Με στόχο να φιλτράρει τα απορρίμματα από τους ωκεανούς

Ήταν το 1997 όταν ο ωκεανογράφος Τσαρλς Μουρ ανακάλυψε τη μεγαλύτερη «δίνη σκουπιδιών του Ειρηνικού» στον ωκεανό ανάμεσα στη Χαβάη και την Καλιφόρνια. Η «όγδοη ήπειρος» όπως την ονόμασε ο ειδικός, αποτελείτο μόνο από πλαστικό, όπως δίχτυα, οδοντόβουρτσες, χτένες, αναπτήρες, κούκλες, σακούλες, μπουκάλια. Τα αντικείμενα εντοπίστηκαν σε βάθος 5 έως 2.000 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ πλαστικά μικρότερα των 5 εκατοστών αποτελούσαν το 56-80% του συνόλου του που έπλεε στην επιφάνεια της θάλασσας.

Έκτοτε, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί αφού ολοένα μεγαλύτερη είναι η παραγωγή πλαστικού και απόρριψή του στους ωκεανούς. Οι 10 χώρες με τη μεγαλύτερη ποσότητα πλαστικών απορριμμάτων στους ωκεανούς για το 2022 σύμφωνα με την οργάνωση Chartered Institution of Water and Environmental Management (CIWEM) που εστιάζει στη διαχείριση των υδάτινων και περιβαλλοντικών πόρων είναι: Η Ινδία (126 εκατ. κιλά), η Κίνα (70 εκατ. κιλά), η Ινδονησία (53 εκατ. κιλά), η Βραζιλία (23 εκατ. κιλά), η Ταιλάνδη (22 εκατ. κιλά), το Μεξικό (22 εκατ. κιλά), η Αίγυπτος (2,5 εκατ. κιλά), οι ΗΠΑ (2,5 εκατ. κιλά), η Ιαπωνία (1,8 εκατ. κιλά) και το Ηνωμένο Βασίλειο (0,70 εκατ. κιλά).

Τη στιγμή που η θαλάσσια ζωή «πνίγεται» στα πλαστικά και την ώρα που τα μικροπλαστικά «ταξιδεύουν» στον οργανισμό μας μέσα από τα ψάρια που καταναλώνουμε, 269.000 τόνοι πλαστικού εξακολουθούν να καταλήγουν στους ωκεανούς μας ετησίως, γεγονός που σημαίνει ότι σύντομα θα υπάρχει περισσότερο πλαστικό από ό,τι ψάρια στους ωκεανούς αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για την προστασία τους.

Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η ιταλική ερευνητική ομάδα του τμήματος Εφαρμοσμένης Μηχανικής του πανεπιστημίου της Φλωρεντίας που -σε συνεργασία με την εταιρία κατεψυγμένων θαλασσινών Arbi Dario Spa- ανέπτυξε μία συσκευή, η οποία καθαρίζει σαν ηλεκτρική σκούπα τα πλαστικά απορρίμματα που εντοπίζονται στη θάλασσα.

Το πρωτότυπο της συσκευής Waste Out of Water (WoW) που παρουσιάστηκε στο ιταλικό πανεπιστήμιο προς το παρόν έχει σχεδιαστεί για να συγκεντρώνει πλαστικά αντικείμενα, αλλά με τα κατάλληλα φίλτρα οι εμπνευστές του εκτιμούν ότι θα είναι ικανό να καθαρίσει τη θάλασσα και από άλλους ρύπους, όπως έλαια και υδρογονάνθρακες.

Η συσκευή λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο όπως αυτός του μηχανισμού εξάφρισης (skimmer) που εγκαθίσταται σε πισίνες και χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση όλων των επιφανειακών ρύπων.

Η συσκευή «είναι σε θέση να φιλτράρει και να συλλέγει τα απόβλητα που επιπλέουν στο επιφανειακό στρώμα της θάλασσας. Μαζί με την Arbi Dario Spa, στοχεύσαμε στη βελτίωση της λειτουργίας της. Η συσκευή, η οποία εγκαθίσταται σε αποβάθρα ή προβλήτα, διαθέτει υποβρύχια αντλία που αναρροφά το υλικό και το μεταφέρει σε ένα δοχείο στην ξηρά. Το επόμενο στάδιο θα είναι η εγκατάσταση αισθητήρων που θα μετρούν την ποσότητα των αποβλήτων τα οποία συλλέγονται και θα ελέγχουν αν το ενεργειακό ισοζύγιο είναι θετικό σε σχέση με τις εργασίες καθαρισμού που πραγματοποιούνται. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η μέγιστη απόδοση, σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες, η αντλία WoW λειτουργεί με μεταβλητή ισχύ ανάλογα με την παρουσία ή την εγγύτητα των αποβλήτων που πρόκειται να συγκεντρωθούν», εξηγεί ο Αλεσάντρο Ριντόλφι, ερευνητής του πανεπιστημίου Φλωρεντίας και συντονιστής της ερευνητικής ομάδας που απαρτίζεται από πολλούς νέους επιστήμονες.

Όπως αναφέρει η ιταλική ιστοσελίδα rinnovabili.it οι Ιταλοί ερευνητές σκοπεύουν να εγκαταστήσουν στη συσκευή υβριδική παροχή ενέργειας, μέσω φωτοβολταϊκού ή αιολικού σύστημα ώστε να λειτουργεί με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, μελλοντικά προβλέπεται η εγκατάσταση τουρμπίνας και αντλίας που θα ανακτά υδροηλεκτρική ενέργεια από το νερό τη στιγμή που θα συγκεντρώνει τα απορρίμματα.