Η ελιά δοκιμάζεται – Η Κρήτη στο σταυροδρόμι της κλιματικής κρίσης
Η ελαιοκαλλιέργεια βρίσκεται φέτος αντιμέτωπη με μια από τις πιο δύσκολες χρονιές των τελευταίων δεκαετιών. Η παρατεταμένη ανομβρία, οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καθυστερήσεις στη δακοκτονία συνθέτουν ένα σκηνικό έντονης πίεσης για τους παραγωγούς.
Ο Μιχάλης Καμπιτάκης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδος και στέλεχος της διοίκησης της ΕΑΣΗ, μιλάει στο cretaone, περιγράφει μια εικόνα δραματικής μείωσης της παραγωγής στην Κρήτη, η οποία αναμένεται να φτάσει έως και το 50% σε σχέση με την ήδη μειωμένη περυσινή χρονιά.
«Χάνονται 50.000 τόνοι – Ζημιά έως 400 εκατομμύρια ευρώ»
«Φέτος θα πέσουμε περίπου 50% από την ήδη μειωμένη παραγωγή του 2024», τονίζει ο κ. Καμπιτάκης. «Πέρυσι φτάσαμε γύρω στους 100 χιλιάδες τόνους, φέτος εκτιμούμε πως θα χαθούν τουλάχιστον 50 χιλιάδες. Μιλάμε για μια οικονομική ζημιά περίπου 400 εκατομμυρίων ευρώ για την τοπική οικονομία της Κρήτης».
Όπως εξηγεί, η κατάσταση διαφοροποιείται ανά περιοχή: «Κάποιες ζώνες έχουν ακόμα λάδι, σε άλλες έχουν ξεραθεί ακόμα και τα ίδια τα δέντρα. Όσοι ποτίζουν σώζουν κάτι, αλλά για τους υπόλοιπους τα πράγματα είναι τραγικά».
Η εικόνα, όπως σημειώνει, διαφέρει ανά περιοχή: «Σε ορισμένα σημεία της Μεσαράς υπάρχουν ακόμη κάποιες ποσότητες, κυρίως όπου οι παραγωγοί είχαν δυνατότητα ποτίσματος. Όμως σε πολλές περιοχές έχουν ξεραθεί ακόμα και τα ίδια τα δέντρα».
Και προσθέτει: «Η κατάσταση χειροτερεύει καθημερινά. Αν δεν υπάρξει άμεση ενίσχυση των υποδομών άρδευσης, η ζημιά θα γίνει μόνιμη, η ελιά πλέον αντέχει οριακά».
Πηγή: freepik
«Αστάθεια στην αγορά – το λάδι στα 5 με 6 ευρώ»
Σε ό,τι αφορά τις τιμές, ο αντιπρόεδρος του ΣΑΣΟΕΕ προβλέπει αστάθεια. «Βάζουμε μια ενδεικτική τιμή γύρω στα 5 ευρώ το κιλό. Μπορεί να κινηθεί μεταξύ 4,5 και 6 ευρώ. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα “καθίσει” η αγορά. Μπορεί να υπάρξουν αποκλίσεις, αλλά δεν πιστεύω πως θα πέσει στα 3 ευρώ, όπως φοβούνται κάποιοι. Με μειωμένη παραγωγή και αυξημένο κόστος, τέτοια τιμή θα ήταν ντροπή», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, επισημαίνει πως η φετινή χρονιά δεν θα είναι και η καλύτερη σε ποιότητα, «ακόμα δεν έχουμε πλήρη εικόνα για την ποιότητα του φετινού ελαιολάδου», αναφέρει ο κ. Καμπιτάκης. «Εκείνο που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι χάθηκαν ένας έως δύο ψεκασμοί από το πρόγραμμα δακοκτονίας της Περιφέρειας Κρήτης, εξαιτίας καθυστερήσεων στην έγκριση των φαρμάκων. Ο σχετικός διαγωνισμός δεν εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο, με αποτέλεσμα η Περιφέρεια να μην μπορέσει να προμηθευτεί έγκαιρα τα φάρμακα — όπως έκανε τα προηγούμενα χρόνια. Έτσι, σε πολλές περιοχές η διαδικασία σταμάτησε πρόωρα, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του λαδιού. Σε κάποιες περιοχές αυτό είναι καθοριστικό. Ο ψεκασμός είναι δολωματικός και αν χαθεί, δεν μπορεί να επαναληφθεί εγκαίρως. Άρα, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ποσοτικό, αλλά και ποιοτικό».
