Κατερίνα Σπυριδάκη: «Ανεπαρκής και προσβλητική η απάντηση του Υπουργείου Πολιτισμού»

Σχετικά με την ερώτηση της βουλευτή για την Σπιναλόγκα

Ανεπαρκής, προσβλητική, επιθετική και ενδεικτική της κυβερνητικής αντίληψης για τον πολιτισμό και τους δημοκρατικούς θεσμούς χαρακτηρίζεται η απάντηση που δόθηκε – εκ μέρους της Υπουργού Πολιτισμού – στην Κοινοβουλευτική Ερώτηση της Βουλευτή Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ και Τομεάρχη Τουρισμού, Κατερίνας Σπυριδάκη, και της Βουλευτή Λακωνίας του ΠΑΣΟΚ και Τομεάρχη Πολιτισμού, Νάγιας Γρηγοράκου, σχετικά με την οργάνωση δεξίωσης στον αρχαιολογικό χώρο της Σπιναλόγκας.

Η επίσημη απάντηση αποφεύγει πλήρως την πολιτική ευθύνη της Υπουργού και περιορίζεται σε μια τεχνική απολογία εκ μέρους του ΟΔΑΠ, παρακάμπτοντας ουσιαστικά την υποχρέωση της ίδιας της Υπουργού να απαντήσει προσωπικά και θεσμικά στα ερωτήματα που της απηύθυναν τα μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Αντί για απαντήσεις, το κείμενο χαρακτηρίζει τις κοινοβουλευτικές επισημάνσεις «υπερβολικές και παραπλανητικές», επιλέγοντας να απαξιώσει την άσκηση του δημοκρατικού ελέγχου.

Το πλέον ανησυχητικό, όμως, είναι η επικίνδυνη μετατόπιση του αφηγήματος γύρω από τη Σπιναλόγκα. Ενώ το νησί έχει εγγραφεί στη συλλογική μνήμη της Κρήτης και της Ελλάδας ως τόπος εγκλεισμού και ανθρώπινου πόνου, το Υπουργείο Πολιτισμού επιλέγει πλέον να το αναδείξει κυρίως ως «εξαιρετικό δείγμα ενετικού οχυρού», υποβαθμίζοντας τη βιωματική και κοινωνική διάσταση που κινητοποίησε τη διαδικασία ένταξης στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για μια επικοινωνιακή ανακατασκευή που εντάσσεται σε μια συνολική λογική εμπορευματοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Παρά τις λεπτομερείς ερωτήσεις που υποβλήθηκαν – μεταξύ άλλων για την ύπαρξη έγκρισης της Εφορείας Αρχαιοτήτων ή γνωμοδότησης του ΚΑΣ, για τη νομιμότητα της εκδήλωσης και τις ημιμόνιμες κατασκευές, για την επίδραση της εκδήλωσης στην υποψηφιότητα της Σπιναλόγκας στην UNESCO – δεν παρέχεται καμία συγκεκριμένη απάντηση ή έγγραφο. Αντί αυτών, γίνεται γενική αναφορά στη «νομιμότητα των εγκρίσεων» χωρίς καμία τεκμηρίωση.

Επιπλέον, δεν παρέχεται καμία απάντηση στα ερωτήματα για την τραγική κατάσταση των υποδομών στο νησί, ούτε αιτιολογείται η υπερβολική αύξηση του εισιτηρίου στα 20 ευρώ – που έχει επιφέρει μείωση της επισκεψιμότητας κατά 50% – τη στιγμή που οι τουαλέτες υπολειτουργούν και οι επισκέπτες αποβιβάζονται χωρίς κατάλληλο μώλο.

Το πιο χαρακτηριστικό σημείο της απάντησης είναι ότι η ίδια η Υπουργός Πολιτισμού απουσιάζει πλήρως από το περιεχόμενο, αφήνοντας τον ΟΔΑΠ να υπογράψει μια ανακοίνωση «δικαιολόγησης» των πράξεών του. Όταν όμως μιλάμε για τη χρήση ενός ιστορικού τόπου διεθνούς σημασίας, για τον οποίο η ίδια η Υπουργός είχε ανακοινώσει – σε προηγούμενη επίσκεψή της – τη δυνατότητα μετατροπής σε «γαστρονομικό προορισμό», η σιωπή της είναι θεσμικά απαράδεκτη και πολιτικά ένοχη.

«Η Σπιναλόγκα δεν είναι σκηνικό για εκδηλώσεις εντυπωσιασμού, ούτε εργαλείο εμπορικού branding του πολιτισμού μας. Είναι χώρος μαρτυρίας, βιώματος, τραύματος – και οφείλουμε να της φερόμαστε με τη σοβαρότητα που της αναλογεί. Η Υπουργός Πολιτισμού όφειλε να απαντήσει με σαφήνεια και θεσμική ευθύνη, όχι να κρυφτεί πίσω από έναν φορέα. Ο σεβασμός στην ιστορική μνήμη και στη δημοκρατική διαδικασία δεν είναι θέμα επιλογής. Είναι υποχρέωση», δήλωσε χαρακτηριστικά κλείνοντας η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, Κατερίνα Σπυριδάκη.