Συναγερμός στην ΑΑΔΕ για υπό παραγραφή φορο-υποθέσεις – Επιταχύνονται οι έλεγχοι

Στο στόχαστρο των φοροελεγκτικών υπηρεσιών βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι ακόλουθες περιπτώσεις υποθέσεων φορολογουμένων που παραγράφονται μετά τις 31/12/2025

Συναγερμός έχει σημάνει στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προκειμένου να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση των ερευνών και των ελέγχων σε χιλιάδες φορολογικές υποθέσεις οι οποίες παραγράφονται οριστικά μετά τις 31/12/2025.
Πρόκειται, κυρίως, για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ, φορολογίας ακινήτων και άλλων φορολογικών αντικειμένων, που αφορούν τα έτη 2019 και 2020. Οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ έχουν βάλει στο στόχαστρό τους τις υποθέσεις αυτές, καθώς το χρονικό περιθώριο που έχουν για να ολοκληρώσουν τις προβλεπόμενες διαδικασίες ελέγχων είναι, πλέον, περίπου τέσσερις μήνες.

Προτεραιότητα δίδεται, μεταξύ άλλων, σε περιπτώσεις ερευνών της Υπηρεσίας Ελέγχου και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ) που περιέχουν υποθέσεις παραγραφόμενες στο τέλος του τρέχοντος έτους. Για τις υποθέσεις αυτές, η διοίκηση της ΑΑΔΕ έχει ζητήσει από τα Τμήματα Ερευνών και Προληπτικών Ελέγχων της ΥΕΔΔΕ την κατά προτεραιότητα ολοκλήρωση των ελέγχων και τη διαβίβαση των πορισμάτων στις αρμόδιες υπηρεσίες, δηλαδή στο ΚΕΦΟΔΕ Αττικής ή στις ΔΟΥ, μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2025, για τους καταλογισμούς και τις κοινοποιήσεις των σχετικών προσωρινών πράξεων επιβολής φόρων και προστίμων το αργότερο έναν μήνα πριν από τις 31/12/2025, που είναι η προθεσμία παραγραφής.

Αλλά και σε πλήθος άλλων υποθέσεων, παραγραφόμενων οριστικά μετά τις 31/12/2025, έχει δοθεί πλέον προτεραιότητα προκειμένου οι σχετικοί έλεγχοι και οι προσωρινοί καταλογισμοί φόρων και προστίμων να έχουν ολοκληρωθεί εγκαίρως, το πολύ έναν μήνα πριν εκπνεύσει η προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου για την παραγραφή τους. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει φόρους και πρόστιμα επί των υποθέσεων αυτών λήγει μεν τυπικά στις 31/12/2025, όμως η πραγματική ημερομηνία λήξης για το Δημόσιο είναι η 1η Δεκεμβρίου 2025. Και αυτό διότι αυτή είναι, ουσιαστικά, η τελευταία μέρα στην οποία το Δημόσιο, διά της αρμόδιας φορολογικής αρχής, έχει τη δυνατότητα να κοινοποιήσει προσωρινή πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, δεδομένου ότι, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, πρέπει να δίδεται σε κάθε ελεγχόμενο φορολογούμενο χρονικό περιθώριο 20 ημερών, από τη στιγμή της κοινοποίησης της πράξης αυτής, προ κειμένου να έχει τη δυνατότητα να απαντήσει στα ευρήματα των ελεγκτών και να τεκμηριώσει τυχόν σφάλματα, εξαιτίας των οποί ων τα προς καταβολή ποσά μπορεί να έχουν υπολογιστεί σε αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα. Στη συνέχεια, η αρμόδια φορολογική αρχή πρέπει να έχει περιθώριο περίπου άλλων 10 ημερών προ κειμένου να προλάβει να εξετάσει τις απόψεις των φορολογουμένων και αν χρειαστεί να αναθεωρήσει τις τελικές διαπιστώσεις του ελέγχου και εν τέλει να προλάβει να εκδώσει και να κοινοποιήσει σε κάθε ελεγχθέντα φορολογούμενο το αργότερο μέχρι τις 31/12/2025 την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου. Το επιπλέον αυτό χρονικό περιθώριο είναι αναγκαίο για τη φορολογική αρχή, δεδομένου ότι με αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ (τις υπ’ αριθμόν 616/2020 και 618/2020) έγινε δεκτό ότι η παραγραφή δεν διακόπτεται εάν η πράξη προσδιορισμού του φόρου έχει μεν εκδοθεί, αλλά δεν έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο πριν από τη λήξη της προθεσμίας παραγραφής. Επί της ουσίας, λοιπόν, μέχρι τις 31/12/2025 η αρμόδια φοροελεγκτική υπηρεσία πρέπει, σε κάθε περίπτωση ελεγχθέντος φορολογουμένου, όχι απλά να έχει εκδώσει, αλλά και να έχει κοινοποιήσει αποδεδειγμένα την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, στην οποία τα τελικά ποσά φόρων και προστίμων που θα έχουν καταλογιστεί μπορεί να είναι μικρότερα από αυτά που αναγράφονταν στην προσωρινή πράξη.