«Η λύση είναι τα μικρά φράγματα και οι λιμνοδεξαμενές»
Ο κ. Καμπιτάκης τονίζει ότι η μόνη βιώσιμη λύση είναι οι υποδομές νερού, «πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε θεωρητικά και να προχωρήσουμε σε μικρά φράγματα, λιμνοδεξαμενές και έργα συλλογής νερού. Δεν μπορούμε κάθε καλοκαίρι να φτάνουμε στο ίδιο σημείο, να μην έχουμε νερό να ποτίσουμε και να χάνεται ολόκληρη η παραγωγή.
Η Κρήτη έχει βουνά, έχει φυσικές λεκάνες, έχει τη δυνατότητα να συγκρατεί τα νερά του χειμώνα. Χρειάζεται όμως σχέδιο, χρηματοδότηση και συνεργασία. Αν δεν γίνουν αυτά τα έργα, μιλάμε για συστηματική απώλεια εισοδήματος και σταδιακή ερημοποίηση του νησιού».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI
«Η Κορωνέικη παραμένει ανθεκτική – Η χοντρολιά έχει χαθεί»
Αναφορικά με το ενδεχόμενο εισαγωγής νέων ποικιλιών πιο ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή, ο κ. Καμπιτάκης είναι σαφής, «η Κορωνέικη παραμένει μια πολύ ανθεκτική ποικιλία. Η παλιά χοντρολιά ήταν πιο ευάλωτη, πιο ήμερη και πιο δύσκολη στην καλλιέργεια. Η Κορωνέικη είναι “άγρια” ποικιλία, δίνει ποιοτικότερο λάδι και έχει αποδειχθεί πως αντέχει περισσότερο στις μεταβολές του καιρού».
«Αγροτική πολιτική χωρίς στρατηγική – Χρειάζεται εθνική στρατηγική»
Ο κ. Καμπιτάκης αναδεικνύει το ευρύτερο πρόβλημα του πρωτογενούς τομέα σχολιάζοντας συγκεκριμένα ότι, «ο πρωτογενής τομέας πάει για διάλυση». Οι βασικές καλλιέργειες –ελιά, αμπέλι, κτηνοτροφία– αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα. «Οι επιδοτήσεις καθυστερούν, ενώ τα κόστη έχουν εκτιναχθεί και οι πραγματικοί παραγωγοί δεν βγάζουν εισόδημα. Αυτός που αγοράζει, αγοράζει ακριβά, και αυτός που πουλάει, πουλάει τζάμπα».
