Ποιος είναι ο λόγος που οι Έλληνες εγκαταλείπουν τους σκύλους τους χωρίς να νοιάζονται

Η πολιτεία έχει δαπανήσει πολλά εκατομμύρια ευρώ την τελευταία εξαετία όμως επιτρέπουν σε όποιον θέλει να παρατάει το ζώο του

Το “από τύχη ζούμε” έχει εξελιχθεί σε εθνικό σλόγκαν, με περιοχές της Ελλάδας να εξαφανίζονται κάθε χρόνο από τις πυρκαγιές ή τις πλημμύρες, παράλληλα να απειλούνται χιλιάδες ζωές, όταν δεν απειλούνται σε μια διαδρομή με το τρένο ή το καράβι ή το λεωφορείο ή ακόμα και με το αυτοκίνητο στο δρόμο.

Οι κακοφτιαγμένες ή/και κακοσυντηρημένες υποδομές είναι η by default λειτουργία μας και εν πάση περιπτώσει, το “δεν ήξερα” φαίνεται να είναι η προεπιλεγμένη λειτουργία του πρωθυπουργού της χώρας, Κυριάκου Μητσοτάκη και κάπως έτσι, μαζί με εμάς, ζουν από τύχη και όλα τα άλλα είδη που έχουμε εντός των συνόρων.

Συμπεριλαμβανομένων των ζώων συντροφιάς, για τα οποία η πολιτεία έχει δαπανήσει πολλά εκατομμύρια ευρώ την τελευταία εξαετία, για νόμους, πλατφόρμες και υπηρεσίες που τελικά, επιτρέπουν σε όποιον θέλει να παρατάει το ζώο του και να μην συμβαίνει τίποτα.

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας, Βαγγέλης Παλαιοδήμου εξηγεί πως, ως χώρα, το καταφέραμε και αυτό.

Πρόστιμα από 5.000 έως 15.000 ευρώ σε όποιον εγκαταλείπει

Μια ωραία πρωία βρέθηκε στο δρόμο μου ένα αποστεωμένο σκυλάκι, που φιλοξενούνταν σε καταφύγιο.

Εθελόντρια το πήγε στην κτηνίατρο της Μισιρλούς (της σκύλας μου), γιατί δεν έτρωγε και έκανε διάρροιες και εμετούς και για να κάνω μια τεράστια ιστορία, επρόκειτο για ένα εγκαταλελειμμένο σκύλο που μάλιστα, είχε τσιπάκι.

Δηλαδή, ο άνθρωπος που το εγκατέλειψε, προηγουμένως τον είχε καταχωρήσει στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ) και μετά την εγκατάλειψη, δεν έγινε τίποτα.

Όταν ρώτησα γιατί δεν κινήθηκε νομικά το καταφύγιο -όπως προβλέπει ο νόμος-, εναντίον του ανεύθυνου αυτού ανθρώπου, μου εξήγησαν πως “αυτά δεν πάνε γενικά, καλά”.

Κάτι που σε, απλά ελληνικά, σήμαινε ότι συνήθως οι ανεύθυνοι δεν πληρώνουν τα εγκλήματα του -καθώς η εγκατάλειψη είναι ποινικό αδίκημα-, είτε γιατί, όπως λένε όσοι ξέρουν, οι αρχές δεν παίρνουν ζεστά το θέμα, είτε γιατί παίζουν και ρόλο οι προσωπικές σχέσεις μεταξύ των εμπλεκομένων.

Αλήθεια, τι έγινε με τον Όλιβερ, το χάσκι που βρέθηκε άγρια κακοποιημένο και νεκρό στην Αράχωβα, τον Νοέμβριο του 2023;

Ο φάκελος της υπόθεσης αρχειοθετήθηκε τον περασμένο Απρίλιο, καθώς δεν προέκυψαν επαρκή στοιχεία για την ταυτοποίηση του δράστη.

Και αυτό συνέβη για ένα έγκλημα που απασχόλησε για μήνες τα media.

Μπορείτε να σκεφτείτε τι συμβαίνει με τα ζώα που κακοποιούνται (παρεμπιπτόντως, η εγκατάλειψη είναι κακοποίηση) και δεν το μαθαίνει κανείς.

Ζήτησα από τον κύριο Παλαιοδήμο να εξηγήσει πώς γίνεται να μπορεί κάποιος να εγκαταλείψει τον σκύλο ή τη γάτα του, με τα στοιχεία να είναι καταχωρημένα στο ΕΜΖΣ και να μην “ανοίγει μύτη”, όπως και τι προβλέπει ο νόμος για την περίπτωση που χάσουμε το ζώο μας, από αμέλεια.

Κατ’ αρχάς, θα δούμε πώς γίνεται να μπορεί κάποιος να εγκαταλείψει ζώο συντροφιάς, το 2025.

Γίνεται με τις ευλογίες της κυβέρνησης.

Το σκάνδαλο που καταγγέλθηκε με τη λήψη DNA

Κάθε κηδεμόνας ζώου οφείλει να το “παίρνει” στο όνομα του, μέσω του τσιπ που τοποθετείται στο ζώο, με τα στοιχεία να “ανεβαίνουν” στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς.

Υποχρεωτική είναι και η στείρωση.

Ο Νόμος 4830/2021 δίνει ωστόσο, και μια εναλλακτική: τη λήψη γενετικού υλικού και την αποστολή σε ειδική υπηρεσία που δημιούργησε η κυβέρνηση.

Η Ομοσπονδία Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας έκανε λόγο για σκάνδαλο και σπατάλη δημοσίου χρήματος.

Για την ακρίβεια, σπατάλη 2.000.000 ευρώ, που επιτρέπει σε όσους κάνουν παράνομη εκτροφή, στους κυνηγούς που δεν θέλουν να στειρώνουν τα ζώα τους και που κατά πώς φαίνεται, κάποιοι τα εγκαταλείπουν ελαφρά την καρδία αν δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους ή σε όσους εμπορεύονται παράνομα τα ζώα αυτά, να συνεχίζουν ανενόχλητοι το έργο τους.

Ο νόμος υποστηρίζει πως μέσω του γενετικού υλικού, μπορεί να γίνει η ταυτοποίηση γεννητόρων εγκαταλελειμμένων, νεκρών ή κακοποιημένων ζώων.

Έτσι, το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) έλαβε εφάπαξ επιχορήγηση των 2.000.000 ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, για τη δημιουργία και τη λειτουργία (από 1/1/2024) του Εργαστηρίου Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς (ΕΦΑΓΥΖΣ)

«Το πρόβλημα έχει δύο πτυχές», επισημαίνει ο κ. Παλαιοδήμος.

«Πρώτον, επί πέντε χρόνια, παρά τις επανειλημμένες κοινοβουλευτικές ερωτήσεις και το δικό μας αίτημα, δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση σχετικά με τα επιστημονικά δεδομένα του DNA.

Δεν έχει απαντήθει εάν η μέθοδος είναι επικυρωμένη στο ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών, αν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση πως μέσω του DΝΑ μπορεί να γίνει η ταυτοποίηση γεννητόρων εγκαταλελειμμένων ζώων συντροφιάς και αν ναι, σε ποια επιστημονικά περιοδικά έχουν δημοσιευθεί οι σχετικές μελέτες, ποια υπηρεσία εισηγήθηκε το εν λόγω μέτρο και ποια επιστημονικά δεδομένα έλαβε υπ’ όψιν».

Η δεύτερη πτυχή της προβληματικής προσέγγισης είναι πως «ενώ η χώρα μας διέθετε ήδη κεντρική ηλεκτρονική βάση καταγραφής ζώων συντροφιάς και ιδιοκτητών, προσβάσιμη σχεδόν από όλες τις αρμόδιες αρχές και ικανή να εξασφαλίσει την ιχνηλασιμότητα των ζώων -κρίσιμο εργαλείο για τον περιορισμό των εγκαταλείψεων-, η Κυβέρνηση από το 2019 αδιαφόρησε για την πλήρη εφαρμογή της καθολικής σήμανσης και την τροφοδότηση της βάσης με στοιχεία.

«Αντί γι’ αυτό, επέλεξε να σπαταλήσει 3,1 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία νέου Μητρώου από το μηδέν, το οποίο μάλιστα, ενέταξε στο “Ελλάδα 2.0″».

Έξι χρόνια μετά, μεγάλος αριθμός ζώων παραμένει χωρίς να έχει καταγραφεί, στερούμενος της ουσιαστικής προστασίας από την εκμετάλλευση και την εγκατάλειψη.

«Τίθεται, συνεπώς, σοβαρό ζήτημα σπατάλης δημοσίου χρήματος, καθώς ο κρατικός προϋπολογισμός διέθεσε 2.000.000 ευρώ, για μια μέθοδο για την οποία δεν έχουν παρουσιαστεί έως σήμερα στον δημόσιο διάλογο τα αναγκαία επιστημονικά στοιχεία, σημαντικός αριθμός ζώων παραμένει εκτός καταγραφής και δεν αποδεικνύεται πουθενά η αποτελεσματικότητά της.

Αντιθέτως, υφίσταται αντιδράσεις επιστημονικών φορέων, όπως του ΠΣΚ, που την αμφισβητούν»

Τι ισχύει διεθνώς με την ανάλυση DNA σκύλων και γατών

Το ΕΦΑΓΥΖΣ υποστηρίζει πως αναπτύξει μεθόδους για την ανάλυση DNA σκύλων και γατών, εξετάζοντας 381 γενετικούς τόπους για σκύλους και 121 για γάτες, με ακρίβεια που ξεπερνά αυτή των τεστ πατρότητας σε ανθρώπους.

Σε πολλές χώρες χρησιμοποιούν την πρακτική η ανάλυση DNA, για την ταυτοποίηση γεννητόρων ζώων συντροφιάς, όπως σκύλων και γατών, για την ταυτοποίηση φυλής, την επαλήθευση καταγωγής και την ιατροδικαστική έρευνα για τις περιπτώσεις κακοποίησης ή εγκατάλειψης ζώου.

Ωστόσο, η ανάλυση αυτή υποφέρει από έλλειψη διεθνώς αποδεκτών πρωτοκόλλων -σε αντίθεση με την ανθρώπινη γενετική.

Η ταυτοποίηση γονέων εγκαταλελειμμένων ζώων συντροφιάς δεν έχει τεκμηριωθεί επαρκώς στα διεθνή επιστημονικά περιοδικά, με τις περισσότερες μελέτες να επικεντρώνονται σε ευρύτερες εφαρμογές –πχ ταυτοποίηση φυλής ή ανίχνευση εγκλήματος.

Το 2018 δημοσιεύτηκε μια που αφορούσε τη γενετική ταυτοποίηση φυλών, σε σκύλους καταφυγίων.

Επιπροσθέτως, η επιτυχία της ταυτοποίησης εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα γενετικών βάσεων δεδομένων για ζώα συντροφιάς, που δεν είναι πάντα επαρκώς ανεπτυγμένες, ειδικά για γάτες ή λιγότερο κοινές φυλές σκύλων.

Τα πρόστιμα για απώλεια και εγκατάλειψη

Ο καθ’ ύλην αρμόδιος εξήγησε και πώς μπορεί να αποδειχθεί στα δικαστήρια πόσο ανεύθυνος είναι ένας κηδεμόνας, ώστε να πληρώσει τα πρόστιμα για απώλεια και εγκατάλειψη.

«Ο ιδιοκτήτης του ζώου συντροφιάς έχει υποχρέωση να δηλώσει την απώλεια του ζώου του εντός προθεσμίας δύο (2) εργασίμων ημερών από το σχετικό γεγονός.

Αν σας φύγει το ζώο από αμέλεια (πχ αν σπάσει το λουρί), και δεν κάνετε καμία ενέργεια αναζήτησης δηλαδή αδιαφορήσει κάποιος για την απώλεια του ζώου του δύναται να θεωρηθεί εγκατάλειψη, που είναι ποινικό αδίκημα.

Οι ενέργειες αναζήτησης είναι η δήλωση της απώλειας στο Gov, η ενημέρωση του οικείου δήμου, της αστυνομίας και φυσικά, η τοποθέτηση αγγελιών.

Ο Νόμος 4830/2021 προβλέπει ότι στην περίπτωση που εντοπιστεί αδέσποτο ζώο που φέρει σήμανση από την οποία προκύπτει ότι είναι δεσποζόμενο, τότε ελέγχεται αν το ζώο έχει δηλωθεί ως απολεσθέν.

Σε καταφατική περίπτωση, ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης για να το παραλάβει.

Αν δεν υπάρχει δήλωση απώλειας, διερευνάται εάν συντρέχει περίπτωση εγκατάλειψης και ενημερώνεται η Ελληνική Αστυνομία.

Ο Δήμος που βρίσκει το ζώο, στέλνει ένα έγγραφο στην αστυνομία με την ημερομηνία που βρέθηκε το ζώο, τη βεβαίωση κτηνιάτρου και τη δήλωση πως δεν υπήρχε επικοινωνία με τον συγκεκριμένο ιδιοκτήτη και δεδομένα που αποδεικνύουν ότι δεν έχουν γίνει ενέργεια αναζήτησης.

Κατόπιν ενημερώνεται ο εισαγγελέας και κινούνται οι νομικές διαδικασίες.

Έχω καταδικάσει άτομο που υιοθέτησε κουτάβι από εμάς, στο Δήμο Ηρακλείου.

Όταν το ζώο έγινε 6 μηνών, όπως υποχρεούμαστε ως Δήμος -βάσει νόμου-, ζητήσαμε από τον κηδεμόνα να το φέρει για να γίνει η στείρωση του ζώου.

Μου είπε πως του είχε φύγει εδώ και ημέρες , ενώ ήταν στην παιδική χαρά με το παιδί του, χωρίς να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες που αναφέραμε για την ανεύρεση του.

Τον κάλεσα στο αστυνομικό τμήμα, να εξηγήσει πότε και πώς του έφυγε.

Ακολούθως του έκανα καταγγελία στην Εισαγγελία, πήγαμε στα δικαστήρια και καταδικάστηκε για εγκατάλειψη ζώου, σε ένα χρόνο φυλάκιση με αναστολή και του επιβλήθηκε πρόστιμο 5.000 ευρώ».

«Σε περίπτωση καταδίκης για εγκατάλειψη, βάσει του νόμου για την ευζωία των ζώων συντροφιάς, το πρόστιμο είναι από 5.000 έως 15.000 ευρώ.

Εάν έχουμε περίπτωση εγκατάλειψης νεογέννητων ζώων, επιβάλλεται πρόστιμο 30.000 έως 50.000 ευρώ, για κάθε ζώο και για κάθε περιστατικό και τιμωρείται σε βαθμό κακουργήματος».

«Το 2024, εθελόντριά μας τα ξημερώματα άκουσε κλάματα κουταβιών μέσα σε κάδο απορριμμάτων, λίγο πριν περάσει το απορριμματοφόρο. Άμεσα καταθέσαμε καταγγελία στο Αστυνομικό Τμήμα Νέας Ιωνίας.

Μετά την αξιοποίηση βιντεοληπτικού υλικού, οι αστυνομικές αρχές κατάφεραν να ταυτοποιήσουν και να εντοπίσουν το άτομο που διέπραξε την αποτρόπαια πράξη να πετάξει τα σκυλάκια στον κάδο.

Σε βάρος του ατόμου σχηματίστηκε δικογραφία κακουργηματικού χαρακτήρα, ενώ παράλληλα του επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο ύψους 120.000 ευρώ».

Ο ιδιόκτητης ζώου συντροφιάς που παραδίδει το ζώο του στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου, καταβάλλει 300 ευρώ για τους σκύλους και 100 για τις γάτες, ενώ ο ανεύθυνος “κηδεμόνας” στερείται της δυνατότητας απόκτησης άλλου ζώου συντροφιάς, για 3 χρόνια.

Μετά την παράδοση του ζώου συντροφιάς, το τσιπάκι του ζώου αλλάζει στοιχεία και από τον ανεύθυνο άνθρωπο που το υιοθέτησε αρχικά, περνάει στον εκάστοτε Δήμο, ως αδέσποτο.

Αν κάποιος εγκαταλείπει ζώο, όταν το θέτουν προ των ευθυνών του, μπορεί να το πάρει πίσω για να γλιτώσει τα πρόστιμα -και μετά να το εγκαταλείψει ξανά;

«Όχι, γιατί πάει αυτεπάγγελτα.

