Πράσινη Μετάβαση στην Trump 2.0 Εποχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Του Νίκου Βασιλάκη – Σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πρόσφατη ορκωμοσία του νέου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών έχει προκαλέσει αρρυθμίες. Ακόμα δεν έχουν συνειδητοποιήσει οι Ευρωπαίοι ηγέτες, τις αλλαγές οι οποίες επέρχονται σε αρκετά θέματα τα οποία μέχρι σήμερα αποτελούσαν Ιερό Δισκοπότηρο.

Αρχικά η αποχώρηση από την Συμφωνία του Κλίματος και της Πράσινης Μετάβασης, και σήμερα η αποφόρτιση της αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις ΗΠΑ. Ανακάλεσε τον στόχο του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν, ότι τα μισά από όλα τα νέα αυτοκίνητα, θα πρέπει να είναι ηλεκτρικά μέχρι το 2030 και μπλόκαρε τη χρηματοδότηση για σταθμούς φόρτισης. Επιπλέον, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, θέτει σε αναμονή τη χρηματοδότηση της υποδομής χρέωσης (NEVI και CFI).

Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσίασε ένα όραμα το οποίο έμοιαζε δύσκολο να ταυτιστεί με την πραγματικότητα. Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, περιέγραψε μια Ήπειρο καινοτόμας δύναμικής, αφοσιωμένη σε αμετάβλητες αρχές, έτοιμη για αρκετές ακόμη αλλαγές.

Το επιχειρηματικό μοντέλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει διαρραγεί και παραμένει οδυνηρά αργό ως προς την αλλαγή του με την πολυδιάσπαση να μην φαίνεται να διασώζεται από εξαιρέσεις όπως αυτή της Metlen η οποία επενδύσει στην Ελλάδα στις Κρίσιμες Α ϋλες (CRMs) απαραίτητες για την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης, αλλά και γενικότερα, με την Κίνα να πρωτοστατεί, όλο και περισσότερο, και τις Η.Π.Α να ακολουθούν.

Θεωρητικά, η ΕΕ έχει το μέγεθος και τους πόρους για να σταθεί μόνη της στο διεθνές στερέωμα, όχι όμως και στην πράξη, αν θέλει να προχωρήσει στην Πράσινη Ενεργειακή μετάβαση, έχοντας στόχο τον περιορισμό του 1.5 βαθμών Κελσίου για το Κλίμα. Από την άλλη το λιώσιμο των πάγων ενδεχομένως να βολεύει το Δόγμα ‘Drill Baby Drill’ του Νέου Πλανητάρχη.

Εάν η ενέργεια και οι μορφές της είναι βασικός κρίσιμος παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα στην παλαιά οικονομία που βασίζεται στη μεταποίηση, τότε η Ευρώπη εξακολουθεί να βρίσκεται σε μειονεκτική θέση και στις οικονομίες του μέλλοντος, με ένα επιπλέον αγκάθι, αυτό των Δαπανών για την Άμυνα σε ένα ρευστό πολιτικό περιβάλλον.

Αν η ΕΕ θέλει να εξακολουθήσει να παραμείνει στο μονοπάτι της Πράσινης Μετάβασης και της Κοινωνίας των Πολιτών, οφείλει να δει με λιγότερη νομο-λατρεία θέματα του Υδρογόνου και της Αλυσίδας αξίας του, όταν το ένα μετά το άλλο Έργο παγώνει και αποσύρεται, από τα Χρηματοδοτικά Κονδύλια που θέλει να δαπανήσει η Ένωση.

Με αέναα Κανονιστικά πλαίσια και απουσία πολιτικών αποθήκευσης δεν προχωρά η πολυπόθητη Μετάβαση.

Η ενεργειακή αποθήκευση (αντλιοταμίευση πχ) και οι νέες τεχνολογίες για αποθήκευση Πράσινου Υδρογόνου περισσότερα παρά το Μπλε Υδρογόνο (CCUs) πρέπει να οριστικοποιηθούν. Οι Μπαταρίες φαίνεται να εγκαταλείπονται, παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα επενδύουμε στην αποθήκευση αυτού του είδους, και φαίνεται από την επιχειρηματική εγκατάλειψη τέτοιων προσπαθειών( βλέπε Sunlight) όταν δεν υπάρχουν διαθέσιμες οι ποσότητες των Κρίσιμων Α Υλών που απαιτούνται, ενώ η ανάπτυξη Υποδομών διανομής δεν διαφαίνεται να προχωρά ενοποιημένα σαν Ε.Ε.

Τι να κάνουμε την ανανεώσιμη ενέργεια, τα ανανεώσιμα καύσιμα αν δεν μπορούμε να τα διατηρήσουμε προς χρήση στο μέλλον;

Η αποθήκευση υδρογόνου είναι ένα κρίσιμο συστατικό για την αποτελεσματική χρήση του σε διάφορες εφαρμογές, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και κυψελών καυσίμου. Η αγορά αποθήκευσης υδρογόνου προβλέπεται να φτάσει τα 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ έως το 2030, σημειώνοντας CAGR 21,8% μεταξύ 2024 και 2030.

Άρα θα πρέπει να επενδύσουμε πέραν της παραγωγής , στην οποία ηγείται η Κίνα, πέραν των τεχνολογιών ηλεκτρόλυσης, και στην Αποθήκευσή του.

Φυσικές Μέθοδοι Αποθήκευσης

• Συμπιεσμένο Υδρογόνο: Το αέριο υδρογόνο αποθηκεύεται σε υψηλές πιέσεις (350–700 bar) σε προηγμένες δεξαμενές, συχνά κατασκευασμένες από σύνθετα υλικά άνθρακα.
• Υγρό Υδρογόνο: Το υδρογόνο ψύχεται σε κρυογονικές θερμοκρασίες (-253°C) για να υγροποιηθεί, ενισχύοντας την ογκομετρική πυκνότητα ενέργειας για συμπαγή αποθήκευση.
• Υπόγεια αποθήκευση: Γεωλογικοί σχηματισμοί, όπως σπήλαια αλατιού, επιτρέπουν μεγάλης κλίμακας και μακροχρόνια αποθήκευση υδρογόνου.

Χημικές Μέθοδοι αποθήκευσης

• Υδρίδια μετάλλων: Ορισμένα μέταλλα μπορούν να απορροφήσουν υδρογόνο και να σχηματίσουν υδρίδια μετάλλων, τα οποία μπορούν να απελευθερώσουν υδρογόνο όταν θερμανθούν.
• Υγροί οργανικοί φορείς υδρογόνου (LOHC): Αυτές οι οργανικές ενώσεις μπορούν να συνδεθούν χημικά με το υδρογόνο και να το απελευθερώσουν κατόπιν ζήτησης. Τ
• Αμμωνία: Η αμμωνία είναι φορέας υδρογόνου με μεγαλύτερη ογκομετρική πυκνότητα ενέργειας από το υγρό υδρογόνο, καθιστώντας ευκολότερη την αποθήκευση και τη μεταφορά της.

Σαφώς όλες οι Μέθοδοι έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

• Πυκνότητα ενέργειας: Ενώ το υδρογόνο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ενέργεια κατά μάζα (περίπου 120 MJ/kg), η χαμηλή του πυκνότητα δημιουργεί προκλήσεις για την αποθήκευση και τη μεταφορά σε σύγκριση με τα συμβατικά καύσιμα όπως η βενζίνη (44 MJ/kg) ή το φυσικό αέριο.
• Ασφάλεια: Οι υψηλές πιέσεις και οι χαμηλές θερμοκρασίες που απαιτούνται για ορισμένες μεθόδους αποθήκευσης απαιτούν αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας για την αποφυγή διαρροών ή ατυχημάτων.
• Κόστος: Η ανάπτυξη οικονομικά αποδοτικών λύσεων αποθήκευσης είναι ζωτικής σημασίας για την ευρεία υιοθέτηση του υδρογόνου ως φορέα ενέργειας.

Ελπίζοντας ότι ”τα πάντα θα ρεί”, και οι αλλαγές που διαφαίνονται δεν θα εφαρμοστούν εν τέλει, με τους απειλητικούς ρυθμούς που παρουσιάζονται.

* Ο Νίκος Βασιλάκης είναι MSE Msc Μηχανικός Υλικών, Πρόεδρος Επιτροπής Βιομηχανίας & Παραγωγικής Ανασυγκρότησης ΤΕΕ/ΤΑΚ, Σύμβουλος Βιομηχανικής Κυκλικής Ανάπτυξης -ESG-CΟx-RnD & Διαχείρισης Έργων, Μέλος ΔΣ Ο.Α.Κ ΑΕ και Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων.