Η Δικαιοσύνη στο στόχαστρο

Δεν είναι φαινόμενο μόνο του Ερντογάν

Όταν στην Τουρκία εισαγγελείς ζητούν την προφυλάκιση του εκλεγμένου δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και τελικώς καθαιρείται με δικαστική απόφαση το προεδρείο του Δικηγορικού Συλλόγου της πόλης, δεν πρόκειται για απλό περιστατικό εσωτερικής δικαιοπολιτικής ανωμαλίας. Είναι άλλο ένα κομμάτι του ίδιου παγκόσμιου παζλ, όπου η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης γίνεται το πρώτο θύμα του αυταρχισμού.

Δεν είναι φαινόμενο μόνο του Ερντογάν. Είναι διεθνές, είναι διαβρωτικό και είναι επικίνδυνο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, βλέπουμε τον Ντόναλντ Τραμπ να στοχοποιεί δικαστές, να τους αποκαλεί “εχθρούς του λαού”, να τους απειλεί προσωπικά και πολιτικά, να εργαλειοποιεί τη λαϊκή δυσαρέσκεια για να απονομιμοποιήσει τη δικαστική εξουσία. Την ίδια ώρα, επιχειρεί να επηρεάσει το μέλλον της Δικαιοσύνης με μια διαφορετική τακτική: με μαζικούς διορισμούς “πρόθυμων” δικαστών, πιστών όχι στο Σύνταγμα αλλά στο πρόσωπό του – μια πρακτική που ήδη έχει εφαρμοστεί μεθοδικά σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, αλλοιώνοντας εκ των έσω την ανεξαρτησία των θεσμών.

Στη Ρωσία, δεν μιλάμε καν για κράτος δικαίου. Ο θάνατος του Ναβάλνι ήταν το αποκορύφωμα μιας μακράς πορείας δικαστικής σιωπής και εργαλειακής Δικαιοσύνης. Εκεί, τα δικαστήρια δεν δικάζουν. Εκτελούν. Κυριολεκτικά.

Και εδώ, στην Ελλάδα, ας μην νιώθουμε ασφαλείς. Η υπονόμευση της Δικαιοσύνης έχει αρχίσει, πιο ύπουλα, πιο αθόρυβα, αλλά μεθοδικά. Όχι με φυλακίσεις, αλλά με απαξίωση. Με στοχοποίηση δικαστών, με καλλιέργεια κλίματος δυσπιστίας, με εκστρατείες “απονομιμοποίησης” κάθε απόφασης που δεν ευνοεί το κυρίαρχο αφήγημα.

Μιλάμε για οργανωμένη στρατηγική απαξίωσης, όχι για αυθόρμητη λαϊκή αγανάκτηση. Ξέρουμε ποιοι βρίσκονται πίσω. Ξέρουμε ποιος έχει συμφέρον να φαίνεται η Δικαιοσύνη ως ανίκανη, ως “σάπια”, ως εργαλείο κάποιων “άλλων”. Γιατί τότε είναι πιο εύκολο να αγνοηθεί. Να παρακαμφθεί. Να αντικατασταθεί.

Η Ιστορία μάς έχει διδάξει ότι η κατάρρευση της Δικαιοσύνης προηγείται πάντα της κατάρρευσης της Δημοκρατίας. Όταν πάψει να υπάρχει εμπιστοσύνη στους θεσμούς απονομής δικαίου, δεν έρχεται η πρόοδος. Έρχεται το χάος. Ο λαϊκισμός. Ο αυταρχισμός.

Δεν πρέπει να χαριζόμαστε σε καμία επίθεση εναντίον της Δικαιοσύνης, είτε προέρχεται από την κυβέρνηση είτε, και πιο επικίνδυνα, από τη χειραγωγούμενη “λαϊκή φωνή”. Γιατί η Δικαιοσύνη είναι το τελευταίο ανάχωμα ανάμεσα στον Πολίτη και στην αυθαιρεσία. Και χωρίς αυτή, δεν υπάρχει ούτε κράτος δικαίου, ούτε ελευθερία, ούτε δημοκρατία. Μόνο φόβος και σιωπή.

ΑΚ