ΣΥΡΙΖΑ: «Η εξαγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από ξένο όμιλο θα σημάνει την απώλεια μίας κρίσιμης εθνικής υποδομής»

Ερώτηση προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Στη Βουλή φέρνει το θέμα της εξαγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών από ξένο όμιλο ο Τομεάρχης Οικονομικών & Ανάπτυξης της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, μαζί με τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο Νίκο Παππά, τον Γραμματέα της Κ.Ο. Διονύση Καλαματιανό και 13 ακόμη Βουλευτές, καταθέτοντας σχετική Ερώτηση προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Όπως τονίζεται στο κείμενο της ερώτησης: «Η επιχειρούμενη εξαγορά απειλεί με απώλεια στρατηγικής αυτονομίας, τεχνογνωσίας και εκατοντάδων θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης».

Όπως αναφέρουν οι Βουλευτές: «Η κυβέρνηση της Ν.Δ. έσπευσε να υποδεχτεί με θέρμη την πρόταση, χωρίς καμία διαπραγμάτευση και χωρίς ρητές εγγυήσεις για το μέλλον της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Η στάση αυτή, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το παράδειγμα της Ιταλίας, όπου η κυβέρνηση Ντράγκι πέτυχε τη διατήρηση νευραλγικών λειτουργιών της Borsa Italiana -μετά την εξαγορά της από τον όμιλο Euronext- και την εξασφάλιση εθνικού ελέγχου στις αποφάσεις του νέου σχήματος».

Οι ερωτώντες βουλευτές εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για:

Την αποψίλωση της τεχνογνωσίας και την «εξαγωγή» στρατηγικών λειτουργιών στο εξωτερικό, με κατάργηση κεντρικών υπηρεσιών (π.χ. IT, Risk, Strategy, Finance, HR). Την αποδυνάμωση της θέσης των ελληνικών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες θα περιθωριοποιηθούν σε ένα σύστημα που εξυπηρετεί κυρίως μεγάλες επιχειρήσεις και υψηλής κεφαλαιοποίησης μετοχές. Την αδυναμία πρόσβασης σε επενδυτικά κεφάλαια, καθώς η τιμολογιακή πολιτική και οι στρατηγικές αποφάσεις θα λαμβάνονται από κέντρα εκτός Ελλάδας.

«Η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει πελάτης της χρηματιστηριακής τεχνολογίας που παρήγαγε επί δεκαετίες. Δεν μπορεί να παρακολουθεί απλώς την αποβιομηχάνιση του χρηματοοικονομικού της κλάδου», τονίζουν χαρακτηριστικά και ζητούν απαντήσεις στα ερωτήματα:

• Σκοπεύει η κυβέρνηση της Ν.Δ. να διαπραγματευτεί ως οφείλει -λόγω της στρατηγικής σημασίας της υποδομής της ΕΧΑΕ – ώστε να εξασφαλιστεί πως, αν προχωρήσει η συμφωνία, θα διατηρηθούν στρατηγικές λειτουργίες (όπως η εκκαθάριση συναλλαγών) στην Αθήνα;
• Ποιες είναι οι ρητές, νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις που έχει ζητήσει ή και έχει λάβει η κυβέρνηση για τη διατήρηση του συνόλου των θέσεων εργασίας και την αποτροπή της μεταφοράς των κεντρικών υπηρεσιών του ΧΑΑ στο εξωτερικό;
• Μελέτησε η κυβέρνηση της Ν.Δ. τη συμμετοχή ενός ελληνικού δημόσιου φορέα στο μετοχικό κεφάλαιο, όπως έπραξε η ιταλική κυβέρνηση, ώστε η χώρα να διατηρήσει έναν βαθμό ελέγχου και λόγου στις στρατηγικές αποφάσεις;
• Έχει εκπονήσει η κυβέρνηση μελέτη για τις επιπτώσεις στα δημόσια έσοδα από τη φορολογική διάβρωση που θα προκαλέσουν οι ενδοομιλικές συναλλαγές;
• Πώς σκοπεύετε να προστατεύσετε τις ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις από την περιθωριοποίησή τους εντός του συστήματος Euronext και πώς θα διασφαλίσετε την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση και κεφάλαια;

Ερώτηση προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

ΘΕΜΑ: «Η εξαγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από ξένο όμιλο θα σημάνει την απώλεια μίας κρίσιμης εθνικής υποδομής – Η κυβέρνηση της Ν.Δ. να διασφαλίσει θέσεις εργασίας, τεχνογνωσία και πρόσβαση των ΜμΕ σε κεφάλαια»

