Συνεχίζεται το ράλι της ακρίβειας στα τρόφιμα – Ποια προϊόντα «σέρνουν τον χορό» των ανατιμήσεων

Στα υψη καφές, κρέας και αρτοσκευάσματα

Η ακρίβεια στα τρόφιμα συνεχίζει να ταλαιπωρεί τα ελληνικά νοικοκυριά, παρά τη μείωση του γενικού πληθωρισμού, σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat για τον Οκτώβριο.

Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών κινήθηκε στο 1,7%, όμως η ακρίβεια στα τρόφιμα δείχνει να ανακάμπτει, σε συνθήκες μάλιστα επιβράδυνσης του σχετικού δείκτη «τρόφιμα, αλκοόλ και καπνός» στην Ευρωζώνη, τον οποίο και χρησιμοποιεί η Eurostat. Στην Ελλάδα ο δείκτης τον Οκτώβριο επιταχύνθηκε στο διπλάσιο, στο 2,8% από 1,4%.

Πίσω από την αναζωπύρωση των ανατιμήσεων στα τρόφιμα βρίσκονται βασικοί παράγοντες που ωθούν ανοδικά, όπως φαίνεται και στα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Κυκλοφοριακό χάος στην Ιεράπετρα: Λεωφορείο «κόλλησε» στο κέντρο – Πολίτες το σήκωσαν για να ανοίξει ο δρόμος (Φωτο)

Πρώτον, το ράλι σε καφέ και κακάο που ξεκίνησε το 2024 και συνεχίστηκε στις αρχές του 2025 περνά πλέον στα ράφια. Στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Σεπτέμβριο, οι «σοκολάτες-προϊόντα σοκολάτας» καταγράφουν ετήσια αύξηση 22,2% και ο καφές 19,8%. Οι διεθνείς τιμές του κακάο κινήθηκαν σε ιστορικά υψηλά φέτος, ενώ ο καφές παραμένει ακριβός λόγω χαμηλών αποθεμάτων και διακυμάνσεων στην προσφορά. Έτσι τροφοδοτείται νέα ακρίβεια στα τρόφιμα.

Δεύτερον, οι ζωικές πρωτεΐνες κρατούν ψηλά τον πληθωρισμό των τροφίμων. Το κρέας αυξάνεται κατά 8,4% σε ετήσια βάση, ενώ ανοδικές πιέσεις υπάρχουν και σε γαλακτοκομικά/αυγά και φρέσκα ψάρια. Σε διεθνές επίπεδο, ο δείκτης κρεάτων του FAO έχει ανανεώσει τα ιστορικά του υψηλά, επιβεβαιώνοντας ότι οι τιμές χονδρικής τροφοδοτούν και τον πληθωρισμό καταναλωτή με χρονική υστέρηση.

Τρίτον, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα αρτοσκευάσματα επιμένουν, καθώς η εκτόνωση στα κόστη εισροών (πρώτες ύλες, συσκευασία, μεταφορές) είναι αργή και ανισομερής.

Στις εποχικές κατηγορίες, τα νωπά φρούτα και λαχανικά εμφανίζουν έντονες διακυμάνσεις μήνα με τον μήνα, κάτι που μπορεί να εντείνει παροδικά την ακρίβεια στα τρόφιμα, ιδίως όταν συμπίπτουν καιρικές αναταράξεις με μικρά περιθώρια για «χτίσιμο» αποθεμάτων.

Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί πως οι αυξήσεις καταγράφονται παρά το γεγονός πως υπάρχει ένα ισχυρό αντίβαρο, το ελαιόλαδο. Μετά τη διετία των εκρήξεων, οι τιμές του κινούνται πλέον σημαντικά χαμηλότερα σε ετήσια βάση. Στα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, το ελαιόλαδο εμφανίζει πτώση 37,1% έναντι πέρυσι, ενώ σε επίπεδο ΕΕ ο εναρμονισμένος δείκτης για το ελαιόλαδο υποχωρεί επίσης αισθητά μέσα στο 2025. Η ανακούφιση από το ελαιόλαδο, ωστόσο, δεν αρκεί για να «σβήσει» τις ανοδικές πιέσεις που έρχονται από καφέ, κακάο και κρεατικά.

Στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, η επιβράδυνση στον ρυθμό ανόδου των τιμών τροφίμων, αλκοόλ και καπνού δείχνει ότι οι πιέσεις υποχωρούν στα περισσότερα κράτη-μέλη, αλλά η Ελλάδα εξακολουθεί να βλέπει την ακρίβεια στα τρόφιμα να κινείται μέσω συγκεκριμένων κατηγοριών που εν μέρει τροφοδοτούνται από τις διεθνείς αγορές και εν μέρει από τα εγχώρια κόστη.