Ποιοι ελέγχονται

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ελεγκτικού έργου, που έχει εκπονήσει ήδη η ΑΑΔΕ για το 2025, στο στόχαστρο των φοροελεγκτικών υπηρεσιών βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι ακόλουθες περιπτώσεις υποθέσεων φορολογουμένων που παραγράφονται μετά τις 31/12/2025:

1.Υποθέσεις επιχειρήσεων που δήλωσαν ψευδή στοιχεία για τα ακαθάριστα έσοδα ή τις δαπάνες που πραγματοποίησαν κατά τη διαχειριστική περίοδο του 2019. Η ΑΑΔΕ αξιοποιεί ένα σημαντικό εργαλείο που έχει στη διάθεσή της για τον εντοπισμό επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών που απέκρυψαν φορολογητέα έσοδα και εισοδήματα για να γλιτώσουν από την καταβολή ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος. Χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχει η διασύνδεση των βάσεων δεδομένων που περιλαμβάνονται στις ηλεκτρονικές εφαρμογές του ΤΑΧΙSnet για την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, την υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και την υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων πελατών – προμηθευτών (ΜΥΦ), μπορούν να προ χωρούν σε διασταυρώσεις και επαληθεύσεις για τον εντοπισμό περιπτώσεων με ισχυρές ενδείξεις για απόκρυψη φορολογητέας ύλης. Μετά τη διενέργεια των διασταυρώσεων, δημιουργείται και επιλέγεται δείγμα ύποπτων περιπτώσεων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών, προ κειμένου να παραπεμφθούν στις αρμόδιες ΔΟΥ και να προτεραιοποιηθούν για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων. Η ταυτόχρονη διασταύρωση στοιχείων από τρεις πηγές πληροφοριών -από τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, των δηλώσεων ΦΠΑ και των ΜΥΦ- έχει φέρει στην επιφάνεια χιλιάδες περιπτώσεις επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών που εμφανίζουν σημαντικές αποκλίσεις δηλωθέντων στοιχεί ων για τα ακαθάριστα έσοδα και τις δαπάνες μεταξύ δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, δηλώσεων ΦΠΑ και συγκεντρωτικών καταστάσεων φορολογικών στοιχείων. Οι αποκλίσεις αυτές συνιστούν σε πολλές περιπτώσεις ισχυρές ενδείξεις πως πρόκειται για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που είτε έχουν αποκρύψει φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα είτε έχουν δηλώσει ανακριβώς δαπάνες υψηλότερες από αυτές που πραγματοποίησαν, με αποτέλεσμα, σε κάθε περίπτωση, να έχουν περιορίσει το ύψος των φορολογητέων εισοδημάτων τους σε επίπεδα χαμηλότερα από τα πραγματικά. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι να έχουν μειωθεί ή ακόμη και να έχουν μηδενιστεί τα ποσά του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος που οφείλουν να καταβάλουν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι.

