9 Δεκεμβρίου: Εορτή της Αγίας Άννας

Σήμερα τιμάται η Σύλληψη της Αγίας Άννας, η μητέρα της Θεοτόκου

Η εορτή της Συλλήψεως της Αγίας Άννης αναφέρεται, για την ακρίβεια, στην Σύλληψη της Παναγίας από την Άννα και τον Ιωακείμ.

Για τη μητέρα της Θεοτόκου Άννα, δεν αναφέρουν τίποτα σχετικό τα Ευαγγέλια, ούτε τα υπόλοιπα βιβλία της Καινής Διαθήκης.

Σύμφωνα όμως με την παράδοση της Εκκλησίας, ο Ιερέας Ματθάν, κάτοικος της Βηθλεέμ, απέκτησε τρεις θυγατέρες:

τη Μαρία,
τη Σοβή και
την Άννα.

Η Μαρία, αφού παντρεύτηκε στη Βηθλεέμ, γέννησε εκεί την Ελισάβετ, τη μητέρα του Ιωάννη του Βαπτιστή.

Η Άννα παντρεύτηκε τον Ιωακείμ από τη Γαλιλαία. Μετά από πολλά χρόνια ατεκνίας, απέκτησε κόρη, την Παρθένο Μαρία.

Σύμφωνα με το προαιώνιο σχέδιο του Θεού, ο οποίος επιθυμούσε να ετοιμάσει ένα πάναγνο κατοικητήριο για να κατασκηνώσει μαζί με τους ανθρώπους, δεν επετράπη στον Ιωακείμ και την Άννα να αποκτήσουν απογόνους.

Και οι δύο είχαν φθάσει σε προχωρημένη ηλικία και είχαν μείνει στείροι (συμβολίζοντας την ανθρώπινη φύση, στρεβλωμένη και αποξηραμένη θανάτου), δεν έπαυσαν ωστόσο να παρακαλούν τον Θεό να τους λυτρώσει από το βάρος της αμαρτίας και από το όνειδος της ατεκνίας.

Όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, ο Θεός έστειλε τον Αρχάγγελο Γαβριήλ στον Ιωακείμ που είχε αποσυρθεί σε ένα βουνό και στην Άννα που θρηνούσε την δυστυχία της στον κήπο τους, για να τους αναγγείλει ότι επρόκειτο σύντομα να εκπληρωθούν στο πρόσωπό τους οι παλαιές προφητείες και ότι θα γεννούσαν τέκνο που προοριζόταν να καταστεί η αυθεντική Κιβωτός της καινής Διαθήκης, η θεία Κλίμαξ, η άφλεκτος Βάτος, το αλατόμητον Όρος, ο ζωντανός Ναός όπου θα κατοικούσε ο Λόγος του Θεού.

Την ημέρα αυτή, με την σύλληψη της Αγίας Άννης, τερματίζεται η στειρότητα της ανθρώπινης φύσης, που χωρίσθηκε από τον Θεό δια του θανάτου· και με την υπέρ φύσιν τεκνοποίηση αυτής που είχε μείνει στείρα έως την ηλικία κατά την οποία δεν μπορούν πλέον φυσιολογικά να τεκνοποιήσουν οι γυναίκες, ο Θεός ανήγγειλε και επιβεβαίωσε το πλέον υπερφυές θαύμα της ασπόρου συλλήψεως και την αμώμου γεννήσεως του Χριστού από τα σπλάγχνα της Υπεραγίας Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας.

Παρότι εγεννήθη από θεία επέμβαση η Παναγία προήλθε από σύλληψη μέσω συνευρέσεως ανδρός και γυναικός κατά τους νόμους της ανθρώπινης φύσης μας, της πεπτωκυίας και δέσμιας της φθοράς και του θανάτου μετά το προπατορικό αμάρτημα (Γέν. 3,16).

Σκεύος εκλογής, τίμιος Ναός που προετοίμασε ο Θεός πρό των αιώνων, η Θεοτόκος είναι η πλέον αγνή και τέλεια αντιπρόσωπος της ανθρωπότητας, αλλά δεν βρίσκεται εκτός της κοινής κληρονομίας και των συνεπειών του αμαρτήματος των πρωτοπλάστων.

Ακριβώς όπως έπρεπε, για να μας λυτρώσει ο Χριστός από το κράτος του θανάτου δια του εκουσίου Σταυρικού Του θανάτου (Εβρ. 2,14), να γίνει ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού όμοιος με τον άνθρωπο στα πάντα πλην της αμαρτίας, εξίσου απαραίτητο ήταν η Μητέρα Του, στα σπλάγχνα της οποίας ο Λόγος του Θεού ενώθηκε με την ανθρώπινη σάρκα, να είναι σε κάθε τι όμοια με εμάς, υποκείμενη στην φθορά και στον θάνατο, μή τυχόν και θεωρηθεί ότι η Λύτρωση και η Σωτηρία δεν μας αφορούν απολύτως και εξ ολοκλήρου, εμάς τους απογόνους του Αδάμ.

Η παράδοση αναφέρει ότι οι γονείς της Παναγίας την αφιέρωσαν στην υπηρεσία του Ναού της Ιερουσαλήμ (Εισόδια της Θεοτόκου), σε ηλικία τριών ετών. Αυτοί δε μετά από λίγα χρόνια πέθαναν.

