Σοκάρει και διχάζει ντοκιμαντέρ για το DNA του Χίτλερ (βίντεο)

Θα έπρεπε να είχε μελετηθεί το DNA του; Αναρωτώνται αρκετοί 

Αρκετή συζήτηση έχει σηκώσει ντοκιμαντέρ στο οποίο γίνεται εκτενής αναφορά στο DNA του Χίτλερ.

Η πρωτοποριακή ανάλυση DNA του αίματος του Αδόλφου Χίτλερ αποκάλυψε μερικά εκπληκτικά ευρήματα σχετικά με την καταγωγή του δικτάτορα και τις πιθανές παθήσεις του. Μέσα από προσεκτικές επιστημονικές δοκιμές, μια ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων κατάφερε να διαψεύσει τις φήμες σχετικά με την εβραϊκή καταγωγή του Χίτλερ (που δεν είχε) και να διαπιστώσει ότι έπασχε από μια γενετική διαταραχή που επηρεάζει την ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων – και όλα αυτά από ένα παλιό, αιματοβαμμένο κομμάτι υφάσματος.

Κι ενώ οι τίτλοι επικεντρώθηκαν στο αν ο ναζιστής δικτάτορας είχε μικρό πέος και μόνο έναν όρχι, πιο σοβαρά είναι τα ευρήματα ότι το DNA του έδειξε «πολύ υψηλές» τιμές – στο κορυφαίο 1% – για προδιάθεση σε αυτισμό, σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή.

Αυτό σημαίνει ότι είχε αυτές τις νευρολογικές παθήσεις; Καθόλου, λένε οι ειδικοί – δεν είναι διάγνωση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Νέα τραγωδία στην άσφαλτο: Νεκρός οδηγός μηχανής που έπεσε πάνω σε βαν

Ωστόσο, έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με τον στιγματισμό και το πόσο ηθική ήταν η έρευνα, θέτοντας το ερώτημα – θα έπρεπε να είχε γίνει καθόλου;

«Αγωνίστηκα πολύ», λέει η καθηγήτρια Τούρι Κινγκ στα πρώτα λεπτά του ντοκιμαντέρ του Channel 4 για την έρευνα με τίτλο «Hitler’s DNA: Blueprint of a Dictator». Η ειδική στη γενετική είπε στο BBC ότι όταν της ζητήθηκε για πρώτη φορά να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πριν από αρκετά χρόνια, ήταν πολύ συνειδητοποιημένη για τις πιθανές επιπτώσεις της μελέτης του DNA κάποιου όπως ο Αδόλφος Χίτλερ – «Δεν με ενδιαφέρει να προκαλώ σάλο».

Ωστόσο, όπως λέει η ίδια, ήταν πιθανό να γίνει από κάποιον κάποια στιγμή, και τουλάχιστον υπό την επίβλεψή της μπορούσε να διασφαλίσει ότι η έρευνα θα γινόταν με ακαδημαϊκή αυστηρότητα και με όλες τις «προφυλάξεις και τα μέτρα ασφαλείας στη θέση τους».

Η καθηγήτρια King δεν είναι άγνωστη σε έργα υψηλού προφίλ και ευαίσθητα θέματα – ηγήθηκε της γενετικής έρευνας για την ταυτοποίηση του σκελετού του Ριχάρδου Γ’ μετά την ανακάλυψή του θαμμένου κάτω από ένα πάρκινγκ στο Λέστερ το 2012.

Το ματωμένο κομμάτι υφάσματος – τώρα 80 ετών – κόπηκε από τον καναπέ στο υπόγειο καταφύγιο του Χίτλερ, όπου αυτοκτόνησε όταν οι συμμαχικές δυνάμεις κατέλαβαν το Βερολίνο στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά την επιθεώρηση του καταφυγίου, ο συνταγματάρχης Ρόσενγκρεν του αμερικανικού στρατού είδε την ευκαιρία να αποκτήσει ένα μοναδικό τρόπαιο πολέμου και έβαλε το ύφασμα στην τσέπη του. Τώρα εκτίθεται στο Μουσείο Ιστορίας του Γκέτισμπεργκ στις ΗΠΑ.