Ο ίδιος προτείνει μια συντονισμένη “ελαιική πολιτική” στο πλαίσιο της εθνικής αγροτικής στρατηγικής, «χρειαζόμαστε μια στοχευμένη πολιτική για το λάδι, με χαμηλά επιτόκια δανεισμού, ώστε οι τυποποιητές να μπορούν να στοκάρουν και να επεξεργάζονται το προϊόν σωστά. Το τυποποιημένο λάδι δεν φεύγει σε 20 μέρες. Θέλει χρόνο, επεξεργασία, αποθήκευση και σωστή διαχείριση. Σήμερα δεν υπάρχει καμία στήριξη σε αυτό το επίπεδο. Ποιος θα δώσει χρήματα στον ελαιουργό για να πληρώσει τον παραγωγγό και να φυλάξει τη σοδειά;»
«Η πιστοποίηση Π.Γ.Ε. Κρήτης είναι επιτυχία, αλλά δεν αρκεί»
Αναφερόμενος στη νέα Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) Κρήτης, την οποία κατέθεσε επιτυχώς η Αγροδιατροφική Σύμπραξη, επισημαίνει ότι αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια, συνολικά επτά ετών δουλειάς, όμως δεν αρκεί, χρειάζεται συνεχή προσπάθεια, «Όλα είναι αλυσίδα. Αν δεν έχεις αγρότες, δεν έχεις λάδι. Αν δεν έχεις εμπορία, δεν έχεις αγορά. Πρέπει να δούμε συνολικά την αγροτική πολιτική, αλλιώς δεν υπάρχει προοπτική».
«Θέλουμε παραγωγή ή δεν θέλουμε;»
Ο επίλογος του κ. Καμπιτάκη είναι ξεκάθαρος τονίζοντας πως όλα συνδέονται, «η ελιά, τα κηπευτικά, το αμπέλι, η κτηνοτροφία. Δεν μπορούμε να βλέπουμε αποσπασματικά τις καλλιέργειες. Θέλουμε παραγωγή ή δεν θέλουμε; Αν ναι, τότε πρέπει να σχεδιάσουμε από την αρχή τη στήριξη του αγροτικού τομέα με σοβαρότητα και συνέχεια».
Σύνοψη άρθρου
- Η ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη αντιμετωπίζει δραματική μείωση παραγωγής λόγω κλιματικής κρίσης, με εκτιμώμενη απώλεια 50.000 τόνων και οικονομικό αντίκτυπο 400 εκατ. ευρώ.
- Η αστάθεια στις τιμές του ελαιολάδου αναμένεται να συνεχιστεί, ενώ η ποιότητα μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά λόγω καθυστερήσεων στη δακοκτονία.
- Η δημιουργία υποδομών νερού, όπως μικρά φράγματα και λιμνοδεξαμενές, θεωρείται απαραίτητη για τη βιωσιμότητα της ελαιοκαλλιέργειας.
- Απαιτείται εθνική στρατηγική για τον πρωτογενή τομέα, με έμφαση στην υποστήριξη των παραγωγών και τη σωστή διαχείριση του ελαιολάδου.


Δημοφιλή
Εν ψυχρώ εκτέλεση 52χρονου στην Κίσσαμο: Για ένα χαστούκι βάφτηκε με αίμα η γιορτή κάστανου - Τι λέει η οικογένεια του δράστη
Πέντε «μοιραία» λάθη που κάνουν οι άνδρες στο σεξ – Τι αποκαλύπτουν οι ειδικοί
Γνωστός τραγουδιστής υπέβαλε μήνυση εναντίον της πρώην συντρόφου του - Της πέρασαν χειροπέδες
Σταύρος Ζαλμάς: Πήγα σε δημόσιο νοσοκομείο, έκανα εξετάσεις για AIDS, τις πήρα και τις πήγα στον διευθυντή
Σοκ στα Χανιά από την εν ψυχρώ εκτέλεση 52χρονου: Σκότωσε το «αίμα» του ενώ χόρευε στο πανηγύρι - Φόβοι για βεντέτα
Μπλεγμένος με τον ΟΠΕΚΕΠΕ γνωστός αγροτοσυνδικαλιστής – Τι εξετάζουν οι αρχές
«Πέρασε» γεννεές δεκατέσσερις τον πρώην υπουργό
«Είδα τον ευχούλη»: Η αντίδραση αγρότη στο First Dates όταν είδε ότι το ραντεβού του είχε αξύριστες μασχάλες...
Βαρύ το πένθος για τον αναπληρωτή υπουργό - Έφυγε από τη ζωή η μητέρα του