Γερνάμε ραγδαία μετά τα 40 και όχι μόνο

Ποια είναι η επόμενη δεκαετία «ορόσημο» της γήρανσης

Εάν με το πέρασμα των χρόνων χάνετε την αντοχή σας και διαφορετικά σημεία του σώματος αρχίζουν ξαφνικά να πονάνε, το σίγουρο είναι πως δεν είναι η ιδέα σας. Σύμφωνα με νεότερη μελέτη, υπάρχουν χρονολογίες – σταθμοί, που στο σώμα πραγματοποιούνται καίριες αλλαγές.

Μια ομάδα του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ παρατήρησε «τεράστιες» αλλαγές κατά τη διάρκεια της δεκαετίας των 40 και των πρώτων χρόνων των 60 όσον αφορά τα μόρια και τους μικροοργανισμούς που συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας του σώματος. «Δεν αλλάζουμε απλώς σταδιακά με την πάροδο του χρόνου- συντελούνται κάποιες πραγματικά δραματικές αλλαγές», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ Michael Snyder, πρόεδρος γενετικής στο Στάνφορντ. «Αποδεικνύεται ότι τα μέσα της δεκαετίας των 40 είναι μια περίοδος δραματικών αλλαγών, όπως και οι αρχές της δεκαετίας των 60. Και αυτό ισχύει ανεξάρτητα από την κατηγορία μορίων που εξετάζουμε» εξηγεί.

Ο ρόλος των μορίων

Έναυσμα της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο Nature Aging, αποτέλεσε η παρατήρηση των ερευνητών ότι ο κίνδυνος για πολλές ασθένειες δεν αυξάνεται με σταθερό, γραμμικό τρόπο με την πάροδο του χρόνου. Αντιθέτως, οι κίνδυνοι αυξάνονται απότομα σε ορισμένες χρονικές περιόδους: Για παράδειγμα, το μεγάλο άλμα στον κίνδυνο για τη νόσο Αλτσχάιμερ εμφανίζεται μετά τα 60.

Οι ερευνητές είχαν ήδη μελετήσει τη γήρανση των οργάνων, του ανοσοποιητικού συστήματος και του μεταβολισμού σε μια ομάδα 108 ατόμων. Στη νέα τους μελέτη, ανέλυσαν το αίμα και άλλα βιολογικά δείγματα που παρείχε η ομάδα αυτή κάθε λίγους μήνες σε διάστημα αρκετών ετών. Συγκεκριμένα, επικεντρώθηκαν στις αλλαγές σε κρίσιμα μόρια, όπως το RNA, σε ορισμένες πρωτεΐνες και μεταβολίτες, καθώς και στο μικροβίωμα των συμμετεχόντων. Συνολικά, οι ερευνητές παρακολούθησαν τις αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία σε περισσότερα από 135.000 διαφορετικά μόρια και μικρόβια, για ένα σύνολο σχεδόν 250 δισεκατομμυρίων διακριτών σημείων δεδομένων.

Διαπίστωσαν ότι στο 81% των περιπτώσεων, οι αλλαγές στην αφθονία και τη σύνθεση των μορίων ή των μικροοργανισμών με την πάροδο του χρόνου ήταν μη γραμμικές, πράγμα που σημαίνει ότι οι απότομες αλλαγές συνέβαιναν σε ορισμένες περιόδους της ζωής περισσότερο από άλλες. Πιο συγκεκριμένα, τα μέσα της δεκαετίας των 40 και οι αρχές της δεκαετίας των 60 ήταν τα δύο σημεία όπου αυτές οι κορυφώσεις των αλλαγών ήταν πιο έντονες.

Η αρχική τους υπόθεση σχετικά με αυτά τα ορόσημα ήταν ότι η εμμηνόπαυση αλλοιώνει τα αποτελέσματα, αλλά αποδείχθηκε ότι οι ίδιες αλλαγές συνέβαιναν και στους άνδρες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. «Αυτό υποδηλώνει ότι ενώ η εμμηνόπαυση ή η περιεμμηνόπαυση μπορεί να συμβάλλει στις αλλαγές που παρατηρούνται στις γυναίκες στα μέσα της δεκαετίας των 40, υπάρχουν πιθανώς άλλοι, πιο σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν αυτές τις αλλαγές τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Ο εντοπισμός και η μελέτη αυτών των παραγόντων θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για μελλοντική έρευνα», δήλωσε ο Δρ Shen, ο οποίος ήταν μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Στάνφορντ όταν εργάστηκε στη μελέτη. Τώρα είναι επίκουρος καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang της Σιγκαπούρης.

Πώς επηρεάζεται η υγεία του σώματος;

Πολλές από τις μεταβολές θα μπορούσαν να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ατόμου για καρδιακά προβλήματα στη δεκαετία των 40 και των 60, ενώ άλλες αλλαγές θα μπορούσαν να εξασθενήσουν τη δύναμη του ανοσοποιητικού συστήματος καθώς οι άνθρωποι μπαίνουν στα 60.

Στα 40 σημειώθηκαν αλλαγές μεταξύ μορίων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την υγεία του δέρματος και των μυών, καθώς και τον μεταβολισμό ουσιών όπως το αλκοόλ, η καφεΐνη και το λίπος. Αντίστοιχα, στα 60 σημειώθηκαν αλλαγές που επηρέασαν περαιτέρω το δέρμα και τους μυς, καθώς και τον μεταβολισμό της καφεΐνης. Έλαβαν όμως χώρα αλλαγές που επηρέασαν επίσης τον μεταβολισμό των υδατανθράκων, καθώς και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, της καρδιάς και των νεφρών.

Ωστόσο, δεν οφείλονται όλες οι αλλαγές στο μοριακό ή το μικροβίωμα στη γενετική: για παράδειγμα, επειδή η δεκαετία των 40 θεωρείται συχνά αγχωτική, οι άνθρωποι τείνουν να πίνουν περισσότερο – και αυτό μπορεί να επηρεάσει τις μοριακές αλλαγές που συμβαίνουν στον μεταβολισμό του αλκοόλ. Γι’ αυτό, οι ερευνητές καταλήγουν ότι ακολουθώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής σε αυτές τις δύο δεκαετίες, μπορεί να ελαχιστοποιηθούν οι βλαβερές επιπτώσεις σε μοριακό επίπεδο.

Με πληροφορίες του ygeiamou.gr