Οι επιστήμονες είναι σίγουροι ότι πρόκειται πραγματικά για το αίμα του Χίτλερ, επειδή κατάφεραν να ταιριάξουν απόλυτα το Y χρωμόσωμα με ένα δείγμα DNA από έναν άνδρα συγγενή που είχε συλλεχθεί μια δεκαετία νωρίτερα.

Τα αποτελέσματα, τα οποία βρίσκονται τώρα υπό αξιολόγηση από ομότιμους, είναι πράγματι συναρπαστικά.

Είναι η πρώτη φορά που ταυτοποιείται το DNA του Χίτλερ και, σε διάστημα τεσσάρων ετών, οι επιστήμονες κατάφεραν να το αλληλουχίσουν για να δουν τη γενετική σύσταση ενός από τους πιο φρικτούς τυράννους του κόσμου.

Αυτό που είναι σίγουρο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι ο Χίτλερ δεν είχε εβραϊκή καταγωγή – μια φήμη που κυκλοφορούσε από τη δεκαετία του 1920.

Ένα άλλο σημαντικό εύρημα είναι ότι έπασχε από το σύνδρομο Κάλμαν, μια γενετική διαταραχή που, μεταξύ άλλων, μπορεί να επηρεάσει την εφηβεία και την ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων. Συγκεκριμένα, μπορεί να οδηγήσει σε μικροπέος και κρυψορχία – κάτι που ήταν μια άλλη φήμη που κυκλοφορούσε για τον Χίτλερ.

Το σύνδρομο Κάλμαν μπορεί επίσης να επηρεάσει τη λίμπιντο, κάτι που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, σύμφωνα με τον ιστορικό και λέκτορα του Πανεπιστημίου του Πότσνταμ, Δρ Άλεξ Κέι, ο οποίος εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ.

«Μας λέει πολλά για την ιδιωτική του ζωή – ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, ότι δεν είχε ιδιωτική ζωή», εξηγεί.

Οι ιστορικοί συζητούν εδώ και καιρό γιατί ο Χίτλερ ήταν τόσο αφοσιωμένος στην πολιτική, «αποκλείοντας σχεδόν εντελώς κάθε είδους ιδιωτική ζωή», και αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει να εξηγηθεί αυτό το φαινόμενο.

Αυτού του είδους τα ευρήματα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι αυτά που τα καθιστούν τόσο συναρπαστικά όσο και χρήσιμα. Όπως το θέτει ο καθηγητής Κινγκ: «ο γάμος της ιστορίας και της γενετικής».

Περίπλοκα και αμφιλεγόμενα ευρήματα

Πιο περίπλοκα και αμφιλεγόμενα είναι τα αποτελέσματα που υποδηλώνουν ότι ο Χίτλερ μπορεί να είχε μία ή περισσότερες νευροδιαφορετικές ή ψυχικές διαταραχές. Εξετάζοντας το γονιδίωμά του και συγκρίνοντάς το με πολυγονιδιακές βαθμολογίες, διαπίστωσαν ότι ο Χίτλερ είχε υψηλή προδιάθεση για αυτισμό, ADHD, σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή.

Εδώ είναι που η επιστήμη γίνεται περίπλοκη, σημειώνει το BBC. Η πολυγονιδιακή βαθμολόγηση εξετάζει το DNA ενός ατόμου και υπολογίζει την πιθανότητα να αναπτύξει μια ασθένεια. Μπορεί να είναι χρήσιμη για την ανίχνευση της προδιάθεσης ενός ατόμου σε παθήσεις όπως καρδιακές νόσους και κοινές μορφές καρκίνου. Ωστόσο, συγκρίνει το DNA του με ένα μεγάλο δείγμα πληθυσμού και, ως εκ τούτου, τα ευρήματα μπορεί να είναι πολύ λιγότερο βέβαια όταν πρόκειται για ένα μεμονωμένο άτομο.