Εμείς έχουμε ένα γατάκι, αυτήν την στιγμή, που το βρήκαμε χτυπημένο στο δρόμο.

Η πιστοποιημένη υπάλληλος του Δήμου, η οποία γνωρίζει τη νομοθεσία και την εφαρμόζει άψογα, το πήγε στον κτηνίατρο και διαπιστώθηκε πως ανήκει σε μια κυρία, η οποία δεν είχε κάνει τίποτα για να το αναζητήσει.

Η υπάλληλος ενημέρωσε το αστυνομικό τμήμα και επιβλήθηκε στην κηδεμόνα διοικητικό πρόστιμο.

Λανθασμένα, το ζώο της επιστράφηκε.

Παρ’ όλα αυτά, ο εισαγγελέας διέταξε να της αφαιρεθεί, από την στιγμή που δεν είχε κάνει καμία ενέργεια να το βρει, και της επιβλήθηκε από την Αστυνομία διοικητικό πρόστιμο 6.500 ευρώ.

Σε αυτές τις περιπτώσεις που ο ιδιοκτήτης δεν έχει προχωρήσει σε ενέργειες για την ανεύρεση του ζώου του και έχει περάσει το απαραίτητο χρονικό διάστημα πρέπει να ενημερώνουμε τον Εισαγγελέα.

Τι συμβαίνει με το χώρο παράνομης ταφής στο Δήμο Αθηναίων

Πριν λίγες ημέρες, προέκυψε η είδηση πως σε χώρο εντός του Άλσους Χωροφυλακής στο Δήμο Αθηναίων, γίνονται παράνομες ταφές ζώων συντροφιάς, από το 2021.

Έγινε άμεση αυτοψία των αρχών, παρουσία του Δημάρχου, Χάρη Δούκα και της αρμόδιας αντιδημάρχου, Όλγας Δούρου και βεβαιώθηκε η καταγγελία.

Η υπόθεση έχει περάσει στην εισαγγελέα ζώων συντροφιάς.

Τι ακριβώς έχει συμβεί;

«Υπάρχει μία διαδεδομένη πρακτική, την οποία εξασκούν πάρα πολλοί κηδεμόνες ζώων συντροφιάς, οι οποίοι θάβουν τα ζώα τους στα βουνά της Αττικής. Αυτό είναι παράνομο και επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Δεν ξέρω αν το συγκεκριμένο περιστατικό οφείλεται σε κάποιες ενέργειες μεμονωμένων δημοτών που δεν είχαν άλλες επιλογές ή που κάπως είχαν μάθει με αυτόν τον τρόπο ή πρόκειται κάτι πιο οργανωμένο Άρα, δεν θα ήθελα να πω κάτι παραπάνω έως ότου τελειώσει η έρευνα».

Οι Δήμοι τι υποχρεώσεις έχουν, ως προς το “αντίο” στα ζώα συντροφιάς;

«Βάσει του νόμου, οι Δήμοι οφείλουν να ιδρύουν και να λειτουργούν δημοτικά ή διαδημοτικά κτηνιατρεία, καταφύγια και αποτεφρωτήρια αδέσποτων ζώων συντροφιάς, σε ιδιόκτητους ή μισθωμένους ή παραχωρούμενος από το Δημόσιο, την περιφέρεια ή από ιδιώτες, χώρους.

Σε ό,τι αφορά τα δεσποζόμενα ζώα, ο κηδεμόνας είναι αυτός που αναλαμβάνει τα της ταφής ή της αποτέφρωσης.

Θα βοηθούσε βέβαια, να υπάρχει ένα πρόγραμμα που να υποστηρίζει αυτήν την δύσκολη στιγμή για κάθε κηδεμόνα, με την παροχή οικονομικής βοήθειας.

Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, κάποιοι μπορεί να μην έχουν τα χρήματα που χρειάζονται για τα ιδιωτικά αποτεφρωτήρια.

Σε κάθε περίπτωση βέβαια, θα βοηθούσε να δίνονται κίνητρα στους ιδιοκτήτες, ώστε να σταματήσουν την πρακτική που ακολουθούσαμε όλοι, όταν δεν υπήρχαν οι λύσεις που υπάρχουν σήμερα».

Πηγή: NEWS24/7GR