Την Αγία Άννα τιμούσαν από τα αρχαία χρόνια. Το συμπεραίνουμε αυτό από διάφορους Πατέρες της Εκκλησίας, αλλά και από αρχαίους εκκλησιαστικούς ύμνους, που υπάρχουν προς τιμήν της μητέρας της Θεοτόκου. Επίσης, το έτος 550 μ.Χ., ο αυτοκράτωρ Ιουστινιανός, αφιέρωσε ναό στην Κωνσταντινούπολη προς τιμήν της Αγίας Άννας.

Η Αγία Θεοπρομήτωρ Άννα ανήκει στα ιερά πρόσωπα, τα οποία εκλήθησαν να υπηρετήσουν τη θεία βουλή της σωτηρίας των ανθρώπων με τη σάρκωση του Θεού Λόγου. Η παράδοση πληροφορεί ότι η θεοπρομήτωρ Άννα πέθανε σε ηλικία 69 ετών και ο Ιωακεὶμ 80. Η Θεοτόκος ήταν 11 ετών όταν έμεινε ορφανή και από τους δύο γονείς της. Βρισκόταν ακόμη στο Ναό των Ιεροσολύμων.

Στον εορταστικό κύκλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας η Αγία Άννα έχει μία ιδιαίτερα τιμητική θέση.

Τρείς φορές το χρόνο εορτάζεται η μνήμη της:

Στις 9 Σεπτεμβρίου, μαζί με τον θεοπροπάτορα Ιωακείμ, την επομένη των γενεθλίων της Θεοτόκου, για να τιμηθούν οι γεννήτορες της Υπεραγίας Μητρός του Κυρίου.

Στις 9 Δεκεμβρίου εορτάζεται «ἡ παρ᾿ ἐλπίδα σύλληψις», της Αγίας Άννης.

Στις 25 Ιουλίου εορτάζεται η οσία κοίμηση της.

Άξιον σημειώσεως είναι ότι στο Άγιο Όρος, το περιβόλι, όπως λέγεται, της Παναγίας έχει και η Αγία Άννα μία ξεχωριστή θέση τιμής. Στο όνομά της τιμάται η μεγαλύτερη και αρχαιότερη εκεί Σκήτη. Αριθμεί 50 περίπου ασκητικές καλύβες, το δε Κυριακό, που είναι μεγαλοπρεπέστατος Ναός πυκνά αγιογραφημένος είναι αφιερωμένος στη Γιαγιά, όπως χαϊδευτικά αποκαλούν οι αγιορείτες την Αγία Άννα.

Στο Κυριακό της Σκήτης φυλάσσεται ανεκτίμητος θησαυρός το αριστερό πόδι της θεοπρομήτορος, και στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου φυλάσσεται ολόκληρη η κνήμη του δεξιού ποδιού.

Η αγία Άννα, ως στείρα που θαυματουργικά γέννησε σε πολύ μεγάλη ηλικία, χαρίζει παιδάκια σε πολλά άτεκνα ζευγάρια, που με πίστη ζητούν τη βοήθειά της. Ας έχουμε όλοι την χάρη και την ευλογία της.

Εορτολόγιο
Άννα, Αννούλα, Αννίτα, Ανίτα, Ανέτα, Αννέτα, Ανναμπέλλα, Ανναμαρία, Ανέζα, Ανεζούλα, Άννη.
Αναίς.
9 Δεκεμβρίου η Εκκλησία μας τιμά την Σύλληψη της Αγίας Άννης μητρός της Υπεραγίας Θεοτόκου και της Δικαίας Άννας της Προφήτιδος.

Ιερά Λείψανα Αγίας Άννας

Μέρος της αριστεράς χειρός της Αγίας Άννης βρίσκεται στην Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Αγίου Όρους.

Μέρος του αδιάφθορου αριστερού ποδός της Αγίας Άννας βρίσκεται στην ομώνυμη Σκήτη Αγίου Όρους.

Μέρος του αδιαφθόρου δεξιού ποδός της Αγίας βρίσκεται στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους.

Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου της Αγίας βρίσκονται στην ομώνυμη Μονή Λυγαριάς Λαμίας και στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου Σουρωτής.

Μέρος αδιαφθόρου σαρκός της Αγίας Άννας βρίσκεται στη Συλλογή της ρωμαιοκαθολικής Διεθνούς Σταυροφορίας Αγίων Λειψάνων.

Ένας καρπός της Αγίας Άννης βρίσκεται στο ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγ. Παύλου «ἐκτός τῶν Τειχῶν» Ρώμης.

Aπολυτίκιο Αγίας Άννης
Ήχος δ’.

Σήμερον τῆς ἀτεκνίας δεσμὰ διαλύονται· τοῦ Ἰωακεὶμ γὰρ καὶ τῆς Ἄννης εἰσακούων Θεός, παρ᾽ ἐλπίδα τεκεῖν αὐτοὺς σαφῶς, ὑπισχνεῖται θεόπαιδα· ἐξ ἧς αὐτὸς ἐτέχθη ὁ ἀπερίγραπτος, βροτὸς γεγονώς, δι᾽ Ἀγγέλου κελεύσας βοῆσαι αὐτῇ· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.

Ἑορτάζει σήμερον, ἡ οἰκουμένη, τὴν τῆς Ἄννης Σύλληψιν, γεγενημένην ἐκ Θεοῦ· καὶ γὰρ αὐτὴ ἀπεκύησε, τὴν ὑπὲρ λόγον, τὸν Λόγον κυήσασαν.