Η εταιρεία με την επωνυμία Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών – ΕΧΑΕ και διακριτικό τίτλο «Χρηματιστήριο Αθηνών», που αποδίδεται με λατινικούς χαρακτήρες σε «Athens Stock Exchange (ATHEX)», δραστηριοποιείται κυρίως στην παροχή υπηρεσιών οργάνωσης χρηματιστηριακών συναλλαγών, χρηματιστηρίου και διαχειριστή αγοράς. Το μετοχικό της κεφάλαιο ανέρχεται σε 25.346.160,00€ και διαιρείται σε 60.348.000 κοινές ονομαστικές μετοχές, ονομαστικής αξίας 0,42€ η κάθε μία. Κατά την 1η Ιουλίου 2025 ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών με Δελτίο Τύπου του ανακοίνωσε πως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΧΑΕ έλαβε μία αυτόκλητη, μη δεσμευτική και υπό όρους πρόταση εξαγοράς με ανταλλαγή μετοχών από την Euronext, συνεχίζοντας ότι επί του παρόντος αξιολογείται η πρόταση από στρατηγική και οικονομική σκοπιά και επισημαίνοντας ότι επί του παρόντος το Δ.Σ. δεν έχει προβεί σε συζητήσεις με την Euronext και θα ανταποκριθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.

Από την άλλη το Euronext με δήλωσή του επιβεβαιώνει ότι διεξάγει συζητήσεις με το Διοικητικό Συμβούλιο της Hellenic Exchanges – Athens Stock Exchange S.A. (ATHEX) σχετικά με μη δεσμευτική πρόταση ανταλλαγής μετοχών για την εξαγορά έως και 100% των μετοχών της ΕΧΑΕ. Η πρόταση προβλέπει: α. Τιμή 6,90€ ανά μετοχή της ΕΧΑΕ (μετατροπή 21,029 μετοχές ΕΧΑΕ για κάθε νέα μετοχή Euronext), β. με βάση την τιμή της μετοχής Euronext στα 145,10€ (στις 30/6/2025), η συνολική αξία της συναλλαγής ανέρχεται σε περίπου 399 εκ.€ και γ. η ολοκλήρωση θα εξαρτηθεί από due diligence και τις απαιτούμενες εγκρίσεις.

Όποια και αν είναι η αλήθεια ως προς το εάν έχουν εκκινήσει ή όχι οι συζητήσεις, η κυβέρνηση της Ν.Δ. προέτρεξε να υποδεχτεί με θέρμη την εν λόγω πρόταση εξαγοράς, γεγονός που ενισχύει τις ανησυχίες περί απουσίας οποιουδήποτε προσεκτικού και εθνικά επωφελούς σχεδιασμού για την αναβάθμιση του ρόλου της ΕΧΑΕ στα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Αυτό που διαφαίνεται από την

πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης της Ν.Δ. είναι πως «ευλογεί» μια άνευ προϋποθέσεων παράδοση μιας κρίσιμης εθνικής υποδομής χωρίς διαπραγμάτευση και χωρίς ρητές εγγυήσεις, θέτοντας σε κίνδυνο θέσεις εργασίας, τεχνογνωσία και εθνική κυριαρχία και δημιουργώντας πιθανώς εμπόδια στην πρόσβαση των ΜμΕ σε άντληση κεφαλαίων.

Η στάση της κυβέρνησης έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη στάση άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, οι οποίες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν παρόμοια ζητήματα, όπως η ιταλική κυβέρνηση, που διαπραγματεύτηκε -υπό την ηγεσία του τότε πρωθυπουργού Ντράγκι- την εξαγορά του Borsa Italiana από τον όμιλο NYSE EURONEXT και διασφάλισε ότι το Μιλάνο θα παραμείνει ένα νευραλγικό κέντρο για τον Όμιλο με:

• Μεταφορά της έδρας του Kεντρικού Eκκαθαριστηρίου (Clearing House) του Ομίλου NYSE EURONEXT, του CC&G, στο Μιλάνο. Αυτό διατήρησε εκατοντάδες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και διασφάλισε τον στρατηγικό ρόλο της Ιταλίας στη διαχείριση του συστημικού κινδύνου για όλη την Ευρώπη.
• Διατήρηση του Κεντρικού Αποθετηρίου Τίτλων (CSD) και άλλων κρίσιμων λειτουργιών επί ιταλικού εδάφους.
• Είσοδο ιταλικών δημόσιων φορέων στο μετοχικό κεφάλαιο του NYSE EURONEXT, διασφαλίζοντας έναν βαθμό εθνικού ελέγχου και επιρροής στις μελλοντικές αποφάσεις του Ομίλου.

Επειδή δεν υπάρχει καμία πληροφορία για οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, η οποία να διασφαλίζει ότι η Αθήνα θα διατηρήσει έστω και μία στρατηγική δραστηριότητα,

Επειδή υφίσταται κίνδυνος πλήρους απώλειας της στρατηγικής αυτονομίας, εφόσον οι αποφάσεις για την τιμολογιακή πολιτική, την ανάπτυξη προϊόντων και τους κανονισμούς θα λαμβάνονται στο Παρίσι, με κριτήριο τη μεγιστοποίηση των κερδών του Ομίλου, αδιαφορώντας πλήρως για τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας,

Επειδή μια εξαγορά της ΕΧΑΕ από την NYSE EURONEXT θα σημάνει απώλεια ελέγχου σε μια κρίσιμη εθνικά υποδομή, σε μια άκρως αναταραγμένη γεωπολιτικά περίοδο, στερώντας από την Ελλάδα τον έλεγχο στην κύρια αγορά κεφαλαίου της,

Επειδή με μια εξαγορά της ΕΧΑΕ από την NYSE EURONEXT κινδυνεύει με περιθωριοποιήση οι ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εντός του συστήματος NYSE EURONEXT, που εστιάζει αποκλειστικά σε μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης και μεγάλου όγκου συναλλαγών, γεγονός που θα δυσχεράνει τις ελληνικές ΜμΕ στην πρόσβαση σε κεφάλαια και σε επενδυτικό ενδιαφέρον,

Επειδή το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ένωση των Κεφαλαιαγορών (Capital Maerkets Union, CMU) δεν αποτελεί μονοπωλιακή στρατηγική συγχωνεύσεων και εξαγορών, όπως κάποιοι θέλουν να την παρουσιάσουν (σ.σ. τον Φεβρουάριο του 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπλόκαρε τη συγχώνευση Euronext – Deutsche Boerse). Αντιθέτως, στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών (ESMA) υποχρέωσε, το 2023, τη NYSE EURONEXT και άλλα 13 χρηματιστήρια στη συμμετοχή στην EuroCTP (European Consolidated Tape Provider), έναν κόμβο που παρέχει στους επενδυτές πρόσβαση στις εξελίξεις σε όλα τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια σε πραγματικό χρόνο,

Επειδή μια εξαγορά της ΕΧΑΕ από την NYSE EURONEXT θα σημάνει τη βίαιη αποβιομηχάνιση του Χρηματοοικονομικού Κλάδου (Brain Drain), καθώς η συγχώνευση των κεντρικών υπηρεσιών (IT, Risk, Strategy, Finance, HR) είναι δεδομένη. Αυτό σημαίνει κατάργηση εκατοντάδων θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και απώλεια της τεχνογνωσίας που χτίστηκε επί δεκαετίες. Οι Έλληνες επιστήμονες και επαγγελματίες θα αναγκαστούν είτε να μεταναστεύσουν είτε να υποβαθμιστούν σε ρόλους απλής υποστήριξης. Η Ελλάδα θα πάψει να παράγει χρηματιστηριακή τεχνολογία και θα καταντήσει απλός πελάτης.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

• Σκοπεύει η κυβέρνηση της Ν.Δ. να διαπραγματευτεί ως οφείλει -λόγω της στρατηγικής σημασίας της υποδομής της ΕΧΑΕ – ώστε να εξασφαλιστεί πως, αν προχωρήσει η συμφωνία, θα διατηρηθούν στρατηγικές λειτουργίες (όπως η εκκαθάριση συναλλαγών) στην Αθήνα;
• Ποιες είναι οι ρητές, νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις που έχει ζητήσει ή και έχει λάβει η κυβέρνηση για τη διατήρηση του συνόλου των θέσεων εργασίας και την αποτροπή της μεταφοράς των κεντρικών υπηρεσιών του ΧΑΑ στο εξωτερικό;
• Μελέτησε η κυβέρνηση της Ν.Δ. τη συμμετοχή ενός ελληνικού δημόσιου φορέα στο μετοχικό κεφάλαιο, όπως έπραξε η ιταλική κυβέρνηση, ώστε η χώρα να διατηρήσει έναν βαθμό ελέγχου και λόγου στις στρατηγικές αποφάσεις;
• Έχει εκπονήσει η κυβέρνηση μελέτη για τις επιπτώσεις στα δημόσια έσοδα από τη φορολογική διάβρωση που θα προκαλέσουν οι ενδοομιλικές συναλλαγές;
• Πώς σκοπεύει να προστατεύσει τις ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις από την περιθωριοποίησή τους εντός του συστήματος Euronext και πώς θα διασφαλίσετε την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση και κεφάλαια;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Παππάς Νίκος

Μαμουλάκης Χάρης

Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος

Βέττα Καλλιόπη

Γαβρήλος Γιώργος

Γιαννούλης Χρήστος

Δούρου Ειρήνη (Ρένα)

Ζαμπάρας Μιλτιάδης (Μίλτος)

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γεώργιος

Πολάκης Παύλος

Τσαπανίδου Παρθένα (Πόπη)

Ψυχογιός Γιώργος