Στην τελική ευθεία με τροποποιημένη σύμβαση περνά το αεροδρόμιο Καστελλίου- Βολές Κεγκέρογλου για ελλείψεις, κενά και ασάφειες

Κυρώθηκε από τη Βουλή η τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης του έργου του νέου αεροδρομίου 

Με νέο θεσμικό πλαίσιο και τροποποιημένη σύμβαση παραχώρησης, το αεροδρόμιο Καστελλίου περνά πλέον στην τελική ευθεία υλοποίησης βάζοντας «πλώρη» για τις πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις το 2027.

Την ίδια ώρα  πάντως δεν  λείπουν οι βολές, τόσο από πλευράς της αντιπολίτευσης όσο και από πλευράς των άμεσα εμπλεκόμενων τοπικών φορέων, όπως του του δημάρχου Μινώα Πεδιάδας Βασίλη Κεγκέρογλου που κάνει λόγο για πολλές ελλείψεις, κενά και ασάφειες…

Η τροποποίηση για το αεροδρόμιο στο Καστέλι που κυρώθηκε από την ολομέλεια της Βουλής «πακέτο» με τις συμβάσεις για την Εγνατία και την Αττική οδό, έχει αυτή τη φορά ως βασικό άξονα τα συστήματα αεροναυτιλίας και τις διαγραφόμενες καθυστερήσεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γεννούν «σαν τα κουνέλια» τα αιγοπρόβατα της οικογένειας του «Φραπέ» – Πίνακες

Η τροποποίηση έρχεται να συμπληρώσει την αρχική σύμβαση παραχώρησης που είχε υπογραφεί και εν συνεχεία επικυρωθεί από το κοινοβούλιο το 2019. Η σύμβαση συνδέει το Ελληνικό Δημόσιο με την εταιρεία Παραχώρησης «Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης Α.Ε.», στην οποία συμμετέχουν το ελληνικό δημόσιο, ο Όμιλος  ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ο ινδικός όμιλος  GMR. Στόχος της τροποποίησης είναι η αποσαφήνιση κρίσιμων προβλέψεων σχετικά με την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία του εξοπλισμού αεροναυτιλίας, στοιχείο απολύτως καθοριστικό για την έγκαιρη λειτουργία του νέου αεροδρομίου.

Όπως επισημαίνει η πλευρά της κυβέρνησης το μεγάλο αναπτυξιακό έργο, βρίσκεται σε σημείο καμπής, καθώς έχει ήδη ολοκληρωθεί σε ένα ποσοστό της τάξης του 65%  ενώ υπάρχουν μπροστά σημαντικές εκκρεμότητες, με κυρίαρχες αυτές που αφορούν στα συστήματα αεροναυτιλίας και στη χωροθέτηση του ραντάρ του νέου αερολιμένα. Από αυτό το ζήτημα θα κριθεί ουσιαστικά και ο χρόνος ολοκλήρωσης και έναρξης λειτουργίας του αεροδρομίου.

Όπως ανέφερε άλλωστε  κατά την πρόσφατη εκδήλωση παρουσίασης-ξενάγησης στο εργοτάξιο του αεροδρομίου ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ΔΑΗΚ Νίκος Αναστασίου, σε εκκρεμότητα βρίσκεται και η προκήρυξη του διαγωνισμού για τα συστήματα αεροναυτιλίας, λόγω των ενστάσεων που έχουν κατατεθεί σχετικά με τη χωροθέτηση. Ο κ. Αναστασίου υπογράμμισε ακόμη ότι η ταχύτητα των δικαστικών διαδικασιών θα καθορίσει τον τελικό ορίζοντα λειτουργίας του έργου, τονίζοντας ότι η τοποθέτηση των ραντάρ στον λόφο Παπούρα αποτελεί την ασφαλέστερη επιλογή και ότι δεν υπάρχει περιθώριο για plan B.

