Σε υψηλό κίνδυνο λειψυδρίας η Κρήτη – Στη 19η θέση η Ελλάδα παγκοσμίως

Απώλειες 40% στα δίκτυα ύδρευσης και 60% στα άρδευσης

Μια μελέτη της διαΝΕΟσις που αξιοποιεί η κυβέρνηση, εκτιμά πως οδηγούμαστε σε μείωση των ετήσιων βροχοπτώσεων κατά μέσο όρο 10-20%, ενώ η μέση θερμοκρασία ανεβαίνει, αυξάνοντας παράλληλα την κατανάλωση νερού. Παράλληλα, έχουμε απώλειες 40% στα δίκτυα ύδρευσης και 60% στα άρδευσης!

Τα παραπάνω φτάνουν από μόνα τους για να αποδείξουν πως η Ελλάδα, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια διαρκώς εντεινόμενη κρίση λειψυδρίας, η οποία την κατατάσσει στην 19η θέση παγκοσμίως σε κίνδυνο και στη βαθμίδα εξαιρετικά υψηλού ρίσκου, κι όπως φάνηκε με δεδομένη τη συνθήκη αυτή η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει στην εφαρμογή σειράς έργων διαχείρισης υδάτων. Η κατάσταση κρίνεται ανησυχητική, καθώς ακόμη και στο αισιόδοξο σενάριο, προβλέπεται ότι το σύνολο της επικράτειας θα βρίσκεται σε υψηλό ή εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο για πιθανά ζητήματα με το νερό τόσο το 2030 όσο και το 2050.

Η Κρήτη στη χειρότερη θέση!

Ενώ το πρόβλημα είναι πανεθνικό, με την Ελλάδα να καταγράφει κατά τόπους ελλειμματικό ισοζύγιο υδάτων- δηλαδή να καταναλώνει περισσότερο νερό από όσο αναπληρώνεται- υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές που έχουν ήδη δείξει σημάδια ιδιαίτερης ευπάθειας. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις μειώνονται σταδιακά, κυρίως στην Κρήτη, τις Κυκλάδες και τη Στερεά Ελλάδα. Αυτή η μείωση, σε συνδυασμό με την άνοδο της μέσης θερμοκρασίας που αυξάνει την κατανάλωση νερού, επιδεινώνει δραματικά την κατάσταση σε αυτές τις περιοχές.

Pexels

Προβληματισμός για τα δεδομένα

Οι ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών σταθμών της ΔΕΗ βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, παρά τις πρόσφατες βροχοπτώσεις, δημιουργώντας ανησυχία τόσο για τα υδατικά αποθέματα όσο και για την ηλεκτροπαραγωγή, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους ενέργειας. Η Ελλάδα έχει κατά τόπους ελλειμματικό ισοζύγιο υδάτων, καταναλώνοντας περισσότερο νερό από όσο αναπληρώνεται, και εκτιμάται ότι χωρίς σημαντικά έργα υποδομής, το ισοζύγιο θα είναι ολοένα και πιο ελλειμματικό, φτάνοντας δυνητικά το -45% έως το 2037.

Επιπλέον, ο σχεδιασμός για τα ύδατα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως απώλειες περίπου 40% στα δίκτυα ύδρευσης και 60% στα δίκτυα άρδευσης, ελλειμματική διαχείριση λυμάτων, προβληματική εικόνα και ζημιογόνα δραστηριότητα πολλών περιφερειακών και τοπικών παρόχων (ΔΕΥΑ, ΟΕΒ), κατακερματισμό στη διαχείριση με 739 παρόχους και έλλειψη συντονισμού, αλόγιστη χρήση αρδευτικού νερού, παράνομες γεωτρήσεις, καθώς και χαμηλή εισπραξιμότητα και υποανάκτηση κόστους επενδύσεων.

Τα έργα

Συνολικά, 1.090 έργα ύδρευσης και 237 έργα άρδευσης βρίσκονται σε εξέλιξη σε διάφορες περιφέρειες.

Ενδεικτικά, στον τομέα της ύδρευσης, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει 107 έργα, η Κρήτη 144 και το Νότιο Αιγαίο 178. Στην άρδευση, η Κεντρική Μακεδονία έχει 44 έργα και η Κρήτη 34.

Το Νερό ως Δημόσιο Αγαθό

Βασική αρχή του σχεδίου είναι ότι το νερό αποτελεί και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα και τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την κυβέρνηση να παραμένει αμετακίνητη σε αυτή τη θέση. Στόχος είναι η δημιουργία βιώσιμων εταιριών που θα προσφέρουν αποδεκτό κόστος για όλες τις χρήσεις του νερού. Αυτό αντιμετωπίζει τη ζημιογόνα δραστηριότητα αρκετών περιφερειακών και τοπικών παρόχων. Προωθείται ο ολιστικός σχεδιασμός και η κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων. Αυτό αποσκοπεί στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού και της έλλειψης συντονισμού στη διαχείριση των υδάτων που παρατηρείται σήμερα.

Προβλέπονται κατεπείγουσες πρωτοβουλίες τους επόμενους έξι μήνες, συνοδευόμενες από μια εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών. Η ενημέρωση θεωρείται κρίσιμη, δεδομένης της αλόγιστης χρήσης του αρδευτικού νερού και των παράνομων γεωτρήσεων.

Εξετάζεται η εφαρμογή νέων τεχνολογιών και συμπληρωματικών μεθόδων παραγωγής νερού, όπως η αφαλάτωση, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση. Αυτές οι λύσεις μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του εκτιμώμενου ελλείμματος ισοζυγίου υδάτων.

Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Ελλάδα αποτελεί μία σύνθετη πρόκληση που απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, συνδυάζοντας έργα υποδομής, θεσμικές μεταρρυθμίσεις και την υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών, πάντα με γνώμονα τη διασφάλιση του νερού ως δημόσιο αγαθό.

Πηγή: anatolh.com