Σε όλο το ντοκιμαντέρ, οι ειδικοί επιμένουν να επαναλαμβάνουν ότι η ανάλυση DNA δεν αποτελεί διάγνωση, αλλά ένδειξη προδιάθεσης – δεν σημαίνει ότι ο Χίτλερ είχε κάποια από αυτές τις παθήσεις.

Ωστόσο, ορισμένοι γενετιστές έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι τα ευρήματα είναι υπερβολικά απλοποιημένα.

Η Ντενίς Σίντερκομπ Κορτ, καθηγήτρια εγκληματολογικής γενετικής στο Kings College του Λονδίνου, θεωρεί ότι «έχουν υπερβεί τα όρια στις υποθέσεις τους». «Όσον αφορά τον χαρακτήρα ή τη συμπεριφορά, θα έλεγα ότι είναι αρκετά άχρηστο», δήλωσε η καθηγήτρια Κορτ, η οποία εξέτασε το ίδιο δείγμα αίματος το 2018, στο BBC.

Είπε ότι δεν θα ήθελε να κάνει καμία πρόβλεψη σχετικά με το αν κάποιος είχε μια συγκεκριμένη ασθένεια με βάση τα αποτελέσματα, λόγω της «ατελούς διεισδυτικότητας».

Με απλά λόγια, όπως το έθεσε η συνάδελφος γενετίστρια Δρ Σουντία Ράμαν: «Το γεγονός ότι έχετε κάτι κωδικοποιημένο στο DNA σας, δεν σημαίνει ότι θα το εκφράσετε».

Αυτό αντικατοπτρίζεται στο ντοκιμαντέρ του καθηγητή Σάιμον Μπάρον-Κοέν, διευθυντή του Κέντρου Έρευνας για τον Αυτισμό στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ: «Η μετάβαση από τη βιολογία στη συμπεριφορά είναι ένα μεγάλο άλμα», λέει.

«Εξετάζοντας γενετικά αποτελέσματα όπως αυτά, υπάρχει κίνδυνος στιγματισμού. Οι άνθρωποι μπορεί να σκεφτούν: “Η διάγνωσή μου συνδέεται με κάποιον που έκανε τόσο φρικτά πράγματα;”».

Η Εθνική Εταιρεία Αυτισμού του Ηνωμένου Βασιλείου αντέδρασε αμέσως, χαρακτηρίζοντας τα ευρήματα «φτηνό τέχνασμα».

Υπάρχουν ακόμη πολλά ερωτήματα σχετικά με την ηθική του έργου.

Θα έπρεπε να εξεταστεί το DNA του Χίτλερ, αν δεν ήταν δυνατή η λήψη της συγκατάθεσής του ή της συγκατάθεσης ενός άμεσου απογόνου του;

Και πώς αυτό συνάδει με το γεγονός ότι ήταν υπεύθυνος για μία από τις χειρότερες φρικαλεότητες της ιστορίας; Αυτό αναιρεί το δικαίωμά του στην ιδιωτική ζωή;

«Πρόκειται για τον Χίτλερ – δεν είναι κάποιος μυστικιστικός χαρακτήρας, στον οποίο κανείς δεν μπορεί να κάνει έρευνα DNA. Ποιος παίρνει αυτή την απόφαση;», υποστηρίζει η καθηγήτρια Κινγκ.

Η ιστορικός Σουμπάντρα Ντας συμφωνεί: «Αυτό κάνουν οι επιστήμονες. Υπάρχουν εκατοντάδες άνθρωποι που έχουν πεθάνει εδώ και πολύ καιρό και από τους οποίους έχουν ληφθεί δείγματα DNA. Είναι μια συνήθης πρακτική στην επιστήμη και την αρχαιολογία – το πρόβλημα αρχίζει όταν αρχίζουμε να το ερμηνεύουμε».

