Μια όχι και τόσο τιμητική πρωτιά για την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που έχει να κάνει με την ρευματοκλοπή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, οι μη τεχνικές απώλειες του δικτύου (δηλαδή η ρευματοκλοπή) από 4,3% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης το 2020, αυξήθηκε σε 5,06% το 2023. Δυστυχώς παρόλο τις προσπάθειες εντατικοποίησης των ελέγχων από τον ΔΕΔΔΗΕ οι τάσεις είναι αυξητικές.

Ο ίδιος ο ΔΕΔΔΗΕ, μάλιστα, στην εισήγησή του προς τη ΡΑΑΕΥ για την έγκριση του ρυθμιζόμενου εσόδου περιόδου 2025-2028 προτείνει ως αποδεκτό επίπεδο απωλειών το 11,36% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, με το επιχείρημα ότι ο έλεγχός τους βρίσκεται εκτός αποκλειστικής ευθύνης του, τοποθέτηση που προκάλεσε δυσφορία τόσο στη ΡΑΑΕΥ όσο και στο ΥΠΕΝ.

Οι συνολικές απώλειες δικτύου (τεχνικές και μη) στην Ελλάδα αυξήθηκαν στο 11,4% το 2023, από 5,9% μία δεκαετία πριν, κάτι που με βάση πρόσφατη έκθεση του Συμβουλίου των Ευρωπαίων Ρυθμιστών Ενέργειας (CEER) φέρει τη χώρα μας στην 5η χειρότερη επίδοση μεταξύ 33 ευρωπαϊκών χωρών. Στη δε Ευρωπαϊκή Ένωση κατέχει αρνητική πρωτιά, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο απωλειών δικτύου να κινείται στο 5,5%.

Τα σκήπτρα των ρευματοκλοπών κρατούν οι επιχειρήσεις κάθε μεγέθους και κλάδου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από 400 στοχευμένους ελέγχους σε μεγάλους πελάτες σε ένα χρονικό διάστημα 10 ημερών που πραγματοποίησε ο ΔΕΔΔΗΕ, προέκυψαν 35 ρευματοκλοπές που εκτιμάται ότι αντιστοιχούν σε απολεσθείσα ενέργεια 4.800 MWh.

Με έναν πρόχειρο υπολογισμό και με βάση ότι η χώρα μας καταναλώνει ετησίως περίπου 55.000GWh και με βάση το ανωτέρω ποσοστό του 5,06% που αφορά απώλειες λόγω ρευματοκλοπής, αυτό αντιστοιχεί σε μια απώλεια της τάξης των 2.780GWh επι 15 λεπτά περίπου μια μέση τιμή χρέωσης της κιλοβατώρας, μας κάνει 417 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ποιος όμως πληρώνει αυτή την χασούρα; Σίγουρα όχι ο ΔΕΔΔΗΕ, αλλά ο συνεπής καταναλωτής μέσα από τους μηνιαίους λογαριασμούς του ρεύματος.

Σε διεθνές επίπεδο, η ρευματοκλοπή αντιμετωπίζεται με συνδυασμό τεχνολογικών, νομικών και κοινωνικών μέτρων. Στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η χρήση έξυπνων μετρητών έχει καθιερωθεί, διευκολύνοντας την άμεση ανίχνευση παρατυπιών, ενώ η νομοθεσία προβλέπει αυστηρές ποινές, όπως φυλάκιση και χρηματικά πρόστιμα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αντιμετώπιση διαφέρει ανά Πολιτεία, με πολλές εταιρείες ενέργειας να εφαρμόζουν αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης για τον εντοπισμό ύποπτης κατανάλωσης.

Ο πιο κλασικός τρόπος είναι να γίνεται σύνδεση κατευθείαν στο δίκτυο πριν περάσει το ρεύμα από τον μετρητή, δηλαδή παρακάμπτοντας τον μετρητή, ώστε να μην καταγράφεται η κατανάλωση, άλλος τρόπος είναι η τοποθέτηση μαγνητών ή άλλα αντικείμενα που επιβραδύνουν την περιστροφή του δίσκου του καταγραφικού. Επίσης υπάρχει και ένας πιο επιτηδευμένος τρόπος, όπως μέσω της αντιστροφής της φάσης των καλωδίων φάσης και ουδετέρου, με αποτέλεσμα ο μετρητής να “μπερδεύεται” και να μην καταγράφει σωστά την κατανάλωση.

Πως αντιμετωπίζεται σήμερα η ρευματοκλοπή πέραν των παραδοσιακών μεθόδων (καταγγελίες, δειγματοληπτικοί έλεγχοι κλπ)

Η τεχνητή νοημοσύνη θα συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της ρευματοκλοπής, κυρίως μέσω της ανάλυσης των δεδομένων κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Με τη βοήθεια έξυπνων μετρητών και αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, εντοπίζονται ασυνήθιστα μοτίβα που υποδηλώνουν πιθανή ρευματοκλοπή, ενώ συστήματα σύγκρισης με αντίστοιχα καταναλωτικά προφίλ διευκολύνουν την πρόβλεψη και την ανίχνευση παραβάσεων. Παράλληλα, η τεχνολογία αυτή επιτρέπει την άμεση ειδοποίηση των παρόχων για έλεγχο, αλλά και τη δημιουργία χαρτών “επικινδυνότητας” για στοχευμένες παρεμβάσεις. Έτσι, η τεχνητή νοημοσύνη δεν λειτουργεί μόνο κατασταλτικά, αλλά προληπτικά, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.

Πηγή: newsbomb.gr