Αεροδρόμιο Καστελλίου – Τι αλλάζει με την τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης

Στον καμβά αυτό προωθήθηκε τώρα αυτή η τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, και τον καθορισμό των ορίων ευθύνης μεταξύ του δημοσίου και της εταιρείας με φόντο τις αναμενόμενες καθυστερήσεις για τα συστήματα αεροναυτιλίας του νέου αερολιμένα.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υποδομών-Μεταφορών, η  νέα τροποποίηση επικεντρώνεται σε κρίσιμες διευκρινίσεις που αφορούν την προμήθεια, εγκατάσταση και ενεργοποίηση του εξοπλισμού αεροναυτιλίας του νέου αεροδρομίου — ενός απολύτως απαραίτητου παράγοντα για την ασφαλή και άμεση έναρξη λειτουργίας του.

Με τις αλλαγές αυτές, στόχος είναι να αρθούν ενδεχόμενες ασάφειες του αρχικού κειμένου της σύμβασης και να επιταχυνθεί η ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών, ώστε το αεροδρόμιο να τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο δυνατόν.

Βασική αλλαγή αποτελεί η ξεκάθαρη οριοθέτηση των ευθυνών μεταξύ Δημοσίου και Παραχωρησιούχου σε περιπτώσεις καθυστερήσεων που συνδέονται με τον εξοπλισμό, με τρόπο ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες ως προς τις αποζημιώσεις και τις ποινικές ρήτρες.

Με την τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης προβλέπεται πλέον ρητή πρόβλεψη αξίωσης αποζημίωσης του αναδόχου παραχωρησιούχου για κάθε καθυστέρηση στην εγκατάσταση του ραντάρ, μη οφειλόμενη φυσικά σε υπαιτιότητά του. Με απλά λόγια, αν λόγω δικαστικής ή άλλης εμπλοκής, καθυστερήσει η τοποθέτηση και λειτουργία του ραντάρ ο παραχωρησιούχος θα αποζημιωθεί οικονομικά από το ελληνικό δημόσιο.

Παράλληλα, ορίζεται ότι η κυριότητα του εξοπλισμού θα μεταβιβάζεται απευθείας στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας με την έκδοση της Βεβαίωσης Περαίωσης Εργασιών, απαλλαγμένη από κάθε φόρο, τέλος ή εισφορά. Η ΥΠΑ αποκτά επίσης τη δυνατότητα να αναθέτει στην εταιρεία Παραχώρησης, όποτε το κρίνει απαραίτητο, την προμήθεια ανταλλακτικών ή την εκτέλεση εργασιών συντήρησης των συστημάτων αεροναυτιλίας, ώστε να εξασφαλίζεται η αδιάλειπτη λειτουργία τους μέχρι και την πλήρη επιχειρησιακή ωρίμανση του αεροδρομίου.

Με απλά λόγια, το δημόσιο θα βαρύνεται με την ευθύνη για τυχόν φθορές στα ραντάρ ενώ θα καλείται να το επισκευάζει ο παραχωρησιούχος έναντι αμοιβής.

Στην τροποποιημένη σύμβαση παραχώρησης που κυρώθηκε από τη Βουλή δεσπόζει και η ειδική ρύθμιση που επιτρέπει τη μετάβαση των υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης από τον υφιστάμενο Κρατικό Αερολιμένα Ηρακλείου «Ν. Καζαντζάκης» στο νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του. Η πρόβλεψη αυτή διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξει κανένα επιχειρησιακό κενό στη μετάβαση μεταξύ των δύο υποδομών, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία των αεροπορικών εταιρειών και στην εξυπηρέτηση των επιβατών. Από τη στιγμή της υποκατάστασης της ΥΠΑ από τη νέα εταιρεία αεροδρομίου, οι εταιρείες που προσφέρουν επίγειο χειρισμό (ground handling) σε ένα αεροδρόμιο θα κληθούν να συμμορφωθούν με τον κανονισμό επίγειας εξυπηρέτησης του νέου αερολιμένα.

Βολές Κεγκέρογλου για ελλείψεις, κενά και ασάφειες στην τροποποιημένη σύμβαση παραχώρησης του νέου αεροδρομίου

Σε παρέμβαση του, μέσω τηλεδιάσκεψης, στη 2η συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου, κατέθεσε με σαφήνεια τις θέσεις και τις σοβαρές επιφυλάξεις του Δήμου σχετικά με την τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης για το έργο του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης, στο Καστέλλι.

Ο Δήμαρχος τόνισε ότι, ενώ το έργο του αεροδρομίου προχωρά σε ό,τι αφορά τις συμβατικές υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου, υπάρχουν σοβαρές εκκρεμότητες που βαρύνουν αποκλειστικά το Υπουργείο Υποδομών και την ΥΠΑ. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις μεγάλες καθυστερήσεις στον διαγωνισμό των συστημάτων Αεροναυτιλίας, που όφειλε να έχει γίνει από τα πρώτα χρόνια με τη σύναψη της σύμβασης το 2019 και στην πολιτική διαχείριση από το Υπουργείο, που επιχειρεί σήμερα να μετακυλήσει ευθύνες στον παραχωρησιούχο. Υπενθυμίζεται ότι κατά την κύρωση της τροποποίησης της σύμβασης παραχώρησης το Δεκέμβρη του 2022 στη Βουλή, ο Δήμαρχος, ως εισηγητής τότε του ΠΑΣΟΚ, είχε επισημάνει τις καθυστερήσεις για την προμήθεια και τοποθέτηση του εξοπλισμού Αεροναυτιλίας και τις ολιγωρίες αφού το διάστημα 2019-2022 δεν έγινε απολύτως τίποτα για το θέμα. .«Σήμερα λοιπόν με μεγάλη καθυστέρηση έρχεται το Υπουργείο Υποδομών να αναζητήσει λύση για τις ολιγωρίες και τις αδυναμίες του με ανάθεση της ευθύνης στην Εταιρεία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος.

Παράλληλα, στηλίτευσε την επιμονή του Υπουργείου να τοποθετηθεί το ραντάρ στο λόφο Παπούρα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν οι εναλλακτικές προτάσεις του Τεχνικού Συμβούλου του Δήμου Μινώα Πεδιάδας και κατήγγειλε ότι στη συζητούμενη συμπληρωματική σύμβαση δεν περιλαμβάνεται κανένα από τα αναγκαία συνοδά έργα και τις δεσμεύσεις που έχουν τεθεί από το Δήμο και το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης.

Ειδικότερα:

Οδικές συνδέσεις

α) Δεν περιλαμβάνεται η αναβάθμιση και βελτίωση της οδικής ασφάλειας της εναλλακτικής σύνδεσης του Α/Δ με Ηράκλειο, Ηράκλειο- Αρκαλοχώρι- Καστέλλι

β) Δεν υπάρχει πρόβλεψη σύνδεσης με τη Μεσαρά και το Νότιο Οδικό Άξονα οι μελέτες του οποίου «καρκινοβατούν».

γ) Χωρίς πρόσθετο κόμβο μετά το τούνελ και πριν το Καστέλλι.

Σήραγγα (Τούνελ)

Η σήραγγα, ενώ ήταν αρχικά προβλεπόμενο και αναγκαίο έργο, αφαιρέθηκε για λόγους κόστους, επανήλθε καθυστερημένα και παρέμεινε 16 μήνες στα συρτάρια του Υπουργείου. Το αποτέλεσμα είναι η μετάθεση του χρονοδιαγράμματος, με εκτιμώμενη ολοκλήρωση το φθινόπωρο του 2028.

Αντιπλημμυρικά έργα

Δεν περιλαμβάνονται οι οριστικές μελέτες και τα κρίσιμα αντιπλημμυρικά έργα για όλη τη λεκάνη απορροής, παρότι η προκαταρκτική μελέτη της ΤΕΡΝΑ έχει παραδοθεί από το 2021 και εκτιμά το κόστος στα 61 εκατ. ευρώ.

Προστασία υδροφόρου ορίζοντα

Ο Δήμαρχος μίλησε για τεράστιο έλλειμμα περιβαλλοντικής πρόβλεψης, καταγγέλλοντας ότι δεν προβλέπονται κρίσιμες παρεμβάσεις για την προστασία του υδροφόρου ορίζοντα, καθώς παραμένει η πρόθεση απευθείας διάθεσης των λυμάτων μέσω 24 «πηγαδιών» στον υδροφόρο ορίζοντα, ο οποίος χρησιμοποιείται για πόσιμο νερό, αντί της της φθηνής και φιλοπεριβαλλοντικής λύσης, δημιουργίας υδατοδεξαμενής, ώστε το νερό τριτοβάθμιας επεξεργασίας να αξιοποιείται για άρδευση και στήριξη του πρωτογενούς τομέα, όπως έχει ζητήσει το Περιφερειακό Συμβούλιο και Δήμος.

Αγωγός καυσίμων

Δεν υπάρχει πρόβλεψη για αγωγό καυσίμων, με ότι αυτό συνεπάγεται για την κυκλοφοριακή επιβάρυνση με τα δεκάδες βυτιοφόρα καθημερινά.

Μέσο σταθερής τροχιάς

Δεν εξετάζεται η πρόταση για την σύνδεση του αεροδρομίου με μέσο σταθερής τροχιάς

Υποδομές που έχουν «παγώσει»

Τέλος, από πλευράς Δημάρχου τονίστηκε ότι δεν κινείται τίποτα:

-Για την ηλεκτρική διασύνδεση του αεροδρομίου,

-Για τις αποχετευτικές συνδέσεις των οικισμών,

-Για την υδροδότηση του αεροδρομίου.

Μνημείο στο λόφο της Παπούρας

Ο Δήμαρχος ανέδειξε με έμφαση την παγκόσμια σημασία και τη διεθνή ακτινοβολία του μνημείου στο λόφο Παπούρα ενώ κατήγγειλε την επιμονή στην εγκατάσταση ραντάρ σε απόσταση μόλις 20–30 μέτρων από αυτό, αναφέροντας ότι:

-Η επιτροπή της ΥΠΑ για την χωροθέτηση των ραντάρ συγκροτήθηκε μόλις το 2022, δηλαδή με τεράστια καθυστέρηση.

-Μετά την ανακάλυψη του μνημείου, το Υπουργείο όφειλε να αναζητήσει εναλλακτικές τεχνικά κατάλληλες θέσεις, κάτι που δεν έγινε.

-Το Υπουργείο, με πολιτική και όχι επιστημονική προσέγγιση, παραπλάνησε το ΚΑΣ ισχυριζόμενο ότι η θέση «Παπούρα» είναι η μοναδική τεχνικά εφικτή λύση, γεγονός που κατέρριψαν ίδια τα στελέχη της ΥΠΑ σε τεχνική συνάντηση με τον Δήμο.

Ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας έχει καταθέσει τρεις απολύτως ρεαλιστικές και τεχνικά εφικτές εναλλακτικές θέσεις:

-Το σημείο 26

-Το σημείο 23 (λόφος Κεφάλας)

-Εντός του περιφραγμένου χώρου του Αεροδρομίου

Όλες οι θέσεις είναι σε απαλλοτριωμένους χώρους, με πρόσβαση σε ρεύμα και οδικό δίκτυο και χωρίς αρχαιολογικά κωλύματα.

Παράλληλα αναφέρθηκε στην παγκόσμια αναγνώριση του Μνημείου με την βράβευση της Ελλάδας με το International Archaeological Discovery of the Year – Khaled al-Asaad Award στην Ιταλία, την εκτενή προβολή από το National Geographic, την κατάταξη του μνημείου στα Top-10 σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα παγκοσμίως για το 2025 από το διεθνές περιοδικό Archaeology του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αμερικής κ.α .

Κλείνοντας, ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου. ξεκαθάρισε ότι: «Ο Δήμος δεν αντιδρά στο έργο, αλλά απαιτεί ένα αεροδρόμιο ασφαλές, λειτουργικό, περιβαλλοντικά βιώσιμο, με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά. Οι καθυστερήσεις, οι παραλείψεις και οι πολιτικές επιλογές του Υπουργείου Υποδομών δεν μπορούν να συνεχίσουν να υπονομεύουν ένα έργο εθνικής σημασίας και το μέλλον των τοπικών κοινωνιών».