O ιστορικός Δρ Κέι δήλωσε ότι δεν τον απασχολούσε η ηθική πλευρά του θέματος, «εφ’ όσον υπήρχαν τα γεγονότα και είχαμε βεβαιωθεί ότι όλα είχαν ελεγχθεί δύο φορές».

Και σχετικά με το αν θα έπρεπε να έχει αγγιχτεί το DNA του Χίτλερ: «Ο Χίτλερ έχει πεθάνει εδώ και 80 χρόνια. Δεν έχει άμεσους απογόνους και δεν είχε παιδιά. Ήταν υπεύθυνος για ανείπωτα δεινά – πρέπει να το σταθμίσουμε αυτό με το ηθικό δίλημμα της ανάλυσης του DNA του».

Είναι ενδιαφέρον ότι πολλά εργαστήρια στην Ευρώπη αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και η ανάλυση έγινε σε ένα εργαστήριο στις ΗΠΑ.

Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ δήλωσαν στο BBC ότι η έρευνα «έχει περάσει από την τυπική διαδικασία ηθικής αξιολόγησης για ακαδημαϊκές εργασίες», η οποία περιλαμβάνει αξιολογήσεις που διεξήχθησαν σε δύο χώρες.

Άρα, θα έπρεπε να είχε διεξαχθεί αυτή η έρευνα; Όσοι συμμετέχουν στο ντοκιμαντέρ, φυσικά, λένε ναι. Βοηθάει στο να δημιουργηθεί ένα πιο ολοκληρωμένο προφίλ του Χίτλερ, ενός προσώπου που εξακολουθεί να προκαλεί γοητεία και τρόμο στον ίδιο βαθμό.

«Ας είμαστε ειλικρινείς», λέει ο Δρ Κέι, «αυτά τα θέματα ήταν ήδη γνωστά… δεν φυτέψαμε ξαφνικά αυτή την ιδέα στο μυαλό των ανθρώπων. Οι άνθρωποι εικάζουν εδώ και δεκαετίες αν ο Χίτλερ είχε ορισμένες διαταραχές».

Δεν συμφωνούν όλοι οι ιστορικοί. «Νομίζω ότι είναι ένας πολύ αμφίβολος τρόπος να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τι οδήγησε τις ενέργειες του Χίτλερ», λέει η Ίβα Βούκουσιτς, επίκουρη καθηγήτρια διεθνούς ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης.

Και ενώ η έρευνα είναι ενδιαφέρουσα, ενέχει τον κίνδυνο να συσκοτίσει τα πραγματικά διδάγματα της ιστορίας, λέει η Αν Βαν Μούρικ, ιστορικός στο Ινστιτούτο NIOD στο Άμστερνταμ. Το δίδαγμα αυτό είναι ότι «κανονικοί άνθρωποι σε ορισμένες συνθήκες μπορούν να διαπράξουν, να υποκινήσουν ή να αποδεχθούν φρικτή βία». Εστιάζοντας στο (πιθανό) μικρό πέος του Χίτλερ, λέει, δεν μαθαίνουμε τίποτα για το πώς λειτουργεί η μαζική βία και η γενοκτονία και γιατί συμβαίνουν.

Όλοι έχουμε ευθύνη για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε αυτά τα αποτελέσματα.

Ο Δρ Κέι λέει ότι όλοι πρέπει να «ακολουθούμε την επιστήμη» και να ξεκαθαρίζουμε τι γνωρίζουμε και τι όχι. Αυτό περιλαμβάνει τα μέσα ενημέρωσης και τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζουν τα γεγονότα. «Όποιος παρακολουθεί αυτό το ντοκιμαντέρ έχει την ευθύνη να γράψει για αυτό με ακρίβεια, για να βεβαιωθεί ότι δεν συμβάλλει στο στιγματισμό».

Πηγή: newsbeast.gr