2.Υποθέσεις φορολογουμένων που δεν δήλωσαν ή δήλωσαν ανακριβώς αναδρομικά ποσά αποδοχών τα οποία εισέπραξαν μέσα στο 2019, αλλά αφορούν παλαιότερα έτη. Επαναλήφθηκαν και επαναλαμβάνονται και το τρέχον έτος οι διαδικασίες εντοπισμού μισθωτών και συνταξιούχων που ενώ έλαβαν καθυστερημένα μέσα σε μια χρονιά, ποσά αποδοχών που αφορούσαν παλαιότερα έτη, δεν προέβησαν στη δήλωση των αναδρομικών αυτών ποσών είτε τμηματικά στα έτη τα οποία αφορούν είτε εφάπαξ μέσα στο έτος που τα εισέπραξαν. Οι διαδικασίες έχουν ως στόχο περιπτώσεις μισθωτών και συνταξιούχων που δεν δήλωσαν εισπραχθέντα μέσα στο έτος 2019 αναδρομικά ποσά αποδοχών. Στους φορολογούμενους που εντοπίζονται αποστέλλονται ειδοποιητήρια για την ηλεκτρονική υποβολή εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2019. Όσοι ανταποκρίνονται και υποβάλλουν τις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις επιβαρύνονται με τα επιπλέον ποσά φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που αναλογούν, καθώς και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Όσοι δεν προ βαίνουν στην υποβολή εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων βρίσκονται αντιμέτωποι όχι μόνο με καταλογισμούς των επιπλέον ποσών φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, αλλά και με βαρύτατα πρόστιμα για υποβολή ανακριβών αρχικών δηλώσεων, καθώς επίσης και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.

Λοιπές περιπτώσεις

Σημειώνεται, εξάλλου, ότι οι διατάξεις των νόμων 2238/1994 4 (Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος για τις χρήσεις των ετών προ Παραγραφόμενες υποθέσεις του 2014), 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος για τις χρήσεις από το 2014 και μετά), 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικών εισοδήματος – ΦΠΑ του 2014, για τις οποίες προέκυψαν συμπληρωματικά στοιχεία Διαδικασιών) και 2859/2000 (Κώδικας ΦΠΑ), όπως ισχύουν αυτή τη στιγμή, προβλέπουν ότι στις 31/12/2025 λήγουν οι προθεσμίες παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για την οριστική επιβολή φόρων και προστίμων όχι μόνο σε υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ του έτους 2019, αλλά και στις ακόλουθες φορολογικές υποθέσεις:

α) Υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος που αφορούν τη χρήση του έτους 2016, για τις οποίες υποβλήθηκαν αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις εντός του 2022. Για τις υποθέσεις αυτές η αρχική πενταετής προθεσμία παραγραφής, η οποία έληγε κανονικά στις 31/12/2022 (πέντε χρόνια από τη λήξη του έτους 2016 στο οποίο έπρεπε να είχε υποβληθεί η αρχική εμπρόθεσμη δήλωση) παρατάθηκε για ακόμη τρία χρόνια, μέχρι τις 31/12/2025, επειδή οι αρχικές δηλώσεις υποβλήθηκαν στο τελευταίο έτος (στο πέμπτο) της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής.

β) Υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος που αφορούν τη χρήση του έτους 2014, για τις οποίες, μετά τη λήξη της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής, δηλαδή μετά τις 31/12/2020, περιήλθαν σε γνώση των αρμοδίων φορολογικών αρχών συμπληρωματικά στοιχεία, από την εξέταση των οποίων διαπιστώθηκε ότι η φορολογητέα ύλη ήταν μεγαλύτερη από αυτήν που δηλώθηκε και ότι οι υποβληθείσες δηλώσεις ήταν ανακριβείς.

γ) Υποθέσεις ΦΠΑ που αφορούν τη χρήση του έτους 2014, στις οποίες διενεργήθηκε αρχικός φορολογικός έλεγχος εντός της κανονικής πενταετούς προθεσμίας παραγραφής, δηλαδή μέχρι 31/12/2020, αλλά μετά την ημερομηνία αυτή περιήλθαν σε γνώση των αρμοδίων φορολογικών αρχών συμπληρωματικά στοιχεία, από την εξέταση των οποίων διαπιστώθηκε ότι η φορολογητέα ύλη ήταν μεγαλύτερη από αυτήν που δηλώθηκε και ότι οι υποβληθείσες δηλώσεις ήταν ανακριβείς.

Πηγή: naftemporiki.gr