνεση, ενώ προσφέρει ένα ρομαντικό περιβάλλον με μια σειρά από ανέσεις σχεδιασμένες για ταξιδιώτες όπως εσείς.
Τα δωμάτια στο AGGELLO BOUTIQUE HOTEL παρέχουν κλιματισμό και ψυγείο, ενώ οι επισκέπτες μπορούν να συνδεθούν εύκολα χάρη στο δωρεάν wifi.
Θα έχετε επίσης στη διάθεσή σας χώρο πισίνας και μπαρ δίπλα στην πισίνα κατά τη διάρκεια της διαμονής σας στο AGGELLO BOUTIQUE HOTEL. Χρειάζεστε χώρο για το όχημά σας; Στο AGGELLO BOUTIQUE HOTEL θα βρείτε και δωρεάν πάρκινγκ.
Η Σταλίδα έχει πολλά υπέροχα ελληνικά εστιατόρια. Όσο είστε εδώ, είναι ευκαιρία να δοκιμάσετε αγαπημένα μέρη για φαγητό όπως τα Beachcomber Beach Bar Restaurant, Κατερίνα και The Red Lion, που προσφέρουν κάποια πεντανόστιμα πιάτα.
Στο AGGELLO BOUTIQUE HOTEL, η άνεση και η ικανοποίησή σας αποτελούν προτεραιότητα. Οι άνθρωποι του ξενοδοχείου ανυπομονούν να σας υποδεχθούν στη Σταλίδα.
Sun Village Boutique Hotel
Στα δωμάτια θα βρείτε παροχές όπως τηλεόραση επίπεδης οθόνης, κλιματισμό και ψυγείο, ενώ θα είναι εύκολο να συνδεθείτε στο Ίντερνετ χάρη στο δωρεάν wifi που προσφέρει το ξενοδοχείο.
Κάτι άλλο που μπορείτε να αξιοποιήσετε όσο μένετε εδώ είναι ανέσεις όπως χώρο πισίνας και μπαρ δίπλα στην πισίνα για να ξεκινήσετε δυναμικά τη μέρα σας. Και αν προτιμάτε να ταξιδεύετε με δικό σας όχημα, στο Sunvillage Malia Emmanouil Tsagaraki Hotel θα βρείτε δωρεάν πάρκινγκ.
Μπορείτε να δοκιμάσετε ένα δημοφιλές εστιατόριο του Μαλίων με τάπας όπως το Ταβέρνα Καλύβα, που δεν είναι μακριά από το SunVillage Boutique Hotel.
Όσο είστε εδώ, μη χάσετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε ένα δημοφιλή αρχαία ερείπια (Μινωικό Ανάκτορο Μαλίων), που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το ξενοδοχείο.
Το SunVillage Boutique Hotel σας δίνει τη δυνατότητα να χαρείτε ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει το Μάλια, με μια άνετη και ξεκούραστη διαμονή.
Drossia Palms Hotel & Nisos Beach Suites
Κάθε ταξιδιώτης χρειάζεται το κατάλληλο ξενοδοχείο για να πάρει δυνάμεις. Για τους επισκέπτες του Μαλίων, το Drossia Palms Hotel & Nisos Beach Suites είναι μια εξαιρετική επιλογή για ξεκούραση και ανανέωση. Γνωστό για το ρομαντικό του περιβάλλον και την ιδανική του τοποθεσία κοντά σε κάποια υπέροχα εστιατόρια, το Drossia Palms Hotel & Nisos Beach Suites διευκολύνει όσους μένουν εδώ να ανακαλύψουν κάποια από τα καλύτερα μέρη του Μαλίων.
Το Drossia Palms είναι ένα ρομαντικό ξενοδοχείο και προσφέρει τηλεόραση επίπεδης οθόνης και μικρή κουζίνα στα δωμάτια, ενώ έχετε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσετε και το δωρεάν ίντερνετ.
Το ξενοδοχείο διαθέτει ταράτσα ηλιοθεραπείας, ομπρέλες για τον ήλιο και καρέκλες για την παραλία. Όσοι μένουν εδώ, μπορούν επίσης να αξιοποιήσουν και κάποιες άλλες ανέσεις, όπως το χώρο πισίνας και μπαρ δίπλα στην πισίνα που είναι διαθέσιμα στον χώρο και είναι άλλος ένας λόγος που το ξενοδοχείο αποτελεί μια δημοφιλή επιλογή για τους επισκέπτες του Μαλίων. Και για όσους ταξιδεύουν με αμάξι ή άλλο όχημα, υπάρχει δωρεάν πάρκινγκ.
Όσο βρίσκεστε στο Μάλια, μπορείτε να δοκιμάσετε ένα από τα εστιατόρια που βρίσκονται σε μικρή απόσταση με τα πόδια από το Drossia Palms, όπως τα Drossia Restaurant (0,2 km), San Giorgio Restaurant (1,1 km) και The Red Lion Εστιατόριο – Μπιραρία (0,1 km).
Υπάρχουν πολλές δημοφιλείς δραστηριότητες στην περιοχή για τους επισκέπτες, π.χ. αρχαία ερείπια όπως: Μινωικό Ανάκτορο Μαλίων.
Είτε ταξιδεύετε για δουλειές, για τουρισμό, ή και για τα δύο, το Drossia Palms Hotel & Nisos Beach Suites θα κάνει τη διαμονή σας στο Μάλια αξέχαστη.
Διαβάστε επίσης:
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα