Πρώην ξενοδοχείο Αίγυπτος: Ξεμπλοκάρει η διάσωση του εμβληματικού νεοκλασικού(φωτό)

Ο  δήμος Μαλεβιζίου παίρνει εξ’ ολοκλήρου στα χέρια του το ιστορικό ξενοδοχείο 

Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης

Φωτογραφίες: Νίκος Χαλκιαδάκης

Φως στο …«τούνελ» επιτέλους  για να διασωθεί ένα σπουδαίο… διατηρητέο στην «καρδιά» του Ηρακλείου, το περίφημο πρώην ξενοδοχείο Αίγυπτος , ένα από τα πρώτα ξενοδοχεία που φτιάχτηκαν στο Ηράκλειο στις αρχές του 20ου αιώνα. Μετά από επίπονες προσπάθειες βρέθηκε οριστικά η άκρη με τους τίτλους ιδιοκτησίας και μέσα στις επόμενες ημέρες θα υπογραφούν τα συμβόλαια ώστε ο δήμος Μαλεβιζίου να εξαγοράσει από τους ιδιώτες συνιδιοκτήτες το υπόλοιπο μισό του ιστορικού πρώην ξενοδοχείου «Αίγυπτος», επί της Λεωφόρου Καλοκαιρινού, που κατά το ήμισυ έχει περάσει μέσω του περίφημου κληροδοτήματος Εμμανουήλ Μελισσείδη στην τοπική κοινότητα Φόδελε.

Το επόμενο βήμα θα είναι η αποκατάσταση του εμβληματικού κτηρίου, για την οποία έχουν ξεκινήσει οι σχετικές προεργασίες από πλευράς του δήμου Μαλεβιζίου, ενώ , σύμφωνα με πληροφορίες, έχει εκδηλωθεί ήδη επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιώτες. Οι εξελίξεις προκαλούν ικανοποίηση και γεννούν πολλές προσδοκίες καθώς αν ευοδωθεί το εγχείρημα αποκατάστασης -αξιοποίησης του πρώην ξενοδοχείου Αίγυπτος θα μιλάμε για μια σημαντική κίνηση ανάδειξης του σύγχρονου, ιστορικού και αρχιτεκτονικού πλούτου του Ηρακλείου.

Το ξενοδοχείο «Αίγυπτος», ή μέγαρο Μελισσείδη όπως είναι επίσης γνωστό,  κατασκευασμένο στις αρχές του 20ού αιώνα, είναι  ένα από τα λιγοστά εμβληματικά κτήρια της αστικής αρχιτεκτονικής, η οποία επιχείρησε με όχημα το νεοκλασικισμό να αλλάξει την εικόνα του Ηρακλείου από μια «τουρκόπολη» σε πόλη με ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Το πρώην «Αίγυπτος» διακρίνεται ιδιαίτερα για την ξεχωριστή ζωγραφική διακόσμηση στις οροφές και τις ταπετσαρίες σε έντονα χρώματα. Αποτελεί τμήμα της σύγχρονης ιστορίας του Ηρακλείου και ένα μνημείο που αξίζει πέρα για πέρα να διασωθεί.

Ο δήμος Μαλεβιζίου, είχε έρθει ήδη από το 2022  σε συμφωνία με τους ιδιώτες συνιδιοκτήτες για να εξαγοράσει το υπόλοιπο μισό του ιστορικού πρώην ξενοδοχείου «Αίγυπτος», επί της Λεωφόρου Καλοκαιρινού, που κατά το ήμισυ έχει περάσει μέσω του περίφημου κληροδοτήματος Εμμανουήλ Μελισσείδη στην τοπική κοινότητα Φόδελε. Δεν ήταν μια τοσο εύκολη υπόθεση καθώς έπρεπε να εντοπιστούν αρκετοί κληρονόμοι και να επιτευχθεί μια καλή συνεννόηση και  συμφωνία μαζί τους για την πώληση αλλά και για το αντίτιμο που θα δώσει ο δήμος Μαλεβιζίου , με βάση φυσικά και εκτίμηση από  ορκωτό εκτιμητή. Κι ενώ λοιπόν η συμφωνία είχε επιτευχθεί ουσιαστικά από το 2022 χρειάστηκε να φτάσουμε στο σήμερα, για να έρθει το πλήρωμα του χρόνου η συμφωνία μεταξύ δήμου Μαλεβιζίου και ιδιωτών συνιδιοκτητών να επισφραγιστεί με τη βούλα  των υπογραφών.

Όπως αποκάλυψε στο cretaone.gr ο πρόεδρος της Κοινότητας Φόδελε και μέλος της Επιτροπής Διαχείρισης του Κληροδοτήματος Μελισσείδη Χαράλαμπος Παντερής, «ξεπεράστηκαν μετά από αρκετή αναμονή και καθυστερήσεις τα γραφειοκρατικά , ολοκληρώθηκαν οι εκκρεμότητες με τους τίτλους ιδιοκτησίας που αποδείχθηκαν χρονοβόρες . Αρκεί να σας πω ότι πήραν από 1 χρόνο κάποιες διορθώσεις που έπρεπε να γίνουν. Πλέον έφτασε το πλήρωμα του χρόνου για να κλείσει και τυπικά η εξαγορά που προετοιμάζεται τα τελευταία χρόνια. Άμεσα, εννοώ το επόμενο διάστηνμα,  πέφτουν οι υπογραφές στα συμβόλαια. Αυτές τις ημέρες προετοιμάζονται τα συμβόλαια από τη δικηγόρο και συμβολαιογράφο των ιδιωτών. Μέσα στις επόμενες ημέρες λοιπόν ο δήμος Μαλεβιζίου θα πάρει και με τη βούλα στα χέρια του εξ’ ολοκλήρου το κτηριακό συγκρότημα του πρώην ξενοδοχείου Αίγυπτος στη συμβολή της Καλοκαιρινού και της Πλάτωνος. Έτσι ανοίγει ο δρόμος για να πάμε στο μεγάλο βήμα , στην αποκατάσταση , ανάδειξη και επαναχρησιμοποίηση του ιστορικού κτηρίου ».

Όπως μάλιστα ανέφερε ο κ. Παντερής, έχουν γίνει ήδη παρεμβάσεις καθαρισμού στο εσωτερικό του ιστορικού πρώην ξενοδοχείου όπως και κάποιες προεργασίες στο πλαίσιο της μελέτης αποκατάστασης του.

«Πριν από μερικά χρόνια είχαν γίνει παρεμβάσεις ενίσχυσης-αποκατάστασης σε κάποια τμήματα του μέρους του πρώην ξενοδοχείου που ανήκει στο δήμο Μαλεβιζίου. Είχε γίνει τότε αποκατάσταση της ξύλινης κεραμοσκεπούς στέγης στην κακή κατάσταση της οποίας οφείλονταν το μεγαλύτερο μέρος της φθοράς του κτηρίου. Οι εργασίες αυτές περιελάμβαναν την καθαίρεση και αντικατάσταση της παλαιάς στέγης, την αποξήλωση την περιμετρικής τσιμεντένιας δοκού του κτηρίου και την αντικατάστασή της με νέα. Πριν από μια 2ετία επίσης ο δήμος Μαλεβιζίου είχε βγάλει μια εργολαβία και είχε προχωρήσει σε εργασίες καθαρισμού στο εσωτερικό. Αφαιρέθηκε ένα παράνομο εσωτερικό κλείσιμο των τμημάτων του κτηρίου και επίσης έχουν γίνει κάποιες πρώτες αποτυπώσεις κι άλλες προεργασίες. Βεβαίως στην πορεία έχουν αλλάξει κάπως και τα δεδομένα. Π.χ να σας αναφέρω ότι αποκαλύφθηκαν κάποια χαμάμ στο υπόγειο που είχαμε ενδείξεις ότι υπήρχαν και επιβεβαιώθηκαν. Είναι σε εξέλιξη κάποια πρώτα βήματα της μελέτης αποκατάστασης η οποία θα δρομολογηθεί φυσικά στο σύνολο της αφού πέσουν οι υπογραφές και πάρει ο δήμος Μαλεβιζίου στα χέρια του και το υπόλοιπο κομμάτι του διατηρητέου που ανήκει σε ιδιώτες» .

Τα σενάρια  αξιοποίησης για το πρώην ξενοδοχείο Αίγυπτος 

Όσο για το τί μέλει γενέσθαι και για το ποια  είναι τα σχέδια αποκατάστασης-αξιοποίησης του πρώην ξενοδοχείου Αίγυπτος από πλευράς δήμου Μαλεβιζίου και Επιτροπής Διαχείρισης του Κληροδοτήματος Μελλισείδη στην οποία άλλωστε προεδρεύει ο δήμαρχος Μενέλαος Μποκέας, ο πρόεδρος της Κοινότητας Φόδελε  τόνισε πως υπάρχουν διάφορες σκέψεις και σενάρια.

«Υπάρχουν διάφορες σκέψεις και τρόποι με τους οποίους μπορούμε να κινηθούμε. Μια σκέψη π.χ είναι ο δήμος Μαλεβιζίου να προχωρήσει, αφού γίνει η πλήρης μελέτη, μόνος του στην αποκατάσταση του ιστορικού κτηρίου. Να το εντάξει δηλαδή σε κάποιο χρηματοδοτικό εργαλείο , κάτι που είναι πιο εύκολο για το δήμο, και να πάει μετά σε ενδιαφερόμενους ιδιώτες για συμφωνία μακροχρόνια παραχώρησης μέσω ενοικίασης. Ένα άλλο σενάριο θα ήταν να γίνει πριν την αποκατάσταση μια συμφωνία παραχώρησης έναντι ενοικίου και ο ιδιώτης επενδυτής να αναλάβει ο ίδιος το έργο της αποκατάστασης. Πολλά είναι στο τραπέζι. Επενδυτικό ενδιαφέρον υπάρχει, έχουν γίνει κρούσεις από ότι γνωρίζω κι αυτό είναι πολύ θετικό. Βεβαίως ο δήμος θα δει τι είναι πρόσφορο και προτιμότερο με βάση τη δική του λογική και φιλοσοφία και όχι με βάση τι θέλουν οι ιδιώτες ενδιαφερόμενοι. Το κόστος της αποκατάστασης φυσικά δεν είναι μικρό. Το καταλαβαίνουμε όλοι. Είναι όμως ένα σημαντικό εγχείρημα που αξίζει να γίνει μεγάλη προσπάθεια» τόνισε ο Χαράλαμπος Παντερής.

Το ιστορικό πρώην ξενοδοχείο Αίγυπτος

Το πρώην ξενοδοχείο Αίγυπτος, , ένα από τα πρώτα που κατασκευάστηκαν στο Ηράκλειο στις αρχές του 20ού αιώνα, ανήκε στη σπουδαία οικογένεια των Μελισσείδηδων, η οποία καταγόταν από το Φόδελε, γεγονός που δικαιολογεί το κληροδότημα, το οποίο, ύστερα από την Κοινότητα Φόδελε και αργότερα το Δήμο Γαζίου, πέρασε στο Δήμο Μαλεβιζίου.

Το ακίνητο κληροδότησε στην πρώην Κοινότητα Φόδελε ο Εμμανουήλ Μελισσείδης του Ιωάννη με ιδιόγραφη διαθήκη ενώ πέρασε οριστικά στην κοινότητα μετά το θάνατο κληρονόμου που είχε
την επικαρπία. Το κτηριακό συγκρότημα που ανήκει μέσω κληροδοτήματος στο δήμο Μαλεβιζίου είναι εμβαδού 120  τ.μ,  αποτελούμενο από δύο ισόγεια καταστήματα, διαδρόμου και κλίμακος και από δύο επ’ αυτών ορόφων, του πρώτου αποτελούμενου από τρία δωμάτια και βοηθητικούς χώρους και του δεύτερου ορόφου αποτελούμενου από πέντε δωμάτια και βοηθητικούς χώρους.

Το πρώην ξενοδοχείο “Αίγυπτος”, όπως πολλά κτήρια του Ηρακλείου που ανήκουν στην κατηγορία των “νεοκλασικών” ή “βαλκανικών”, κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. Θεωρείται ως ένα από τα χαρακτηριστικά δείγματα της αστικής αρχιτεκτονικής. Το  ακίνητο έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, σύμφωνα με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού – Τμήμα Νεωτέρων Μνημείων.